1

1

2. Zdrowie Publiczne.

2. Zdrowie Publiczne.



Polityka zdrowotna.

Polityka zdrowotna.



Krystyna Radecka dr n. med.

Krystyna Radecka dr n. med.



II semestr 2007/2008 rok.

II semestr 2007/2008 rok.

2

2

Zagadnienia:

Zagadnienia:



I. Polityka zdrowotna.

I. Polityka zdrowotna.



3-84,

3-84,



II. Organizacja opieki

II. Organizacja opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

w Polsce.

w Polsce.



84-106,

84-106,



III. Finansowanie opieki

III. Finansowanie opieki

zdrowotnej.

zdrowotnej.



107-138,

107-138,

3

3

I. Polityka zdrowotna.

I. Polityka zdrowotna.



Zagadnienia:

Zagadnienia:



1. Zakres polityki zdrowotnej.

1. Zakres polityki zdrowotnej.



2. Systemy opieki zdrowotnej.

2. Systemy opieki zdrowotnej.



3. Narodowy Program Zdrowia.

3. Narodowy Program Zdrowia.



4.

Kompetencje

organów

4.

Kompetencje

organów

władzy.

władzy.



5. Zasady projektowania opieki

5. Zasady projektowania opieki

zdrowotnej.

zdrowotnej.

4

4

1.Zakres polityki

1.Zakres polityki

zdrowotnej:

zdrowotnej:



polityka

zdrowotna

polityka

zdrowotna

to:

to:

„

„

działalność

działalność

”, która ma na

”, która ma na

celu

celu

poprawę

poprawę

stanu zdrowia,

stanu zdrowia,

zaspokajanie

zaspokajanie

potrzeb

potrzeb

zdrowotnych albo

zdrowotnych albo

udzielanie

udzielanie

świadczeń opieki zdrowotnej,

świadczeń opieki zdrowotnej,

5

5

C D.

C D.



polityka zdrowotna

polityka zdrowotna

państwa

państwa

to:

to:

”

”

przyjmowana strategia

przyjmowana strategia

”, służąca

”, służąca

kontrolowaniu i optymalizowaniu

kontrolowaniu i optymalizowaniu

wykorzystywania

wiedzy

wykorzystywania

wiedzy

medycznej

medycznej

oraz

dostępnych

„

oraz

dostępnych

„

zasobów

zasobów

”

”

stosowanych do

stosowanych do

rozwiązywania

rozwiązywania

problemów zdrowotnych

problemów zdrowotnych

,

,

6

6

C D.

C D.



polityka

zdrowotna

to:

polityka

zdrowotna

to:

„

„

artykulacja

celów

artykulacja

celów

”

”

prowadzących do poprawy

prowadzących do poprawy

sytuacji zdrowotnej, wśród

sytuacji zdrowotnej, wśród

nich celów priorytetowych i

nich celów priorytetowych i

głównych kierunków działań

głównych kierunków działań

służących ich realizacji,

służących ich realizacji,

7

7

C D.

C D.



to

również

„

to

również

„

formalna

formalna

deklaracja

deklaracja

”

przyznająca

”

przyznająca

priorytet sprawom zdrowia i

priorytet sprawom zdrowia i

określająca cele zdrowotne

określająca cele zdrowotne

,

,

która

tworzy

określone

która

tworzy

określone

zobowiązania

dla

różnych

zobowiązania

dla

różnych

instytucji, także dla instytucji

instytucji, także dla instytucji

rządowych,

rządowych,

8

8

C D.

C D.



polityka

zdrowotna

to:

polityka

zdrowotna

to:

„

„

sposób

sposób

”,

w

jaki

”,

w

jaki

społeczeństwa, kraje, miasta i

społeczeństwa, kraje, miasta i

społeczności

społeczności

rozdzielają

rozdzielają

zasoby

zasoby

pomiędzy

pomiędzy

różne

różne

konkurujące ze sobą formy

konkurujące ze sobą formy

interwencji

i

różne

interwencji

i

różne

konkurujące ze sobą

konkurujące ze sobą

grupy

grupy

ludności

ludności

,

,

9

9

C D.

C D.



to:

to:

„

„

zbiór zasad

zbiór zasad

” przyjętych

” przyjętych

przez społeczeństwo w sprawie:

przez społeczeństwo w sprawie:



alokacji

alokacji

zasobów

zasobów

przeznaczonych

na

ochronę

przeznaczonych

na

ochronę

zdrowia,

zdrowia,



określania

określania

udziału w kosztach

udziału w kosztach

i korzyściach zdrowotnych

i korzyściach zdrowotnych

poszczególnych grup,

poszczególnych grup,

10

10

C D.

C D.



polityka

zdrowotna

polityka

zdrowotna

to:

to:

dynamiczny,

interakcyjny

dynamiczny,

interakcyjny

„

„

proces

proces

”,

polegający

na

”,

polegający

na

projektowaniu i wdrażaniu

projektowaniu i wdrażaniu

działań, które

działań, które

kształtują

kształtują

system opieki zdrowotnej

system opieki zdrowotnej

,

,

11

11

C D.

C D.



polityka zdrowotna

polityka zdrowotna

opiera się

opiera się

na

wyborze

„

na

wyborze

„

problemów

problemów

”

”

priorytetowych

dla

danej

priorytetowych

dla

danej

społeczności,

na

wyborze

społeczności,

na

wyborze

„

„

celów

celów

”,

wyborze

„

”,

wyborze

„

grup

grup

”

”

objętych

działaniem

i

na

objętych

działaniem

i

na

wyborze „

wyborze „

interwencji

interwencji

”, która

”, która

ma być podjęta (...), /

ma być podjęta (...), /

Cezary

Cezary

Włodarczyk

Włodarczyk

/.,

/.,

12

12

C D.

C D.



polityka zdrowotna to:

polityka zdrowotna to:



„

„

ramy

ramy

funkcjonowania

funkcjonowania

”

opieki

”

opieki

zdrowotnej,

zdrowotnej,



„

„

sekwencja działań

sekwencja działań

”, wpływająca

”, wpływająca

na instytucje tworzące system

na instytucje tworzące system

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,



„

„

posunięcia

organizacyjne

posunięcia

organizacyjne

”

”

określające odpowiedzialność oraz

określające odpowiedzialność oraz

dostępność do opieki zdrowotnej.

dostępność do opieki zdrowotnej.

13

13

Czynniki warunkujące

Czynniki warunkujące

stan zdrowia:

stan zdrowia:



„

„

pola zdrowia

pola zdrowia

" wg Lalonda:

" wg Lalonda:



czynniki

czynniki

genetyczne

genetyczne

,

,



zachowania

zachowania

prozdrowotne

prozdrowotne

,

,



ochrona

ochrona

środowiska

środowiska

,

,



organizacja

organizacja

opieki

opieki

zdrowotnej,

zdrowotnej,

14

14

Polityka Zdrowotna:

Polityka Zdrowotna:



to „

to „

kategoria

kategoria

” nadrzędna

” nadrzędna

w

stosunku

do

w

stosunku

do

polityk

polityk

szczegółowych

szczegółowych

,

,

nakierowanych

na

nakierowanych

na

poszczególne

poszczególne

pola zdrowia

pola zdrowia

,

,

interesująca

się

przede

interesująca

się

przede

wszystkim

zagadnieniami

wszystkim

zagadnieniami

wspólnymi,

wspólnymi,

15

15

Szczegółowe polityki

Szczegółowe polityki

zdrowotne:

zdrowotne:



zachowań

zachowań

prozdrowotnych,

prozdrowotnych,



ochrony

ochrony

środowiska,

środowiska,



organizacji

organizacji

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,



działań wspierających

działań wspierających

/przede

/przede

wszystkim

budowanie

wszystkim

budowanie

naukowego zaplecza/.

naukowego zaplecza/.

16

16

2.Systemy opieki

2.Systemy opieki

zdrowotnej:

zdrowotnej:



I.

I.

Oparty na zasadzie

Oparty na zasadzie

pomocy

pomocy

publicznej

publicznej

,

,



III.

III.

Narodowa Służba Zdrowia

Narodowa Służba Zdrowia

w wersji:

w wersji:



brytyjskiej Beveridge'a,

brytyjskiej Beveridge'a,



radzieckiej Siemaszki,

radzieckiej Siemaszki,

17

17

C D.

C D.



II.

II.

oparty

o

system

oparty

o

system

ubezpieczeń chorobowych

ubezpieczeń chorobowych

,

,



IV.

IV.

oparty o

oparty o

ubezpieczenie

ubezpieczenie

prywatne, finansowane przez

prywatne, finansowane przez

pracodawców

lub

pracodawców

lub

ubezpieczonych

/bądź

ubezpieczonych

/bądź

wspólnie/.

wspólnie/.

18

18

I. Oparty na zasadzie

I. Oparty na zasadzie

pomocy publicznej:

pomocy publicznej:



większość obywateli państwa

większość obywateli państwa

ma

zagwarantowaną

ma

zagwarantowaną

minimalną opiekę zdrowotną

minimalną opiekę zdrowotną

,

,



baza szpitalna skupia się w

baza szpitalna skupia się w

dużych miastach /

dużych miastach /

najczęściej

najczęściej

w stolicy

w stolicy

/,

/,

19

19

C D.

C D.



występują

występują

braki

braki

finansowe,

finansowe,

kadrowe, aparaturowe,

kadrowe, aparaturowe,



ograniczone

w

zakresie

ograniczone

w

zakresie

ubezpieczenia

chorobowe

ubezpieczenia

chorobowe

dotyczące jedynie wąskiej

dotyczące jedynie wąskiej

grupy

grupy

funkcjonariuszy

funkcjonariuszy

publicznych

publicznych

i kadry wielkich zakładów

i kadry wielkich zakładów

przemysłowych,

przemysłowych,

20

20

C D.

C D.



stanowi

rozwiązanie

stanowi

rozwiązanie

opieki

opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

typowe dla krajów

typowe dla krajów

rozwijających się,

rozwijających się,



przed 20 laty obowiązywał on w

przed 20 laty obowiązywał on w

108 krajach

108 krajach

świata, obecnie

świata, obecnie

nadal występuje w niektórych

nadal występuje w niektórych

krajach

krajach

Ameryki Łacińskiej, Azji i

Ameryki Łacińskiej, Azji i

Afryki

Afryki

.

.

21

21

II. Ubezpieczenia

II. Ubezpieczenia

chorobowe: /Bismarcka/

chorobowe: /Bismarcka/



finansowanie

finansowanie

opieki zdrowotnej

opieki zdrowotnej

z ubezpieczenia

z ubezpieczenia

obowiązkowego

obowiązkowego

,

,

ze składek pracowników

ze składek pracowników

i pracodawców /różne proporcje

i pracodawców /różne proporcje

składek w różnych krajach/,

składek w różnych krajach/,

22

22

C D.

C D.



funduszami

funduszami

ubezpieczeniowymi

ubezpieczeniowymi

zarządzają

zarządzają

instytucje

instytucje

niezależne

niezależne

od administracji państwowej,

od administracji państwowej,

posiadające

posiadające

samodzielność

samodzielność

prawną i finansową

prawną i finansową

,

,

23

23

C D.

C D.



instytucje

te

instytucje

te

zawierają

zawierają

kontrakty

kontrakty

z zakładami opieki zdrowotnej,

z zakładami opieki zdrowotnej,

lekarzami

i

pozostałym

lekarzami

i

pozostałym

personelem

personelem

na

wykonanie

na

wykonanie

usług medycznych

usług medycznych

dla osób

dla osób

objętych ubezpieczeniem,

objętych ubezpieczeniem,

24

24

C D.

C D.



rozliczanie

rozliczanie

następuje według

następuje według

taryf ustalanych w

taryf ustalanych w

drodze

drodze

negocjacji

negocjacji

lub

w

formie

lub

w

formie

ryczałtowej,

ryczałtowej,



honoraria

honoraria

wypłacane

są

wypłacane

są

z bezpośrednim

z bezpośrednim

udziałem

udziałem

, lub

, lub

bez udziału pacjenta,

bez udziału pacjenta,

25

25

C D.

C D.



ubezpieczenie

ubezpieczenie

zwykle obejmuje

zwykle obejmuje

większość

większość

czynnych

zawodowo

czynnych

zawodowo

oraz członków ich rodzin,

oraz członków ich rodzin,



zakres

zakres

przedmiotowy

przedmiotowy

świadczeń

świadczeń

obejmuje

obejmuje

opiekę ambulatoryjną

opiekę ambulatoryjną

i szpitalną, a także zaopatrzenie

i szpitalną, a także zaopatrzenie

w leki i inne artykuły medyczne,

w leki i inne artykuły medyczne,

26

26

C D.

C D.



w

większości

rozwiązań

w

większości

rozwiązań

występuje

występuje

zasada

udziału

zasada

udziału

własnego

własnego

/pacjent

/pacjent

uczestniczy

w

kosztach

uczestniczy

w

kosztach

usługi, leku/,

usługi, leku/,

niezależnie

niezależnie

od

od

wnoszonej

składki

na

wnoszonej

składki

na

ubezpieczenie zdrowotne,

ubezpieczenie zdrowotne,

27

27

C D.

C D.



zakłada istnienie sektorów:

zakłada istnienie sektorów:



- publicznego,

- publicznego,



- niepublicznego,

- niepublicznego,



które ze sobą

które ze sobą

konkurują

konkurują

w

świadczeniu

usług

w

świadczeniu

usług

medycznych,

medycznych,



proporcje pomiędzy sektorami

proporcje pomiędzy sektorami

są różne.

są różne.

28

28

III. Narodowa Służba

III. Narodowa Służba

Zdrowia:

Zdrowia:

/

/

wersja brytyjska

wersja brytyjska

Beveridge'a/

Beveridge'a/



dominuje

dominuje

państwowa

państwowa

forma

forma

własności

własności

zakładów opieki

zakładów opieki

zdrowotnej,

zdrowotnej,

ograniczony

ograniczony

jest

jest

natomiast

natomiast

sektor

sektor

niepubliczny

niepubliczny

,

,

29

29

C D.

C D.



opieka

zdrowotna

opieka

zdrowotna

finansowana jest z

finansowana jest z

budżetu

budżetu

pochodzącego

pochodzącego

z podatków, dystrybuowanych

z podatków, dystrybuowanych

przez

przez

ministerstwo finansów

ministerstwo finansów

i zdrowia

i zdrowia

,

,

30

30

C D.

C D.



jednostki

jednostki

w

terenie

w

terenie

finansowane są z

finansowane są z

budżetu

budżetu

centralnego

centralnego

,

,



Wielka Brytania i Włochy,

Wielka Brytania i Włochy,



Szwecja z

Szwecja z

lokalnego

lokalnego

,

,



Finlandia z

Finlandia z

obu

obu

źródeł w

źródeł w

równym stopniu/,

równym stopniu/,

31

31

C D.

C D.



system

system

opieki

zdrowotnej

opieki

zdrowotnej

pozostaje pod

pozostaje pod

kontrolą państwa

kontrolą państwa

,

,

choć dopuszczalna jest mniejsza

choć dopuszczalna jest mniejsza

lub większa

lub większa

decentralizacja

decentralizacja

,

,



zakłady

zakłady

opieki

zdrowotnej

opieki

zdrowotnej

posiadają znaczną

posiadają znaczną

autonomię

autonomię

,

,

władze

publiczne

mogą

władze

publiczne

mogą

ingerować

w

ograniczonym

ingerować

w

ograniczonym

zakresie,

zakresie,

32

32

C D.

C D.



władze

władze

centralne

centralne

formułują

formułują

strategię

strategię

i politykę zdrowotną,

i politykę zdrowotną,

ogólne

ogólne

standardy

standardy

i

i

przepisy

przepisy

,

,



wspólnoty

lokalne:

wspólnoty

lokalne:

gminy,

gminy,

dystrykty,

rejony,

regiony

dystrykty,

rejony,

regiony

wywierają jednak bezpośredni

wywierają jednak bezpośredni

wpływ na politykę zdrowotną

wpływ na politykę zdrowotną

i zarządzanie zakładami opieki,

i zarządzanie zakładami opieki,

33

33

C D.

C D.



obowiązuje

obowiązuje

równość dostępu

równość dostępu

do opieki zdrowotnej, chociaż

do opieki zdrowotnej, chociaż

pewne grupy mogą korzystać

pewne grupy mogą korzystać

ze

szczególnych

ze

szczególnych

przywilejów

przywilejów

, /

, /

dzieci, kobiety

dzieci, kobiety

ciężarne, osoby przewlekle

ciężarne, osoby przewlekle

chore

chore

/, mogą być zwolnione z

/, mogą być zwolnione z

obowiązku tzw.

obowiązku tzw.

współpłacenia

współpłacenia

.

.

34

34

III. Narodowa Służba

III. Narodowa Służba

Zdrowia:

Zdrowia:

/

/

wersja radziecka Siemaszki/

wersja radziecka Siemaszki/



finansowanie

finansowanie

opieki

opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

wyłącznie

wyłącznie

z

z

centralnego

centralnego

budżetu państwa

budżetu państwa

,

,



centralne

centralne

planowanie

planowanie

działalności inwestycyjnej i

działalności inwestycyjnej i

leczniczej,

leczniczej,

35

35

C D.

C D.



zbiurokratyzowany

zbiurokratyzowany

jednolity

jednolity

system

system

,

obowiązujący

na

,

obowiązujący

na

terenie całego kraju, bez

terenie całego kraju, bez

uwzględniania

specyfiki

i

uwzględniania

specyfiki

i

potrzeb regionalnych,

potrzeb regionalnych,



powszechny

i

bezpłatny

powszechny

i

bezpłatny

dostęp do opieki zdrowotnej,

dostęp do opieki zdrowotnej,



częściowa

częściowa

odpłatność

odpłatność

za leki

za leki

i materiały medyczne,

i materiały medyczne,

36

36

C D.

C D.



brak

brak

sektora

prywatnego

sektora

prywatnego

,

,

limitowana prywatna praktyka

limitowana prywatna praktyka

lekarska,

lekarska,



sektor opieki zdrowotnej, jako

sektor opieki zdrowotnej, jako

sfera nieproduktywna

sfera nieproduktywna

,

,



ograniczona

ograniczona

autonomia

autonomia

prawna,

prawna,

organizacyjna,

finansowa

organizacyjna,

finansowa

zakładów opieki zdrowotnej

zakładów opieki zdrowotnej

.

.

37

37

IV. Oparty o prywatne

IV. Oparty o prywatne

dobrowolne ubezpieczenia

dobrowolne ubezpieczenia

zdrowotne:

zdrowotne:



ubezpieczenia

ubezpieczenia

są wykupywane

są wykupywane

przez zainteresowanych oraz

przez zainteresowanych oraz

ich pracodawców w różnych

ich pracodawców w różnych

konkurencyjnych instytucjach

konkurencyjnych instytucjach

ubezpieczeniowych

ubezpieczeniowych

, /

, /

Holandia,

Holandia,

Francja, Niemcy, Belgia, Wielka

Francja, Niemcy, Belgia, Wielka

Brytania, USA/,

Brytania, USA/,

38

38

C D.

C D.



przewaga modelu narodowej

przewaga modelu narodowej

służby:

służby:

Wielka

Brytania,

Wielka

Brytania,

Irlandia, Norwegia, Szwecja,

Irlandia, Norwegia, Szwecja,

Finlandia, Dania, Portugalia,

Finlandia, Dania, Portugalia,

Hiszpania, Włochy, Grecja,

Hiszpania, Włochy, Grecja,



model Bismarcka:

model Bismarcka:

w Niemczech,

w Niemczech,

Francji,

Belgii,

Holandii,

Francji,

Belgii,

Holandii,

Luksemburgu i Austrii,

Luksemburgu i Austrii,

39

39

C D.

C D.



w państwach

w państwach

Unii Europejskiej

Unii Europejskiej

rozróżnić można

rozróżnić można

dwa modele

dwa modele

ochrony zdrowia:

ochrony zdrowia:



narodowy

narodowy

system

opieki

system

opieki

zdrowotnej,

zdrowotnej,



system

oparty

na

system

oparty

na

ubezpieczeniach zdrowotnych

ubezpieczeniach zdrowotnych

.

.

40

40

Metody opłacania

Metody opłacania

świadczeń:

świadczeń:



zwrot

zwrot

pacjentowi

pacjentowi

kosztów

kosztów

leczenia

/Belgia,

Francja,

leczenia

/Belgia,

Francja,

Luksemburg/,

Luksemburg/,



ubezpieczony

ubezpieczony

ma

swobodny

ma

swobodny

wybór lekarza, niezależnie od

wybór lekarza, niezależnie od

tego, czy ma, czy nie ma

tego, czy ma, czy nie ma

podpisany kontrakt

podpisany kontrakt

z kasą

z kasą

chorych,

chorych,

41

41

C D.

C D.



nie obowiązują

nie obowiązują

skierowania

skierowania

na konsultacje, czy leczenie

na konsultacje, czy leczenie

specjalistyczne lub szpitalne,

specjalistyczne lub szpitalne,



dostarczanie świadczeń w

dostarczanie świadczeń w

naturze

/Austria,

Niemcy,

naturze

/Austria,

Niemcy,

Holandia/,

Holandia/,

42

42

C D.

C D.



pacjent

pacjent

ubezpieczony

ubezpieczony

uzyskuje

uzyskuje

świadczenia

zdrowotne

świadczenia

zdrowotne

bezpłatnie

bezpłatnie

, na ogół

, na ogół

wyłącznie

wyłącznie

u świadczeniodawców, którzy

u świadczeniodawców, którzy

mają

mają

podpisany kontrakt

podpisany kontrakt

z

z

kasą chorych,

kasą chorych,



leczenie

specjalistyczne

leczenie

specjalistyczne

wymaga

otrzymania

wymaga

otrzymania

skierowania

od

lekarza

skierowania

od

lekarza

pierwszego

kontaktu

pierwszego

kontaktu

/rodzinnego/.

/rodzinnego/.

43

43

3.Narodowy Program

3.Narodowy Program

Zdrowia:

Zdrowia:



określa założenia „

określa założenia „

zdrowotnej

zdrowotnej

polityki publicznej

polityki publicznej

",

",



określa

udział

określa

udział

podmiotów

podmiotów

życia publicznego,

życia publicznego,



cel strategiczny

cel strategiczny

–

–

„

„

p

p

oprawa

oprawa

zdrowia i związanej z nim

zdrowia i związanej z nim

jakości życia ludności",

jakości życia ludności",

44

44

Główne kierunki osiągania

Główne kierunki osiągania

celu strategicznego:

celu strategicznego:



zmiany

zmiany

w stylu życia ludności,

w stylu życia ludności,



kształtowanie

kształtowanie

środowiska życia

środowiska życia

i pracy sprzyjającego zdrowiu,

i pracy sprzyjającego zdrowiu,



zmniejszenie

zmniejszenie

różnic w zdrowiu

różnic w zdrowiu

i

dostępie

do

świadczeń

i

dostępie

do

świadczeń

zdrowotnych.

zdrowotnych.

45

45

Cele operacyjne:

Cele operacyjne:



poprawa

poprawa

sposobu żywienia

sposobu żywienia

ludności i jakości zdrowotnej

ludności i jakości zdrowotnej

żywności,

żywności,



zmniejszenie

zmniejszenie

rozpowszechnienia palenia

rozpowszechnienia palenia

tytoniu,

tytoniu,

46

46

C D.

C D.



zwiększenie

zwiększenie

aktywności

aktywności

fizycznej ludności,

fizycznej ludności,



zmniejszenie

zmniejszenie

i

zmiana

i

zmiana

struktury spożycia alkoholu

struktury spożycia alkoholu

oraz

zmniejszenie

szkód

oraz

zmniejszenie

szkód

zdrowotnych spowodowanych

zdrowotnych spowodowanych

alkoholizmem,

alkoholizmem,

47

47

C D.

C D.



ograniczenie

ograniczenie

używania

używania

substancji psychoaktywnych

substancji psychoaktywnych

i związanych z tym szkód

i związanych z tym szkód

zdrowotnych,

zdrowotnych,



zwiększenie

zwiększenie

skuteczności

skuteczności

edukacji

zdrowotnej

edukacji

zdrowotnej

społeczeństwa oraz działań

społeczeństwa oraz działań

w zakresie promocji zdrowia,

w zakresie promocji zdrowia,

48

48

C D.

C D.



promocja zdrowia

promocja zdrowia

psychicznego

psychicznego

i zapobieganie występowaniu

i zapobieganie występowaniu

zaburzeń psychicznych,

zaburzeń psychicznych,



zmniejszenie narażenia

zmniejszenie narażenia

na

na

czynniki szkodliwe w

czynniki szkodliwe w

środowisku życia

środowisku życia

i pracy,

i pracy,

49

49

C D.

C D.



zmniejszenie

zmniejszenie

częstości

częstości

występowania

występowania

wypadków

wypadków

,

,

szczególnie drogowych,

szczególnie drogowych,



zwiększenie

zwiększenie

dostępności

dostępności

i

i

usprawnienie

usprawnienie

podstawowej

podstawowej

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,

50

50

C D.

C D.



poprawa

poprawa

stanu sanitarnego

stanu sanitarnego

kraju,

kraju,



zwiększenie

zwiększenie

sprawności

sprawności

i skuteczności

i skuteczności

pomocy doraźnej

pomocy doraźnej

w nagłym zagrożeniu życia,

w nagłym zagrożeniu życia,



zapobieganie

zapobieganie

występowaniu

występowaniu

oraz skutkom wcześniactwa i

oraz skutkom wcześniactwa i

niskiej urodzeniowej masy ciała,

niskiej urodzeniowej masy ciała,

51

51

C D.

C D.



usprawnianie

usprawnianie

wczesnej

wczesnej

diagnostyki i czynnej opieki nad

diagnostyki i czynnej opieki nad

osobami z ryzykiem rozwoju

osobami z ryzykiem rozwoju

niedokrwiennej choroby serca,

niedokrwiennej choroby serca,



zwiększenie

zwiększenie

skuteczności

skuteczności

zapobiegania

chorobom

zapobiegania

chorobom

zakaźnym,

zakaźnym,

52

52

C D.

C D.



usprawnienie

usprawnienie

diagnostyki

diagnostyki

i

i

zwiększenie

zwiększenie

efektywności

efektywności

leczenia

nowotworów

leczenia

nowotworów

złośliwych,

złośliwych,



stwarzanie

stwarzanie

warunków osobom

warunków osobom

niepełnosprawnym włączenie

niepełnosprawnym włączenie

się lub powrót do czynnego

się lub powrót do czynnego

życia,

życia,

53

53

C D.

C D.



intensyfikacja

intensyfikacja

profilaktyki

profilaktyki

próchnicy zębów i chorób

próchnicy zębów i chorób

przyzębia u dzieci, młodzieży

przyzębia u dzieci, młodzieży

oraz kobiet ciężarnych.

oraz kobiet ciężarnych.

54

54

Konkluzja:

Konkluzja:



realizacja zadań wymienionych

realizacja zadań wymienionych

w

celach

operacyjnych

w

celach

operacyjnych

doprowadzić powinna do wielu

doprowadzić powinna do wielu

zmian w stanie zdrowia ludności,

zmian w stanie zdrowia ludności,

w

tym

także

zmniejszenia

w

tym

także

zmniejszenia

rozpowszechniania

się

rozpowszechniania

się

głównych

problemów

głównych

problemów

zdrowotnych.

zdrowotnych.

55

55

Wyzwania stojące przed

Wyzwania stojące przed

systemami opieki

systemami opieki

zdrowotnej państw Unii:

zdrowotnej państw Unii:



powiększająca

powiększająca

się grupa

się grupa

ludzi starych i w wieku

ludzi starych i w wieku

podeszłym,

podeszłym,



zagrożenia cywilizacyjne

zagrożenia cywilizacyjne

środowiska naturalnego,

środowiska naturalnego,

56

56

C D.

C D.



zmiany

zmiany

społeczno-

społeczno-

ekonomiczne,

ekonomiczne,



zmiana

zmiana

stylu życia i wzrost

stylu życia i wzrost

oczekiwań ludności,

oczekiwań ludności,



rozwój

rozwój

nowych technologii,

nowych technologii,

57

57

Priorytety polityki

Priorytety polityki

społecznej:

społecznej:



przeciwdziałanie

przeciwdziałanie

schorzeniom

schorzeniom

powodującym

wysoki

poziom

powodującym

wysoki

poziom

śmiertelności i zachorowalności,

śmiertelności i zachorowalności,



praktyczne aspekty

praktyczne aspekty

wdrożenia

wdrożenia

badań

badań

profilaktycznych,/masowych/,

profilaktycznych,/masowych/,



ocena

ocena

zaawansowania działań

zaawansowania działań

własnych państw członkowskich.

własnych państw członkowskich.

58

58

Priorytety Unii

Priorytety Unii

Europejskiej:

Europejskiej:



budowa

budowa

zdolności

zdolności

szybkiego

szybkiego

reagowania

reagowania

na

zagrożenia

na

zagrożenia

zdrowotne,

zdrowotne,



wpływ

na

determinanty

wpływ

na

determinanty

zdrowotne poprzez

zdrowotne poprzez

prewencję

prewencję

i promocję

i promocję

,

,

59

59

C D.

C D.



rozwój

rozwój

nowych technologii

nowych technologii

informatycznych,

informatycznych,



rozwój

rozwój

medycyny ratunkowej,

medycyny ratunkowej,



współudział

współudział

w

budowie

w

budowie

instytucji

społeczeństwa

instytucji

społeczeństwa

obywatelskiego.

obywatelskiego.

60

60

4.

4.

Kompetencje organów

Kompetencje organów

władzy:

władzy:



rządu

rządu

z ministerstwami,

z ministerstwami,



administracji,

administracji,



samorządów lokalnych,

samorządów lokalnych,



Narodowego Funduszu

Narodowego Funduszu

Zdrowia,

Zdrowia,



pracowników opieki

pracowników opieki

zdrowotnej,

zdrowotnej,



społeczeństwa,

społeczeństwa,



organizacji

z

otoczenia

organizacji

z

otoczenia

ochrony zdrowia.

ochrony zdrowia.

61

61

Funkcje Państwa:

Funkcje Państwa:



kreowanie

kreowanie

polityki zdrowotnej,

polityki zdrowotnej,



aktywność

aktywność

regulacyjna,

regulacyjna,



określenie

określenie

norm

prawnych

norm

prawnych

będących podstawą uprawnień

będących podstawą uprawnień

i

obowiązków

podmiotów

i

obowiązków

podmiotów

polityki zdrowotnej,

polityki zdrowotnej,



kontrola

kontrola

nałożonych zadań.

nałożonych zadań.

62

62

Kompetencje Wojewody:

Kompetencje Wojewody:

/administracja/

/administracja/



realizacja

realizacja

założeń polityki

założeń polityki

zdrowotnej

zdrowotnej

państwa,

państwa,



kontrola

kontrola

realizowanych

realizowanych

zadań,

zadań,



współdziałanie

współdziałanie

w zakresie

w zakresie

zapobiegania

zagrożeniu

zapobiegania

zagrożeniu

życia

życia

i zdrowia,

i zdrowia,

63

63

C D.

C D.



organizowanie

organizowanie

systemu

systemu

gotowości

w

sytuacjach

gotowości

w

sytuacjach

zagrożenia,

zagrożenia,



organizowanie

organizowanie

systemu

systemu

ratownictwa w oparciu o:

ratownictwa w oparciu o:



pogotowie ratunkowe,

pogotowie ratunkowe,



policję,

policję,



straż pożarną,

straż pożarną,

64

64

C D.

C D.



kontrola

kontrola

oraz

ocena

oraz

ocena

działalności zakładów opieki

działalności zakładów opieki

zdrowotnej

na

terenie

zdrowotnej

na

terenie

województwa,

województwa,



koordynacja

koordynacja

działalności

działalności

Państwowej

Inspekcji

Państwowej

Inspekcji

Sanitarnej,

Sanitarnej,



koordynacja

koordynacja

wojewódzkiej

wojewódzkiej

inspekcji farmaceutycznej,

inspekcji farmaceutycznej,

65

65

C D.

C D.



prowadzenie

prowadzenie

zadań z zakresu

zadań z zakresu

nadzoru medycznego,

nadzoru medycznego,



ochrona zdrowia

ochrona zdrowia

psychicznego,

psychicznego,

/wprowadzenie

programów

/wprowadzenie

programów

promocji

zdrowia

promocji

zdrowia

psychicznego/,

psychicznego/,

66

66

Kompetencje Sejmiku

Kompetencje Sejmiku

Wojewódzkiego:

Wojewódzkiego:



prowadzenie

prowadzenie

działalności

działalności

w

zakresie

promocji

i

w

zakresie

promocji

i

ochrony zdrowia,

ochrony zdrowia,



planowanie

planowanie

,

prowadzenie

,

prowadzenie

oraz nadzór nad realizacją

oraz nadzór nad realizacją

zadań inwestycyjnych w

zadań inwestycyjnych w

ochronie zdrowia,

ochronie zdrowia,

67

67

C D.

C D.



tworzenie

tworzenie

i

prowadzenie

i

prowadzenie

zakładów

psychiatrycznej

zakładów

psychiatrycznej

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,



podejmowanie

podejmowanie

działań

działań

zmierzających do ograniczania

zmierzających do ograniczania

spożycia

napojów

spożycia

napojów

alkoholowych

oraz

zmiany

alkoholowych

oraz

zmiany

struktury ich spożywania,

struktury ich spożywania,

68

68

C D.

C D.



popieranie

popieranie

i tworzenie rozwoju

i tworzenie rozwoju

organizacji społecznych, których

organizacji społecznych, których

celem jest krzewienie trzeźwości

celem jest krzewienie trzeźwości

i abstynencji,

i abstynencji,



oddziaływanie

oddziaływanie

na

osoby

na

osoby

nadużywające

alkoholu

oraz

nadużywające

alkoholu

oraz

udzielanie pomocy ich rodzinom,

udzielanie pomocy ich rodzinom,

69

69

C D.

C D.



rozwijanie

rozwijanie

i

popieranie

i

popieranie

działalności informacyjnej i

działalności informacyjnej i

kulturalnej

w

celu

kulturalnej

w

celu

informowania społeczeństwa

informowania społeczeństwa

o szkodliwości narkomanii,

o szkodliwości narkomanii,

70

70

C D.

C D.



tworzenie

tworzenie

i utrzymywanie

i utrzymywanie

wojewódzkich

ośrodków

wojewódzkich

ośrodków

medycyny pracy,

medycyny pracy,



prowadzenie

prowadzenie

działalności

działalności

wychowawczej

i

wychowawczej

i

zapobiegawczej.

zapobiegawczej.

71

71

Kompetencje

Kompetencje

„powiatu”:

„powiatu”:



zwierzchnictwo nad

zwierzchnictwo nad

wykonywaniem zadań z

wykonywaniem zadań z

zakresu

zakresu

powiatowej inspekcji

powiatowej inspekcji

sanitarnej

sanitarnej

,

,



prowadzenie zadań z

prowadzenie zadań z

zakresu

zakresu

obronności

i

utrzymania

obronności

i

utrzymania

rezerw specjalistycznych

rezerw specjalistycznych

,

,



tworzenie

tworzenie

domów

pomocy

domów

pomocy

społecznej

społecznej

dla

osób

dla

osób

z zaburzeniami psychicznymi,

z zaburzeniami psychicznymi,

72

72

C D.

C D.



organizacja

organizacja

i zapewnienie

i zapewnienie

usług medycznych w domach

usług medycznych w domach

pomocy społecznej,

pomocy społecznej,



organizowanie i prowadzenie

organizowanie i prowadzenie

w miastach powyżej 50 tys.

w miastach powyżej 50 tys.

mieszkańców

izb

mieszkańców

izb

wytrzeźwień.

wytrzeźwień.

73

73

5. Zasady projektowania

5. Zasady projektowania

opieki zdrowotnej:

opieki zdrowotnej:



monitoring

zdrowia

monitoring

zdrowia

-

-

stanowi systematyczny i

stanowi systematyczny i

rzetelny

rzetelny

nadzór nad stanem

nadzór nad stanem

zdrowia

zdrowia

społeczeństwa

społeczeństwa

pozwalający na jego ocenę i

pozwalający na jego ocenę i

przełożenie

przełożenie

jej

jej

na

na

aktualne

aktualne

i prognozowane

i prognozowane

potrzeby

potrzeby

zdrowotne

zdrowotne

,

,

74

74

C D.

C D.



monitoring

środowiskowych

monitoring

środowiskowych

zagrożeń

zagrożeń

-

jest

systemem

-

jest

systemem

pomiarów,

ocen

i

prognoz

pomiarów,

ocen

i

prognoz

skutków zdrowotnych

skutków zdrowotnych

narażenia

narażenia

na szkodliwe czynniki

na szkodliwe czynniki

związane

związane

ze stylem życia

ze stylem życia

oraz występujące

oraz występujące

w powietrzu, wodzie, glebie

w powietrzu, wodzie, glebie

i żywności.

i żywności.

75

75

Rzetelne oceny i analizy:

Rzetelne oceny i analizy:



skoncentrowanie monitoringu

skoncentrowanie monitoringu

na

zasadniczych

celach

na

zasadniczych

celach

Narodowego

Programu

Narodowego

Programu

Zdrowia

/NPZ/

Zdrowia

/NPZ/

oraz

oraz

zastosowanie

wskaźników

zastosowanie

wskaźników

stanu zdrowia zgodnych ze

stanu zdrowia zgodnych ze

standardami WHO,

standardami WHO,

76

76

C D.

C D.



analizowanie

analizowanie

wskaźników

wskaźników

stanu zdrowia i czynników

stanu zdrowia i czynników

ryzyka,

które

są

ryzyka,

które

są

przedmiotem

działań

przedmiotem

działań

zapobiegawczych ujętych w

zapobiegawczych ujętych w

NPZ

NPZ

,

,

77

77

Państwowy Monitoring

Państwowy Monitoring

Zdrowia:

Zdrowia:



umieralności

umieralności

z

powodu

z

powodu

chorób układu krążenia,

chorób układu krążenia,



umieralności

umieralności

z

powodu

z

powodu

nowotworów

złośliwych,

nowotworów

złośliwych,

zwłaszcza raka płuc,

zwłaszcza raka płuc,

78

78

C D.

C D.



występowania urazów i

występowania urazów i

zatruć oraz

zatruć oraz

umieralności

umieralności

powypadkowej

powypadkowej

,

,



występowania

zaburzeń

występowania

zaburzeń

psychicznych

oraz

psychicznych

oraz

jakości

jakości

zdrowia psychicznego

zdrowia psychicznego

,

,

79

79

C D.

C D.



występowania

występowania

chorób

chorób

zakaźnych

zakaźnych

, którym można

, którym można

zapobiec

oraz

zapobiec

oraz

występowania

występowania

innych

innych

chorób

chorób

powstających, jako

powstających, jako

skutki

działania

skutki

działania

szkodliwych

czynników

szkodliwych

czynników

w środowisku życia i pracy

w środowisku życia i pracy

,

,

80

80

C D.

C D.



umieralności

umieralności

niemowląt,

a

niemowląt,

a

także kobiet w związku z ciążą

także kobiet w związku z ciążą

i porodami,

i porodami,



występowania

występowania

próchnicy

próchnicy

zębów

zębów

u dzieci i młodzieży,

u dzieci i młodzieży,

81

81

C D.

C D.



występowania

występowania

niepełnej

niepełnej

sprawności oraz uciążliwości

sprawności oraz uciążliwości

dla osób niepełnosprawnych,

dla osób niepełnosprawnych,



monitorowanie

monitorowanie

mierników

mierników

oceny stanu zdrowia,

oceny stanu zdrowia,

82

82

Konkluzja:

Konkluzja:



„

„

monitoring zagrożeń zdrowia i

monitoring zagrożeń zdrowia i

ich

eliminacja,

odkrywanie

ich

eliminacja,

odkrywanie

nowych i wzmacnianie znanych już

nowych i wzmacnianie znanych już

czynników

korzystnych

dla

czynników

korzystnych

dla

zdrowia /promocja zdrowia/ oraz

zdrowia /promocja zdrowia/ oraz

stała kontrola i ocena sytuacji

stała kontrola i ocena sytuacji

zdrowotnej ludności /monitoring

zdrowotnej ludności /monitoring

zdrowia/

powinny

stanowić

zdrowia/

powinny

stanowić

założenia

wyjściowe

koncepcji

założenia

wyjściowe

koncepcji

działań na rzecz zdrowia”.

działań na rzecz zdrowia”.

83

83

Bibliografia:

Bibliografia:



Włodarczyk

W.C.:

Włodarczyk

W.C.:

Polityka

Polityka

zdrowotna w społeczeństwie

zdrowotna w społeczeństwie

demokratycznym.

Yersalius.

demokratycznym.

Yersalius.

Łódź -Kraków-Warszawa 1996,

Łódź -Kraków-Warszawa 1996,



Waszkiewicz L.:

Waszkiewicz L.:

Zagadnienia

Zagadnienia

polityki

zdrowotnej.

{w:|

polityki

zdrowotnej.

{w:|

Zdrowie w medycynie i naukach

Zdrowie w medycynie i naukach

społecznych. Kulik T.B. (red.).

społecznych. Kulik T.B. (red.).

Stalowa Wola, 2000.

Stalowa Wola, 2000.

84

84

2. Organizacja opieki

2. Organizacja opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

w Polsce.

w Polsce.



Zagadnienia:

Zagadnienia:



Opieka zdrowotna.

Opieka zdrowotna.



Świadczenia zdrowotne.

Świadczenia zdrowotne.



Spółka cywilna.

Spółka cywilna.



Spółka z ograniczoną

Spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością.

odpowiedzialnością.



Spółka akcyjna.

Spółka akcyjna.

85

85

Opieka zdrowotna:

Opieka zdrowotna:



akt prawny regulujący całą

akt prawny regulujący całą

sferę

spraw

związanych

z

sferę

spraw

związanych

z

opieką zdrowotną to

opieką zdrowotną to

ustawa 30

ustawa 30

sierpnia 1991 r. o zakładach

sierpnia 1991 r. o zakładach

opieki

zdrowotnej,

opieki

zdrowotnej,

z późniejszymi zmianami

z późniejszymi zmianami

,

,

86

86

Zakład opieki zdrowotnej:

Zakład opieki zdrowotnej:



wyodrębniony

organizacyjnie

wyodrębniony

organizacyjnie

zespół

osób

i

środków

zespół

osób

i

środków

majątkowych

majątkowych

,

,

utworzony

utworzony

utrzymywany w celu

utrzymywany w celu

udzielania

udzielania

świadczeń

zdrowotnych

świadczeń

zdrowotnych

i promocji zdrowia

i promocji zdrowia

,

,



Np. szpital, poradnia, pracownia

Np. szpital, poradnia, pracownia

diagnostyczna,

zakład

diagnostyczna,

zakład

rehabilitacji leczniczej, itp..

rehabilitacji leczniczej, itp..

87

87

Podział zakładów opieki

Podział zakładów opieki

zdrowotnej:

zdrowotnej:



publiczne,

publiczne,



niepubliczne,

niepubliczne,



kryterium

odróżniającym

jest

kryterium

odróżniającym

jest

organ założycielski,

organ założycielski,

88

88

Organy założycielskie

Organy założycielskie

publicznego zakładu:

publicznego zakładu:



naczelny

lub

centralny

naczelny

lub

centralny

organ

organ

administracji rządowej

administracji rządowej

,

,



wojewoda,

wojewoda,



samorząd terytorialny

samorząd terytorialny

-

-

wszystkich

wszystkich

trzech

szczebli:

trzech

szczebli:

gminnego,

gminnego,

powiatowego

powiatowego

i wojewódzkiego

i wojewódzkiego



pełni on rolę

pełni on rolę

organu założycielskiego

organu założycielskiego

dla

zdecydowanej

większości

dla

zdecydowanej

większości

zakładów opieki zdrowotnej,

zakładów opieki zdrowotnej,

89

89

Rola organu

Rola organu

założycielskiego:

założycielskiego:



zarządcy

zarządcy

, czyli:

, czyli:



powołuje

powołuje

kierownika zakładu

kierownika zakładu



nawiązuje

nawiązuje

stosunek pracy,

stosunek pracy,



przyjmuje

przyjmuje

odwołania kierownika

odwołania kierownika

zakładu

od

uchwał

rady

zakładu

od

uchwał

rady

społecznej,

społecznej,



wstrzymuje

wstrzymuje

decyzje kierownika

decyzje kierownika

zakładu w przypadku stwierdzenia

zakładu w przypadku stwierdzenia

jej niezgodności z prawem,

jej niezgodności z prawem,

90

90

C d.

C d.



organizatora

organizatora

, czyli:

, czyli:



tworzy,

tworzy,

przekształca

i

likwiduje

przekształca

i

likwiduje

zakład,

zakład,



określa

określa

rodzaj i zakres działalności,

rodzaj i zakres działalności,



nadaje i zatwierdza

nadaje i zatwierdza

statut i wszelkie

statut i wszelkie

zmiany,

zmiany,



powołuje

powołuje

radę społeczną zakładu,

radę społeczną zakładu,

91

91

C d.

C d.



właściciela

właściciela

, czyli:

, czyli:



wydziela

wydziela

mienie i przekazuje go

mienie i przekazuje go

w użytkowanie,

w użytkowanie,



udziela

zgody

udziela

zgody

na

zbycie,

na

zbycie,

wydzierżawienie,

wynajęcie

wydzierżawienie,

wynajęcie

majątku,

majątku,



pozbawia

pozbawia

składników

składników

przydzielonego mienia,

przydzielonego mienia,



pokrywa zobowiązania

pokrywa zobowiązania

w przypadku

w przypadku

ujemnego wyniku finansowego,

ujemnego wyniku finansowego,

92

92

C d.

C d.



opracowuje

plan

opracowuje

plan

zabezpieczenia ambulatoryjnej

zabezpieczenia ambulatoryjnej

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,



pokrywa

koszty

pokrywa

koszty

świadczeń

świadczeń

zdrowotnych dla bezdomnych,

zdrowotnych dla bezdomnych,



realizuje inwestycje,

realizuje inwestycje,



realizuje zadania

realizuje zadania

w ramach

w ramach

programów zdrowotnych,

programów zdrowotnych,

93

93

C d.

C d.



nadzorcy

nadzorcy

, czyli:

, czyli:



kontroluje i ocenia:

kontroluje i ocenia:



realizację zadań statutowych,

realizację zadań statutowych,



poziom udzielanych świadczeń

poziom udzielanych świadczeń

zdrowotnych,

zdrowotnych,



prawidłowość gospodarowania

prawidłowość gospodarowania

mieniem,

mieniem,

94

94

Organy założycielskie

Organy założycielskie

niepublicznego zakładu:

niepublicznego zakładu:



kościół

kościół

lub związek wyznaniowy,

lub związek wyznaniowy,



fundacja,

fundacja,

związek zawodowy,

związek zawodowy,

samorząd zawodowy,

samorząd zawodowy,

stowarzyszenie,

stowarzyszenie,



krajowa albo zagraniczna

krajowa albo zagraniczna

osoba

osoba

prawna lub osoba fizyczna,

prawna lub osoba fizyczna,



spółka

spółka

nie mająca osobowości

nie mająca osobowości

prawnej

prawnej

,

,

95

95

Rejestr zakładów opieki

Rejestr zakładów opieki

zdrowotnej:

zdrowotnej:



rejestr zakładów

rejestr zakładów

prowadzi

prowadzi

wojewoda,

wojewoda,



podstawą wpisu

podstawą wpisu

jest spełnienie

jest spełnienie

wymagań dotyczących:

wymagań dotyczących:



pomieszczeń i urządzeń,

pomieszczeń i urządzeń,



kwalifikacji osób wykonujących

kwalifikacji osób wykonujących

zawody medyczne,

zawody medyczne,



statutu zakładu.

statutu zakładu.

96

96

C d.

C d.



potwierdzeniem

potwierdzeniem

spełnienia

spełnienia

specjalnych wymogów w stosunku

specjalnych wymogów w stosunku

do pomieszczeń,

do pomieszczeń,

jest opinia organu

jest opinia organu

sanitarnego

sanitarnego

o spełnieniu wymagań fachowych

o spełnieniu wymagań fachowych

i sanitarnych

i sanitarnych

oraz

oraz

wykaz sprzętu

wykaz sprzętu

i aparatury medycznej,

i aparatury medycznej,

97

97

Statut zakładu opieki

Statut zakładu opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

:

:



zawiera:

zawiera:



nazwę

nazwę

odpowiadającą zakresowi

odpowiadającą zakresowi

udzielanych świadczeń,

udzielanych świadczeń,



cele i zadania,

cele i zadania,



siedzibę i obszar

siedzibę i obszar

działania,

działania,



rodzaje i zakres

rodzaje i zakres

udzielanych

udzielanych

świadczeń,

świadczeń,



organy i strukturę

organy i strukturę

organizacyjną,

organizacyjną,



formy

formy

gospodarki finansowej,

gospodarki finansowej,

98

98

Świadczenie zdrowotne:

Świadczenie zdrowotne:



działanie

działanie

służące

służące

zachowaniu,

zachowaniu,

ratowaniu,

przywracaniu

i

ratowaniu,

przywracaniu

i

poprawie zdrowia,

poprawie zdrowia,



wynikające z procesu leczenia:

wynikające z procesu leczenia:



badanie i poradę

badanie i poradę

lekarską,

lekarską,



leczenie,

leczenie,



badanie i terapia

badanie i terapia

psychologiczna,

psychologiczna,



rehabilitacja

rehabilitacja

lecznicza,

lecznicza,

99

99

Rodzaje świadczeń:

Rodzaje świadczeń:



opieka

opieka

nad kobietą ciężarną, płodem,

nad kobietą ciężarną, płodem,

porodem, połogiem, noworodkiem,

porodem, połogiem, noworodkiem,



opieka

opieka

nad zdrowym dzieckiem,

nad zdrowym dzieckiem,



badanie

badanie

diagnostyczne,

analityka

diagnostyczne,

analityka

medyczna,

medyczna,



pielęgnacja

pielęgnacja

chorych,

chorych,



pielęgnacja i

pielęgnacja i

opieka

opieka

niepełnosprawnych,

niepełnosprawnych,



opieka

opieka

pielęgnacyjno - hospicyjna

pielęgnacyjno - hospicyjna

,

,

100

100

C d.

C d.



orzekanie,

orzekanie,

opiniowanie o stanie

opiniowanie o stanie

zdrowia,

zdrowia,



zapobieganie

zapobieganie

powstawaniu urazów,

powstawaniu urazów,

chorób

poprzez

działania

chorób

poprzez

działania

profilaktyczne

profilaktyczne

w tym szczepienia ochronne,

w tym szczepienia ochronne,



usługi

usługi

protetyka, ortodonty,

protetyka, ortodonty,



zaopatrzenie

zaopatrzenie

w

przedmioty

w

przedmioty

ortopedyczne i środki pomocnicze

ortopedyczne i środki pomocnicze

,

,

101

101

Udzielanie świadczeń:

Udzielanie świadczeń:



świadczenia zdrowotne

świadczenia zdrowotne

udzielane są przez:

udzielane są przez:



zakłady

zakłady

opieki zdrowotnej,

opieki zdrowotnej,



osoby fizyczne

osoby fizyczne

wykonujące

wykonujące

zawód medyczny,

zawód medyczny,



grupowe praktyki

grupowe praktyki

lekarskie,

lekarskie,



grupowe praktyki

grupowe praktyki

pielęgniarek

pielęgniarek

i położnych,

i położnych,

102

102

Realizacja świadczeń

Realizacja świadczeń

:

:



kontrakt indywidualny:

kontrakt indywidualny:



zawierany

zawierany

jest

na

realizację

jest

na

realizację

określonych

świadczeń

określonych

świadczeń

zdrowotnych

zdrowotnych

przez jedną osobę

przez jedną osobę

wykonującą

zawód

medyczny

wykonującą

zawód

medyczny

,

,

/która sama organizuje pracę,

/która sama organizuje pracę,

zarządza

nią,

zaopatruje,

zarządza

nią,

zaopatruje,

wyposaża

praktykę,

posiada

wyposaża

praktykę,

posiada

tzw.„ zdolność prawną",

tzw.„ zdolność prawną",

103

103

C d.

C d.



kontrakt praktyki grupowej:

kontrakt praktyki grupowej:



forma

organizacji

i

forma

organizacji

i

kontraktowania

kontraktowania

usług:

usług:



świadczeniodawcy

świadczeniodawcy

samodzielnie

organizują

i

samodzielnie

organizują

i

świadczą

usługi

świadczą

usługi

,

wspólnie

,

wspólnie

wykorzystują określony lokal

wykorzystują określony lokal

oraz niezbędny sprzęt,

oraz niezbędny sprzęt,

104

104

C d.

C d.



umowa - kontrakt zespołowy:

umowa - kontrakt zespołowy:



zatrudnianie

zatrudnianie

/na umowę o pracę/

/na umowę o pracę/

przez jednego świadczeniodawcę

przez jednego świadczeniodawcę

/właściciela zakładu, praktyki/,

/właściciela zakładu, praktyki/,

który

zawarł

kontrakt

na

który

zawarł

kontrakt

na

realizację określonych w umowie

realizację określonych w umowie

świadczeń

świadczeń

, innych pracowników,

, innych pracowników,

którzy zdeklarowali chęć pracy u

którzy zdeklarowali chęć pracy u

niego,

niego,

105

105

Formy organizacyjno-prawne

Formy organizacyjno-prawne

udzielania świadczeń:

udzielania świadczeń:



indywidualna

indywidualna

praktyka

lub

praktyka

lub

praktyka grupowa,

praktyka grupowa,



niepubliczny

niepubliczny

zakład

opieki

zakład

opieki

zdrowotnej

prowadzący

zdrowotnej

prowadzący

działalność ze względu na organ

działalność ze względu na organ

założycielski jako:

założycielski jako:

106

106

C d.

C d.



spółka

spółka

prawa cywilnego

prawa cywilnego

,

,



spółka

spółka

jawna

jawna

,

,



spółka

spółka

z ograniczoną

z ograniczoną

odpowiedzialnością

odpowiedzialnością

,

,



spółka

spółka

akcyjna

akcyjna

,

,



stowarzyszenie

stowarzyszenie

lub fundacja.

lub fundacja.

107

107

3.Finansowanie opieki

3.Finansowanie opieki

zdrowotnej:

zdrowotnej:



głównym źródłem

głównym źródłem

finansowania

finansowania

były

były

środki pochodzące z budżetu państwa,

środki pochodzące z budżetu państwa,



budżet

budżet

na ochronę zdrowia obejmował:

na ochronę zdrowia obejmował:



część centralną

część centralną

, którą dysponowało

, którą dysponowało

MZiOS,

MZiOS,



część terenową

część terenową

, którą administrowały

, którą administrowały

poszczególne

wojewódzkie

wydziały

poszczególne

wojewódzkie

wydziały

zdrowia,

zdrowia,

108

108

C d.

C d.



budżet

MZiOS

budżet

MZiOS

stanowił

około

stanowił

około

15,0%

15,0%

wydatków przeznaczonych

wydatków przeznaczonych

na opiekę zdrowotną,

na opiekę zdrowotną,



pozostałe wydatki

pozostałe wydatki

pokrywane były

pokrywane były

z budżetu wojewodów, budżetu

z budżetu wojewodów, budżetu

gmin,

gmin,



środki finansowe

środki finansowe

do województw

do województw

przekazywane były bezpośrednio

przekazywane były bezpośrednio

z Ministerstwa Finansów

z Ministerstwa Finansów

,

,

109

109

C d.

C d.



część /MZiOS/ przeznaczana była

część /MZiOS/ przeznaczana była

na

na

szpitale

kliniczne,

szpitale

kliniczne,

dofinansowanie

sanatoriów,

dofinansowanie

sanatoriów,

programy specjalne,

programy specjalne,



budżety regionalne finansowały

budżety regionalne finansowały

działalność publicznych ZOZ-ów,

działalność publicznych ZOZ-ów,

czyli

przychodni,

ośrodków

czyli

przychodni,

ośrodków

zdrowia,

tzw.zakładów

opieki

zdrowia,

tzw.zakładów

opieki

zdrowotnej/ZOZ/,

zdrowotnej/ZOZ/,

110

110

C d.

C d.



wojewoda finansował:

wojewoda finansował:



stacje

stacje

krwiodawstwa,

krwiodawstwa,



pogotowie

pogotowie

ratunkowe,

ratunkowe,



wojewódzkie

wojewódzkie

szpitale zespolone,

szpitale zespolone,



refundację

refundację

leków,

leków,



wydatki publiczne

wydatki publiczne

na ochronę

na ochronę

zdrowia to od 4-4,5% „Produktu

zdrowia to od 4-4,5% „Produktu

Krajowego Brutto” (PKB),

Krajowego Brutto” (PKB),

111

111

Nakłady:

Nakłady:



Polska należy do państw

Polska należy do państw

w których

w których

nakłady

nakłady

na

ochronę

zdrowia

na

ochronę

zdrowia

należą do

należą do

najniższych

najniższych

w Europie,

w Europie,



w

większości

krajów

Europy

w

większości

krajów

Europy

Zachodniej

Zachodniej

na ochronę zdrowia

na ochronę zdrowia

wydaje się od 6,0-11,0% PKB,

wydaje się od 6,0-11,0% PKB,

112

112

Powszechne ubezpieczenia

Powszechne ubezpieczenia

zdrowotne:

zdrowotne:



1999 rok

1999 rok

- system finansowania

- system finansowania

opieki

zdrowotnej

opieki

zdrowotnej

oparty

o

oparty

o

powszechne

ubezpieczenie

powszechne

ubezpieczenie

zdrowotne,

zdrowotne,



państwo

finansuje

państwo

finansuje

ze

środków

ze

środków

budżetowych:

budżetowych:



procedury wysoko specjalistyczne

procedury wysoko specjalistyczne

:

:

przeszczepy narządów, korekty wad

przeszczepy narządów, korekty wad

rozwojowych

płodu,

żywienie

rozwojowych

płodu,

żywienie

pozajelitowe,

pozajelitowe,

113

113

C d.

C d.



nadzór

nadzór

epidemiologiczny /sanepid/,

epidemiologiczny /sanepid/,



służba

służba

krwi

/w

tym

punkty

krwi

/w

tym

punkty

krwiodawstwa/,

krwiodawstwa/,



medycyna

medycyna

pracy,

/wojewódzkie

pracy,

/wojewódzkie

ośrodki medycyny pracy/,

ośrodki medycyny pracy/,



programy zdrowotne:

programy zdrowotne:

Narodowy

Narodowy

Program

Program

Ochrony Serca

Ochrony Serca

, Program

, Program

Ochrony

Ochrony

Zdrowia Psychicznego

Zdrowia Psychicznego

,

,

Program

Program

Rozwoju Dializoterapii

Rozwoju Dializoterapii

,

,

Program

Program

Opieki nad Matką i

Opieki nad Matką i

Dzieckiem

Dzieckiem

,

,

114

114

C d.

C d.



profilaktyczne

profilaktyczne

programy

programy

zdrowotne,

zdrowotne,



zwalczanie

zwalczanie

alkoholizmu,

alkoholizmu,

zapobieganie narkomanii i AIDS,

zapobieganie narkomanii i AIDS,



a także:

a także:



inwestycje

inwestycje

o znaczeniu centralnym,

o znaczeniu centralnym,



szkolnictwo

szkolnictwo

medyczne,

medyczne,



leczenie

leczenie

za granicą /przypadki/,

za granicą /przypadki/,

115

115

C d.

C d.



współpraca

współpraca

międzynarodowa,

międzynarodowa,



oraz

finansowanie

oraz

finansowanie

:

:

Agencji

Agencji

Rozwoju Artykułów Sanitarnych,

Rozwoju Artykułów Sanitarnych,

stowarzyszeń

stowarzyszeń

ochrony

zdrowia,

ochrony

zdrowia,

projektów celowych,

projektów celowych,

wojewódzkich

wojewódzkich

Centrów

Zdrowia

Publicznego,

Centrów

Zdrowia

Publicznego,

zakładów

zakładów

rehabilitacji zawodowej

rehabilitacji zawodowej

inwalidów,

inwalidów,

116

116

Przepływ środków

Przepływ środków

finansowych:

finansowych:

117

117

Finansowanie ze środków

Finansowanie ze środków

ubezpieczenia

ubezpieczenia

zdrowotnego:

zdrowotnego:



oddzielenie nabywców

oddzielenie nabywców

świadczeń

świadczeń

zdrowotnych

zdrowotnych

od

od

świadczeniodawców

świadczeniodawców

,

,



wielość

źródeł

wielość

źródeł

finansowania

finansowania

systemu

systemu

opieki zdrowotnej

opieki zdrowotnej

,

,



różnorodność

różnorodność

własnościowa

własnościowa

podmiotów

podmiotów

świadczących usługi.

świadczących usługi.

118

118

Zasady systemu

Zasady systemu

ubezpieczeniowego:

ubezpieczeniowego:



samorządność,

samorządność,



samofinansowanie,

samofinansowanie,



solidaryzm społeczny,

solidaryzm społeczny,



ubezpieczenie zdrowotne jest

ubezpieczenie zdrowotne jest

powszechne i obowiązkowe,

powszechne i obowiązkowe,

119

119

C d.

C d.



wysokość składki

wysokość składki

ubezpieczenia

ubezpieczenia

zdrowotnego uzależniona jest od

zdrowotnego uzależniona jest od

indywidualnych przychodów

indywidualnych przychodów

i stanowi

i stanowi

równy dla

równy dla

wszystkich procent:

wszystkich procent:



od podatku dochodowego

od podatku dochodowego

7,75%,

7,75%,



od dochodów osobistych

od dochodów osobistych

1,25 %,

1,25 %,

120

120

Udzielanie świadczeń:

Udzielanie świadczeń:



realizacja

świadczenia

realizacja

świadczenia

uwarunkowana

uwarunkowana

jest potrzebą zdrowotną,

jest potrzebą zdrowotną,



czynniki ryzyka

czynniki ryzyka

są rozłożone na

są rozłożone na

ubezpieczonego,

ubezpieczonego,



różnice w dochodach i wydatkach

różnice w dochodach i wydatkach

niwelowane

są

poprzez

niwelowane

są

poprzez

wyrównanie

finansowe

wyrównanie

finansowe

między

między

wojewódzkimi oddziałmi

wojewódzkimi oddziałmi

Funduszu,

Funduszu,

121

121

C d.

C d.



uprawnienia ubezpieczonego:

uprawnienia ubezpieczonego:



wybór

wybór

lekarza,

lekarza,



zakładu opieki zdrowotnej

zakładu opieki zdrowotnej

,

,



równy

równy

dostęp do świadczeń,

dostęp do świadczeń,



opłacanie

opłacanie

składki za niektóre

składki za niektóre

grupy obywateli przez budżet

grupy obywateli przez budżet

państwa

/Np.

państwa

/Np.

bezrobotnych,

bezrobotnych,

rolników

rolników

/,

/,

122

122

Świadczenia

Świadczenia

w systemie

w systemie

ubezpieczenia

ubezpieczenia

zdrowotnego:

zdrowotnego:



badanie

badanie

i porada lekarska,

i porada lekarska,



badania

badania

diagnostyczne,

diagnostyczne,



leczenie

leczenie

ambulatoryjne,

ambulatoryjne,

w domu

w domu

chorego,

chorego,

szpitalu

szpitalu

oraz w ramach

oraz w ramach

pomocy doraźnej

pomocy doraźnej

,

,



rehabilitacja

rehabilitacja

lecznicza,

lecznicza,



świadczenie

świadczenie

pielęgniarskie,

pielęgniarskie,



opieka

opieka

profilaktyczna,

profilaktyczna,

123

123

C d.

C d.



zaopatrzenie

zaopatrzenie

w leki i materiały

w leki i materiały

medyczne,

medyczne,



zaopatrzenie

zaopatrzenie

w

przedmioty

w

przedmioty

ortopedyczne i środki pomocnicze

ortopedyczne i środki pomocnicze

oraz

oraz

lecznicze środki techniczne

lecznicze środki techniczne

,

,



orzekanie

orzekanie

o

stanie

zdrowia,

o

stanie

zdrowia,

/poza orzekaniem o zdolności do

/poza orzekaniem o zdolności do

prowadzenia pojazdów/,

prowadzenia pojazdów/,



opieka

opieka

paliatywno-hospicyjna,

paliatywno-hospicyjna,

124

124

125

125

Płatnicy składek:

Płatnicy składek:



osoby

osoby

objęte

ubezpieczeniem

objęte

ubezpieczeniem

społecznym,

społecznym,



żołnierze

żołnierze

zawodowi,

zawodowi,

funkcjonariusze

funkcjonariusze

policji,

UOP,

policji,

UOP,

straży

granicznej,

służby

straży

granicznej,

służby

więziennej, straży pożarniczej,

więziennej, straży pożarniczej,

posłowie i senatorowie

posłowie i senatorowie

, emeryci

, emeryci

i renciści, itd.,

i renciści, itd.,

126

126

Składki opłacane przez

Składki opłacane przez

państwo:

państwo:



rolnicy

rolnicy

i ich domownicy,

i ich domownicy,



bezrobotni

bezrobotni

bez prawa do zasiłku,

bez prawa do zasiłku,



osoby

osoby

pobierające:

pobierające:



rentę

rentę

socjalną,

socjalną,



zasiłek

zasiłek

stały lub gwarantowany,

stały lub gwarantowany,



zasiłek

zasiłek

okresowy

z

pomocy

okresowy

z

pomocy

społecznej,

społecznej,

127

127

C d.

C d.



dzieci, uczniowie i słuchacze

dzieci, uczniowie i słuchacze

przebywający

przebywający

w placówkach

w placówkach

wychowawczych,

wychowawczych,

resocjalizacyjnych czy domach

resocjalizacyjnych czy domach

pomocy społecznej

pomocy społecznej

,

,



kombatanci

kombatanci

, inwalidzi wojenni,

, inwalidzi wojenni,

osoby duchowne bez dochodu,

osoby duchowne bez dochodu,



studenci

studenci

studiów doktoranckich,

studiów doktoranckich,

128

128

Osoby nie podlegające

Osoby nie podlegające

ubezpieczeniu

ubezpieczeniu

zdrowotnemu:

zdrowotnemu:



osoby

osoby

, mogą na swój wniosek

, mogą na swój wniosek

ubezpieczyć

się

dobrowolnie,

ubezpieczyć

się

dobrowolnie,

przy czym

przy czym

podstawę ich składek

podstawę ich składek

stanowić będzie zadeklarowany

stanowić będzie zadeklarowany

dochód nie niższy niż przeciętne

dochód nie niższy niż przeciętne

wynagrodzenie.

wynagrodzenie.

129

129

Współfinansowane

Współfinansowane

świadczenia przez pacjenta:

świadczenia przez pacjenta:



leczenie stomatologiczne

leczenie stomatologiczne

- ponad

- ponad

standard, /bez dzieci do lat 16,

standard, /bez dzieci do lat 16,

kobiet

kobiet

w ciąży oraz inwalidów wojennych/,

w ciąży oraz inwalidów wojennych/,



niektóre

niektóre

badania diagnostyczne

badania diagnostyczne

,

,



leki

leki

i materiały medyczne,

i materiały medyczne,



przedmioty ortopedyczne

przedmioty ortopedyczne

, środki

, środki

pomocnicze

pomocnicze

i

lecznicze

środki

i

lecznicze

środki

techniczne,

techniczne,

130

130

Świadczenia poza

Świadczenia poza

ubezpieczeniem

ubezpieczeniem

zdrowotnym:

zdrowotnym:



świadczenia

świadczenia

medycyny pracy,

medycyny pracy,



koszty orzeczeń

koszty orzeczeń

o zdolności do

o zdolności do

prowadzenia

pojazdów

prowadzenia

pojazdów

mechanicznych,

mechanicznych,



innych

orzeczeń,

innych

orzeczeń,

zaświadczeń

zaświadczeń

lekarskich

lekarskich

wydawanych na życzenie

wydawanych na życzenie

ubezpieczonego,

ubezpieczonego,

nie związanych

nie związanych

z dalszym leczeniem, rehabilitacją,

z dalszym leczeniem, rehabilitacją,

niezdolnością

do

pracy,

niezdolnością

do

pracy,

kontynuowaniem nauki,

kontynuowaniem nauki,

131

131

C d.

C d.



ponad standardowe

ponad standardowe

świadczenia

świadczenia

zdrowotne

w

sanatoriach

i

zdrowotne

w

sanatoriach

i

szpitalach

uzdrowiskowych,/

szpitalach

uzdrowiskowych,/

noclegi, wyżywienie/,

noclegi, wyżywienie/,



szczepienia

ochronne

szczepienia

ochronne

inne

niż

inne

niż

zalecane przez MZ,

zalecane przez MZ,



świadczenia

świadczenia

ponad standardowe

ponad standardowe

/operacje upiększające, operacje

/operacje upiększające, operacje

zmiany płci/,

zmiany płci/,

132

132

Podsumowanie:

Podsumowanie:



kierunki zmian w finansowaniu

kierunki zmian w finansowaniu

opieki zdrowotnej dotyczą nie

opieki zdrowotnej dotyczą nie

tylko zmiany źródeł i zasad

tylko zmiany źródeł i zasad

finansowania,

finansowania,

ale

ale

obejmują całą sferę organizacji

obejmują całą sferę organizacji

systemu opieki zdrowotnej,

systemu opieki zdrowotnej,

a także zarządzania na poziomie

a także zarządzania na poziomie

zakładów opieki zdrowotnej.

zakładów opieki zdrowotnej.

133

133

Piśmiennictwo:

Piśmiennictwo:



Ustawa

Ustawa

z dnia 30.08.1991 r. o zakładach opieki

z dnia 30.08.1991 r. o zakładach opieki

zdrowotnej, Dz. U. nr 91,poz. 408; z 1992 r., nr 63,

zdrowotnej, Dz. U. nr 91,poz. 408; z 1992 r., nr 63,

poz. 315; z 1994 r., nr 121, poz. 591; z 1995 r.,

poz. 315; z 1994 r., nr 121, poz. 591; z 1995 r.,

nr 141, poz. 692; nr 138 poz. 682; z 1996 r. nr 24,

nr 141, poz. 692; nr 138 poz. 682; z 1996 r. nr 24,

poz. 110; z 1997r., nr 104, poz. 661; z 1998 r.,

poz. 110; z 1997r., nr 104, poz. 661; z 1998 r.,

nr 162, poz. 1115).

nr 162, poz. 1115).



Ustawa

Ustawa

z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach

z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach

opieki zdrowotnej finansowanych ze środków

opieki zdrowotnej finansowanych ze środków

publicznych,. Dz. U. nr 210, poz. 2135,

publicznych,. Dz. U. nr 210, poz. 2135,



Rozporządzenie

Rozporządzenie

MZiOS z 13 stycznia 1992 r.

MZiOS z 13 stycznia 1992 r.

w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej,

w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej,

Dz. U. nr 9, poz. 37; z 1998 r., nr 41, poz. 240).

Dz. U. nr 9, poz. 37; z 1998 r., nr 41, poz. 240).

134

134

135

135

136

136

137

137

U doktora:

U doktora:

138

138

Dziękuję za uwagę.

Krystyna Radecka