KSZTAŁTOWANIE SIĘ
KLASTRÓW NA MAZOWSZU
Agnieszka Celińska
MSGP III gr. 1
Czy jeśli pies z kotem przyjdą posilić się do
jednej miski to czy aby nie jest to
szczególny przypadek klastra?
Co to właściwie jest KLASTER?
Według definicji Portera z 1990roku,
„klastry to geograficzne skupiska wzajemnie
powiązanych firm, wyspecjalizowanych
dostawców, jednostek świadczących usługi,
firm działających w pokrewnych sektorach i
związanych z nimi instytucji, konkurujących
między sobą, ale także współpracujących”.
Bardziej precyzyjna definicja klastra
innowacyjnego wprowadza dodatkowo istotną
rolą więzi ze sferą badawczo-rozwojową.
Funkcjonowanie…
Klastry powstają praktycznie we
wszystkich sektorach gospodarki.
przemyśle,
usługach,
Sektor wysokiej technologii, jak i tradycyjnych.
Charakteryzują się również różnym poziomem
innowacyjności i zaawansowania technologicznego, a
tym samym różnymi strategiami i perspektywami
rozwoju.
Grona najczęściej powstają w wyniku lokalnej
inicjatywy, nie zaś poprzez władzę publiczną. Mogą
także być inspirowane przez szkoły wyższe
(uniwersytet, politechnika, akademia rolnicza) czy inny
ośrodek badawczo-rozwojowy, który realizuje politykę
tworzenia sieci z lokalnymi przedsiębiorstwami.
BRANŻE I POWIATY
Gdzie tworzą się klastry?
Potencjalne klastry na Mazowszu 2000
wysokiej techniki
Elektronika i przemysł komputerowy
mławski, piaseczyński, warszawski, wołomiński
Instrumenty medyczne, automatyka
przemysłowa, przemysł precyzyjny
Płock, warszawski, warszawski zachodni,
pruszkowski, otwocki,
piaseczyński
Chemiczny z farmacją
miński, otwocki, piaseczyński, pruszkowski,
warszawski, warszawski zachodni, wołomiński,
żyrardowski
Pojazdy mechaniczne
warszawski
Potencjalne klastry na Mazowszu 2000
low-tech
Petrochemiczny
Płock i płocki
Metalowy
pruszkowski
Skórzany
Radom
Maszynowy – maszyny rolnicze
garwoliński
Potencjalne klastry na Mazowszu 2000
low-tech
Papierniczo-poligraficzny
legionowski, miński, otwocki, piaseczyński, płoński,
pruszkowski, warszawski, warszawski zachodni
wołomiński
Spożywczy
ciechanowski, garwoliński, gostyniński, kozienicki,
makowski, miński mławski, nowodworski, ostrołęcki,
płocki, radomski,
siedlecki, sierpecki,
szydłowiecki, wołomiński, żuromiński m. Płock,
grójecki, piaseczyński, płoński, przasnyski, pułtuski,
sochaczewski, sokołowski, warszawski(napoje),
warszawski zachodni
KLASTRY W MAZOWIECKIM..
Jest to stowarzyszenie firm poligraficzno-
reklamowych z terenu Mazowsza.
Formalnie działający od 2008 roku
W jego skład wchodzi 13 firm, głównie z
Warszawy, Konstancina Jeziorna, i
Otwocka, w tym:
Przykładowe klastry
Mazowsza
Przykładowe klastry
Mazowsza
Utworzony w październiku 2008 roku.
Branża optyczna i optoelektroniczna oraz
instytucje naukowo-badawcze zlokalizowane w
regionie mazowieckim –
24
konsorcja.
Siedziba klastra - Instytut Optyki Stosowanej,
który jednocześnie pełni rolę koordynatora.
Firmy optoelektroniczne produkują
elementy optyczne,
lasery półprzewodnikowe,
urządzenia laserowe,
podzespoły optoelektroniczne
przeznaczone dla przemysłu, ochrony środowiska, a
także dla medycyny.
Powstał 12 grudnia 2008 roku
Porozumienie firm produkcyjnych, handlowych,
usługowych, stowarzyszeń, instytucji
badawczych, instytucji otoczenia biznesu oraz
jednostek samorządu lokalnego, działających w
branży budowlanej.
23 firmy + trzy jednostki badawczo rozwojowe, tj.
ASM-Centrum Badań i Analiz Rynku,
Politechnika Łódzka
Instytut Technik Budowlanych ITB
Obejmuje obszar Polski centralnej - województwo
łódzkie i mazowieckie oraz region kleszczowski.
Przykładowe klastry
Mazowsza
Czemu powstał na tym obszarze?
bezpośredni dostęp do surowców mineralnych
(węgiel brunatny, iły, piaski, kreda jeziorna i
inne)
użytecznych surowców odpadowych (popioły
ze spalania węgla brunatnego i syntetyczny
gips)
połączenie komunikacyjne z pozostałymi
regionami kraju
koncentracja dostawców technologii,
produktów i usług.
Przykładowe klastry
Mazowsza
Przykładowe klastry
Mazowsza
Powstał we wrześniu 2007
Obecnie KKM skupia 20 członków -
podmioty związane z sektorem technologii
kosmicznych oraz technik satelitarnych
Misje kosmiczne czy dostarczanie
zaawansowanych aplikacji satelitarnych
wymaga współdziałania i zespolonego
wysiłku nie jednej, ale często grupy
jednostek.
•
Agencja Rozwoju Mazowsza S.A.
•
Centrum Badań Kosmicznych PAN
•
Instytut Geodezji i Kartografii
•
Centrum Naukowo-Produkcyjne
Elektroniki Profesjonalnej Radwar
S.A.
•
Przemysłowe Centrum Optyki S.A.
•
Przemysłowy Instytut
Telekomunikacji
•
Technoport Warszawa S.A.
•
Instytut Lotnictwa
•
Eurosense Sp. z o.o.
•
Polspace Sp. z o.o.
•
Techmex S.A.
•
Politechnika Warszawska
•
Satelitarne Centrum Operacji
Regionalnych S.A.
•
Przemysłowy Instytut Automatyki i
Pomiarów
•
Qued Sp. z o.o.
•
Robotics Inventions Sp. z o.o.
•
Geosystems Polska Sp. z o.o.
•
Autoguard S.A.
•
Towarzystwo Manadżerów S.A.
•
Instytut Łączności
• 2 mikro
przedsiębiorstwa
• 7 małych
przedsiębiorstw
• 1 średnie
przedsiębiorstwo
• 3 duże przedsiębiorstwa
• 6 jednostek naukowo -
badawczych
• 1 uczelnia wyższa
P
A
R
T
N
E
R
Z
Y
MISJA
Wspieranie rozwoju i funkcjonowania podmiotów w klastrze oraz klastra
Ekonomiczno-społeczny rozwój regionu
Mazowsze „regionem kosmicznym”
CELE
Stymulowanie mechanizmów
kooperacyjnych
Wspieranie i tworzenie
platform dyskusyjnych
Zapewnienie płaszczyzn
wymiany informacji
Wspólne przełamywanie barier
rozwojowych
Wzmacnianie potencjału
eksportowego
konkurencyjności w wymiarze
międzynarodowym
Unikanie duplikacji (projektów,
produktów, usług, działań)
INSTRUMENTY
Współpraca projektowa
Konsorcja i grupy zadaniowe
Specjalistyczne szkolenia
Spotkania, konferencje, targi,
etc
Demonstracje terenowe
Krajowe i międzynarodowe
przedsięwzięcia promocyjne
Spójna baza informacyjna
Internetowe narzędzia
informacyjno-promocyjne
Przykładowe klastry
Mazowsza
15 członków
Podstawy lokalizacji:
Duży potencjał rolników posiadających certyfikat
gospodarstwa ekologicznego.
Dogodne warunki do rozwoju rolnictwa i przetwórstwa
ekologicznego
duży potencjał konsumentów żywności
Cel:
Zwiększenie efektywności działania na rynku jako grupa
Wzmocnienie inicjatyw lokalnych w celu rozwoju
regionu.
Zwiększenie korzyści ekonomicznych i
pozaekonomicznych uczestników klastra.
„Mazowsze Doliną Ekoprodukcji”
Przykładowe klastry
Mazowsza
Uczestnicy, np.:
Rolnicy produkujący metodami ekologicznymi-
docelowo,
Przetwórcy posiadający certyfikat przetwórstwa
ekologicznego i chcący go zdobyć.
Jednostka certyfikująca.
Urząd Marszałkowski, i inni
Cel:
Zwiększenie efektywności działania na rynku jako grupa
Wzmocnienie inicjatyw lokalnych w celu rozwoju
regionu.
Zwiększenie korzyści ekonomicznych i
pozaekonomicznych uczestników klastra.
„Mazowsze Doliną Ekoprodukcji”
Przykładowe klastry
Mazowsza …i nie tylko
5 stycznia 2007 r. – zawarcie porozumienia między
pięcioma firmami informatycznymi (producentami lub
usługodawcami IT)
SEKWENCJA Sp. z o.o. z siedzibą w Piastowie (woj. mazowieckie) -
Koordynator Klastra,
Elektra Sp. z o.o. (Rzeszów),
FiM Consulting Sp. z o.o. (Warszawa),
SEKWENCJA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Consulting Sp. k. (Warszawa)
Acuarius Consulting Ziemowit Ekiert (Warszawa).
Obecnie klaster posiada
19
członków, w tym 14 z
Mazowsza:
FiM Consulting
Quantum software S.A
Wyższa Szkoła Ubezpieczeń w Krakowie
…
Przykładowe klastry
Mazowsza
…i nie tylko
Misją przewodnią Klastra jest zdolność
konkurowania z międzynarodowymi
przedsiębiorstwami i dążenie do
systematycznego powiększania udziału w
rynku krajowym oraz zagranicznym
poprzez stworzenie bardziej
konkurencyjnego rynku.
Stworzony aby integrować firmy
teleinformatyczne
Agrobiznes
Wspieranie tworzenia grup na
Mazowszu
Producenci i przetwórcy nie wykazują inicjatywy
ani zainteresowania innowacjami
Transfer innowacji z zagranicznych firm-matek
Duży potencjał:
owoce i warzywa
Truskawki w okolicach Płońska,
papryka w okolicach Radomia,
zagłębie owocowe w powiecie grójeckim
Produkcja artykułów spożywczych i napojów
wytwarzanie wyrobów mleczarskich.
Wiele z nich korzysta z dorobku jednostek
naukowych regionu, podnosząc tym samym swoją
innowacyjność, a w konsekwencji konkurencyjność
Agrobiznes
Wspieranie tworzenia grup na
Mazowszu
Wspieranie na szczeblu gminnym, np.:
Ogólnopolskie Targi Papryki organizowane
przez Urząd Gminy w Przytyku
Dzień Papryki w gminie Potworów
Święto truskawek organizowane przez Urząd
Gminy Czerwińsk nad Wisłą
Agrobiznes
Wspieranie tworzenia grup na
Mazowszu
Wspieranie przez samorząd gminny to…
organizacja imprez promocyjnych, spotkań,
wynajem lub nieodpłatne udostępnianie sal na
spotkania rolników.
Podejmowane są również działania mające na
celu przyciągnięcie inwestorów. Niestety
obecne uregulowania prawne powodują, iż
gmina oferująca zwolnienie nowopowstającego
przedsiębiorstwa z podatku otrzymuje niższą
subwencję w związku z niższymi wpływami do
budżetu.
Agrobiznes
Wspieranie tworzenia grup na
Mazowszu
Wspieranie na szczeblu wojewódzkim:
Urząd Marszałkowski Województwa
Mazowieckiego utrzymuje stałe kontakty z
jednostkami samorządu terytorialnego.
Prowadzi rejestr grup producentów oraz
prowadzi nadzór nad spełnianiem przez grupy
kryteriów wstępnie uznanych grup.
Organizuje także szkolenia dla rolników i
przetwórców o tematyce bezpieczeństwa
żywności i propaguje ideę współpracy wśród
rolników.
DOKUMENTY PROGRAMOWE
SAMORZĄDU
REGIONALNEGO
Fragmentami o rozwoju klastrów…
I. Regionalna Strategia Innowacji dla
Mazowsza 2007-2015
„Regionalna Strategia Innowacji dla
Mazowsza jest dokumentem, który
wskazuje w jaki sposób władze
samorządowe województwa będą starały
sie rozwijać region poprzez wspieranie
innowacji i innowacyjności.
Twórcy odwołują się i uwzględniają klaster,
jako jeden z czynników rozwoju i wdrażania
innowacyjności.
„…innowacyjność jest kluczowym czynnikiem
konkurowania. O ile wydaje sie, że przedsiębiorcy
zdaja sobie z tego sprawę, to jednak nie przekłada sie
to na konkretne działania, czego przykładem jest
niedostateczna współpraca o charakterze
innowacyjnym (np. w postaci grup producenckich, czy
klastrów) (…)
Aktualnie brakuje jednoznacznych analiz regionalnych,
o obszary specjalizacji Mazowsza. (…) pomogłoby to
tworzyć efektywne struktury o charakterze
innowacyjnym (np. klastry).
Aktualnie można z cała pewnością stwierdzić, że takim
obszarem działalności są usługi rynkowe. Niestety
nasza wiedza (…) jest niedostateczna.”
I. Regionalna Strategia Innowacji dla
Mazowsza 2007-2015
„Cel strategiczny 1
zwiększenie współpracy w procesach rozwoju
innowacji i innowacyjności.
celów operacyjnych: (…)
c. Pobudzanie powstawania i rozwoju gron
przedsiębiorczości (klastrów) i innych struktur
sieciowych (w tym grup producenckich)”
I. Regionalna Strategia Innowacji dla
Mazowsza 2007-2015
II. Regionalny Program Operacyjny
Województwa Mazowieckiego 2007–
2013
Jest on instrumentem służącym realizacji
celów zaktualizowanej Strategii Rozwoju
Województwa Mazowieckiego, przy
wykorzystaniu środków z Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego.
II. Regionalny Program Operacyjny
Województwa Mazowieckiego 2007–
2013
Priorytet I. Tworzenie warunków dla rozwoju
potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na
Mazowszu.
Cel główny
Poprawa konkurencyjności Mazowsza poprzez
tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju
potencjału innowacyjnego i wsparcie rozwoju
przedsiębiorczości, szczególnie na obszarach
pozametropolitalnych i zdegradowanych gospodarczo.
Cele szczegółowe:
2. Rozwój sieci powiązań gospodarczych poprzez
wspieranie powstawania i rozwoju klastrów przemysłowych
i powiązań kooperacyjnych między przedsiębiorstwami i
przedsiębiorstwami a sferą badawczo-rozwojową…
III. Strategia Rozwoju
Województwa Mazowieckiego do
2020 roku
Stanowi główne narzędzie polityki
regionalnej. Strategia konstytuuje działania
podejmowane przez władze województwa, a
jej zakres w istotny sposób determinuje
procesy rozwojowe regionu. Jest też ważnym
punktem odniesienia dla powstających na
poziomie województwa dokumentów
programowych i planistycznych, w tym
regionalnego programu operacyjnego,
strategii sektorowych, programów, planów i
działań.
III. Strategia Rozwoju
Województwa Mazowieckiego do
2020 roku
2. Cel pośredni – Wzrost innowacyjności i
konkurencyjności gospodarki regionu
Kierunki działań
2.4 Rozwój regionalnych sieci
kooperacyjnych i przepływu
nowoczesnych technologii
Utworzenie i rozwój parków naukowo-
technologicznych, inkubatorów
technologicznych oraz układów kooperacyjnych
(klastrów, gron przemysłowych)
III. Strategia Rozwoju
Województwa Mazowieckiego do
2020 roku
4. Cel pośredni – Aktywizacja i modernizacja
obszarów pozametropolitalnych
Kierunki działań
4.3. Wielofunkcyjny rozwój obszarów
wiejskich
Utworzenie i rozwój klastrów wiejskich w celu
poprawy konkurencyjności obszarów wiejskich
poprzez zmniejszenie zależności obszarów
wiejskich od rolnictwa oraz poprawę
atrakcyjności i konkurencyjności różnorodności
produkcji;
DZIĘKUJĘ