Katedra i Zakład Protetyki z Pracownią Zaburzeń Czynnościowych

Narządu Żucia AM w Lublinie

Ćwiczenie VII

*Bóle mięśniowe
*Spastyczne bóle mięśniowe
*Neuralgia nerwu V
*Diagnostyka różnicowa bólu

Opracowanie dr n. med. Michał Iwanek

Bóle mięśniowe



Bóle mięśniowe

- powstają w mięśniach

szkieletowych, ścięgnach i powięziach

mięśniowych.

Przyczyny:

-

Rozciągnięcie lub długotrwały, silny skurcz

-

Niedokrwienie lub przekrwienie

-

Urazy

-

Zmiany zapalne

Bóle mięśniowe



Podział kliniczny bólów miogennych:

1. Miejscowe bóle mięśniowe
Przyczyna: przeciążenie, nadmierne rozciągnięcie,

urazy, infekcje, procesy zapalne

Geneza: nagromadzenie metabolitów przemiany

materii po nadmiernym obciążeniu mięśni,
ucisku naczyń wewnątrzmięśniowych, zmianie w
ukrwieniu mięśni, oraz po procesach zapalnych

Bóle mięśniowe

2. Bóle mięśniowe spowodowane odruchową

postawą ochronną

Przyczyny: stany zwiększonego napięcia

emocjonalnego, parafunkcje, zaburzenia zwarcia,
schorzenia ogólne, ból w innych częściach ciała

Przyczyną bezpośrednią jest nieświadomy skurcz

mięśni, który unieruchamia dotknięte części
aparatu ruchowego, co zapobiega powstawaniu
bólu podczas ruchu.

Bóle mięśniowe

3. Bóle mięśniowo-powięziowe

Występują na zasadzie mięśniowo-powięziowych

punktów triger w mięśniach lub ścięgnach.

Punkt triger jest miejscem o średnicy ok. 1 cm,

które bardziej niż jego otoczenie jest wrażliwe
na ucisk podczas palpacji zmienionego
mięśnia.

Bóle mięśniowe

a.

Bóle mięśniowo-powięziowe niespastyczne

-

Stanowią reakcję na czynniki, których chory
sobie z reguły nie uświadamia

-

Nie wywołują zaburzeń czynnościowych do
momentu pojawienia się skurczu
mięśniowego

-

Mogą być przyczyną bolesności w nogach,
plecach, szyi oraz w obrębie głowy i twarzy

Bóle mięśniowe

b. Bóle mięśniowo-powięziowe spastyczne

-

Bólowi, którego miejsce da się dokładnie określić

towarzyszy dysfunkcja mięśniowa (stwardnienie lub

przykurcz mięśni)

-

Ból nie jest wynikiem zmian mięśniowych w mięśniach

lecz wynikiem przykurczu

-

Przykurcz (w odróżnieniu od odruchu obronnego) utrzymuje

się także podczas mięśniowej przerwy spoczynkowej,

powstaje on jako aktywny skurcz spowodowany

odprowadzającymi impulsami ośrodkowonerwowymi

Przyczyny przykurczy: przeciążenia mechaniczne, nadmierne

obkurczenie mięśni, urazy, przewlekły odruch obronny,

pobudzenie ośrodkowonerwowe

Neuralgia nerwu V



Neuralgia prawdziwa-

etiologia nieznana.

Objawy: krótkie napady ostrego kłującego bólu całkowicie

ustępującego w przerwie międzybólowej, ograniczonego

do obszaru zaopatrywanego przez nerw, występujące

głównie w dzień. Wyzwalane są przez bodźce Np.:

mówienie, żucie, dotyk itp..



Neuralgia objawowa-

możliwe przyczyny: zapalenie

miazgi, ozębnej, kości, zębiniaki w komorze zęba, zęby

zatrzymane, nie usunięte korzenie zębów, zapalenie

zatok przynosowych, uciskający nowotwór na pień nerwu

itp.. Dolegliwości bólowe mają mniejsze natężenie, nie

mają charakteru napadowego i przerw międzybólowych.

Diagnostyka różnicowa bólu

Kryterium bólu

napięciowy ból

głowy

dynamika

Stałe lub epizodyczne,
falujące

lokalizacja

Najczęściej obustronne

Objawy towarzyszące

Zmęczenie, bolesność
mm przy ucisku, nocne

zgrzytanie

intensywność

Tępe, ,,głowa jak w
kleszczach”

Czynnik wyzwalający

Przeciążenie, stres

Diagnostyka różnicowa bólu

Kryterium bólu

migrena

dynamika

Atak ok. godziny, ew. 1-

3 dni

lokalizacja

Najczęściej połowiczna,

częste zmiany strony

Objawy towarzyszące

Światłowstręt, lęk

przed hałasem,
mdłości, wymioty

intensywność

Bardzo dolegliwe,

pulsujące

Czynnik wyzwalający

Pogoda, menstruacja,

sytuacje obciązeniowe

Diagnostyka różnicowa bólu

Kryterium bólu

neuralgia

dynamika

Atak sekundowy,
piorunujący, kilka razy na
dobę

lokalizacja

Powierzchnia skóry,

nerwy obwodowe

Objawy towarzyszące

Niewielkie łzawienie,

zaczerwienienie

intensywność

Nie do zniesienia

Czynnik wyzwalający

Żucie, mowa, triger

Diagnostyka różnicowa bólu

Kryterium bólu

guz mózgu

dynamika

postępujące

lokalizacja

Możliwa każda

Objawy towarzyszące

Objawy neurologiczne,

senność, wymioty na
czczo

intensywność

Tępe, nękające,

najczęściej słabe

Czynnik wyzwalający

przypadkowy

Diagnostyka różnicowa bólu



Ból ucha-

przyczyny:

-

Przewodzenie bólu z obszarów oddalonych przez nerwy

czaszkowe V,IV,X np. rak języka

-

Czynniki zębopochodne- przyczyna bólu rzutowanego do ucha

-

Ból artrogenny

a.

Stymulacja receptorów bólowych w torebce i więzadłach przez

przemieszczony krążek

b.

Uszkodzenie powierzchni stawowych (reumatoidalne

zapalenie stawów)

c.

Zapalenie kości jako następstwo zwyrodnienia ssż (ból narasta

w ciągu dnia, brak przegrzania i zaczerwienienia ssż,

ograniczona ruchomość żuchwy)

d.

Uszkodzenia torebki stawowej i wyściółki zakłykciowej

(występuje obrzęk torebki i duża wrażliwość uciskowa ssż)

Diagnostyka różnicowa bólu



Bóle twarzy i głowy pochodzenia
reumatycznego

-

Płynący, wędrujący ból- charakterystyczny dla
schorzeń reumatycznych części miękkich

-

Ból obciążeniowy i rozruchowy- charakterystyczny
dla zwyrodnieniowych schorzeń ssż

-

Ból samoistny i spoczynkowy- charakterystyczny
dla ostrych zapalnych schorzeń ssż