Ćwiczenia słownikowe

Ryszard Więckowski

Janina
Borowy

Cele przeprowadzania
ćwiczeń słownikowych:



Wzbogacenie zasobu słownikowego



Przenoszenie zasobu słownika biernego
do czynnego



Kształcenie sprawności w operowaniu
wyrazem



Uwrażliwianie na estetykę wypowiedzi



Wyrabianie odpowiedzialności za słowo



Zapobieganie błędom leksykalnym

Wybrane zagadnienia
charakterystyki zasobu
słownikowego dzieci w
wieku wczesnoszkolnym



„Przechodzenie” z mowy sytuacyjnej
w mowę konkretno-wyobrażeniową



Duże zróżnicowanie miasto-wieś



Duże zróżnicowanie ze względu na
temat wypowiedzi



W obrębie słownika biernego często
dobierane słownictwo jest nieadekwatne
w stosunku do desygnatów.



W obrębie słownika czynnego wyraźne
są niedostatki.



Istnieje duża dysproporcja pomiędzy
zasobem słownika biernego i czynnego.



Dominacja wyodrębniania z
rzeczywistości podmiotów i ich czynności



Ćwiczenia
słownikowe
powinny
występować na
każdej lekcji



Dzieci „przejmują”
mowę nauczyciela

Rodzaje ćwiczeń
słownikowych

Wprowadzania nazw

przedmiotów, zjawisk, cech
czynności oraz stosunków
przestrzennych i czasowych

1.

Odsłonięcie tablicy ze
słownictwem

2. Ustalenie planu opowiadania

a)

Droga do sadu.

b)

Wygląd sadu jesienią

c)

Odgłosy w sadzie.

d)

Nasze wrażenia.

3. Ustne redagowanie opowiadania.
4. Praca indywidualna

Wyjaśnianie
niezrozumiałych wyrazów



Pokaz desygnatu

(pośredni lub bezpośredni)



Opis



Wskazanie wyrazów zastępczych
lub bliskoznacznych

Gromadzenie zwrotów i
wyrażeń zastępczych

Grupowanie wyrazów
wokół określonych
tematów

Grupowanie wyrazów o
znaczeniu podobnym lub
przeciwnym

Zestawianie
niezrozumiałych dla
dziecka wyrazów w
zrozumiałym dla niego
kontekście