Agresja u ludzi

4. Agresja a agresywność

Różnice indywidualne

w przejawianiu agresji

Różnice indywidualne dotyczą:



intensywności zachowań agresywnych



siły bodźców



treści bodźców wywołujących agresję

U jednych zachowania agresywne są

rzadkie i wywołują je bardzo silne bodźce;

u innych zachowania takie pojawiają się

często, są intensywne, przy niewielkich

bodźcach i w różnorodnych sytuacjach.

( Frączek 1996; Wolińska 2000; Wójcik 1974, 1977 )

Pojęcie agresji i

agresywności



Agresja – rozumiana jest jako proces, czynność
jednostki.



Agresywność – cecha osobowości „ nabyta i
utrwalona w procesie jej rozwoju na podstawie
uczenia społecznego, a polegająca na
częstych, nieadekwatnych do bodźca,
reakcjach agresywnych o znacznym nasileniu,
występujących w stosunku do szerokiego
zakresu obiektów społecznych,
współwystępująca często z nieumiejętnością
kontrolowania reakcji i wyraźną wrogością w
stosunku do otoczenia”

( Frączek 1975, s. 45 )

Kryteria klasyfikowania

jednostki jako agresywnej



wysoka częstotliwość oraz duża liczba zachowań
agresywnych;

( Buss 1961; Bandura, Walters 1968; Skorny 1968; Wolińska

2000 )



duża intensywność i jednocześnie
nieadekwatność reakcji agresywnych w stosunku
do bodźca;

( Kubacka-Jasiecka 1975; Frączek 1975; Skorny 1968 );



nieumiejętne kontrolowanie reakcji agresywnych
– brak kontroli lub nadmierna kontrola;

( Kirwil 1984, 1989; Megargee 1966 );



permanentna wrogość wobec innych ludzi

( Kosewski 1977; Pospiszyl 1975 )

Geneza agresywności

Zależnie od przyjętej koncepcji:



czynniki biologiczne: organiczne,
popęd, instynkt



czynniki społeczne jako efekt uczenia
się – nawyk, dyspozycja

( Bandura 1971, 1973; Bandura, Walters 1963; Buss 1961;

Frączek 1970; Freud 1959, 1984; Sheldon 1949 )

Definicje agresywności



„Agresywność – wyuczona gotowość do
reagowania agresją”( L. Berkowitz, 1962 )



„Agresywność – nawyk do atakowania”

( Buss 1961 )



„Agresywność – szczególny rodzaj właściwości
przypisywanych ludziom, charakteryzujący się
powtarzalnością przejawów… „ ( Frączek 1975 )



„Agresywność – dyspozycja do agresji” ( Kornadt
1975 )

Definicje agresywności cd.



„Agresywność – stała właściwość człowieka,

nabyta i utrwalona w procesie jego rozwoju, na

podstawie uczenia społecznego, a polegająca

na częstych, nieadekwatnych do bodźca,

reakcjach agresywnych o znacznym nasileniu,

występujących w stosunku do szerokiego

zakresu obiektów społecznych. Ponadto

występuje często nieumiejętność

kontrolowania reakcji, a także wyraźne

odczuwanie i przejawianie postawy wrogości

do otoczenia”

( Dobrochna Wójcik 1977 )