Piotr Galczak Mariusz Cemka Gr.2 lab Rok ak. 2004/2005	POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA KIERUNEK: Geodezja i Kartografia Studia inżynierskie
Ćwiczenie nr 1	Oddano: 14.10.2004	Zaliczenie:

Temat: Wyznaczenie błędu średniego kierunku i jego składowych na przykładzie Theo 010A.

1.CZĘŚĆ TEORETYCZNA:

Głównymi zasadami procesu wyrównania są: określenie najbardziej prawdopodobnych wartości wyników pomiaru, szukanych wielkości oraz dokonanie oceny dokładności dotyczącej zarówno materiału obserwacyjnego jak i wielkości wyrównanych. Spostrzeżenia jednorodne, wykonane tym samym przyrządem i metodą pomiaru, w identycznych warunkach środowiska, przez tego samego obserwatora noszą nazwę spostrzeżeń jednakowo dokładnych.

Teodolity z mikrometrami optycznymi (np. theo 015B, 010, 010A) mają rozbudowany system odczytowy koła poziomego i pionowego, który pozwala na dokładny pomiar końcówki odczytu. Działanie mikrometru polega na optycznym przesuwaniu obrazu podziałki limbusa względem nieruchomego wskaźnika bądź przesuwaniu względem siebie diametralnych kresek kręgu. Do przesuwania obrazów wykorzystuje się najczęściej płytkę lub płytki płasko równoległe, obracane wokół osi lub kliny optyczne przemieszczane ruchem postępowym..

2.CZĘŚĆ PRAKTYCZNA:

• Wyznaczenie błędu odczytu

CHARAKTERYSTYKA DOKŁADNOŚĆI ODCZYTU
odczyt				błąd pozorny	VoVo
Lp.	g	c	cc	cc
1.	179	63	55	4	16
2.	179	63	59	0	0
3.	179	63	56	3	9
4.	179	63	58	1	1
5.	179	63	52	7	49
6.	179	63	58	1	1
7.	179	63	64	-5	25
8.	179	63	64	-5	25
9.	179	63	62	-3	9
10.	179	63	62	-3	9
∑	1796^g 35^c 90^cc			0	144

• obliczenie błędu odczytu:

1)

O_o - odczyt odczytu

n - ilość pomiarów

n = 10

= 179^g63^c59^cc

2)

V_o - błąd pozorny odczytu

[V] = 0

- Przykładowe obliczanie błędu pozornego dla poszczególnych pomiarów

• V_o(1) = 179^g63^c59^cc - 179^g63^c55^cc

V_o(1) = 0^g00^c04^cc

• V_o(9) = 179^g63^c59^cc - 179^g63^c62^cc

V_o(2) = -0^g00^c03^cc

^{[ V}_o ^{] = 0}

^- Obliczenie błędu średniego odczytu koła poziomego w

teodolicie Theo 010A

• Wyznaczenie błędu kierunku

CHARAKTERYSTYKA DOKŁADNOŚĆI KIERUNKU
odczyt				błąd pozorny	VoVo
Lp.	g	c	cc	cc
1.	366	60	90	4	16
2.	366	60	92	2	4
3.	366	60	90	4	16
4.	366	61	00	-6	36
5.	366	60	84	10	100
6.	366	61	04	-10	100
7.	366	61	08	-14	196
8.	366	60	82	12	144
9.	366	61	06	-12	144
10.	366	60	84	10	100
∑	3666^g09^c40^cc			0	856

• obliczenie błędu kierunku:

1)

O_k - odczyt kierunku

n - ilość pomiarów

n = 10

= 366^g60^c94^c

366^g60^c94^cc

2)

[V_k] = 0

- Przykładowe obliczanie błędu pozornego dla poszczególnych pomiarów

• V_{k (2)} = 366^g60^c94^cc - 366^g60^c92^cc

V_k(1) = 0^g00^c02^cc

• V_k(7) = 366^g60^c94^cc - 366^g61^c08^cc

V_k(7) = -0^g00^c14^cc

^{[ V}_k ^{] = 0}

^- Obliczenie błędu średniego pomiaru kierunku w

teodolicie Theo 010A

- Obliczenie błędu średniego celowania

- Sprawdzenie błędu średniego pomiaru kierunku w teodolicie Theo 010A

3.Wnioski:

Błąd średni odczytu koła poziomego jest mniejszy od błędu średniego pomiaru kierunku. Wynika to z tego, że przy odczycie koła poziomego naprowadzamy tylko kliny (kreski) śrubą mikrometryczną, a przy odczycie kierunku za każdym razem celujemy od nowa na punkt (leniwką) oraz naprowadzamy kliny (kreski).

1

---