Istota i cechy organizacji
Termin orgaznizacja w powszechnym rozumieniu oznacza
instytucję np..przedsiębiorstwo,szpital,przedszkole lub
proces organizowania przez który rozumie się taki sposób
ułożenia i przydziału pracy członkom organizacji,aby
możliwe było sprawne osiągnięcie jej zamierzonych celów.
Pojęcie ,,organizacja” występuje w trzech ujęciach
• Czynnościowym-jako proces tworzenia rzeczy złożonej
• Atrybutowym-jako zespół cech charakterystycznych dla
rzeczy zorganizowanej
• Rzeczowym –jako rzecz złożona z części powiązanych ze
sobą w taki sposób,aby umożliwiały sprawne
funkcjonowanie całości.
Organizacja jako system
społeczno-techniczny
• Organizacja jest
ustrukturalizowan
ym,
czyli
uporządkowanym
w pewien
sposób,systemem
społeczno
technicznym.
Organizacja a
przedsiębiorstwo
Niezaleznie od tego jakie
atrybuty są szczególnie
podkreślane przez autorów
przy definniowaniu
przedsiębiorstwa to taka
organizacja gospodarcza
zawsze obejmuje:
• zasoby ludzkie
• zasoby finansowe
• strukturę organizacyjną
• cele działania
• charakter
właścicielski(rodzaj
własności)
Można wyróżnić wiele wspólnych
cech organizacji i
przedsiębiorstwa..W każdym
przypadku dotyczy to:
• Użycia określonych zasobów
materialnych i niematerialnych i
zorganizowanej pracy
• Wytwarzania ściśle określonych
produktów(wyrobów,usług)
• Zastosowania metod rachunku
ekonomicznego
• Maksymalizacji korzyści(wyniku
finansowego,wielkości usług itd.)
• Podstawowych zasad działania
Otoczenie organizacji
• Otocznenie organizacji (przedsiębiorstwa)-
najogólniej można je określić jako ogół
warunków i oddziaływanie różnych
organizacji(instytucji),wpływających na
zachowanie się poszczególnych
przedsiębiorstw.Otoczenie narzuca
przedsiębiorstwu ograniczenia,stwarza szanse
i wpływa na jego rozwój.
Środowisko i otoczenie
działania organizacji
• W wymianie pomiędzy organizacją
a jej otoczeniem zdrową zasadą
jest równowaga,czyli
ekwiwalentność tej wymiany.
Proces zmiany równowagi ukształtowanej
pomiędzy organizacją a jej otoczeniem
przebiega w następujący sposób:
•
Określony kształt organizacji czyli...
może być uznany za zadowalający,jeżeli
pozwala na ekwiwalentną wymianę z
otoczeniem.
•
W miarę upływu czasu i pod wpływem
zmian zachodzących w otoczeniu i w
samej organizacji punkt rownowagi
przesuwa się
•
Organizacja musi się więc
przekształcić,czyli zmienić cele
działania,struktury,technologie,ludzi
oraz sposób zarządzania
Otoczenie organizacji to to,co
znajduje się na zewnątrz niej
,poza jej granicami i oddziałuje
na nią.
Na organizację można patrzeć,jak
na proces,sposób i rezultat
organizowania.
Nurt Systemowy
• Rozwój nauki organizacji
doprowadził do
wyodrębnienia nurtu
systemowego,w którym
organizacje traktowane są
jako pewna klasa
systemów,tj.wyodrębnionych
z otoczenia względnie
autonomicznych
całości,posiadających
wewnętrzne powiązania i
sprzężenia.
• Charakterystyczną cechą
systemu jest jest jego
wyodrębnienie z otocznia.
• Systemy można podzielić na
konkretne i abstrakcyjne.
Warunkiem zaliczenia do
systemów konkretnych jest
występowanie w nim co
najmniej dwóch składników
będących przedmiotami
istniejącymi fizycznie,czyli
rzeczami ,np..maszyna
W skład systemów
abstrakcyjnych wchodzą
tylko pojęcia np.teoria
naukowa
.
Systemy otwarte i
zamknięte
• Systemy otwarte,dzięki
współdziałaniu z otoczeniem,są
w stanie osiągnąć wzrost
uporządkowania,czyli entropię
negatywną.
• Stan entropii-systemy
zorganizowane
• Zmniejszenie entropii-systemy
samoorganizujące się
• Ekwiwalentność-zdolność do
osiągania końcowego skutku w
odmiennych warunkach
wyjściowych i przy
wykorzystaniu różnych
sposobów
• Systemy zamknięte
naturalnie dążą do
jednorodności,prowa
dzącej do zanikania
struktury
wyrażającej
uporządkowanie
elementów i rozkładu
sił w polu układu.
• Np..rozładowanie
akumulatora.
Podejście sytuacyjne...
Sytuacyjny punkt widzenia próbuje:
• Zrozumieć zależności między
organizacjami,a ich otoczeniem
• Określić wzorce tych zależności i
konfiguracje zmiennych.
Podejście sytuacyjne idzie w kierunku
poszukiwania struktury organizacyjnej i
sposobów funkcjonowania
dostosowanych do szczególnych sytuacji.
Środowisko wewnętrzne i
zewnętrzne
• W podejściu sytuacyjnym istotna rolę
odgrywa środowisko zewnętrzne.czyli
otoczenie organizacji,które tworzą
elementy nie wchodzące w jej skład,ale z
nią powiązane.
• To co znajduje się wewnątrz organizacji
nazywa się środowiskiem wewnętrznym.Do
niego zalicza się
właścicieli,pracowników,zarząd i kulturę
organizacyjną oraz środowisko fizyczne.
Schemat otoczenia
organizacji
• ...
Struktura fizyczna
organizacji
Tworzą ją:
• lokalizacja-czyli przestrzenne położenie
organizacji,zwane tez geografia
organizacyjna.
• Rozkład przestrzenny-element struktury
fizycznej organizacji to przestrzenne
uporządkowanie przedmiotów fizycznychi
działań ludzi,podporządkowane wymogom
realizacji celów tej organizacji.
• Architektura-jej wystrój.wnętrze i otoczenie..
Stosunki między
organizacją a
otoczeniem.Otoczenie
celowe.
•
Każda współczesna organizacja jest elementem wielu sieci
powiązanych ze sobą,współpracujących i konkurujących organizacji.
1)
Agencje rządowe
2)
Klienci
3)
Partnerzy
4)
Konkurenci
5)
Grupy nacisku
6)
Dostawcy
7)
Związki zawodowe
Makrootoczenie
• Makrootocznie przedsiębiorstwa
tworzą różnego rodzaju
uwarunkowania
ekonomiczne,polityczno-
prawne,socjokulturowe,techniczno
technologiczne i naturalne,w
ramach których ono
funkcjonuje.Natomiast otoczenie
zadaniowe tworzą podmioty
gospodarcze,podmioty demokracji
gospodarczej,władze,instytucje
finansowe,wyższe uczelnie i inne
ośrodki badawczo-rozwojowe,a
także gmina i społeczność
lokalna.Przedsiębiorstwo łączą z
nimi stosunki konkurencji i
współpracy,powiązania kapitałowe i
właścicielskie oraz innego rodzaju
wspólne lub rozbieżne wzajemne
oczekiwania.