R A D A E U R O P Y
R A D A E U R O P Y
Tomasz Snarski
Tomasz Snarski
RADA EUROPY
RADA EUROPY
1.
1.
Geneza, powołanie Rady Europy.
Geneza, powołanie Rady Europy.
2.
2.
Struktury organizacyjne RE.
Struktury organizacyjne RE.
3.
3.
Podstawowe zadania RE.
Podstawowe zadania RE.
4.
4.
Konwencja o ochronie praw człowieka i
Konwencja o ochronie praw człowieka i
podstawowych wolności.
podstawowych wolności.
5.
5.
Zasadnicze funkcje RE.
Zasadnicze funkcje RE.
6.
6.
Rada Europy a inne organizacje:
Rada Europy a inne organizacje:
a) Rada Europy a Unia
a) Rada Europy a Unia
Europejska, b)
Europejska, b)
Rada Europy a ONZ.
Rada Europy a ONZ.
7.
7.
Polska – członek Rady Europy.
Polska – członek Rady Europy.
Geneza
Geneza
Wykład Winstona Churchilla, Zurych 19
Wykład Winstona Churchilla, Zurych 19
września 1946r.
września 1946r.
Zjednoczenie Europy byłoby to: „ [...]
Zjednoczenie Europy byłoby to: „ [...]
bezgraniczne szczęście, dobrobyt i
bezgraniczne szczęście, dobrobyt i
chwała, z których mogłoby
chwała, z których mogłoby
korzystać 300 do 400 milionów istot
korzystać 300 do 400 milionów istot
ludzkich.”
ludzkich.”
GENEZA RADY EUROPY:
GENEZA RADY EUROPY:
racje polityczne, ekonomiczne, społeczne
racje polityczne, ekonomiczne, społeczne
plan Marshalla,
plan Marshalla,
zagrożenie wpływami ideologii
zagrożenie wpływami ideologii
komunistycznej,
komunistycznej,
USA i ZSRR czynnikami, które wzmocniły
USA i ZSRR czynnikami, które wzmocniły
wewnętrzne źródła integracji,
wewnętrzne źródła integracji,
Kongres Haski 1948,
Kongres Haski 1948,
Federacyjna, konfederacyjna,
Federacyjna, konfederacyjna,
unionistyczna, paneuropejska /
unionistyczna, paneuropejska /
wizje wspólnej Europy/
wizje wspólnej Europy/
RADA EUROPY
RADA EUROPY
•
Autonomiczna organizacja prawa
Autonomiczna organizacja prawa
międzynarodowego;
międzynarodowego;
•
Powołana 5 maja 1949r. na mocy konwencji
Powołana 5 maja 1949r. na mocy konwencji
przez 10 państw europejskich,
przez 10 państw europejskich,
•
Najliczniejsza organizacja międzyrządowa,
Najliczniejsza organizacja międzyrządowa,
ogólnopolityczna, o charakterze
ogólnopolityczna, o charakterze
koordynacyjnym w Europie,
koordynacyjnym w Europie,
•
W skład Rady wchodzi obecnie 46 państw,
W skład Rady wchodzi obecnie 46 państw,
•
Organami Rady Europy są Komitet Ministrów
Organami Rady Europy są Komitet Ministrów
oraz Zgromadzenie Parlamentarne.
oraz Zgromadzenie Parlamentarne.
•
Organy pomocnicze: Kongres Władz Lokalnych i
Organy pomocnicze: Kongres Władz Lokalnych i
Regionalnych Rady Europy,
Regionalnych Rady Europy,
STRUKTURA ORGANIZACYJNA RE
STRUKTURA ORGANIZACYJNA RE
Organy Rady Europy
Organy Rady Europy
:
:
Sekretarz Generalny Rady Europy
Sekretarz Generalny Rady Europy
- wybierany
- wybierany
przez Zgromadzenie Parlamentarne (aktualnie
przez Zgromadzenie Parlamentarne (aktualnie
jest nim Terry Davis),
jest nim Terry Davis),
,
,
,
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych
Europy - organ doradczy
Europy - organ doradczy
Instytucje formalnie nie będące organami
Instytucje formalnie nie będące organami
Rady Europy:
Rady Europy:
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Komitet Ministrów
Komitet Ministrów
Zgromadzenie Parlamentarne
Zgromadzenie Parlamentarne
Organ decyzyjny Rady Europy
Organ decyzyjny Rady Europy
Składa się z ministrów spraw
Składa się z ministrów spraw
zagranicznych państw
zagranicznych państw
członkowskich lub stałych
członkowskich lub stałych
przedstawicieli
przedstawicieli
dyplomatycznych tych państw
dyplomatycznych tych państw
Organ międzyrządowy jak
Organ międzyrządowy jak
również forum
również forum
ogólnoeuropejskie
ogólnoeuropejskie
Strażnik fundamentalnych
Strażnik fundamentalnych
wartości europejskich, we
wartości europejskich, we
współpracy z ZP, monitoruje
współpracy z ZP, monitoruje
wypełnianie zobowiązań przez
wypełnianie zobowiązań przez
państwa członkowskie
państwa członkowskie
Na szczeblu ministerialnym
Na szczeblu ministerialnym
spotkania odbywają się 2 razy
spotkania odbywają się 2 razy
do roku: maj, listopad
do roku: maj, listopad
poufne protokoły z posiedzeń,
poufne protokoły z posiedzeń,
ale wydaje się komunikaty
ale wydaje się komunikaty
końcowe.
końcowe.
Odzwierciedla główne
Odzwierciedla główne
tendencje polityczne w
tendencje polityczne w
państwach członkowskich,
państwach członkowskich,
Pierwsze historii Europy
Pierwsze historii Europy
zgromadzenie o europejskim
zgromadzenie o europejskim
charakterze
charakterze
Zasiadają w nim delegacje 46
Zasiadają w nim delegacje 46
parlamentów krajowych
parlamentów krajowych
(Parlament Europ. – wyb.
(Parlament Europ. – wyb.
Bezpośrednie)
Bezpośrednie)
Dyskusje prowadzone w
Dyskusje prowadzone w
Zgromadzeniu przynoszą
Zgromadzeniu przynoszą
istotne wskazówki dla działań
istotne wskazówki dla działań
Komitetu Ministrów i
Komitetu Ministrów i
międzyrządowych struktur Rady
międzyrządowych struktur Rady
Europy. Mają też wpływ na
Europy. Mają też wpływ na
rządy państw, wtedy gdy jego
rządy państw, wtedy gdy jego
członkowie przekazują je
członkowie przekazują je
parlamentom krajowym.
parlamentom krajowym.
Komitet Ministrów
Komitet Ministrów
Chociaż zazwyczaj przeważająca część każdego posiedzenia
Chociaż zazwyczaj przeważająca część każdego posiedzenia
poświęcona jest dialogowi politycznemu, ministrowie mogą
poświęcona jest dialogowi politycznemu, ministrowie mogą
omawiać wszystkie zagadnienia interesujące uczestniczące
omawiać wszystkie zagadnienia interesujące uczestniczące
w spotkaniu strony,
w spotkaniu strony,
z wyjątkiem obrony narodowej.
z wyjątkiem obrony narodowej.
Zastępcy ministrów
Zastępcy ministrów
Obradują raz w tygodniu.
Obradują raz w tygodniu.
Spotkania zastępców ministrów
Spotkania zastępców ministrów
zwykle odbywają się w sali posiedzeń Komitetu Ministrów.
zwykle odbywają się w sali posiedzeń Komitetu Ministrów.
Zastępcy spotykają się też kilka razy w tygodniu na
Zastępcy spotykają się też kilka razy w tygodniu na
posiedzeniach komitetów.
posiedzeniach komitetów.
Przewodnictwo
Przewodnictwo
Przewodnictwo w Komitecie jest przekazywane rotacyjnie
Przewodnictwo w Komitecie jest przekazywane rotacyjnie
co sześć miesięcy.
co sześć miesięcy.
Komitet Ministrów
Komitet Ministrów
odgrywa potrójną rolę:
odgrywa potrójną rolę:
-
-
emanacji rządów
emanacji rządów
, umożliwiającej im wyrażanie, na równych prawach, narodowego
, umożliwiającej im wyrażanie, na równych prawach, narodowego
podejścia do problemów stojących przed społeczeństwami Europy;
podejścia do problemów stojących przed społeczeństwami Europy;
-
-
zbiorowego forum
zbiorowego forum
, na którym wypracowywane są europejskie odpowiedzi na te
, na którym wypracowywane są europejskie odpowiedzi na te
wyzwania;
wyzwania;
-
-
strażnika,
strażnika,
wspólnie ze Zgromadzeniem Parlamentarnym, wartości dla których powstała
wspólnie ze Zgromadzeniem Parlamentarnym, wartości dla których powstała
Rada Europy.
Rada Europy.
Działalność Komitetu Ministrów obejmuje:
Działalność Komitetu Ministrów obejmuje:
o
o
Dialog polityczny
Dialog polityczny
o
o
Współdziałanie ze
Współdziałanie ze
Zgromadzeniem Parlamentarnym
Zgromadzeniem Parlamentarnym
Stosunki pomiędzy Komitetem Ministrów i Zgromadzeniem Parlamentarnym przybierają
Stosunki pomiędzy Komitetem Ministrów i Zgromadzeniem Parlamentarnym przybierają
szereg form:
szereg form:
– statutowy raport Komitetu Ministrów,
– statutowy raport Komitetu Ministrów,
– wnioski o opinie Zgromadzenia,
– wnioski o opinie Zgromadzenia,
– reakcja na rekomendacje Zgromadzenia,
– reakcja na rekomendacje Zgromadzenia,
– odpowiedzi na ustne i pisemne zapytania,
– odpowiedzi na ustne i pisemne zapytania,
– Komitet Wspólny.
– Komitet Wspólny.
o
o
Współdziałanie z KWLiR RE
Współdziałanie z KWLiR RE
o
o
Przyjmowanie nowych państw członkowskich
Przyjmowanie nowych państw członkowskich
Komitet Ministrów ma uprawnienia do zapraszania państw europejskich do członkostwa w
Komitet Ministrów ma uprawnienia do zapraszania państw europejskich do członkostwa w
Radzie Europy (artykuły 4, 5 i 6 Statutu).
Radzie Europy (artykuły 4, 5 i 6 Statutu).
Może również zawiesić lub odebrać członkostwo.
Może również zawiesić lub odebrać członkostwo.
o
o
Monitorowanie poszanowania zobowiązań przez państwa członkowskie
Monitorowanie poszanowania zobowiązań przez państwa członkowskie
o
o
Zawieranie konwencji i porozumień
Zawieranie konwencji i porozumień
o
o
Przyjmowanie budżetu,
Przyjmowanie budżetu,
o
o
Przyjmowanie zaleceń dla państw członkowskich
Przyjmowanie zaleceń dla państw członkowskich
,
,
Nadzorowanie wykonywania orzeczeń ETPCz
Nadzorowanie wykonywania orzeczeń ETPCz
Zgromadzenie Parlamentarne
Zgromadzenie Parlamentarne
315 członków Zgromadzenia Parlamentarnego i 315 ich
315 członków Zgromadzenia Parlamentarnego i 315 ich
zastępców.
zastępców.
pięć grup politycznych
pięć grup politycznych
: Grupa Socjalistyczna (SOC), Grupa
: Grupa Socjalistyczna (SOC), Grupa
Europejskiej Partii Ludowej (EPP/CD), Europejska Grupa
Europejskiej Partii Ludowej (EPP/CD), Europejska Grupa
Demokratyczna (EDG), Grupa Liberalno-Demokratyczno-
Demokratyczna (EDG), Grupa Liberalno-Demokratyczno-
Reformatorska (LDR) i Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej
Reformatorska (LDR) i Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej
(UEL).
(UEL).
Zgromadzenie spotyka się raz na kwartał na tygodniowych
Zgromadzenie spotyka się raz na kwartał na tygodniowych
sesjach plenarnych, które odbywają się w sali posiedzeń
sesjach plenarnych, które odbywają się w sali posiedzeń
Zgromadzenia w
Zgromadzenia w
Pałacu Europy w Strasburgu. Posiedzenia
Pałacu Europy w Strasburgu. Posiedzenia
są jawne.
są jawne.
Główne działania Zgromadzenia Parlamentarnego
prowadzone
są w ramach Komitetu Wspólnego i następujących
komisji:
- Komisja Stała,
- Komisja Spraw Politycznych,
- Komisja Zagadnień Prawnych i Praw Człowieka,
- Komisja Gospodarki i Rozwoju,
- Komisja Spraw Społecznych, Zdrowia i Rodziny,
- Komisja do spraw Migracji, Uchodźców i Demografii,
- Komisja Kultury, Nauki i Edukacji,
- Komisja Środowiska, Rolnictwa oraz Spraw Lokalnych i
Regionalnych,
- Komisja do spraw Równych Szans dla Kobiet i
Mężczyzn,
- Komisja Regulaminowa i Immunitetów,
- Komisja do spraw Wypełniania Zobowiązań przez
Państwa Członkowskie Rady Europy (Komisja
Monitoringowa).
Zgromadzenie wybiera spośród swych członków
Zgromadzenie wybiera spośród swych członków
Przewodniczącego
Przewodniczącego
- zgodnie z tradycją, na trzy kolejne roczne
- zgodnie z tradycją, na trzy kolejne roczne
kadencje. Przewodniczący Zgromadzenia, Wiceprzewodniczący
kadencje. Przewodniczący Zgromadzenia, Wiceprzewodniczący
(obecnie 20) oraz przewodniczący pięciu grup politycznych
(obecnie 20) oraz przewodniczący pięciu grup politycznych
tworzą Prezydium Zgromadzenia.
tworzą Prezydium Zgromadzenia.
Zgromadzenie wybiera też
Zgromadzenie wybiera też
Sekretarza Generalnego i
Sekretarza Generalnego i
Zastępcę Sekretarza Generalnego Rady Europy, Sekretarza
Zastępcę Sekretarza Generalnego Rady Europy, Sekretarza
Generalnego Zgromadzenia, sędziów Europejskiego
Generalnego Zgromadzenia, sędziów Europejskiego
Trybunału Praw Człowieka i Komisarza Praw Człowieka
Trybunału Praw Człowieka i Komisarza Praw Człowieka
Rady Europy.
Rady Europy.
Prace Zgromadzenia
Prace Zgromadzenia
przygotowywane są przez
przygotowywane są przez
wyspecjalizowane komisje, zajmujące się sprawami politycznymi,
wyspecjalizowane komisje, zajmujące się sprawami politycznymi,
zagadnieniami prawnymi i prawami człowieka, sprawami
zagadnieniami prawnymi i prawami człowieka, sprawami
społecznymi, zdrowia i rodziny, kulturą, nauką i edukacją,
społecznymi, zdrowia i rodziny, kulturą, nauką i edukacją,
środowiskiem i rolnictwem, sprawami gospodarczymi i
środowiskiem i rolnictwem, sprawami gospodarczymi i
rozwojem, migracją, uchodźcami i demografią, równymi
rozwojem, migracją, uchodźcami i demografią, równymi
szansami dla kobiet i mężczyzn, oraz przestrzeganiem
szansami dla kobiet i mężczyzn, oraz przestrzeganiem
zobowiązań przez państwa członkowskie.
zobowiązań przez państwa członkowskie.
Sekretarz Generalny
Sekretarz Generalny
RE
RE
Polscy przedstawiciele
Polscy przedstawiciele
Charakter
Charakter
administracyjny
administracyjny
Odpowiedzialny za
Odpowiedzialny za
codzienne
codzienne
funkcjonowanie
funkcjonowanie
organizacji
organizacji
Sekretarz Generalny
Sekretarz Generalny
wskazuje priorytety i
wskazuje priorytety i
przygotowuje
przygotowuje
Międzyrządowy
Międzyrządowy
Program Działania,
Program Działania,
corocznie
corocznie
przedstawiany do
przedstawiany do
zatwierdzenia
zatwierdzenia
Komitetowi Ministrów.
Komitetowi Ministrów.
Stały przedstawiciel
Stały przedstawiciel
przy Radzie Europy
przy Radzie Europy
Mr Piotr Świtalski,
Mr Piotr Świtalski,
Ambassador
Ambassador
Extraordinary and
Extraordinary and
Plenipotentiary
Plenipotentiary
12 przedstawicieli w
12 przedstawicieli w
Zgromadzeniu
Zgromadzeniu
Parlamentarnym RE
Parlamentarnym RE
T e r r y D a v i s
T e r r y D a v i s
Parlament Europejski a
Parlament Europejski a
Zgromadzenie
Zgromadzenie
Parlamentarne RE
Parlamentarne RE
•
•
W
W
Zgromadzeniu Parlamentarnym
Zgromadzeniu Parlamentarnym
zasiadają przedstawiciele wszystkich
zasiadają przedstawiciele wszystkich
państw członkowskich Rady Europy,
państw członkowskich Rady Europy,
wybierani lub wyznaczani przez
wybierani lub wyznaczani przez
parlamenty krajowe.
parlamenty krajowe.
•
•
W
W
Parlamencie Europejskim
Parlamencie Europejskim
zasiadają
zasiadają
przedstawiciele 25 państw członkowskich
przedstawiciele 25 państw członkowskich
Unii Europejskiej, wybierani w drodze
Unii Europejskiej, wybierani w drodze
bezpośrednich wyborów powszechnych.
bezpośrednich wyborów powszechnych.
Podsumowanie – str.
Podsumowanie – str.
organizacyjna
organizacyjna
Komitet Ministrów – organ
Komitet Ministrów – organ
decyzyjny
decyzyjny
Zgromadzenie Parlamentarne – organ
Zgromadzenie Parlamentarne – organ
obradujący
obradujący
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych RE – organ
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych RE – organ
doradczy
doradczy
reprezentujący władze lokalne i regionalne
reprezentujący władze lokalne i regionalne
Języki oficjalne
Języki oficjalne
Oficjalnymi językami Rady Europy są angielski i francuski. Ponadto, w
Oficjalnymi językami Rady Europy są angielski i francuski. Ponadto, w
pracach Zgromadzenia Parlamentarnego, używane są także języki: niemiecki,
pracach Zgromadzenia Parlamentarnego, używane są także języki: niemiecki,
rosyjski i włoski. Po spełnieniu pewnych warunków, posiedzenia mogę być
rosyjski i włoski. Po spełnieniu pewnych warunków, posiedzenia mogę być
tłumaczone również na inne języki.
tłumaczone również na inne języki.
Europejskie fundusze
Europejskie fundusze
Rada Europy jest finansowana przez rządy państw członkowskich, których
Rada Europy jest finansowana przez rządy państw członkowskich, których
składki do budżetu Organizacji obliczane są proporcjonalnie do liczby
składki do budżetu Organizacji obliczane są proporcjonalnie do liczby
ludności i zasobów państwa. Podstawowy budżet Rady Europy na 2005 rok
ludności i zasobów państwa. Podstawowy budżet Rady Europy na 2005 rok
kształtuje się na poziomie 186 milionów euro.
kształtuje się na poziomie 186 milionów euro.
Formy współpracy typowe dla organizacji międzyrządowych:
Formy współpracy typowe dla organizacji międzyrządowych:
s
s
potkania na szczycie
potkania na szczycie
+ konferencje ministerialne
+ konferencje ministerialne
46 państw członkowskich RE
46 państw członkowskich RE
Rada Europy została utworzona w 1949 roku przez
Rada Europy została utworzona w 1949 roku przez
10 państw: Belgię, Danię, Francję, Holandię,
10 państw: Belgię, Danię, Francję, Holandię,
Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką
Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką
Brytanię i Włochy.
Brytanię i Włochy.
Następnie, dołączyły do nich w sierpniu 1949 r. Grecja i
Następnie, dołączyły do nich w sierpniu 1949 r. Grecja i
Turcja. W latach późniejszych przystępowały do Rady Europy kolejno: Islandia i Niemcy
Turcja. W latach późniejszych przystępowały do Rady Europy kolejno: Islandia i Niemcy
(1950), Austria (1956), Cypr (1961), Szwajcaria (1963), Malta (1965), Portugalia (1976),
(1950), Austria (1956), Cypr (1961), Szwajcaria (1963), Malta (1965), Portugalia (1976),
Hiszpania (1977), Lichtenstein (1978), San Marino (1988), Finlandia (1989), Węgry
Hiszpania (1977), Lichtenstein (1978), San Marino (1988), Finlandia (1989), Węgry
(1990), Polska (1991), Bułgaria (1992), Estonia, Litwa, Słowenia, Słowacja, Republika
(1990), Polska (1991), Bułgaria (1992), Estonia, Litwa, Słowenia, Słowacja, Republika
Czeska i Rumunia (1993), Andora (1994), Łotwa, Albania, Mołdowa, "Była Jugosłowiańska
Czeska i Rumunia (1993), Andora (1994), Łotwa, Albania, Mołdowa, "Była Jugosłowiańska
Republika Macedonii" i Ukraina (1995), Federacja Rosyjska i Chorwacja (1996), Gruzja
Republika Macedonii" i Ukraina (1995), Federacja Rosyjska i Chorwacja (1996), Gruzja
(1999), Armenia i Azerbejdżan (2001), Bośnia i Hercegowina (2002), Serbia i Czarnogóra
(1999), Armenia i Azerbejdżan (2001), Bośnia i Hercegowina (2002), Serbia i Czarnogóra
(2003), Monako (2004).
(2003), Monako (2004).
25 państw należących do Unii Europejskiej jest
25 państw należących do Unii Europejskiej jest
jednocześnie członkami Rady Europy.
jednocześnie członkami Rady Europy.
Państwa ubiegające się
Państwa ubiegające się
o członkostwo:
o członkostwo:
Białoruś ubiega się o członkostwo w Radzie Europy od 12
Białoruś ubiega się o członkostwo w Radzie Europy od 12
marca 1993 roku,
marca 1993 roku,
a Czarnogóra od 6 czerwca 2006 roku.
a Czarnogóra od 6 czerwca 2006 roku.
Status obserwatora przy Radzie Europy:
Status obserwatora przy Radzie Europy:
Japonia, Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone oraz Stolica
Japonia, Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone oraz Stolica
Apostolska korzystają ze statusu obserwatora w organach
Apostolska korzystają ze statusu obserwatora w organach
międzyrządowych Rady Europy.
międzyrządowych Rady Europy.
Statut oparty na prawach człowieka:
Statut oparty na prawach człowieka:
Każde państwo europejskie może stać się członkiem Rady Europy
Każde państwo europejskie może stać się członkiem Rady Europy
pod warunkiem, że uznaje ono zasadę praworządności oraz
pod warunkiem, że uznaje ono zasadę praworządności oraz
zagwarantuje każdej osobie, która podlega jego jurysdykcji, prawa
zagwarantuje każdej osobie, która podlega jego jurysdykcji, prawa
człowieka i podstawowe wolności.
człowieka i podstawowe wolności.
ROLA RADY EUROPY
ROLA RADY EUROPY
CELE i ZADANIA:
CELE i ZADANIA:
Ochrona praw człowieka, wspieranie
Ochrona praw człowieka, wspieranie
demokracji i rządów prawa,
demokracji i rządów prawa,
Wspieranie rozwoju tożsamości kulturowej i
Wspieranie rozwoju tożsamości kulturowej i
różnorodności w Europie,
różnorodności w Europie,
Rozwiązywanie problemów społecznych,
Rozwiązywanie problemów społecznych,
walka z nietolerancją i dyskryminacją,
walka z nietolerancją i dyskryminacją,
Ochrona środowiska,
Ochrona środowiska,
Umacnianie demokracji poprzez popieranie
Umacnianie demokracji poprzez popieranie
reform politycznych i konstytucyjnych.
reform politycznych i konstytucyjnych.
Rola Rady Europy
Rola Rady Europy
Ujednolicanie prawa w Europie oraz
Ujednolicanie prawa w Europie oraz
tworzenie europejskich standardów
tworzenie europejskich standardów
prawnych
prawnych
; pod jej auspicjami opracowano 200
; pod jej auspicjami opracowano 200
konwencji protokołów dodatkowych oraz 12 tzw.
konwencji protokołów dodatkowych oraz 12 tzw.
układów odrębnych:
układów odrębnych:
Europejska Konwencja o Ochronie Praw
Europejska Konwencja o Ochronie Praw
Człowieka i Podstawowych wolności (1950)
Człowieka i Podstawowych wolności (1950)
Europejska konwencja o pokojowym załatwianiu
Europejska konwencja o pokojowym załatwianiu
sporów (1957)
sporów (1957)
Europejska Karta Społeczna (1961)
Europejska Karta Społeczna (1961)
Europejska Konwencja w sprawie adopcji dzieci
Europejska Konwencja w sprawie adopcji dzieci
(1967)
(1967)
Europejska Karta Samorządu Lokalnego (1985)
Europejska Karta Samorządu Lokalnego (1985)
Europejska konwencja o zapobieganiu torturom,
Europejska konwencja o zapobieganiu torturom,
oraz nieludzkiemu lub poniżającemu
oraz nieludzkiemu lub poniżającemu
traktowaniu i karaniu (1987)
traktowaniu i karaniu (1987)
ROLA RADY EUROPY
ROLA RADY EUROPY
OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA
OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA
(największe osiągnięcia)
(największe osiągnięcia)
Współpraca prawna
Współpraca prawna
Wspieranie demokracji (konwencje,
Wspieranie demokracji (konwencje,
program Demostenes)
program Demostenes)
Ochrona zdrowia (np. Europejski
Ochrona zdrowia (np. Europejski
Bank Krwi)
Bank Krwi)
Rozwiązywanie problemów
Rozwiązywanie problemów
społecznych.
społecznych.
Cele
Rada Europy jest organizacją międzyrządową
wyznaczającą sobie następujące cele:
• ochronę praw człowieka, demokracji pluralistycznej
oraz rządów prawa,
• działanie na rzecz podnoszenia świadomości i rozwoju
tożsamości kulturowej i różnorodności w Europie,
• poszukiwanie sposobów rozwiązywania problemów
nurtujących społeczeństwa (dyskryminacji mniejszości,
ksenofobii, nietolerancji, ochrony środowiska,
klonowania ludzi, AIDS, narkotyków, przestępczości
zorganizowanej, itd.),
• pomoc w umacnianiu demokratycznej stabilności
Europy poprzez popieranie reform politycznych,
ustawodawczych i konstytucyjnych.
OCHRONA PRAW
OCHRONA PRAW
CZŁOWIEKA
CZŁOWIEKA
KONWENCJA
KONWENCJA
O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI
O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI
sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.,
sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.,
Artykuł 2
Artykuł 2
Prawo do życia
Prawo do życia
1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być
1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być
umyślnie pozbawiony życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego,
umyślnie pozbawiony życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego,
skazującego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.
skazującego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.
2. Pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z tym artykułem, jeżeli nastąpi w
2. Pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z tym artykułem, jeżeli nastąpi w
wyniku bezwzględnie koniecznego użycia siły:
wyniku bezwzględnie koniecznego użycia siły:
a) w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną przemocą;
a) w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną przemocą;
b) w celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania lub uniemożliwienia ucieczki osobie
b) w celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania lub uniemożliwienia ucieczki osobie
pozbawionej wolności zgodnie z prawem,
pozbawionej wolności zgodnie z prawem,
c) w działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu stłumienia zamieszek lub powstania.
c) w działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu stłumienia zamieszek lub powstania.
PROTOKÓŁ NR 6
PROTOKÓŁ NR 6
sporządzony w Strasburgu dnia 28 kwietnia 1983 r.
sporządzony w Strasburgu dnia 28 kwietnia 1983 r.
Artykuł 1
Artykuł 1
Zniesienie kary śmierci
Zniesienie kary śmierci
Znosi się karę śmierci. Nikt nie może być skazany na taką karę ani nie może
Znosi się karę śmierci. Nikt nie może być skazany na taką karę ani nie może
nastąpić jej wykonanie.
nastąpić jej wykonanie.
Artykuł 2
Artykuł 2
Kara śmierci w czasie wojny
Kara śmierci w czasie wojny
Państwo może przewidzieć w swoich ustawach karę śmierci za czyny popełnione podczas
Państwo może przewidzieć w swoich ustawach karę śmierci za czyny popełnione podczas
wojny lub w okresie bezpośredniego zagrożenia wojną; kara ta będzie stosowana jedynie
wojny lub w okresie bezpośredniego zagrożenia wojną; kara ta będzie stosowana jedynie
w przypadkach przewidzianych przez te ustawy i zgodnie z ich postanowieniami. Państwo
w przypadkach przewidzianych przez te ustawy i zgodnie z ich postanowieniami. Państwo
zawiadomi Sekretarza Generalnego Rady Europy o odpowiednich postanowieniach tych
zawiadomi Sekretarza Generalnego Rady Europy o odpowiednich postanowieniach tych
ustaw.
ustaw.
Artykuł 3
Artykuł 3
Zakaz uchylania stosowania zobowiązań
Zakaz uchylania stosowania zobowiązań
Żadne z postanowień niniejszego protokołu nie może być uchylone na podstawie artykułu 15
Żadne z postanowień niniejszego protokołu nie może być uchylone na podstawie artykułu 15
Konwencji.
Konwencji.
- brak definicji wojny i bezpośredniego zagrożenia wojennego,
- protokół nr 6 obowiązuje obok postanowień art. 2 KE
PROTOKÓŁ NR 13
PROTOKÓŁ NR 13
sporządzony w Wilnie, 3 maja 2002r.
sporządzony w Wilnie, 3 maja 2002r.
Artykuł 1 . Zniesienie kary śmierci
Artykuł 1 . Zniesienie kary śmierci
Znosi się karę śmierci. Nikt nie może być skazany na taką karę, ani nie
Znosi się karę śmierci. Nikt nie może być skazany na taką karę, ani nie
może nastąpić jej wykonanie.
może nastąpić jej wykonanie.
Artykuł 2 . Zakaz uchylania stosowania zobowiązań
Artykuł 2 . Zakaz uchylania stosowania zobowiązań
Żadne z postanowień niniejszego Protokołu nie może być uchylone na
Żadne z postanowień niniejszego Protokołu nie może być uchylone na
podstawie Artykułu
podstawie Artykułu
15
15
Konwencji.
Konwencji.
Artykuł 3 . Zakaz składania zastrzeżeń
Artykuł 3 . Zakaz składania zastrzeżeń
Niedopuszczalne jest jakiekolwiek zastrzeżenie wobec postanowień
Niedopuszczalne jest jakiekolwiek zastrzeżenie wobec postanowień
niniejszego Protokołu, składane na podstawie Artykułu 57 Konwencji
niniejszego Protokołu, składane na podstawie Artykułu 57 Konwencji
.
.
- bezwzględny nakaz zniesienia kary
śmierci
Rada Europy a ONZ
Rada Europy a ONZ
ONZ – zasięg światowy; całokształt spraw globu;
ONZ – zasięg światowy; całokształt spraw globu;
Rada Europy – organizacja regionalna;
Rada Europy – organizacja regionalna;
współudział poprzez państwa członkowskie
współudział poprzez państwa członkowskie
i bezpośrednio w pracach ONZ.
i bezpośrednio w pracach ONZ.
1951 – Umowa o współpracy z ONZ.
1951 – Umowa o współpracy z ONZ.
1971r. Układ o współpracy Sekretariatu ONZ z RE.
1971r. Układ o współpracy Sekretariatu ONZ z RE.
Utrzymywanie ścisłych kontaktów
Utrzymywanie ścisłych kontaktów
( przykłady: europejska konferencja przeciwko
( przykłady: europejska konferencja przeciwko
rasizmowi, udział w konferencjach ONZ,
rasizmowi, udział w konferencjach ONZ,
uczestnictwo RE w Tymczasowej Misji
uczestnictwo RE w Tymczasowej Misji
Administracyjnej Narodów Zjednoczonych w
Administracyjnej Narodów Zjednoczonych w
Kosowie) .
Kosowie) .
RADA EUROPY a UE
RADA EUROPY a UE
1.
1.
koordynacja + ostrożna rywalizacja
koordynacja + ostrożna rywalizacja
2.
2.
Rada Europy
Rada Europy
– o
– o
rganizacja międzynarodowa z
rganizacja międzynarodowa z
siedzibą w Strasburgu, składająca się z 46
siedzibą w Strasburgu, składająca się z 46
demokratycznych państw Europy. Została
demokratycznych państw Europy. Została
założona w celu promowania demokracji, ochrony
założona w celu promowania demokracji, ochrony
praw człowieka i rządów prawa w Europie
praw człowieka i rządów prawa w Europie
3.
3.
Rada Europejska
Rada Europejska
- r
- r
egularne (co najmniej dwa
egularne (co najmniej dwa
razy w roku) spotkanie głów państw lub szefów
razy w roku) spotkanie głów państw lub szefów
rządów państw członkowskich Unii Europejskiej,
rządów państw członkowskich Unii Europejskiej,
którego celem jest planowanie polityki Unii.
którego celem jest planowanie polityki Unii.
4.
4.
Rada Unii Europejskiej
Rada Unii Europejskiej
(Rada Ministrów) –
(Rada Ministrów) –
podstawowy organ prawodawczy UE, główny
podstawowy organ prawodawczy UE, główny
organ decyzyjny.
organ decyzyjny.
RE a UE – 2
RE a UE – 2
1. Różnica w liczbie państw członkowskich: RE –
1. Różnica w liczbie państw członkowskich: RE –
46, UE – 25
46, UE – 25
2. Różnice kompetencyjne:
2. Różnice kompetencyjne:
UE jako najbardziej zaawansowana struktura
UE jako najbardziej zaawansowana struktura
integracyjna,
integracyjna,
RE jako klasyczna organizacja międzynarodowa
RE jako klasyczna organizacja międzynarodowa
3. Wspólne kontakty techniczne, urzędnicze
3. Wspólne kontakty techniczne, urzędnicze
oraz merytoryczna współpraca.
oraz merytoryczna współpraca.
4. Bardziej utrudnione członkostwo w UE niż
4. Bardziej utrudnione członkostwo w UE niż
RE. (kryteria kopenhaskie)
RE. (kryteria kopenhaskie)
RE a UE – 3
RE a UE – 3
RE ogranicza się do działania w obszarach,które
RE ogranicza się do działania w obszarach,które
uznano za sensowne: praw człowieka,
uznano za sensowne: praw człowieka,
demokracji, kultury
demokracji, kultury
i problematyki społecznej.
i problematyki społecznej.
RE jako „strażnik i adwokat wartości
RE jako „strażnik i adwokat wartości
demokratycznych w całej Europie” .
demokratycznych w całej Europie” .
RE jako etap dla państw pokomunistycznych w
RE jako etap dla państw pokomunistycznych w
drodze do UE.
drodze do UE.
POLSKA w RADZIE EUROPY
POLSKA w RADZIE EUROPY
Status
Status
„honorowego
„honorowego
gościa” już w
gościa” już w
1989r.
1989r.
Członkostwo w
Członkostwo w
dniu 26
dniu 26
listopada1991r.
listopada1991r.
4 maja 1992 –
4 maja 1992 –
stałe
stałe
przedstawiciels
przedstawiciels
two RP przy RE
two RP przy RE
W
W
Zgromadzeniu
Zgromadzeniu
Parlamentarny
Parlamentarny
m Polskę
m Polskę
reprezentuje 12
reprezentuje 12
parlamentarzys
parlamentarzys
tów i 12
tów i 12
zastępców.
zastępców.
BIBLIOGRAFIA
BIBLIOGRAFIA
1.
1.
„
„
The Parliamentary Assembly of the
The Parliamentary Assembly of the
Council of Europe” Jerzy Jaskiernia,
Council of Europe” Jerzy Jaskiernia,
Warszawa 2003r.
Warszawa 2003r.
2.
2.
„
„
Leksykon integracji europejskiej” red.
Leksykon integracji europejskiej” red.
Janusz Ruszkowski, Wyd. Naukowe PWN,
Janusz Ruszkowski, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa 2002r.
Warszawa 2002r.
3.
3.
„
„
Rada Europy” Julian Kaczmarek, Wrocław
Rada Europy” Julian Kaczmarek, Wrocław
2002r.
2002r.
4.
4.
„
„
Wiedza o społeczeństwie. Wademecum
Wiedza o społeczeństwie. Wademecum
maturalne” P. Leszczyński, T. Snarski,
maturalne” P. Leszczyński, T. Snarski,
Gdynia 2006r.
Gdynia 2006r.
►
►
Infopoint (Punkt Informacyjny)
Infopoint (Punkt Informacyjny)
Council of Europe
Council of Europe
F - 67075 Strasbourg Cedex
F - 67075 Strasbourg Cedex
tel.
tel.
+ 333 88 41 20 33
+ 333 88 41 20 33
fax + 333 88 41 27 45
fax + 333 88 41 27 45