Rozwój motyla

Rozwój motyla



Istnieje kilka umownych podziałów motyli,

Istnieje kilka umownych podziałów motyli,

które nie mają pokrycia w rzeczywistych

które nie mają pokrycia w rzeczywistych

relacjach pokrewieństwa w obrębie tej

relacjach pokrewieństwa w obrębie tej

grupy. Mogą one być jednak wygodne przy

grupy. Mogą one być jednak wygodne przy

rozpoznawaniu.

rozpoznawaniu.

Dwa często spotykane w książkach czy

Dwa często spotykane w książkach czy

popularnych atlasach podziały to

popularnych atlasach podziały to



podział ze względu na wygląd i porę lotu na

podział ze względu na wygląd i porę lotu na

-

-

motyle dzienne

motyle dzienne

-

-

ćmy

ćmy



podział ze względu na wielkość na

podział ze względu na wielkość na

- motyle większe

- motyle większe

- motyle mniejsze.

- motyle mniejsze.

Oba te podziały są sztuczne i nakładają się na

Oba te podziały są sztuczne i nakładają się na

siebie.

siebie.

BUDOWA MOTYLA

BUDOWA MOTYLA

JAJO

JAJO



Jaja motyli w zależności od gatunku mają różne

Jaja motyli w zależności od gatunku mają różne

kształty, różne kolory, niekiedy z deseniem w

kształty, różne kolory, niekiedy z deseniem w

postaci kropek lub kresek. Aby powstało jajo,

postaci kropek lub kresek. Aby powstało jajo,

musi dojść do zapłodnienia. Sporą rolę

musi dojść do zapłodnienia. Sporą rolę

odgrywają w tym procesie substancje

odgrywają w tym procesie substancje

zapachowe. Wabi i jedna i druga strona. Miejsca

zapachowe. Wabi i jedna i druga strona. Miejsca

i sposoby składania są bardzo różnorodne. Wiele

i sposoby składania są bardzo różnorodne. Wiele

motyli nocnych umieszcza jaja głęboko w

motyli nocnych umieszcza jaja głęboko w

pęknięciach kory, dlatego mają długie

pęknięciach kory, dlatego mają długie

pokładełka. Większość motyli dziennych

pokładełka. Większość motyli dziennych

przykleja je do roślin.

przykleja je do roślin.

GĄSIENICA

GĄSIENICA



Z jaja wykluwa się gąsienica -

Z jaja wykluwa się gąsienica -

larwa

larwa

motyli. Ma miękkie

motyli. Ma miękkie

ciało, wyraźnie wyodrębnioną, silnie schitynizowaną

ciało, wyraźnie wyodrębnioną, silnie schitynizowaną

głowę z aparatem gębowym gryzącym. Na tułowiu

głowę z aparatem gębowym gryzącym. Na tułowiu

znajdują się trzy pary członowanych odnóży a na

znajdują się trzy pary członowanych odnóży a na

odwłoku 5 par tzw. posuwek. Bardzo często pierwszym

odwłoku 5 par tzw. posuwek. Bardzo często pierwszym

pokarmem jest otoczka jaja (chorion), z którego się

pokarmem jest otoczka jaja (chorion), z którego się

wykluła. Pożywieniem gąsienic większości gatunków są

wykluła. Pożywieniem gąsienic większości gatunków są

miękkie części roślin, choć są i takie, które żyją w

miękkie części roślin, choć są i takie, które żyją w

drewnie drzew (np.

drewnie drzew (np.

trociniarkowate

trociniarkowate

Cossidae) lub jak

Cossidae) lub jak

gąsienice

gąsienice

Aphomia sociella

Aphomia sociella

(Pyralidae) odżywiają się

(Pyralidae) odżywiają się

woskiem plastrów miodu. Gąsienica jest jedynym

woskiem plastrów miodu. Gąsienica jest jedynym

stadium rozwojowym, w którym motyl rośnie (

stadium rozwojowym, w którym motyl rośnie (

linienie

linienie

),

),

dlatego pobiera bardzo duże ilości pokarmu.

dlatego pobiera bardzo duże ilości pokarmu.

POCZWARKA

POCZWARKA



Poczwarka

Poczwarka

to kolejne stadium rozwoju motyla. Gąsienica

to kolejne stadium rozwoju motyla. Gąsienica

przestaje przyjmować pokarm, opróżnia przewód pokarmowy,

przestaje przyjmować pokarm, opróżnia przewód pokarmowy,

zrzuca z siebie oskórek i zmienia się w nieruchomą formę. Z

zrzuca z siebie oskórek i zmienia się w nieruchomą formę. Z

pozoru można uznać ją za martwy organizm, tymczasem we

pozoru można uznać ją za martwy organizm, tymczasem we

wnętrzu formuje się dorosły motyl. Gąsienice motyli dziennych

wnętrzu formuje się dorosły motyl. Gąsienice motyli dziennych

przed przepoczwarzeniem najczęściej opuszczają roślinę

przed przepoczwarzeniem najczęściej opuszczają roślinę

żywicielkę i wyszukują odpowiednie miejsce. Przytwierdzają się

żywicielkę i wyszukują odpowiednie miejsce. Przytwierdzają się

do podłoża nitką albo zwisają głową w dół, trzymając się

do podłoża nitką albo zwisają głową w dół, trzymając się

odnóżami odwłokowymi. Ćmy często tworzą misterne

odnóżami odwłokowymi. Ćmy często tworzą misterne

oprzędy

oprzędy

.

.



W stadium poczwarki motyl nie odżywia się i nie pobiera płynu.

W stadium poczwarki motyl nie odżywia się i nie pobiera płynu.

Jedynymi otworami, jakie funkcjonują, są służące do oddychania

Jedynymi otworami, jakie funkcjonują, są służące do oddychania

przetchlinki

przetchlinki

. Narządy larwalne rozpadają się, a z niepozornych

. Narządy larwalne rozpadają się, a z niepozornych

zgrupowań komórek, obecnych już u gąsienicy i dotychczas nie

zgrupowań komórek, obecnych już u gąsienicy i dotychczas nie

podlegających istotnym zmianom, rozwijają się narządy motyla.

podlegających istotnym zmianom, rozwijają się narządy motyla.

Przede wszystkim skrzydła, aparat gębowy i narządy rozrodcze.

Przede wszystkim skrzydła, aparat gębowy i narządy rozrodcze.



Powstaje dorosły owad –

Powstaje dorosły owad –

imago

imago

.

.

KOKON

KOKON

IMAGO

IMAGO



Po wyjściu z poczwarki skrzydła są jeszcze

Po wyjściu z poczwarki skrzydła są jeszcze

krótkie i zmięte, ale jak tylko owad stanie na

krótkie i zmięte, ale jak tylko owad stanie na

pewnym podłożu, zaczyna je rozpościerać

pewnym podłożu, zaczyna je rozpościerać

przez pompowanie hemolimfy. Zewnętrzny

przez pompowanie hemolimfy. Zewnętrzny

szkielet z chityny, początkowo miękki i

szkielet z chityny, początkowo miękki i

plastyczny, schnie i przez to twardnieje. Po

plastyczny, schnie i przez to twardnieje. Po

wyschnięciu materiał staje się sztywny i

wyschnięciu materiał staje się sztywny i

wytrzymały, przy równoczesnej lekkości i

wytrzymały, przy równoczesnej lekkości i

elastyczności.

elastyczności.



Żyją od kilku dni do kilku miesięcy.

Żyją od kilku dni do kilku miesięcy.