ŻYWIENIE DZIECI
OTYŁYCH
Przygotowali:
Paulina Filarska
Joanna
Opuszyńska
Mikołaj Piasecki
Otyłość to nadmierna ilości tkanki tłuszczowej
prowadząca do przyrostu masy ciała ponad
przyjęte normy, to przewlekła jednostka
chorobowa, która uszkadza ważne funkcje
życiowe prowadząc do szeregu innych chorób
skracającą długość i jakość życia naszych pociech.
Otyłe dzieci borykają się
z niskim poczuciem własnej
wartości, negatywną samooceną,
niedostosowaniem społecznym.
Współcześnie mamy do
czynienia z epidemią
występowania nadwagi,
otyłości pokarmowej i
zespołu metabolicznego
u dzieci i młodzieży, jest
to poważny i narastający
lawinowo problem
zdrowotny, nazywany
coraz częściej epidemią
naszych czasów.
Statystyki wykazały
zespół metaboliczny lub
otyłość u 10 % dzieci i
nastolatków obu płci i w
każdym przedziale
wiekowym.
Bezpośrednią przyczyną tycia jest
nadmierna w stosunku do zapotrzebowania
podaż energii w pożywieniu czyli nieprawidłowa
dieta, obfitująca w tłuste, smażone potrawy
i fast foody, połączona z siedzącym trybem
życia. Zwykle nakłada się to na predyspozycję
genetyczną (jest to częste, gdy otyłe są całe
rodziny).
Czynniki kulturowe, które szczególnie przyczyniają
się do wystąpienia otyłości u dzieci i młodzieży to :
łatwo dostępny pokarm o wysokiej gęstości
energetycznej, bogaty w tłuszcze zwierzęce i cukry
proste (batoniki, chipsy, fast foody, cukierki, ciastka)
zwyczaj spożywania w rodzinie obfitych, tłustych,
słodkich posiłków, złe odżywianie w rodzinie
jedzenie staje się coraz częściej formą spędzania
wolnego czasu co w połączeniu z siedzącym trybem
życia sprzyja tyciu
niska edukacja odnośnie prawidłowego żywienia
oraz wszechobecna reklama promująca żywność
tuczącą, olbrzymie porcje
nagradzanie dzieci słodyczami
Nieprawidłowe odżywianie
dzieci i młodzieży powoduje:
zmniejszenie wydolności
fizycznej i umysłowej
niedożywienie
obniżenie koncentracji
drażliwość
niedokrwistość
próchnice zębów
choroby dietozależne
(między innymi otyłość,
cukrzycę,
nadciśnienie tętnicze,
miażdżycę, udar mózgu).
Poza wymienionymi problemami związanymi z
odżywianiem wśród młodzieży często występują
psychogenne zaburzenia odżywiania (anoreksja,
bulimia, jedzenie napięciowe).
Im wcześniej dziecko z zaburzeniem odżywiania
trafi do specjalisty i rozpocznie naukę
prawidłowego żywienia i związanych z nim
zachowań, tym większą ma szansę na powrót do
zdrowia!
Pamiętajmy, że otyłość i zespół
metaboliczny w dzieciństwie
predysponuje do występowania
chorób serca, jak również
nowotworów w późniejszym
życiu !
Błędy żywieniowe najczęściej popełniane przez dzieci:
jedzenie dużej ilości słodyczy (batoniki, czekolada,
cukierki, ciasteczka) i słonych przekąsek (chipsy, chrupki,
paluszki,
krakersy, itp.)
picie dużej ilości słodkich napojów (napoje typu cola, inne
kolorowe napoje gazowane i niegazowane, soki owocowe z
kartonu)
nie spożywanie pierwszego i/lub drugiego śniadania
zbyt długie przerwy między posiłkami
spożywanie wielu, pozornie małych, przekąsek
zamiast/oprócz regularnych posiłków
spożywanie podwójnych obiadów - w szkole i w domu
jedzenie zbyt obfitych posiłków
zbyt późna pora ostatniego posiłku
spożywanie zbyt małej ilości warzyw i/lub chudych
produktów
mlecznych.
Leczenie otyłości u dzieci obejmuje właściwe
odżywianie, odpowiednio dobrany wysiłek
fizyczny i wsparcie psychologiczne. Każde
otyłe dziecko powinno być przed
odchudzaniem zbadane przez lekarza i w
trakcie odchudzania przez niego kontrolowane.
W skrajnych przypadkach stosuje się leczenie
farmakologiczne i operacyjne.
W modyfikacji zachowań żywieniowych u dzieci
bardzo ważna jest edukacja. Nauka żywienia
trwa długo, wymaga dużej cierpliwości, a na
efekt zwykle trzeba poczekać. Najlepiej, jeśli
dziecko z otyłością pozostaje pod opieką
specjalisty przez okres około 2 lat. Zajęcia ze
zdrowego żywienia będą procentować przez
całe życie. W okresie wakacyjnym można
skorzystać z obozów odchudzających.
Co może zrobić rodzic?
Wprowadzenie odchudzającej
diety, która na początku nigdy
nie jest akceptowana przez
dziecko jest trudne. Warto
uzgodnić menu z dzieckiem, ze
starszymi dziećmi można
wspólnie liczyć kalorie. Warto
również skorzystać z zaleceń
Piramidy Żywienia. Jadłospis
musi dostarczać odpowiedniej
ilości składników odżywczych,
dzieci należy odchudzać powoli,
tak by nie wystąpiła
niedokrwistość, niedobory
białka, problemy z dojrzewaniem
płciowym czy zaburzenia
koncentracji. Kaloryczność
przewlekłej diety odchudzającej
powinien ustalić lekarz.
Pomocne rady dla rodziców:
1.
Wyeliminuj jedzenie typu fast food i
siedzenie godzinami przed telewizorem.
2. Ogranicz tłuste i słodkie pożywienie.
Po prostu go nie kupuj.
3. Dbaj o systematyczne posiłki, 4-5
dziennie.
4. Ucz dziecko zasad prawidłowego
odżywiania dostosowując wiedzę do wieku
dziecka.
5. Sam jedz prawidłowo-rodzice są ważnym
wzorem dla dziecka, dziecko powinno jeść
wspólnie z rodzicami podobne posiłki, nie
może być na osobnej, drastycznej diecie.
6.Powoli zwiększ aktywność fizyczną
dziecka, wybierając sporty, które lubi.
7. Towarzysz dziecku w trakcie posiłku i przy uprawianiu
sportu.
8. Dbaj o to, by dietetyczne posiłki były ładne, kolorowe i
smaczne.
9. Nie kupuj słodyczy „na drogę” do przedszkola.
10. Zawsze przygotowuj zdrowe, smaczne posiłki do szkoły,
zamiast dawać pieniądze na jedzenie.
11. Rodzinne wypady do restauracji zastąp spacerem, wyprawą
na basen czy na rower.
12. Nie krytykuj wyglądu dziecka –
przyczynisz się do nie akceptacji
wyglądu, psychogennych zaburzeń
odżywiania w przyszłości.
Prawidłowa, zbilansowana dieta powinna
dostarczać wszystkie składniki odżywcze konieczne
dla wzrostu i rozwoju młodego organizmu.
Substancje te powinny być dostarczane w
systematycznych i prawidłowo skomponowanych a
także przygotowanych posiłkach.
W jadłospisie naszych pociech około 10-15%
energii powinno pochodzić z białka (drobiu, mięsa,
ryb, nabiału, jaj), w około 30% energii z tłuszczu
(należy ograniczać tłuszcze zwierzęce obfitujące w
cholesterol), a w 55-60% energia pochodzić
powinna z węglowodanów (gruboziarnistych
produktów zbożowych, warzyw, owoców).
Maksymalnie powinniśmy ograniczać cukier. Dzieci
i młodzież powinny spożywać 4 -5 posiłków
dziennie, rozłożonych dość równomiernie (co 3 - 4
godziny), ostatni posiłek powinien najpóźniej być 2
godziny przed snem).
Bardzo ważnym elementem w
żywieniu dzieci są warzywa i
owoce - naturalne źródła
pokarmowe witamin i składników
mineralnych.
Warzywa powinny stanowić dodatek
do przynajmniej trzech posiłków w
ciągu dnia. Dziecko może jeść surowe lub gotowane
warzywa w dowolnej ilości. Owoce powinny pojawiać się
1-2 razy dziennie, najlepiej w formie deseru.
Mogą zastępować w diecie słodycze,
jednak należy spożywać je z umiarem,
ponieważ zawierają pewne ilości
cukrów prostych.
Prawidłowe nawyki żywieniowe należy kształtować
od wczesnego dzieciństwa. Rodzice i opiekunowie
powinni wskazywać zasady i sposoby prawidłowego
żywienia, w tym, przede wszystkim SAMODZIELNIE
je stosować, co staje się codziennym, ważnym wzorem
dla dzieci.
LITERATURA
1. „Dietetyka” H. Ciborowska, A.
Rudnicka
2. www.poradnikzdrowie.pl