Federacja

Rosyjska

Wiadomości ogólne

• Rosja, Federacja Rosyjska– państwo

rozciągające się od wschodniej Europy
poprzez północną część Azji po Ocean
Spokojny. Rosja jest największym
państwem na świecie według
powierzchni, jej terytorium jest
większe od kontynentu: Europy,
Australii i Antarktydy. Pod względem
liczby ludności zajmuje 8. miejsce.

• Język urzędowy - rosyjski,

• lokalnie także 27 innych języków

• Stolica - Moskwa

• Ustrój polityczny - republika federalna o

semiprezydenckim (mieszanym) systemie

rządów

• Głowa państwa - prezydent Dmitrij

Miedwiediew

• Przewodniczący Dumy - Borys Gryzłow

• Szef rządu - premier Władimir Putin

• Jednostka monetarna 1 rubel rosyjski = 100

kopiejek

• Religia dominująca Prawosławie (66%)

Podział terytorialny

• 46 obwodów: np. kaliningradzki, leningradzki,

moskiewski, nowogrodzki, nowosybirski, omski,

rostowski,

• 21 republik: np. Ałtaj, Baszkiria, Buriacja,

Czeczenia, Dagestan, Jakucja, Kabardo-Bałkaria,

Kałmucja,Karelia, Komi, Mari Eł, Mordwa, Osetia

Północna-Alania, Tuwa,

• 9 krajów: Ałtajski, Chabarowski, Kamczacki,

Krasnodarski, Krasnojarski, Nadmorski, Permski,

Stawropolski, Zabajkalski

• 2 miasta wydzielone: Moskwa, Sankt Petersburg

• 1 obwód autonomiczny: Żydowski

• 4 okręgi autonomiczne: Chanty-Mansyjski - Jugra,

Czukocki, Jamalsko-Nieniecki, Nieniecki

Konstytucja

• Konstytucja Rosji została przyjęta w

ogólnonarodowym referendum, które odbyło się 12

grudnia 1993 . Za przyjęciem konstytucji

opowiedziało się 54,5% głosujących, przeciw było

45,5%. Frekwencja wyniosła ponad 55%. Obowiązuje

od dnia promulgacji z 25 grudnia 1993. Jest pierwsza

demokratyczną ustawą zasadniczą w państwie

rosyjskim. Składa się z preambuły i dwóch części;

zawiera 137 artykułów , które są umieszczone w 9

rozdziałach. W preambule odnajdujemy nawiązania

do tradycji rosyjskich oraz prezentacje podstawowych

idei.

• O zmianach konstytucji Federacji Rosyjskiej traktuje

ostatni rozdział.

Podstawowe zasady ustroju

politycznego Rosji

• Zasada suwerenności narodu
• Republikańska forma rządów
• Zasada federalizmu
•

Zasada demokratycznego

państwa prawa

• Zasada podziału władzy
• Zasada pluralizmu politycznego
• Zasada świeckości państwa

Główne instytucje ustrojowe

Władza ustawodawcza

• Dwuizbowy parlament — Zgromadzenie Federalne,

składające się z Izby wyższej: Rady Federacji oraz

Izby niższej: Dumy Państwowej. W skład Rady

Federacji wchodzi 178 członków (po 2

przedstawicieli z każdego z 89 podmiotów federacji:

po 1 reprezentancie władzy ustawodawczej i

wykonawczej). Duma Państwowa składa się z 450

deputowanych wybieranych na 4-letnią kadencję w

wyborach powszechnych (225 mandatów zostaje

obsadzonych w okręgu federalnym na podstawie

systemu proporcjonalnego z list partyjnych, 225 —

w okręgach 1-mandatowych).

Kompetencje Rady Federacji

• Zatwierdzenie zmian granic między

podmiotami federacji

• Zatwierdzenie dekretu prezydenta o

wprowadzeniu jednego ze stanów

nadzwyczajnych

• Decyduje o użyciu wojsk FR poza jej

granicami

• Zarządza wybory prezydenckie

• Składa z urzędu prezydenta

• Powołuje sędziów Sądu Konstytucyjnego,

Sądu Najwyższego, Sądu Arbitrażowego oraz

powołuje i odwołuje Prokuratora Generalnego

Kompetencje Dumy

Państwowej

• Udzielenia zgody prezydentowi na

powołanie premiera rządu federalnego;

• Udzielenie rządowi wotum zaufania
• Stawianie w stan oskarżenia prezydenta

w celu złożenia go z urzędu;

• Powoływanie i odwoływanie Prezesa

Banku Centralnego, Przewodniczącego

Izby Obrachunkowej oraz połowy jej

składu, Rzecznika Praw Obywatelskich

Władza wykonawcza

• Rząd Federacji Rosyjskiej, na którego

czele stoi przewodniczący (premier)
powoływany przez prezydenta w
uzgodnieniu z Dumą Państwową.
Członków rządu mianuje prezydent
na wniosek premiera. Rząd działa na
zasadzie kolegialności.

Premier

Na czele rządu stoi premier,
przewodniczy
jego posiedzeniom.
Jest zobowiązany do
określenia podstawowych
kierunków działalności
rządu federalnego
oraz zorganizowania jego pracy

Kompetencje Rządu

• Zapewnia realizacje jednolitej polityki

państwa, przede wszystkim w
zakresie polityki zagranicznej.

• Zapewnia porządek i bezpieczeństwo

państwa

• Zarządza i administruję sferą

gospodarczą i socjalną oraz
oświatowo- kulturową

Dymisja Rządu

• Rząd każdorazowo składa swe

pełnomocnictwa na ręce nowo

wybranego prezydenta.

• Sam prezydent może zdymisjonować

rząd

• Rząd sam podejmuje się do dymisji przy

czym prezydent nie jest zobligowany do

jej przyjęcia

• W przypadku uchwalenia rządowi wotum

nieufności przez Dumę Państwowa

Prezydent

• Powoływany jest na 4-letnią

kadencję w wyborach
powszechnych, równych,
bezpośrednich i tajnych. O urząd
prezydenta może się ubiegać każdy
obywatel mający nie mniej niż 35 lat,
który od co najmniej 10 lat
zamieszkuje na terenie Federacji.

Podział kompetencji

prezydenta

Ogólne

 Kreowanie i kierowanie polityką wewnętrzną i

zagraniczną

 Reprezentuje FR w stosunkach

międzynarodowych

 Pełni rolę arbitra i rozjemcy w sporach między

organami federacji oraz podmiotami

 Rozstrzyganie kwestii dotyczących obywatelstwa
 Udzielanie azylu politycznego
 Nadawanie tytułów honorowych i odznaczeń
 Korzysta z prawa łaski

2. w stosunku do parlamentu
• Zarządza wybory do Dumy

Państwowej

• Ma prawo rozwiązania DP
• Nie ma możliwości rozwiązania

Rady Federacyjnej

3. w zakresie działań ustawodawczych
 Prawo do przekładania projektów ustaw
 Prawo do ich podpisywania
 Prawo do ogłaszania ustaw federalnych i

federalnych ustaw konstytucyjnych

 Prawo do inicjowania zmian konstytucji
 Prawo do zwrócenia się do Sądu

Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie
konstytucyjności ustawy

 Prawo do orędzia
 Prawo do wydawania dekretów i

rozporządzeń

4. w stosunku do rządu
Powołuje premiera
Powołuje i odwołuje wiceministrów i

ministrów

Przewodniczy posiedzeniom rządu

federalnego

Odwołuje rząd federalny

5. w dziedzinie bezpieczeństwa
i obrony państwa
Prawo do zatwierdzania doktryny

wojennej

 jest Najwyższym Zwierzchnikiem Sił

Zbrojnych

Powołuje i odwołuje dowództwo Sił

Zbrojnych

Nadaje wyższe stopnie wojskowe
Wprowadza stan wojenny i stan

wyjątkowy

Wymiar Sprawiedliwości

• Sąd Konstytucyjny
• Sąd Najwyższy
• Sądy Powszechne
• Naczelny Sąd Arbitrażowy

Partie polityczne

• Partie polityczne Rosji - w Rosji istnieje

system wielopartyjny. Partie konkurują o
miejsca w dwuizbowym parlamencie -
450-osobowej Dumy Państwowej i 178-
osobowej Rady Federacji (połowa jej
członków jest jednak delegowana przez
podmioty federacji). W wyniku ostatnich
wyborów w parlamencie znalazły się
cztery ugrupowania.