Wychowanie
- całokształt zabiegów
mających na celu ukształtowanie
człowieka pod względem
fizycznym,
moralnym i umysłowym oraz
przygotowanie go do życia w
społeczeństwie, wykształcenie w
określonym kierunku.
WARTO WIEDZIEĆ!
Dzieci:
- Każde dziecko jest inne. Nie trzymajmy się kurczowo rad
ekspertów
- Dostosujmy zasady do wieku naszych dzieci
- Dajmy dwulatkowi możliwość wyboru,unikniemy napadów złości
- Dziecko poniżej trzech lat nie wie jeszcze,co to przyczyna i skutek
- Trzylatkowi pomaga odwrócenie uwagi, można go też na chwilę
pozostawić samemu sobie
- Czterolatek potrafi się lepiej skoncentrować i ma większą
wyobraźnię
- Pięciolatek jest zdolny do brania pod uwagę uczuć innych osób
- Sześciolatek zaczyna się kontrolować,ale bardzo ważne są słowne
przypomnienia
- Pozwólmy bliźniakom spać razem,dopóki jest to dla nich wygodne i
bezpieczne
- Identyczne z pozoru bliźnięta różnią się od siebie.Nie starajmy się
za wszelką cenę upodobnić ich do siebie.
Rodzice:
- Pamiętajmy,że jesteśmy najważniejszym wzorem dla naszych
dzieci
- To,jaki jest styl wychowawczy reprezentujemy, ma ogromny
wpływ na to, jakie dzieci wychowujemy
- Spełniając wszystkie zachcianki dziecka, nie budujemy naszego
autorytetu
- Dajmy dzieciom czas,poczucie bezpieczeństwa, miłość i
zainteresowanie
- Większość błędów wychowawczych popełniamy zupełnie
nieświadomie
- Oprócz bycia rodzicami jesteśmy przede wszystkim ludźmi i mamy
prawo popełniać błędy
- Nie obawiajmy się przeprosić dziecko, jeśli sytuacja tego wymaga
- Nie oczekujmy,że dziecko natychmiast zaakceptuje wszystkie
ustalone reguły
- Wyznaczenie zasad i norm daje dziecku poczucie bezpieczeństwa i
stabilizacji
- Wykorzystajmy do maksimum czas spędzany z naszymi
pociechami.
Porządek dnia:
- Przestrzeganie planu dnia jest ważne, niezależnie od wieku
dziecka i od początkowych trudności
- Starajmy się utrzymywać stałe pory głównych czynności
- Dzieci szybko dostosowują się do zmian, jeśli wprowadzamy
je stopniowo
- Zmniejszajmy aktywność dziecka w marę zbliżania się pory
snu
- Jasno określmy nasze oczekiwania
- Kariera zawodowa nie powinna być ważniejsza od czasu
spędzonego z rodziną
- Planując dzień, zachowajmy proporcje pomiędzy
obowiązkami
i przyjemnościami
- Nie umniejszajmy znaczenia własnych potrzeb
- Szczęśliwy rodzic to szczęśliwe dziecko!
Dyscyplina:
- Podstawą wychowania są nagrody, a nie kary
- Dziecko nie wie, co dobre, a co złe, dopóki mu tego nie
wytłumaczymy we właściwy sposób
- Uważajmy,by nagroda nie przerodziła się w przekupstwo
- Upewnijmy się zawsze, że dziecko rozumie, co do niego
mówimy
- Dziecko ma prawo czuć różne emocje, nawet złość
- Histeria nie jest skierowana przeciwko nam, to tylko wyraz
silnych emocji
- Okażmy cierpliwość i zachęcajmy dziecko do mówienia
prawdy
- Nauczmy odróżniać dziecięcą fantazję od kłamstwa
- Na agresją dziecka reagujemy spokojnie, ale zdecydowanie
- Karny dywanik nie jest lekiem na histerię
- W ŻADNYM wypadku, ale to w ŻADNYCH okolicznościach
nie wolno nam uderzyć dziecka.
Zabawa:
- Pamiętajmy, że zabawa ma kluczowe znaczenie dla
rozwoju dziecka
- Małe dzieci zwykle lubią bawić się piłką, a także
rysować
i malować
- Dzieci powyżej 4 lat lubią bardziej złożone zabawy
- Zabawka musi być dostosowana do wieku dziecka
- Pozwalajmy naszym maluchom wybrać ulubioną
zabawę i
dajmy się do niej zaprosić
- Zachęcajmy nasze dziecko do dzielenia się i zabawy w
grupie
- Nauczmy dziecko odróżniać prawdę od fikcji
- Wytłumaczmy dziecku, że postacie z kreskówek nie są
prawdziwe
- Pamiętajmy,że telewizor może być włączony tylko
wtedy, gdy oglądamy jakiś program
- W pokoju małego dziecka nie powinno być telewizora.
Posiłki:
- Uzbrójmy się w cierpliwość,przechodząc na
"dorosłe" jedzenie
- Zaoferujmy niejadkowi wiele możliwości, zawsze
starajmy się, aby na stole było coś, co lubi
- Stosujmy metodę opcji (wybór z nie więcej niż 2
potraw)
- Nie rozmawiajmy przy stole o jedzeniu, lecz na
inne tematy
- Jeśli dziecko czegoś nie lubi i nie chce,spróbujmy
znaleźć alternatywę
- Zachęcajmy do poznawania nowych smaków, na
przykład poprzez zabawę
- Wspólny posiłek to bardzo ważny element
spajający rodzinę
- Starajmy się siedzieć obok dziecka podczas
posiłku, nawet jeśli sami nie jemy.
Poza domem:
- Przed każdym wyjściem z domu postarajmy się
ustalić lub przypomnieć dziecku wszystkie
obowiązujące zasady
- Nie zabierajmy dziecka na zakupy,kusząc go
obietnicą, której nie zamierzamy spełnić
- Najlepszą, aczkolwiek najtrudniejszą metodą
walki z histerią dziecięcą w miejscach
publicznych
jest zignorowanie jej
- Pamiętajmy o "zestawie podróżnika" dla
każdego
z naszych dzieci
- Dokładnie zaplanujmy podróż, zatrzymujmy się,
żeby odpocząć
- Wytłumaczmy dziecku, że po zakupach
wyjdziemy
do parku czy też wspólnie się
pobawimy.
Mycie i ubieranie:
- Dawajmy dobry przykład, pokazując dziecku,
jak dobrze umyć zęby
- Używajmy wyłącznie past i szczoteczek dla
dzieci
- Kontrolujmy, czy dziecko właściwie umyło zęby
- Nigdy nie zostawiamy dziecka samego podczas
kąpieli i nie spuszczajmy go z oka
- Pozwólmy dziecku ćwiczyć nowe umiejętności i
zawsze chwalmy jego sukcesy
Obowiązki domowe:
- Dostosujmy stopień złożoności polecenia do
wieku dziecka
- Nie zlecajmy dziecku prac, przy których
może
zrobić sobie lub innym krzywdę
- Wydawajmy konkretne i precyzyjne
polecenia
- Upewnijmy się, że dziecko rozumie,czego od
niego oczekujemy
- Pochwalmy każdą próbę, nawet jeśli nie
będzie
do końca udana.
Zasypianie i sen:
- Porozmawiajmy z dzieckiem o minionym dniu,
zanim przyjdzie pora spania
- Ustalmy dokładną godzinę pójścia do łóżka,
przypomnijmy mu o tym kilka minut wcześniej
- Nie każmy dziecka za zmoczenie łóżka
- Dajmy mu odczuć swoje zadowolenie, gdy tego
nie
zrobi
- Podawajmy dziecku pić nie później niż godzinę
przez snem
- Zostawmy zapaloną lampkę w pokoju
dziecięcym.
Najczęstsze problemy:
- Gdy dziecko płacze, zapytajmy je, co niedobrego się stało, i
zachęcajmy do wyrażenia uczuć w inny sposób
- Gryzienie w żadnym wypadku nie może zmienić się we wspólną
zabawę
- Jeśli dziecko próbuje nas uderzyć, NIGDY nie wolno nam oddać!
- Dziecko musi wiedzieć,że zawsze i w każdym wypadku
zdecydowanie zareagujemy na bicie kogokolwiek
- Zastanówmy się, w jaki sposób my sami odreagowujemy frustrację
- Zamiast mówić dziecku,by przestało płakać, poprośmy, aby
powiedziało nam, czemu jest niezadowolone
- W chwili, gdy przestanie płakać,poświęćmy jemu sto procent uwagi
- Nauczmy dziecko, że rozmowa zawsze przynosi lepszy skutek niż
histeria
- Zdarza się, że dziecko odmawia,ponieważ nie rozumie, dlaczego
ma coś zrobić
- Zróbmy wszystko, aby przygotować nasze pociechy na przyjęcie
nowego domownika
- Niezmiernie ważne jest, by znaleźć codziennie czas na zabawę i
rozmowę tylko ze starszym dzieckiem.
Osobowość dziecka
jest strukturą złożoną
podlegającą w toku rozwoju dojrzewania. Można
wyróżnić cztery różne stanowiska dotyczące
początków kształtowania się osobowości.
Niektórzy psychologowie uważają, że osobowość
istnieje od dnia narodzin. Dziecko już w okresie
niemowlęcym charakteryzuje się wyraźnie
zaznaczonym "ja", dzięki któremu może
przeżywać
swoje istnienie i dokonywać autonomicznego
wyboru.
Zasadniczym okresem kształtowania się
osobowości
jest pierwszych pięć lat życia człowieka.
WCZESNE
STADIA
ROZWOJU
OSOBOWOŚCI
ETAP I
obejmuje życie
wewnątrzmaciczne. Jest to okres
całkowitej zależności biologicznej
od
matki, której organizm zaspokaja
wszystkie potrzeby dziecka, a
nawet uprzedza ich pojawienie
się.
ETAP II
to stadium impulsywności
ruchowej. Nadal istnieje symbioza
między dzieckiem a matką, jednakże
niemowlę żyje już w nowym
środowisku,
w którym samo zaspokaja potrzebę
tlenu za pomocą odruchu
oddychania.
ETAP III
symbioza fizjologiczna
przemienia się w więź uczuciową
między dzieckiem a matką, dlatego
stadium to można nazwać
emocjonalnym. Dziecko nie
odróżnia
jeszcze siebie od otoczenia, jego
osobowość łączy się ze wszystkim
co
je otacza.
ETAP IV,
na przełomie pierwszego i
drugiego roku życia następuje zwrot ku
światu zewnętrznemu. Aż do końca
trzeciego roku przeżywa w rozwoju
osobowości dążenie do eksploracji
świata,
urzeczywistnianie dzięki aktywności
sensoryczno-motorycznej. Dziecko uczy
się też w tym okresie podejmować
dwustronne stosunki społeczne między
sobą
a innymi ludźmi.
ETAP V
zwany stadium personalizmu (3-6
r.ż.), dokonuje się wyraźne
przeciwstawienie
"ja" innym osobom, tego co moje temu co
twoje. Dziecko staje się wojownicze w
obronie
swojej własności, a nawet zmierza do
przywłaszczenia atrakcyjnych przedmiotów
i
zabawek przemocą, podstępem lub
kłamstwem.
ETAP VI
rozwoju osobowości przypada na
wiek 6-11 lat. Jest to okres różnicowania
się osobowości pod wpływem kontaktów
z
członkami grupy rówieśniczej i
nauczycielami, którzy stawiają dziecku
nowe wymagania. Dziecko zdaje sobie
wówczas coraz lepiej sprawę z granic
własnych możliwości oraz ze swego
usposobienia, inteligencji i innych cech
osobowości.
ETAP VII
, w okresie adolescencji
znów na pierwszy plan wysuwają
się potrzeby „ja”, mimo że
młodzież dąży do wyładowywania
swojej ekspansji na zewnątrz.
Emocje nabierają charakteru
ambiwalentnego, a o tym, czy w
danej chwili zwycięży postawa
egoistyczna decydują często
przypadkowe okoliczności.
DZIEDZICZENIE NIEKTÓRYCH
SKŁADNIKÓW OSOBOWOŚCI
decyduje o
ujawnianiu się różnic indywidualnych w
zachowaniu już w okresie niemowlęctwa.
Typ układu nerwowego, a także
temperament należą do składników
osobowości ujawniających się w bardzo
wczesnym okresie życia. Dlatego też
niektóre niemowlęta są spokojne i
pogodne,
inne nadmiernie pobudliwe, skłonne do
płaczu. Niektóre dzieci poruszają się
szybko, inne wolno.
NA KSZTAŁTOWANIE OSOBOWOŚCI
DZIECKA
, podobnie jak i w
niemowlęctwie i
w dalszych okresach życia, znaczący
wpływ ma otoczenie społeczne.
Pierwszą
grupą, w którą wchodzi dziecko i która
stara się je kształtować jest rodzina.
OSOBOWOŚĆ RODZICÓW
i wzory,
które chcą oni przekazać dziecku,
przyczyniają się do ukierunkowania
osobowości dziecka. Na rozwój
osobowości dziecka ma także wpływ
jego stan zdrowia, odżywianie,
atmosfera wychowawcza.
W średnim dzieciństwie ujawniają się
takie
charakterystyki osobowościowe jak:
- skąpstwo
- uległość
- chęć podobania się innym
Rozwój osobowości dzieci postępuje
równocześnie z ich rozwojem
społecznym,
emocjonalnym i poznawczym.
Polska Superniania -
Dorota Zawadzka
– z wykształcenia jest
psychologiem ze specjalnością psychologia wychowania.
Wybrała ten kierunek studiów, aby poznać psychikę człowieka ze
szczególnym uwzględnieniem dziecka.
Przez kilka lat zdobywała praktykę opiekując się dziećmi jako niania.
Przez
15 lat była wykładowcą na Wydziale Psychologii UW a przez 6 ostatnich
również w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej.
Jest osobą ciepłą i wzbudzającą zaufanie. Szybko nawiązuje kontakt z
dziećmi i ich rodzicami. W relacjach z dziećmi, sprawiającymi problemy
wychowawcze, szybko umie dobrać i zastosować odpowiednie technik,
metody i środki.
Swoje poglądy na wychowanie przedstawia w jasny i
zdecydowany sposób. Jest konsekwentna a co za tym
idzie niezwykle skuteczna. Teoria zdobyta w trakcie
studiów poparta latami praktyki pomaga jej w codziennej
pracy z rodzinami.
Prowadzi szkolenia dla nauczycieli. Publikuje felietony
na łamach pism dla dzieci i rodziców.
Jest autorką dwóch książek „I Ty możesz mieć
superdziecko“ oraz „I Ty możesz być supertatą“.