Wychowanie fizyczne w nowej
podstawie programowej



Podstawa programowa to zapis tego,

czego państwo zobowiązuje się nauczyć

przeciętnie uzdolnionego ucznia.



Podstawa programowa opisuje efekty

kształcenia po każdym etapie edukacji



W polskim systemie oświaty jest

kluczowym dokumentem określającym

cele i treści nauczania, umiejętności

uczniów oraz zadania wychowawcze

szkoły.



Projekt nowej podstawy programowej został

opracowany przez zespół ponad 100 ekspertów,

wybitnych przedstawicieli polskiego świata nauki,

doświadczonych nauczycieli, metodyków i

pracowników systemu egzaminacyjnego. Projekt

został poddany szerokiej konsultacji społecznej –

przeanalizowano ponad 2,5 tys. opinii i uwag oraz

ponad 200 recenzji sporządzonych przez ekspertów.

Konsultacje trwały przez dwa miesiące (10.04 –

20.06.2008r.),



Wojciech Przybylski



Ewa Czerska



Bogumiła Przysiężna



Barbara Woynarowska



Zbigniew Cendrowski



Zbigniew Dziubiński



Tomasz Frołowicz



Eligiusz Madejski



Jerzy Pośpiech



Krzysztof Zaczek Zaczyński

Skład zespołu przygotowującego projekt

podstawy programowej wychowania fizycznego

Średni tygodniowy wymiar obligatoryjnego WF w

minutach,

w kolejnych etapach edukacji w wybranych krajach

europejskich

(wg J. Pośpiech, 2006)

Kraj

6-9 lat

10-12

lat

13-16

lat

17-19

lat

POLSKA

135

180

135

PORTUGALIA

135

180

FRANCJA

165

110

SZWAJCARIA

150

SŁOWACJA

135

LITWA

120

CZECHY

LUKSEMBURG 90

IRLANDIA

Czy po zakończeniu nauki szkolnej będziesz
uczestniczył w aktywności fizycznej:
Irlandia – tak – ok. 70% (T. Jones i inni, 1997),
Polska – tak – ok. 60% chłopcy
ok. 50% dziewczęta (J. Pośpiech,
2006)



Liczba obowiązkowych godzin WF w szkole

(średnio przez 12 lat nauki w szkole):



Irlandia – 0,8,



Polska – 3,5,

W ostatniej dekadzie wiele krajów europejskich
dokonało rewizji swoich programów wychowania
fizycznego. Poza rozwojem fizycznym akcentuje
się w nich zadania edukacji zdrowotnej,
ekologicznej oraz przygotowanie do uczestnictwa
w „kulturze ruchu”.

Nowa podstawa programowa

Jak wykazały prowadzone w wielu krajach europejskich
badania, proponowane uczniom na lekcjach i zajęciach
pozalekcyjnych w szkole formy aktywności sportowej są
mniej atrakcyjne niż pozaszkolne lub oglądane w mediach.
W szkole o wyborze treści lekcji decyduje nauczyciel, a nie
uczeń. Uczeń, nie mając wyboru pomiędzy różnymi
formami aktywności sportowej, odrzuca całą ofertę
programową szkoły określając ją jako nudną.

Nowa podstawa programowa



- Naszym celem jest wykształcenie w
uczniach nawyku uprawiania sportu także
po szkole i później w dorosłym życiu. Aby
tak się stało muszą polubić lekcje WF-u.
Dlatego chcemy, aby były one jak
najbardziej atrakcyjne, jak najbardziej
zróżnicowane – podkreślił podczas
czwartkowej konferencji prasowej
Zbigniew Marciniak, podsekretarz stanu w
Ministerstwie Edukacji Narodowej.

„Nowa podstawa programowa: przyjazna,

skuteczna, nowoczesna szkoła”.



Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w
sprawie podstawy programowej
wychowania przedszkolnego oraz
kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół



(rozporządzenie zostało opublikowane w
Dzienniku Ustaw z dnia 15 stycznia 2009
r. Nr 4, poz. 17)

Co zmieni się w wychowaniu fizycznym?



nastąpi odejście od zajęć prowadzonych w systemie klasowo –

lekcyjnym



uczeń będzie dokonywał wyborów form aktywności fizycznej

kierując się swoimi zainteresowaniami i możliwościami



podkreślona zostanie ranga zdrowia jako ważnej wartości w

życiu człowieka



planując treści edukacji będzie się częściej uwzględniać

potrzeby ucznia



nauczyciel otrzyma większą swobodę doboru treści kształcenia



szkoła będzie musiała pracować nad ciekawą ofertą zajęć

fakultatywnych



szkoła bliżej życia

EDUKACJA WCZESNOSZKLONA – 360 GODZIN



w systemie klasowo-lekcyjnym (4 godziny

tygodniowo)



Na zajęciach realizacja zapisanych w podstawie

programowej treści i wymagań.



KLASY IV-VI – 360 godzin



w systemie klasowo-lekcyjnym z uwzględnieniem

podziału na grupy chłopców i dziewcząt (2

godziny w tygodniu).

Zajęcia realizują zapisane w podstawie

programowej treści i wymagania.



w systemie zajęć fakultatywnych ( po 2 godziny

zajęć).

GIMNAZJUM – 360 godzin



w systemie klasowo-lekcyjnym z uwzględnieniem podziału

na grupy chłopców i dziewcząt (2 godziny w tygodniu).

Zajęcia realizują zapisane w podstawie programowej treści

i wymagania.



w systemie zajęć fakultatywnych przynajmniej po 2 godziny

zajęć

LICEUM – 270 godzin



w systemie klasowo-lekcyjnym z uwzględnieniem podziału

na grupy chłopców i dziewcząt (1 godzina w tygodniu).

Zajęcia realizują zapisane w podstawie programowej treści

i wymagania.



w systemie zajęć fakultatywnych (przynajmniej po 2 godziny

zajęć).

Nowa podstawa programowa

Moduł edukacja zdrowotna jest realizowany

w wymiarze 30 godzin (jeden semestr) w III i IV etapie

edukacji. Dyrektor szkoły podejmuje decyzję o tym, w

którym semestrze

moduł ten będzie realizowany.

sportowy

6 lat

18 lat

rekreacyjny

rekreacyjno-

zdrowotny

rekreacyjny

taneczny

turystyczny

4 GODZ.

LEKCYJNE

I ETAP

2 GODZ.

LEKCYJNE

2 GODZ.

FAKULT.

III

ETAP

2 GODZ.

FAKULT.

1 GODZ.

LEKC.

ETAP

II ETAP

2 GODZ.

LEKCYJNE

2 GODZ.

FAKULT.

edukacja

zdrowotna

edukacja

zdrowotna

Zadania szkoły na I etapie edukacyjnym.

Uwagi o realizacji



Wskazane jest, aby edukacja w klasach I-III odbywała się w

zespołach rówieśniczych liczących nie więcej niż 26 osób



W klasach I-III edukację dzieci powierza się jednemu

nauczycielowi. Jeżeli szkoła dyspo nuje specjalistami w

zakresie edukacji muzycznej, plastycznej, wychowania fizycz

nego, zajęć komputerowych i języka obcego nowożytnego,

można im powierzyć realizację tych obszarów edukacyjnych.



Zaleca się, aby zajęcia z dziećmi prowadzone były na boisku,

w ogrodzie, w sali gimnastycznej itp. Czas przeznaczony na

ten zakres kształcenia ma być przeznaczony na rozwijanie

sprawności fizycznej i ruchowej uczniów.



Doceniając rolę edukacji zdrowotnej, treści z tego zakresu

zostały umieszczone w wielu obszarach kształcenia, np. w

obszarze wychowania fizycznego, edukacji przy rodniczej i

społecznej. Ze względu na dobro uczniów należy zadbać,

aby rozumieli oni konieczność oraz mieli nawyk dbania o

zdrowie swoje i innych.

Obowiązkowy wymiar wychowania fizycznego
w II etapie edukacyjnym dzieli się na:



Część prowadzoną w systemie klasowo-lekcyjnym, w
której realizowane będą wymagania określone w
podstawie programowej z możliwością ich
ewentualnego poszerzenia;



Część w postaci fakultetów, które mogą być
prowadzone w systemie zajęć pozalekcyjnych i
pozaszkolnych, obowiązkowych co do udziału, ale
umożliwiających wybór treści i form zajęć.

Zajęcia w systemie klasowo – lekcyjnym

Podstawa definiuje konkretnie to, co uczeń ma
wiedzieć i umieć
z zakresu różnych obszarów działania.

Zapis określa jedynie to, co stanowi konieczne
minimum, które
musi stać się udziałem każdego ucznia.

Po zrealizowaniu treści obowiązkowych, nauczyciel
sam określa
treści uzupełniające w zależności od możliwości
swoich uczniów oraz
warunków szkolnych.

Fakultety



Szkoła, uwzględniając lokalne tradycje i
warunki, a także potrzeby i oczekiwania
uczniów oraz ich rodziców (prawnych
opiekunów) ustala formy aktywności
fizycznej w ramach poszczególnych
fakultetów. Różnorodność fakultetów
powinna gwarantować uczniom możliwość
udziału w zajęciach dostosowanych do ich
możliwości i zainteresowań, stwarzając
okazję do satysfakcjonującej aktywności i
osiągnięć.

Zajęcia fakultatywne

- mogą być prowadzone zarówno w formie zajęć
pozalekcyjnych,
jak i zajęć pozaszkolnych.
- fakultety stwarzają możliwość wyboru przez ucznia takiej
formy
zajęć sportowych, które odpowiadają jego
umiejętnościom
i zainteresowaniom.

FAKULTETY

SPORTOWY

TANECZNY

TURYSTYCZNY

REKREACYJNY

Planując zajęcia fakultatywne szkoła powinna

uwzględniać:

• lokalną tradycję w zakresie kultury fizycznej

• zainteresowania i potrzeby uczniów

• możliwości kadrowe i bazowe szkoły

• możliwość współpracy z różnymi instytucjami .

Ważne: w odpowiednim czasie przedstawić
ofertę i przeprowadzić zapisy!

Zwolnienia z zajęć fakultatywnych

• Uczeń, który systematycznie, w ramach
właściwych instytucji pozaszkolnych, podejmuje
aktywność fizyczną typową dla jednego z profili,
może być zwolniony z udziału w fakultecie.

• Decyzję o zwolnieniu i sposobie oceniania
ucznia podejmuje dyrektor szkoły w
porozumieniu z nauczycielem wychowania
fizycznego.

• Sposób udokumentowania podejmowania
pozaszkolnej
aktywności fizycznej określa statut szkoły.

Co zyskujemy dzięki zajęciom w ramach

fakultetów?

Uczeń – ćwiczy to,

co lubi, a nie to,

co narzuca mu

szkoła.

Nauczyciel –

ma na zajęciach

uczniów, którzy

ćwiczą

z większym

zaangażowaniem.

Szkoła – posiada

ciekawszą, być

może

konkurencyjna

ofertę.

Model organizacji

wychowania fizycznego

(oprac. Maria Czerska)

Model organizacji

wychowania fizycznego

(oprac. Maria Czerska)

Strategia mieszana

Strategia

wymuszania

Strategia

wymuszania

Strategia

oferowania

Strategia

oferowania

Zajęcia w

systemie

klasowo-

lekcyjnym:

II etap – 2 godz.

III etap – 2 godz.

IV etap – 1 godz.

Zajęcia w

systemie

klasowo-

lekcyjnym:

II etap – 2 godz.

III etap – 2 godz.

IV etap – 1 godz.

Edukacja zdrowotna:

III etap – 30 godz. (jeden

semestr)

IV etap – 30 godz. (jeden

semestr)

Edukacja zdrowotna:

III etap – 30 godz. (jeden

semestr)

IV etap – 30 godz. (jeden

semestr)

Zajęcia fakultatywne

do wyboru

przez ucznia w

systemie

międzyoddziałowym

lub międzyklasowym:

II etap – 2 godz.

III etap – 2 godz.

IV etap – 2 godz.

Zajęcia fakultatywne

do wyboru

przez ucznia w

systemie

międzyoddziałowym

lub międzyklasowym:

II etap – 2 godz.

III etap – 2 godz.

IV etap – 2 godz.

Sprzyja kształtowaniu

postaw

bierno-przystosowawczych

Sprzyja kształtowaniu postaw

aktywnych, samodzielnych,

świadomych

Cel główny zajęć fakultatywnych:

Spełnienie oczekiwań uczniów wobec

szkolnego wychowania fizycznego

poprzez umożliwienie im pogłębienia

wiedzy i ukształtowania umiejętności

w obszarach, którymi są szczególnie

zainteresowani oraz które są dla nich

dostępne ze względu

na poziom sprawności i wydolności

organizmu.

Tworzenie oferty zajęć fakultatywnych

Przeprowadzenie diagnozy w

zakresie:



potrzeb, możliwości i zainteresowań

uczniów



tradycji sportowych szkoły i środowiska



warunków terenowych najbliższej

okolicy



bazy sportowej szkoły i środowiska



kwalifikacji nauczycieli



liczby grup (przysługujących godzin)

Tworzenie oferty zajęć fakultatywnych

cd.

Tworzenie oferty zajęć fakultatywnych

cd.

Przygotowanie informacji w ofercie dla

ucznia:



rodzaj zajęć do wyboru w ramach poszczególnych

profili fakultetów



czasokres wyboru zajęć



sposób podziału na grupy



miejsce odbywania zajęć



czas trwania i termin odbywania zajęć



nazwisko nauczyciela prowadzącego

Czasokres wyboru zajęć



semestralny



roczny



możliwość zmiany w każdym roku szkolnym



możliwość powtarzania w kolejnych latach



możliwość kontynuacji przez cały etap edukacji



możliwość kontynuacji przez minimum dwa lata

Sposoby podziału na grupy

Ze względu na poziom klas:



ta sama propozycja zajęć dla wszystkich poziomów klas

inna propozycja zajęć dla każdego poziomu klas



grupy mieszane – międzyklasowe (w każdej grupie mogą

znajdować się uczniowie z różnych poziomów klas)

Sposoby podziału na grupy

Ze względu na poziom umiejętności z danej formy

aktywności ruchowej (dotyczy fakultetu sportowego):



grupy początkujące



grupy średniozaawansowane



grupy zaawansowane

Ze względu na płeć:



grupy dziewcząt



grupy chłopców



grupy koedukacyjne

Miejsce odbywania zajęć



obiekty sportowe szkoły (sala gimnastyczna, siłownia,

boisko szkolne, pływalnia, inne obiekty

specjalistyczne)



obiekty sportowe środowiska (okoliczne szkoły, kluby

sportowe, TKKF-y, MOSiR-y, domy kultury, centra

zajęć pozaszkolnych)



teren naturalny (w najbliższej okolicy szkoły, w

regionie)

Czas i termin zajęć

Czas trwania zajęć (dotyczy głównie

fakultetu turystycznego):



zajęcia 2-godzinne (raz w tygodniu)



zajęcia 4-godzinne (co drugi tydzień)



zajęcia 6-godzinne (co trzy tygodnie)



zajęcia o zmiennym czasie trwania (2-6 godz.)

Termin odbywania zajęć:



od poniedziałku do piątku



w soboty

Procedura wdrażania oferty

(propozycja)

Procedura wdrażania oferty

(propozycja)

Zatwierdzenie oferty zajęć fakultatywnych

przez dyrektora szkoły po zaopiniowaniu

przez radę pedagogiczną, radę szkoły lub

radę rodziców

Rozpropagowanie oferty wśród uczniów i

rodziców

Przygotowanie kart deklaracji wyboru

fakultetu

Ogłoszenie sposobu i terminu składania

deklaracji wyboru zajęć fakultatywnych

Procedura wdrażania oferty

(cd)

Procedura wdrażania oferty

(cd)

Zebranie deklaracji od uczniów

Zebranie deklaracji od kandydatów do szkoły



w dniu składania dokumentów do szkoły



w dniu ogłoszenia naboru do szkoły



w dniu rozpoczęcia roku szkolnego

Podział uczniów na grupy fakultatywne

Wywieszenie informacji dla uczniów o przydziale do

grup fakultatywnych (najpóźniej do dnia 1 września)

Przekazanie informacji wychowawcom klas o zajęciach

fakultatywnych

Dokumentowanie zajęć fakultatywnych

Dziennik zajęć pozalekcyjnych

z następującym zapisami:



lista uczniów z nazwiskiem, imieniem i klasą (w

porządku alfabetycznym)



obecność uczniów na zajęciach



plan pracy dla danej grupy



tematy przeprowadzonych zajęć



oceny z obszarów oceniania wytyczonych w PSO

obowiązujących na zajęciach fakultatywnych

Ocenianie ucznia

Procedura tworzenia PSO:



wytyczenie obszarów oceniania



opis działań ucznia podlegających ocenie w

każdym obszarze (co będzie oceniane?)



opracowanie kryteriów szczegółowych oceny w

każdym obszarze (jak i kiedy będzie to oceniane?)



opracowanie kryteriów oceny końcowej dla

każdego obszaru



określenie wymagań na ocenę końcową z

wychowania fizycznego (semestralną, roczną)



opracowanie postanowień końcowych

Ocenianie ucznia

Modyfikując funkcjonujący w szkole

PSO konieczne będzie

rozstrzygnięcie następujących

kwestii:

Jakie obszary oceniania obowiązywać będą

na poszczególnych zajęciach?



te same obszary na zajęciach lekcyjnych i

fakultatywnych



na zajęciach fakultatywnych tylko wybrane obszary

Jak wystawiana będzie ocena końcowa

(semestralna, roczna)

z wychowania fizycznego?



na podstawie dwóch ocen końcowych – z zajęć

lekcyjnych i z zajęć fakultatywnych



na podstawie ocen końcowych ze wszystkich obszarów

oceniania obowiązujących na jednych i drugich

zajęciach

Ocenianie ucznia

Kto będzie wystawiał ocenę końcową

(semestralną, roczną) z wychowania

fizycznego?



nauczyciel prowadzący zajęcia lekcyjne



nauczyciel prowadzący zajęcia fakultatywne

Jaka będzie procedura ubiegania się ucznia

o zwolnienie z zajęć fakultatywnych?



podanie do dyrektora szkoły zaopiniowane przez

nauczyciela wychowania fizycznego z załączonym

zaświadczeniem z klubu o tygodniowym wymiarze

godzin treningowych i osiągnięciach sportowych

Jak oceniany będzie uczeń zwolniony z zajęć

fakultatywnych?



ocena wyróżniająca za wybitne osiągnięcia sportowe



ocena wystawiona zgodnie z PSO na podstawie karty

opracowanej przez szkołę i wypełnionej przez trenera

(prowadzącego)

Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego uwzględnia się
udział ucznia w lekcjach i fakultecie. Sposób ustalania oceny,
z uwzględnieniem obu rodzajów zajęć, określa szkolny system
oceniania.
Niedopuszczalne jest formułowanie oceny z wychowania
fizycznego na podstawie wyników testów sprawności fizycznej.
W ocenie z wychowania fizycznego należy wziąć pod uwagę
poziom i postęp w zakresie wiedzy i umiejętności związanych
z samooceną sprawności.
W ocenianiu osiągnięć uczniów w zakresie edukacji zdrowotnej
należy wziąć pod uwagę:
samoocenę uczniów dotyczącą rozwoju umiejętności osobistych
i społecznych oraz zmian postaw i zachowań, z wykorzystaniem
kwestionariuszy i arkuszy samooceny;
ocenę przez rówieśników, w przypadku wykonywania projektów i
prac zespołowych;
ocenę pracy ucznia przez nauczyciela dotyczącą specyficznych
zadań, pracy domowej, projektów, portfolio i innych wytworów
pracy ucznia.

Nowa podstawa programowa

Zadania szkoły na III i IV etapie edukacyjnym.
Uwagi o realizacji.



Szkoła jest zobowiązana do prowadzenia zajęć w sali

sportowej, w specjalnie przygotowanym

pomieszczeniu zastępczym bądź na boisku szkolnym.

Szczególnie zalecane są zajęcia ruchowe na

zewnątrz budynku szkolnego, w środowisku

naturalnym. Powinna także zapewnić urządzenia i

sprzęt sportowy niezbędny do zdobycia przez

uczniów umiejętności i wiadomości oraz rozwinięcia

sprawności określonych w podstawie programowej.



Oprócz uczestnictwa w aktywności fizycznej, uczeń

powinien w czasie lekcji również pełnić rolę inicjatora

i organizatora ćwiczeń, zabaw i gier ruchowych.

Każdy uczeń powinien co naj mniej raz w roku

samodzielnie poprowadzić rozgrzewkę według

ustalonego toku i po konsultacjach z nauczycielem.

Zadanie to może podlegać ocenie.

Kalendarz zmian programowych

Rok szkolny

Zreformowane nauczanie w klasach

2009/2010

I SP

I Gimnazjum

2010/2011

II SP

II Gimnazjum

2011/2012

III SP

III Gimnazjum

2012/2013

IVSP

I L

I T

I ZSZ

2013/2014

V SP

II L

II T

II ZSZ

2014/2015

VI SP

III L

III T

III ZSZ

2015/2016

IV T

I LU

2016/2017

II LU

Zmiany w wychowaniu fizycznym można wprowadzać

we wszystkich klasach

od 2009 rok.

Obawy i niepokoje



Problem organizacyjny z rozmieszczeniem zajęć fakultatywnych w planie

lekcji ucznia i zgranie dla poszczególnych poziomów klasowych,



Ograniczone możliwości udziału w zajęciach fakultatywnych –

pozalekcyjnych dla uczniów dojeżdżających,



Utrudnienia w organizacji fakultetów w szkołach o małej liczebności

uczniów w klasach, słabej bazie lokalowej, sprzętowej, która znacznie

ogranicza możliwości organizacji



Pozorna zmiana formy zajęć z ujętych w planie na pozalekcyjne w

rzeczywistości stanowi zmniejszenie ich ilości, może też przyczynić się do

zwolnień nauczycieli – przy finansowaniu szkół przez samorządy i dużej

stopie ogólności zapisów w projekcie („może” nie oznacza „musi”),



Odbiega od realiów, w których funkcjonują placówki oświatowe

(brak bazy lokalowej, sportowej, artystycznej, pomocy dydaktycznych,

finansów),



Stanowi listę wizji i życzeń, bez wskazania na konkrety

(wiadomo co robić, ale nie wiadomo jak i za jakie środki),



Całą odpowiedzialność za realizację przedsięwzięcia – od projektu do

wykonania

przenosi

samorządy,

dyrektorów

szkół

i nauczycieli.



Czy można uatrakcyjnić ofertę zajęć w szkole, która nie ma sali sportowej z

prawdziwego zdarzenia, a funkcję boiska pełni klepisko bądź zniszczony

asfalt? Czy można zachęcić uczniów do uprawiania sportu na korytarzu?

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41

podstawa wych (1)

Document Outline