SYSTEM KOMUNIKACJI

Mariusz Wadecki

Jarosław Dmochowski

Prof. Dr hab. W. Szymanowski

Właściwe funkcjonowanie łańcucha dostaw jest

ściśle uzależnione od poprawnej komunikacji

pomiędzy jego organami. Główne obszary, od

których uzależniona jest niezawodność procesów

komunikacyjnych , to:

OTOCZENIE LEGISLACYJNE
ŚRODOWISKO KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ,
STANDARDY UŻYWANE W SYSTEMACH
WYMIANY INFORMACJI
UWARUNKOWANIA TECHNOLOGICZNE
PANUJĄCE W PRZEDSIĘBIORSTWACH I
ŁAŃCUCHACH DOSTAW.

OTOCZENIE LEGISLACYJNE

Elementem ułatwiejącym wykorzystywanie

nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych

przez partnerów biznesowych jest system

prawny regulujący ich prawa i obowiązki,

szczególnie w zakresie komunikacji

elektronicznej.

PRAWO TELEKOMUNIKACYJNE

W Polsce wprowadza się rozwiązania prawne zmierzające do liberalizacji

rynku telekomunikacyjnego, w celu doprowadzenia z jednej strony do

spadku cen usług telekomunikacyjnych, z drugiej zaś dozwiększenia ich

dostępności.

REGULACJE DOTYCZĄCE HANDLU

ELEKTRONICZNEGO

Od 18 sierpnia 2002 r. komunikację elektroniczną wspomagają zapisy

ustawy o podpisie elektronicznym, która została uchwalona w celu

umożliwienia praktycznego przeprowadzania transakcji elektronicznych

oraz podniesienia świadomości i zaufania do transakcji realizowanych za

pomocą internetu.

W Ministerstwie Gospodarki opracowano również ustawę z 18 lipca 2002 r.

„ o świadczeniu usług drogą elektroniczną”. Ustawa ta precyzuje m.in..:

obowiązki usługodawcy związane ze świadczeniem usług
pocztą elektroniczną,
zasady wyłączania odpowiedzialności usługodawcy z tytułu
świadczenia usług drogą elektroniczną,
zasady ochrony danych osobowych osób fizycznych
korzystających z usług świadczonych drogą elektroniczną

PROGRAMY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ GOSPODARKI

ELEKTRONICZNEJ

Systemy logistyczne są nieodłączną częścią gospodarki elektronicznej,

dlatego śledzenie jej rozwoju jest bardzo istotne dla pełnego obrazu

logistyki w Polsce. Przyjęto więc program wspólnych działań na rzecz

wdrożenia Społeczeństwa Informacyjnego w Europie, o nazwie eEurope+

do którego przystąpiła również Polska z programem „Strategi

informatyzacji RP – ePolska na lata 2004 – 2006”. Podstawowymi celami

projektu były:

rozwój infrastruktury informatycznej
Powszechny, tańszy, szybszy i bezpieczny internet
Inwestowanie w ludzi i umiejętności
Stymulowanie lepszego wykorzystania technologii informatycznych
Wprowadzanie niezbędnych regulacji prawnych ( podpis elektroniczny)
Bezpieczeństwo w obrocie elektronicznym
Tworzenie struktur rozwoju gospodarki elektronicznej w Polsce.

ŚRODOWISKO KOMUNIKACJI

ELEKTRONICZNEJ

Powinno zapewniać sprawny przepływ informacji

pomiędzy uczestnikami łańcucha dostaw ,

angażuje:

Technologie telekomunikacyjne – sieci telefoni przewodowej

komórkowej,
Technologie informatyczne – komputerowe sieci rozległe ( w tym

Internet) oraz sieci lokalne,
Media elektroniczne, rozumiane jako telewizja tradycyjna, kablowa i

satelitarna.

Gwałtowny rozwój telefoni komórkowej

spowodował wzrost wskaźników jej dostępności,

jednak wykorzystanie połączeń GSM do łączenia

się z Internetem jest znikome. W roku 2007

odnotowano wzrost liczby klientów sieci telefonii

komórkowej w granicach 10 – 15% w stosunku do

roku poprzedniego.

Technologia na której oparte jest działanie

telefonów komórkowych GSM, nie pozwala na

szybki dostęp do Internetu , dlatego też

połączenia tego typu wykorzystywane są

sporadycznie.

O

R

A

N

G

E

P

L

U

S

E

R

A

P

L

A

Y

S1

0

5

10

15

Liczba klientów największych sieci GSM w Polsce. ( w

milionach)

Komunikacja wymaga stosowania nowoczesnych

narzędzi zbierania i przesyłania danych,

wspierających zarządzenie logistyczne w każdej

firmie i instytucji wewnątrz oraz w jej relacjach z

otoczeniem. Coraz częściej firmy dla celów

komunikacji elektronicznej wykorzystują dostęp

szerokopasmowy. Poniższy wykres przedstawia

obszar dostępności obszar dostępności tego

medium w kontaktach z klientami.

0,00%

5,00%

10,00%

15,00%

20,00%

25,00%

30,00%

35,00%

40,00%

Bułgaria

Polska

Słowacja

Węgry

Czechy

Niemcy

Dania

Dostęp do łączy szerokopasmowych w proc. mieczkańców. (01. 2008 )

W praktyce gospodarczej narzędziami tymi są:

Automatyczne gromadzenie danych ( Automatic
Identification Data Capture) AIDC
Elektroniczna wymiana danych ( Elektronic Data
Interchange) EDI

Rodzaje stosowanych rozwiązań w

zakresie AIDC i EDI

Wśród istniejących obecnie aplikacji AIDC i EDI

wyróżnia się:

Rozwiązania indywidualne,
Branżowe i globalne,
Rekomendowane dla podniesienia efektywności ich
stosowania

ROZWIĄZANIA INDYWIDUALNE

Są to rozwiązania najmniej przydatne z punktu

widzenia łańcucha dostaw, gdyż nie mogą być

wykorzystywane przez firmę do kontaktów jej z

otoczeniem.

STANDARDY BRANŻOWE

Zostały stworzone na potrzeby poszczególnych brznż

głównie z powodu braku wcześniejszych rozwiązań

globalnych. W standardach tych np.. Komunikaty

elektroniczne EDI są uzgodnione w ramach przedsiębiorst

danej branży: używane w standardach branżowych kodyt

kreskowenie są zarezerwowane (bezpieczne0 a

podstawowe dane biznesowe: przedmiot wymiany

(oznaczenie towaru) oraz podmiot wymiany (odbiorca

oznaczony tzw. kodami lokalizacyjnymi) określone są przez

odbiorę. Oznacza to że standardy branżowe nie mogą być

stosowane tylko na podstawie dwustronnych uów, nie

mogą być stosowane w całym łańcuchu logistycznym.

STANDARDY GLOBALNE

Nowoczesne metody zbierania i przesyłania danych

wymagają stosowania uniwersalnych rozwiązań

standardowych. Takie wymagania spełnia system GS1 w

zakresie identyfikacji i wymiany danych biznesowych.

Standardy globalne GS1 w zakresie rozwiązań AISC i EDI,

stosowane są na świecie od ponad 27 la, a w Polsce od

1990 r. we wszystkich sektorach gospodarki krajowej

( przemysł, handel, usługi np.. Bankowość).

GS1 – Międzynarodowa Organizacja opracowująca i

upowszechniająca standardy identyfikacji podmiotu oraz

przedmiotu transakcji, a także zasady elektronicznej

wymiany danych.

TECHNIKI AUTOMATYCZNEGO ZBIERANIA ORAZ

WYMIANY DANYCH

Upowszechnienie i wdrażanie technologi opartej na

Elektronicznym Kodzie Produktu EPC (Elektronic Product Code)

jest jednym z głównych celów działań innowacyjnych.

Rozwiązanie to zwane często „Internetem Produktów”, stanowi

połączenie technologii Internetu i powszechnie stosowanej na

rynku identyfikacji przy pomocy fal radiowych. Korzyści z

zastosowania technologi EPC:

Indywidualna identyfikacja towarów,
Natychmiastowa identyfikacja zawartości opakowań i
ładunków,
Możliwość śledzenia przepływu towarów online.

EPCglobal pozwalaa automatycznie

identyfikować jednostki w łańcuchu dosta w

każdym przedsiębiorstwie, w każdej branży, a

całym świecie. Korzyści z uczestnictwa w

EPCglobal:

Dostęp do wiedzy, wyników badań i specyfikacji
oprogramowania,
Możliwość udziału w pracach grup roboczych EPCglobal oraz w
tworzeniu standardów
Możliwość uczestnictwa w pilotowanych programach
wdrożeniowych opartych na technologii EPC

UWARUNKOWANIA

TECHNOLOGICZNE

Globalną siecią informatyczną, której gwałtowny rozwój

zdominował wszystkie pozostałe jest Internet. Polska

włączyła się do Internetu w 1991 roku. Szczególną rolę

odgrywa w tej mierze stały dostęp po łączach TP S.A. W

2006 r. zanotowano wzrost ilości łączy o około 170 % z

tendencją do większego wykorzystywania łączy

szerokopasmowych.Zmiany te wpływają na rozwój rynku

internetowego handlu.

Wartośc polskiego rynku e - commerce w latach 2001 -

2007

0

1000

2000

3000

4000

5000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

L

a

ta

Sklepy internetowe
Platformy aukcyjne

NOWOCZESNE STANDARDY W KOMUNIKACJI

ELEKTRONICZNEJSTOSOWANE W POLSCE

Praktycznym rozwiązaniem wykorzystującym zasady i

wymiany dokumentów elektronicznych w oparciu o

standard notacji XML i bezpieczną komunikację z

wykorzystaniem podpisu elektronicznego jest elektroniczna

Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP)

Funkcjonalność tej platformy ma zapewnić komunikację, w

w drodze wymiany dokumentów elektronicznych,

pomiędzy urzędami administracji publicznej i otoczeniem

(obywatele, i instytucje)

POLSKIE WDROŻENIA ELEKTRONICZNYCH

DOKUMENTÓW I PODPISU ELEKTRONICZNEGO

Przedsiębiorstwa dbają o wiarygodność wysyłanych i

otrzymywanych informacji, zmniejszając w ten sposób

koszty ewentualnych korekt i zwrotnego transportu

błędnych dostaw. Potwierdzają to dane sporządzone przez

GUS W 2007 roku.

Przedsiębiorstwa stosujące e-faktury i podpis

elektroniczny w 2007 r. (w %)

0

5

10

15

20

25

30

35

m

ał

e

( 1

0

-

49

pr

ac

uj

ąc

yc

h)

śr

ed

n

ie

(

5

f0

- 2

49

p

ra

cu

ją

cy

ch

)

du

że

(

2

5

0

i

w

ię

ce

j

pr

a

cu

ją

cy

ch

og

ół

em

wysyłające faktury
elektroneczne

otrzymujące faktyury
elektroniczne

stosujące podpis
elektroniczny przy
wysyłaniu wiadomości

Większość firm podkreśla jednak nie do końca

jednoznaczną interpretację przepisów

dotyczących tworzenia wymiany i

przechowywania dokumentóww formie

elektronicznej, czego odzwierciedleniem są

prowadzone postępowania w Izbach Skarbowych

czy też sądach.Także nie beż znaczenia są opłaty

z uzyskaniem certyfikatu i urządzeń do składania

bezpiecznego podpisu elektronicznego.

Jednak różnego rodzaju projekty wskazują na korzyści z faktu

wdrożenia wymiany dokumentów w formie

elektronicznej{rzykładem może być ocena uzyskana po

wdrożeniu elektronicznej wymiany danych w firmie KronoPol

Swiss Group przy współpracy z integratorem Comarch Systemy

Informatyczne.

Przedsiębiorstwa stosujące e-faktury i podpis

elektroniczny w 2007 r. (w %)

0

5

10

15

20

25

30

35

m

a

łe

(

1

0

-

4

9

pr

a

cu

ją

cy

ch

)

śr

e

d

n

ie

(

5f

0

- 2

4

9

p

ra

cu

ją

cy

ch

)

d

u

że

(

2

5

0

i

w

ię

ce

j

pr

a

cu

ją

cy

ch

o

g

ó

łe

m

wysyłające faktury
elektroneczne

otrzymujące faktyury
elektroniczne

stosujące podpis
elektroniczny przy
wysyłaniu wiadomości

ZAAWANSOWANE ROZWIĄZANIA IT DLA FIRM

LOGISTYCZNYCH

Powszechne wprowadzenie map cyfrowych i rozwiązań

wykorzystujących systemy pozycjonowania (GPS) oraz

sieci komórkowych (GSM) to zasoby w oparciu o które

powstają zaawansowane aplikacje inteligentnych

systemów transportowych (ITS). Możliwości ITS można

pogrupować w sposób następujący:

PLANOWANIE
ANALIZA I KONTROLA
REJESTRACJA PARAMERÓW
NADZÓR
OPTYMALIZACJA

Literatura:

Logistyka w Polsce. Raport 2007