Tworzenie rozwiązań w
ramach zarządzania
projektami
Pojęcie problemu
Problem to sytuacja nieznana, gdy
przynajmniej jeden z elementów
struktury jest nieokreślony. Jest
również problemem zadanie, którego
dana osoba nie może rozwiązać za
pomocą swoich wiadomości, wiedzy.
Sytuacja problemowa
Sytuacja problemowa jest to trudny
lub nieokreślony układ między ludźmi
a elementami ich otoczenia, który
wymaga rozwiązania.
Konflikt
Konflikt- oznacza zdarzenie. Bywa
również określane jako sprzeczność
dążeń, niezgodność interesów,
poglądów, spór, zatarg. Powstaje, gdy
występuje jakieś cenione dobro, do
którego aspirują strony konfliktu, a które
nie może być w posiadaniu wszystkich
pretendentów. Osiągnięcie tego dobra
przez jedną stronę wyklucza
zaspokojenie aspiracji pozostałych stron.
Konflikt występuje, gdy:
• uczestniczą w nim co najmniej dwie
strony
• występują przeciwstawne cele, środki,
działania, zachowania pomiędzy stronami,
a jedna z nich utrudnia realizację
• działania jednej osoby lub grupy
skierowane są na podporządkowanie
sobie innych osób lub grup w celu
zabezpieczenia własnych interesów
• strony są od siebie zależne.
Techniki rozwiązywania
problemów
Służą rozwiązywaniu tych problemów,
których rozwiązania doskonałe nie są znane.
Są to „przepisy na myślenie” powstałe, aby
wspomagać nas w sytuacjach, w których
poszukujemy rozwiązań nowych,
oryginalnych a zarazem skutecznych. Wiele z
nich odkryto dzięki podglądaniu pracy
uznanych twórców- naukowców, wynalazców,
pisarzy, pozostałe zaś „wynaleziono” stosując
metodę prób i błędów.
Techniki rozwiązywania
problemów
• proces rozwiązywania problemów
• burza mózgów
• jasne definiowanie problemów
• zbieranie danych
• interpretacja danych
• wyszukiwanie rozwiązań
• analiza kosztów i korzyści
Rodzaje technik rozwiązywania
problemów
Techniki analizy i rozwiązywania
problemów można umiejscowić na
różnych płaszczyznach uogólnienia i
scharakteryzować w następujący
sposób:
• poziom 1
• poziom 2
• poziom 3
• poziom 4
Rodzaje technik c.d.
Poziom 1 obejmuje modele faz życia
systemów. Stanowią one generalne
zasady postępowania dla
długookresowych i skomplikowanych
procesów rozwiązywania problemów,
czyli projektów. Technika ta obejmuje
swoim zakresem cały okres życia
systemu od momentu projektu
wstępnego, a właściwie pojawienia się
problemu, aż do momentu wycofania
rozwiązania.
Rodzaje technik c.d.
Poziom 2 obejmuje strategie cząstkowe
(mikrostrategie) służące sprecyzowaniu
kroków poziomu 1. Taką podstawową
mikrostrategią jest cykl rozwiązywania
problemów. Oznacza to, że w ramach
opracowywania projektu wstępnego
realizowany jest cykl rozwiązywania
problemów, następnie w ramach realizacji
projektu głównego cykl ten jest powtarzany i
tak samo wielokrotnie powtarzany w fazie
projektów szczegółowych.
Rodzaje technik c.d.
Poziom 3 zawiera on zasady
postępowania dla poszczególnych
kroków poziomu 2. Można tu zaliczyć
np. wytyczne (kroki) wykorzystywane
w analizie sytuacji czy też zalecenia
postępowania przy ocenie wariantów
rozwiązań (tabele decyzyjne, analiza
wartości).
Rodzaje technik c.d.
Poziom 4 zawiera on elementarne
techniki, które mogą być
wykorzystywane w ramach
poszczególnych elementów poziomu
3. Przykładami są m.in.: techniki
oceny statystycznej, techniki
prognozowania, techniki prezentacji
danych, techniki ankietowania.
Cykl rozwiązywania
problemów
Można go traktować jako zestaw
kroków stanowiących procedurę
rozwiązywania problemu w ramach
projektu stanowiących procedurę
rozwiązania problemu w ramach
projektu. Jest on raczej nastawiony
na sytuację mniej skomplikowane.
Na cykl rozwiązywania
problemu składają się:
• sformułowanie problemu,
• analiza sytuacji,
• formułowanie celów,
• synteza- tworzenie wariantów
rozwiązań,
• analiza wariantów rozwiązań,
• ocena wariantów rozwiązań,
• podjęcie decyzji.
Sformułowanie problemu
Sformułowanie problemu jest to nie zawsze
sprawa jasna i oczywista. Ogólnie można
przyjąć, że problemem jest niezadowalająca
sytuacja lub pojawiająca się szansa. Należy
zatem opisać, na czym ta sytuacja lub szansa
polega. Problem może być sformułowany
konkretnie lub składać się jedynie z
niejasnych wyobrażeń o jego charakterze i
przyczynach. Sposób rozumienia problemu
ma decydujący wpływ na to, jakie
szczegółowe sugestie należy przyjąć a jakie
odrzucić.
Sformułowanie problemu
c.d.
Istnieje wiele zasad, które można wziąć pod
uwagę przy formułowaniu problemów:
• Zasada 1- liczba możliwych rozwiązań
wzrasta wraz z ogólnością i zakresem
ustalenia problemu i maleje wraz ze
wzrostem zakazów i ograniczeń
• Zasada 2 – słowa używane przy
formułowaniu problemu powinny być
odbierane bardzo starannie, tak aby ich
zabarwienie , które wywołują nie ograniczały
ani naszego myślenia, ani ewentualnie
myślenia projektanta, do którego kierujemy
zlecenie projektowe.
Sformułowanie problemu
c.d.
W czasie formułowania problemu
mogą wystąpić zasadniczo trzy
sytuacje:
• istnieje szansa w postaci nowego
pomysłu, teorii, metody, nowych
środków. Należy zastanowić się, jakie
są możliwości wykorzystania tej
szansy w postaci tworzenia nowych
systemów,
Sformułowanie problemu
c.d.
• istnieje system, który działa w
sposób niezadowalający. Należy
przestudiować jego budowę oraz
działanie, a także czynności
wykonywane przez zleceniodawcę w
celu wykrycia i określenia potrzeb.
Następnie należy zaplanować taki
system, który zaspokoi potrzeby w
sposób bardziej opłacalny.
Sformułowanie problemu
c.d.
• dostaliśmy od konkretnego klienta
zlecenie na wykonanie projektu-
stworzenie systemu według
określonych wymagań. W tym
przypadku klient przejął rolę
jednostki formułującej problem i
ewentualnie określającej obszar
rozwiązań.
Analiza sytuacji
Głównym zadaniem analizy sytuacji
jest analiza problemu i zrozumienie
istniejących zależności. Oznacza to:
• pozyskanie informacji, które są ważne
z punktu widzenia danego problemu,
• rozpoznanie zależności między
różnymi czynnikami,
• ocenę, które czynniki są szczególnie
ważne (krytyczne).
Analiza sytuacji c.d.
Analiza problemu może składać się z
następujących kroków:
• ograniczenie obszaru problemu,
• analiza struktury i sposobu działania
systemu,
• analiza przyczyn niezadowalającej sytuacji,
• określenie możliwości oddziaływania,
możliwości rozwiązania problemu,
• rozpatrywanie zorientowane na czas.
Formułowanie celów
Jest ono dokonywane z jednej strony
na podstawie znajomości czynników
określonych w analizie sytuacji, z
drugiej zaś strony na podstawie życzeń
osób mających wpływ (uczestniczących
w formułowaniu celów). Kształtowanie
celów odbywa się najczęściej w formie
pracy zespołowej, w której mogą
uczestniczyć: zleceniodawca,
zleceniobiorca, przyszły użytkownik itp.
Formułowanie celów c.d.
Zasady formułowania celów:
• Zasada 1- sformułowania celów powinny być neutralne w
stosunku do rozwiązań,
• Zasada 2- cele powinny uwzględniać wszystkie te cechy,
które mają istotne znaczenie dla osób uczestniczących w ich
formułowaniu
• Zasada 3- sformułowania celów mogą zawierać także
dążenia do uniknięcia skutków niepożądanych
• Zasada 4- zbiór celów powinien być hierarchicznie
ustrukturalizowany i tworzyć logiczny system celów
• Zasada 5- cele powinny być formułowane w sposób
operacyjny
• Zasada 6- należy określić, które cele są konieczne, a które
pożądane
• Zasada 7- należy zbadać system celów z punktu widzenia
występowania konfliktów i następnie konflikty te usunąć.
Synteza- tworzenie wariantów
rozwiązań
Realizowana jest na bazie wyników
dwóch wcześniejszych etapów. Jego
celem jest odpowiedź na pytanie, za
pomocą jakich rozwiązań należy
osiągnąć sformułowane wcześniej
cele.
Synteza- tworzenie wariantów
rozwiązań c.d.
W czasie tworzenia wariantów rozwiązań także zaleca
się przestrzeganie pewnych zasad:
• W pierwszym etapie należy tworzyć rozwiązania
nastawione na spełnienie najważniejszych celów,
• W drugim etapie należy dążyć do poprawy utworzonych
wcześniej rozwiązań, tak aby zwiększyć stopień, w jakim
spełniają one cele mniej ważne,
• W kolejnym etapie należy rozważyć, czy zrezygnowanie z
niektórych ograniczeń stworzy nowe przestrzenie tworzenia
rozwiązań,
• W kolejnym etapie należy wykorzystać katalog środków
utworzony na etapie analizy sytuacji
• W ostatnim etapie należy określić podstawową zasadę,
na której oparte jest rozwiązanie, i poszukać rozwiązań
bazujących na zasadach alternatywnych
Analiza wariantów
rozwiązań
Celem analizy jest sprawdzenie
stworzonych w poprzednim kroku
wariantów rozwiązań. Chodzi przede
wszystkim o przeanalizowanie, czy
spełniają cele konieczne, czy są
zdolne do realizowania
wyznaczonych im funkcji, czy są
rozwiązaniami kompletnymi itp.
Analiza wariantów rozwiązań
c.d.
Można wyróżnić dwa rodzaje analizy:
• analiza nieformalna, która jest
realizowana zgodnie z syntezą,
• analiza przeprowadzona formalnie,
wtedy gdy warianty rozwiązań są już
gotowe.
Ocena wariantów rozwiązań
Celem oceny jest przygotowanie decyzji.
Należy tu zebrać informacje na temat zalet i
wad poszczególnych wariantów rozwiązań, a
także określić ich kolejność od najlepszego
do najgorszego. Aby można było
przeprowadzić ocenę, potrzebne są dwa
rodzaje informacji. Po pierwsze muszą być
znane warianty rozwiązań, spośród których
należy dokonać wyboru. Po drugie konieczne
są kryteria oceny, które umożliwiają
stwierdzenie, który wariant jest najlepszy.
Podjęcie decyzji
Jest to ostatni etap cyklu
rozwiązywania problemów. Decyzje
podejmuje się po gruntownym
zbadaniu skutków każdego z
możliwych wariantów działania. Im
bardziej instancja decyzyjna jest
zaangażowana w proces rozwiązywania
problemów, tym mniej problemów
pojawia się w fazie decydowania.
Fazy realizacji projektu
• koncepcyjna,
• planowanie,
• realizacja,
• zakończenie.
Faza koncepcyjna
Na początku powstaje idea realizacji
projektu, która następnie jest
oceniana z uwzględnieniem innych
możliwości i przekazana do dalszego
postępowania.
Faza planowania
Polega na stworzeniu szczegółowego
planu realizacji projektu i powołaniu
zespołu projektowego. Rozpoczęcie
fizycznych działań nad realizacją
projektu możliwe jest po formalnej
akceptacji planu.
Faza realizacji
W fazie tej mogą być angażowani
konkretni podwykonawcy, niezbędni
do realizacji określonego projektu.
Właściwa praca nad realizacją
projektu jest wykonywana właśnie w
tej fazie.
Faza zakończenia
Przejście do fazy zakończenia
następuje wtedy, gdy produkt jest
gotowy do testowania lub jakiejś
formy demonstracji. Projekt może się
kończyć także dlatego, że
stwierdzono, iż należy zaniechać jego
dalszej realizacji.
Dziękujemy za uwagę!!!
Polecam się na przyszłość!!!