Opieka pielęgniarska
w szczególnych
przypadkach
chirurgicznych
Cukrzyca
Wzrost liczby chorych na cukrzycę
spowodowany jest:
Przedłużeniem życia,
Lepszą wykrywalnością choroby,
Lepszym uświadomieniem
społeczeństwa co do cukrzycy,
Zmniejszeniem współczynnika
umieralności wśród chorych na cukrzycę,
Zwiększenie liczby dzieci obciążonych
genetycznie.
Leczenie cukrzycy
Utrzymanie prawidłowego
poziomu cukru (normoglikemia),
Niedopuszczenie do
niedocukrzenia (hipoglikemia).
Niedopuszczenie do zbyt
wysokiego poziomu cukru
(hipreglikemii)
Kontrolowanie cukrzycy
Dieta,
Ćwiczenia (pobudzają metabolizm,
zmniejszają zapotrzebowanie na
insulinę, zwiększają napięcie
mięśni, ułatwiają kontrolę masy
ciała i polepszają samopoczucie
chorego)
Farmakoterapia,
Właściwa higiena (stopy)
Ostre powikłania cukrzycy
wstrząs hipoglikemiczny –
występuje gdy chory nie otrzymał
właściwego posiłku, gdy
wymiotuje lub ma biegunkę, oraz
gdy podano mu zbyt dużą dawkę
insuliny.
Hiperglikemia –spowodowana
niedostateczną ilością insuliny,
przejedzeniem, stresem
emocjonalnym lub fizycznym
Późne powikłania cukrzycy
Cukrzyca może atakować każdy
układ i narząd
Jaskra, zaćma, schorzenia
siatkówki (retinopatia)
Miażdżyca naczyń kłębków
nerkowych, która powoduje
nadciśnienie tętnicze, zespół
nerczycowy oraz niewydolność
nerek.
Późne powikłania cukrzycy
c.d.
Zaburzenia obwodowego układu
nerwowego (neuropatia) mogą dotyczyć
każdego układu ciała
Powodują zaburzenia żołądkowo – jelitowe
(zaleganie żołądkowe, biegunki nocne),
Zaburzenia czynności narządów
płciowych i pęcherza moczowego
(pęcherz neuropatyczny, zaburzenia
potencji),
Zaburzenia neurotroficzne na stopach
Przygotowanie
przedoperacyjne chorego z
cukrzycą
Przygotowując chorego z cukrzycą
do jakiejkolwiek operacji należy
zawsze ocenić:
W jakim stopniu cukrzyca jest
kontrolowana,
Jaki jest rodzaj, rozległość
i metaboliczny wpływ zamierzonej
operacji na przebieg cukrzycy
(np. zakażenie)
Przygotowanie do operacji
planowej chorego z cukrzycą
Każdą operację planową u chorego
z cukrzycą można wykonać
wyłącznie po wyrównaniu cukrzycy,
stanu odżywienia i zaburzeń wodno
– elektrolitowych.
Ponadto przygotowanie chorego do
operacji nie odbiegają od zasad
właściwych danej chorobie, z której
chory ma być operowany.
Postępowanie w dniu operacji
planowej – małe zabiegi
operacyjne
Zabiegi wykonywane w znieczuleniu
miejscowym lub rdzeniowym nie wpływają na
przebieg cukrzycy i nie powodują wyraźnych
zaburzeń metabolicznych.
Przy wykonywaniu drobnych zabiegów w
znieczuleniu miejscowym można nie
zmieniać dotychczasowego sposobu leczenia
cukrzycy zarówno insuliną, jak
i lekami doustnymi
Jeżeli rodzaj zabiegu uniemożliwia spożycie
normalnego posiłku, wówczas zastępuje się
go dożylnym podaniem glukozy 5 % (1000
ml)
Duże zabiegi operacyjne
Należy dążyć do tego, aby w dniu operacji
glikemia nie przekraczała 12,2 mmol/l (220
mg%).
Przed operacją chorzy zwykle są bez posiłku i
dlatego trzeba podać choremu wlew z 5%
glukozy z NaCl 0,9% oraz 25% dobowej
dawki insuliny.
Należy uważać, aby nie podawać dożylnie
glukozy przy glikemii przekraczającej 11,1
mmol/l (200 mg%). Zwiększa to bowiem
glikemię i powoduje
i powoduje diurezę osmotyczną, wzmagając
zaburzenia wodno – elektrolitowe.
Chory w stanie kwasicy i
śpiączki cukrzycowej
W takich przypadkach obowiązuje
zasada wyprowadzenia chorego
najpierw ze śpiączki i wyrównania
kwasicy. W następnym dopiero etapie
można wykonać operację nawet ze
wskazań nagłych.
Oczywiście zabiegi bezpośrednio
ratujące życie chorego, np.zatrzymanie
zewnętrznego krwotoku lub wykonanie
tracheostomii, mają pierwszeństwo.
Postępowanie w śpiączce
kwasiczej
Występowanie kolejno następujących
objawów:
- uczucie zmęczenia, wzmożone pragnienie
i moczenie, senność ze zwolnieniem
procesów myślowych, głęboki sen ze
zniesieniem odruchów.
Badaniami laboratoryjnymi stwierdza się:
- Hiperglikemię niekiedy nawet ponad 33,3
mmol/l (600mg%)
Niedobór potasu
Kilkakrotne oznaczenie w ciągu
doby poziomu potasu w surowicy
oraz kontrola ekg uchronią
chorego przed możliwością
powikłań.
Wyrównywanie zaburzeń wodno –
elektrolitowych należy
przeprowadzać na podstawie
godzinowej diurezy.
Amputacje
Są często spotykane w grupie
chorych na cukrzycę i dlatego
stanowią odrębny problem.
Odjęcie kończyny dolnej łączy się
z utratą ruchliwości,
niezależności oraz poczucia
kobiecości lub męskości
Opatrunki
Obserwacja rany,
Opatrunek powinien być
dopasowany, ale nie uciskający,
Trzeba podeprzeć kikut i ułożyć
w pozycji zapobiegającej
uciskowi na szwy
Ćwiczenia kikuta
Powinny być rozpoczęte w
pierwszym dniu po operacji, aby
zapobiegać przykurczą,
zakrzepowemu zapaleniu żył i
aby przygotować chorego do
chodzenia