OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ

NEREK

Seminarium dla VI
roku Wydziału
Lekarskiego PAM
w Szczecinie

Definicja:

Zespół kliniczny

charakteryzujący się nagłym

spadkiem fizjologicznych

funkcji nerek, prowadzący

m.in. do nagromadzenia

produktów przemiany

białkowej.

Oliguria lub anuria

50 do 70%

przypadków

ONN

- podział

Przednerkowa ONN

•

hipowolemia: krwawienia, wymioty,

biegunka, oparzenia, diuretyki

• redystrybucja: hepatomegalia, z.
nerczycowy, pancreatitis, peritonitis,
niedożywienie
 rzut serca – wstrząs kardiogenny, zawał,

wady zastawkowe, miocarditis, arytmie,
zatorowość płucna, tamponada sera

• obwodowa wazodilatacja – hipotensja,
sepsa, hipoksemia, jatrogenna (Il12, IF)

Przednerkowa ONN

•

kurcz tętniczek doprowadzających
kłębuszka: posocznica, hiperkalcemia, z.
wątrobowo-nerkowy, leki (NLPZ, CsA,
amfoteryyna B, A, NA)

•

rozkurcz tętniczek odprowadzających
kłębuszka: ACEI, antagoniści AT

1

R

Nerkowa (miąższowa) ONN

– ostra martwica cewek nerkowych



cz. hemodynamicze: posocznica, zabiegi
kardiochirurgiczne, cz. przednerkowe



toksyny: kontrasty jodowe, leki
immunosupresyjne i p-nowotworowe,
opiaty, Extasy, Cu, metale ciężkie,
mannitol, rozpuszczalniki organiczne



złogi wewnątrzcewkowe: kwas moczowy,
hiperkalcemia, szpiczak, sulfadiazyna

Nerkowa (miąższowa) ONN

– ostra martwica cewek nerkowych

Barwniki organiczne



mioglobina [rabdomioliza]: urazy
mięśni, infekcje, z. skórnomięśnio-
we, śpiączka hiperosmolalna,
kwasica ketonowa, ciężka
hipokaliemia, leki, glikol, chlorek
miedzi, statyny-Lipobay, fibraty,
opioidy, amfetamina,

Nerkowa (miąższowa) ONN

– ostra martwica cewek nerkowych

Barwniki organiczne



hemoglobina:malaria, masywny
rozpad RBC [krążenie pozaustro-
jowe, protezy metalowe], transfuzje
[lub inne hemolizy], udar cieplny,
napadowa nocna hemoglobinuria,
cz. chemiczne [anilina, glicerol,
benzyna, fenol, hydralazyna]

Nerkowa (miąższowa) ONN

–

ostre KZN



poinfekcyjne



ch. Henocha-Schonleina



mieszana krioglobulinemia



SLE



nefropatia IgA



z. Goodpastur’a



RPGN



mezangiokapilarne KZN

Nerkowa (miąższowa) ONN

- naczyniowa



zakrzepica/zator tętnic[y] nerkowych



zakrzepica żył[y] nerkowych



DIC, HUS,zakrzepica małopłytko-
wa,z. antyfosfolipidowy



złośliwe nadciśnienie tętnicze



zapalenia naczyń, sklerodermia

Nerkowa (miąższowa) ONN

– ostre śródmiąższowe zapalenie nerek



LEKI:antybiotyki, sulfonamidy,
NLPZ, cymetydyna, allopurinol



SLE



odrzucanie



neo [szpiczak, chłoniak, ostra
białaczka]

Zanerkowa ONN



uropatie wrodzone i nabyte



nowotwory



zwłóknienie zaotrzewnowe [gł. wtórne]



ginekologiczne



ostra nefropatia moczanowa



leki [sulfonamidy]



zakażenia [gruźlica, kandydoza, aspergiloza]



jatrogenne

Ostra niewydolność nerek

ONN

– czynniki usposabiające

Ostra niewydolność nerek

-

fazy



wstępna: skąpomocz, nieznaczna
retencja ciał azotowych



utrwalonej onn: utrwalenie
skąpomoczu lub bezmoczu,
hiperazotemia, hiperkaliemia,
hiperwolemia, kwasica metaboliczna



zdrowienia: wielomocz, tendencja do
hipokaliemii

Ostra niewydolność nerek

-

rozpoznanie



Ustalenie rozpoznania ONN:

wywiad
diureza godzinowa i/lub dobowa
stężenie mocznika, kreatyniny,

elektrolitów, gazometria

Ostra niewydolność nerek

-

rozpoznanie



Ustalenie przyczyny ONN:

wywiad [w tym leki!]
bad.przedmiotowe [przewodnienie, odwo-

dnienie, RR, zm. skórne, p. moczowy]

rtg klatki piersiowej
usg j.brzusznej, ew. rtg przeglądowe
bad.og.moczu
biopsja nerki

ONN

– badanie ogólne moczu

ONN

– badanie ogólne moczu

Ostra niewydolność nerek

–

leczenie w fazie wstępnej

Przednerkowa i nerkowa



próba usunięcia czynnika sprawczego [np.

poprawa rzutu serca, odstawienie leków] i/lub

leczenie specyficzne [np. sterydy w ostrym

śródmiąższowym z.]



wymuszenie diurezy:

-

nawodnienie

-

dopamina 2.5-3g/kg/min

-

diuretyki pętlowe [furosemid, torasemid]

-

mannitol

Ostra niewydolność nerek

–

leczenie w fazie wstępnej

Nerkowa



udrożnienie dróg moczowych [np.
nefrostomia



wymuszenie diurezy [j.w.]

Ostra niewydolność nerek

–

w fazie utrwalonej

Postępowanie zachowawcze:



ograniczenie podaży płynów [diureza
+500-600ml]



redukcja hiperkaliemii [wlewy glukozy z
insuliną, żywice jonowymienne]



wyrównanie kwasicy metabolicznej [8.4%
NaHCO

3

]



żywienie 1-1.5g białka/d

Ostra niewydolność nerek

–

w fazie utrwalonej

Dializoterapia



hemodializa



dializa otrzewnowa



metody ciągłe

Preferowane podjęcie leczenia w ciągu

48 godz. od początku bezmoczu

Ostra niewydolność nerek

–

w fazie utrwalonej

Wskazania kliniczne:



przewodnienie grożące obrzękiem płuc

lub mózgu



nadciśnienie tętnicze oporne na leczenie

farmakologiczne



stany hiperkatabolizmu



drgawki i drżenia metaboliczne



skaza krwotoczna



przygotowanie do zabiegu chirurgicznego

Ostra niewydolność nerek

–

w fazie utrwalonej

Wskazania biochemiczne:



stężenie potasu > 6.5 mmol/l



stężenie mocznika > 150 mg/dl



kwasica metaboliczna pH < 7.2

Ostra niewydolność nerek

–

w fazie zdrowienia



nawadnianie adekwatne do poliurii



wyrównanie ew. hipokaliemii

Fernando Liaño

ONN

- rokowanie

Fernando Liaño

ONN

- rokowanie

ONN

- rokowanie

-