System obronny RP

Podstawowe elementy i

zadania oraz kierunki jego

rozwoju

2

Zagadnienia

•Podstawy i cele

systemu obronnego RP

•Struktura systemu

obronnego RP i jego
zadania

Podstawy i cele

systemu obronnego

Rzeczypospolitej

Polskiej

4

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (1997)
- Dorobek prawny NATO (ratyfikacja 1999)
- Nowa „Koncepcja Strategiczna NATO”

przyjęta w Waszyngtonie w kwietniu 1999 r.
(Praga 2002, Stambuł 2004, Ryga 2006, …..)

- „Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP”

(listopad 2007 r.),

- Ustawa o powszechnym obowiązku obrony RP
- Inne dokumenty (strategiczne i prawne)

5

Po co tworzy się system

obronny?

Celem głównym jest:

ochrona i obrona państwa oraz jego

interesów narodowych przed zagrożeniami

militarnymi

(przede wszystkim przed zagrożeniami

zewnętrznymi), oraz (w razie konieczności)

skuteczne wspieranie polityki państwa

środkami militarnymi

.

W ramach tej polityki może występować

także konieczność wywiązania się ze

zobowiązań sojuszniczych.

6

Podstawowe pojęcia (1)

• powszechny obowiązek obrony

:

 zawodowa służba wojskowa,
 przeszkolenie wojskowe,
 przysposobienie obronne,
 samoobrona ludności,
 służba w jednostkach zmilitaryzowanych,
 świadczenia na rzecz obrony.

• system obronny i jego podsystemy:

 kierowania obronnością,
 militarny,
 pozamilitarny,

7

Podstawowe pojęcia (2)

• Siły Zbrojne RP, militaryzacja,
• system obronny, obronność, obrona,
• gotowość obronna, przygotowania

obronne, mobilizacja gospodarki, itp.,

• stan wojny, czas wojny, stan wojenny,

• elementy systemu obronnego, ogniwa

obronne (militarne, pozamilitarne),
zadania obronne (gospodarczo-
obronne, ochronne, informacyjne),

8

System obronny RP

definicja

•to całość sił i środków

przeznaczanych

przez państwo

do

realizacji zadań w dziedzinie

obronności, odpowiednio do tych

zadań zorganizowanych,

utrzymywanych i przygotowywanych.

• system obronny bazuje na

całym

potencjale narodowym

Rzeczypospolitej

Polskiej i jest

ściśle sprzężony

z

sojuszniczym systemem bezpieczeństwa
NATO, zwłaszcza w wymiarze
militarnym.

9

Zadania dla realizacji których

tworzony jest system obronny

państwa (1)

• Reagowanie na kryzys stanowiący

bezpośrednie zagrożenie dla

bezpieczeństwa Polski lub jej sojuszników,

w tym:

- uruchamianie przedsięwzięć pogotowia

obronnego stosownie do tempa narastania

kryzysu,

- osłona terytorium Polski przed

bezpośrednim zagrożeniem,

- zapewnienie przyjęcia sił wsparcia,
- udział w obronie terytorium innego

państwa sojuszniczego

10

Zadania dla realizacji których

tworzony jest system obronny

państwa (2)

• Reagowanie na kryzys mogący stworzyć

jedynie pośrednie zagrożenie dla
bezpieczeństwa Polski lub jej sojuszników,
w tym:

- rozpoznawanie i lokalizowanie

pojawiającego się kryzysu oraz podjęcie
działań w celu jak najszybszego
rozwiązania,

- wspieranie (militarne i pozamilitarne)

wysiłków na rzecz rozwiązania konfliktu,

- bezpośrednie wymuszanie pokoju,

11

Struktura

Systemu Obronnego

RP

i jego zadania

12

PODSYSTEM KIEROWANIA OBRONNOŚCIĄ

SYSTEM OBRONNY RP - podział

Struktura podmiotowa systemu

13

Podsystem kierowania obronnością
tworzą organy państwa, odpowiadające
za kierowanie, organizację i realizację
zadań obronnych, w raz ze swoim
aparatem wykonawczym oraz
niezbędną infrastrukturą.

Podsystem kierowania zapewnia realizację
decyzji w dziedzinie obronności poprzez
organy kierowania na wszystkich szczeblach
struktury państwowej, stosownie do
kompetencji stawiając zadania lub zlecając
zadania obronne

PODSYSTEM KIEROWANIA

OBRONNOŚCIĄ

14

Podsystem kierowania

obronnością

Organa kierowania, odpowiadające za realizację zadań obronnych,

pozostające w ustanowionych prawnie relacjach kompetencyjnych,

wraz ze swoim aparatem wykonawczym (administracyjnym,

sztabowym, organizacyjnym) oraz niezbędną infrastrukturą

KRM

RBN

MON

pozostałe ogniwa pozamilitarne

(samorząd terytorialny,

przedsiębiorcy, inne)

Siły Zbrojne RP

Ministrowie

Koordynacja i nadzór

Prezydent

Rada Ministrów

Wojewodowi
e

Naczeln

y

Dowódc
a SZ RP

P

P- czas pokoju, W - czas wojny

W

W

SG WP

SZ WP

15

Samorząd

terytorialny

Samorząd

terytorialny

Okręgowe

regionalne

dyrekcje w

resortach

Okręgowe

regionalne

dyrekcje w

resortach

Terenowe

organa

administracji

państwowej

Terenowe

organa

administracji

państwowej

Centralne

organa

administracji

państwowej

Centralne

organa

administracji

państwowej

Organa władzy,

naczelne organa

administracji

państwowej

Organa władzy,

naczelne organa

administracji

państwowej

- wójt,

burmistrz,

prezydent

miasta, starosta.

marszałek

województwa

- dyrekcje

okręgowe

(regionalne):

dróg

publicznych,

gospodarki

wodnej, lasów
państwowych,

kolei

państwowych,

inne

- wojewodowie

(jako

przedstawiciele

Rządu w

terenie),

administracja

niezespolona w

województwie,

inne

- komendanci

główni: policji,

straży pożarnej,

straży

granicznej

centralne i

generalne

dyrekcje i
zarządy w

resortach, inne

- Prezydent RP,

Parlament, Rada

Ministrów,

Prezes RM,

ministrowie,

organy

centralne,

inne

Podsystem dowodzenia Siłami Zbrojnymi

(wojenny system dowodzenia)

OGNIWA SYSTEMU KIEROWANIA

OBRONNOŚCIĄ

Naczelny Dowódca

Sił Zbrojnych RP

Minister Obrony

Narodowej

16

PODSYSTEM MILITARNY

SYSTEM OBRONNY RP - podział

PODSYSTEM KIEROWANIA OBRONNOŚCIĄ

Struktura podmiotowa systemu

17

Tworzą go Siły Zbrojne RP, które są

podstawowym elementem systemu

obronnego RP.

Są przygotowane do działania w układzie

narodowym i sojuszniczym, w tym do

realizacji:

- zadań obronnych w razie wojny,
- zadań reagowania kryzysowego,
- zadań stabilizacyjnych i prewencyjnych w

czasie pokoju,

PODSYSTEM MILITARNY

18

PODSYTEM POZAMILITARNY

PODSYSTEM KIEROWANIA OBRONNOŚCIĄ

PODSYSTEM MILITARNY

SYSTEM OBRONNY RP - podział

Struktura podmiotowa systemu

19

Podsystem

pozamilitarny

(pozamilitarne ogniwa obronne)

To wszystkie pozostałe, poza

siłami

zbrojnymi

, organy struktur państwa, na

które nakładane są lub którym zlecane są
zadania obronne. Spełniają one także
funkcje pomocnicze i wspierające w
stosunku do działań sił zbrojnych.

Ogniwa te są przeznaczone do
tworzenia warunków niezbędnych do
zapewnienia przetrwania narodu w
czasie zagrożenia i wojny, a także do
przygotowania oraz działania sił
zbrojnych i pozostałych struktur
państwa.

20

OGNIWA OCHRONNE

PODMIOTY OGÓLNOKRAJOWE I RESORTOWE

OGNIWA TERENOWE I INNE

STRUKTURA UKŁADU POZAMILITARNEGO

Struktura podmiotowa układu pozamilitarnego

Struktura przedmiotowa układu pozamilitarnego

21

OGNIWA OCHRONNE

Realizują zadania związane z:
•zapewnieniem bezpiecznego

funkcjonowania struktur państwa,

•ochroną ludności i majątku narodowego

przed skutkami zbrojnych i pozazbrojnych
oddziaływań kryzysowych i wojennych,

•ochroną granic, ważnych osób i obiektów,
•zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku

publicznego (także rygorów stanu
wojennego).

Bazują na systemie ochrony ludności i

cywilnego reagowania kryzysowego.

22

OGNIWA

OCHRONNE

OGNIWA OCHRONY STRUKTUR PAŃSTWA

AGENCJA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO

POLICJA

STRAŻ GRANICZNA

OGNIWA OCHRONY LUDNOŚCI

OBRONA CYWILNA

STRAŻ POŻARNA

23

STRUKTURA UKŁADU POZAMILITARNEGO

Struktura przedmiotowa układu pozamilitarnego

OGNIWA OCHRONNE

Struktura podmiotowa układu pozamilitarnego

PODMIOTY OGÓLNOKRAJOWE I RESORTOWE

OGNIWA TERENOWE I INNE

OGNIWA GOSPODARCZO-OBRONNE

24

OGNIWA GOSPODARCZO-

OBRONNE

REALIZUJĄ ZADANIA ZWIĄZANE Z

ZAPEWNIENIEM MATERIALNYCH PODSTAW DO:

•wykonywania zadań obronnych,

•przetrwania ludności w warunkach kryzysu i

wojny

-POPRZEZ:

 tworzenie i utrzymywanie rezerw państwowych,

uwzględnianie w działalności wymagań obronnych,

utrzymywanie infrastruktury obronnej,

prowadzenie prac badawczo-rozwojowych na

potrzeby obronności.

Szczególne znaczenie spełnia tu przemysł

obronny.

Bardzo istotną funkcją będzie uczestniczenie w

wykonywaniu zadań wsparcia sił Sojuszu

rozwijanych i prowadzących operacje na

terytorium Polski.

25

OGNIWA GOSPODARCZO - OBRONNE

PRODUKCJA I USŁUGI

PRZEMYSŁ OBRONNY I ZBROJENIOWY

ZAPLECZE BADAWCZO - ROZWOJOWE

REZERWY PAŃSTWOWE

GOSPODARCZE (stany zastrzeżone)

MOBILIZACYJNE

LOGISTYKA OBRONNA

INFRASTRUKTURA OBRONNA

26

STRUKTURA UKŁADU POZAMILITARNEGO

Struktura przedmiotowa układu pozamilitarnego

OGNIWA OCHRONNE

OGNIWA GOSPODARCZO-OBRONNE

Struktura podmiotowa układu pozamilitarnego

PODMIOTY OGÓLNOKRAJOWE I RESORTOWE

OGNIWA TERENOWE I INNE

OGNIWA INFORMACYJNE

27

OGNIWA INFORMACYJNE

Realizują w warunkach wojennych zadania

związane z:

- ochroną i propagowaniem polskich

interesów na arenie międzynarodowej,

- informacyjnym oddziaływanie na

przeciwnika oraz umacnianiem woli,
morale, determinacji obronnej i wytrwałości
własnego społeczeństwa,

- informacyjne zabezpieczenie

funkcjonowania całego systemu obronności.

Zadania ogniw informacyjnych mają być

priorytetowe w 21 wieku.

28

OGNIWA

INFORMACYJNE

PRASA, RADIO I TELEWIZJA

DYPLOMACJA

OŚWIATA I EDUKACJA OBRONNA SPOŁECZEŃSTWA

ORGANIZACJE SPOŁECZNE I POLITYCZNE

WYWIAD I KONTRWYWIAD

29

PRZYGOTOWANIA OBRONNE

REALIZACJA ZADAŃ W RAZIE KRYZYSU I WOJNY

Struktura przedmiotowa systemu

PODSYTEM POZAMILITARNY

PODSYSTEM KIEROWANIA OBRONNOŚCIĄ

PODSYSTEM MILITARNY

SYSTEM OBRONNY RP - podział

Struktura podmiotowa systemu

30

Inne wydziały

urzędu wojewódzkiego,

którym powierzono realizacje zadań obronnych

Urząd wojewódzki

WOJEWODA

Wojewódzka

administracja

zespolona

Wydział Zarządzania

Kryzysowego (

OSO

)

Administracja niezespolona

Administracja niezespolona

Administracja niezespolona

Administracja niezespolona

Samorząd

terytorialny

Mienie komunalne, przedsiębiorcy

- samorząd
województwa
- samorząd
powiatowy
- samorząd gminny

31

Przedsiębiorcy

Mienie

komunalne

Samorząd terytorialny

Samorząd

województwa

Samorząd

powiatowy

Samorząd

gminny

Organy samorządu terytorialnego

Społeczności lokalne (województwo,

powiat, gmina)