ODPORNOŚĆ
NIESWOISTA
KATARZYNA NOWAK GRUPA
C
ZNACZENIE ODPORNOŚCI
NIESWOISTEJ
• Pierwsza linia obrony
• Siły szybkiego reagowania
• Niekiedy nie dochodzi do aktywacji
limfocytów
• Lub tymczasowe powstrzymanie inwazji
• ZDOLNOŚĆ ROZPOZNAWANIA
CZĄSTEK OBCYCH
• NIEZMIENNOŚĆ RECEPTORÓW
• SELEKTYWNOŚĆ
• NIEZALEŻNOŚĆ OD REAKCJI SWOISTEJ
• BRAK PAMIĘCI IMMUNOLOGICZNEJ
PODSTAWOWE
MECHANIZMY
SKÓRA
• ROGOWACIEJĄCY
NASKÓREK
• POT, ŁÓJ
DROGI ODECHOWE
• RUCH RZĘSEK,
KASZEL, KICHANIE
• WYDZIELINY
POSTAWOWE MECHANIZMY
PRZEWÓD POKARMOWY
• KWAS SOLNY
• PERYSTALTYKA,
ZŁUSZCZANIE
NABŁONKA
• FLORA FIZJOLOGICZNA
KREW, WYDZIELINY
• LAKTOFERYNA,
TRANSFERYNA
• INFERFERONY, TNF
• LIZOZYM
PODSTAWOWE
MECHANIZMY
• UKŁAD DOPEŁNIACZA
• BIAŁKO C- REAKTYWNE I INNE
BIAŁKA OSTREJ FAZY
• WYSPECJALIZOWANE KOMÓRKI
ETAPY REAKCJI OBRONNEJ
• ROZPOZNANIE DROBNOUSTROJÓW
• WYSIĘK ZAPALNY
• DZIAŁALNOŚĆ KOMÓREK
ROZPOZNANIE
• DROBNOUSTROJE SĄ CELEM
STRATEGICZNYM, ALE
• MUTUJĄ SIĘ Z BARDZO DUŻĄ
CZĘSTOŚCIĄ
ROZPOZNANIE
PAMP
WZORCE
MOLEKOLARNE
ZWIĄZANE Z
PATOGENAMI
PRR
RECEPTORY
ROZPOZNAJĄC
E TE WZORCE
PAMP
• LPS dla bakterii G(-)
• MANNANY dla drożdży
• KWAS TEJCHOWY bakterie G(+)
• Dwuniciowy RNA dla wirusów
PRR
• RÓŻNORODNA BUDOWA
• ŚCISŁA KOOPERACJA
• BEZPOŚREDNIA INDUKCJA R-CJI ZAPALNEJ
• OBECNOŚĆ W RÓŻNYCH MIEJSCACH
• PIERWSZE ROZPOZNAJĄ
DROBNOUSTROJE (!)
WYDZIELANE PRR – NAJCZĘŚCIEJ
OPSONINY
KOLEKTYNY
BIAŁKO (LEKTYNA)
WIĄŻĄCE MANNOZĘ
lektynofagocytoza
lektynowa droga
aktywacji
dopełniacza
„praprzeciwciała”
mutacja – infekcje u
dzieci
KOAGLUTYNINA
fagocytoza
BIAŁKA A I D SURFAKTANTU
pneumocyty II
przewód pokarmowy
C1q DOPEŁNIACZA
*aglutynacja
drobnoustrojów
WYDZIELANE PRR
PENTRAKSONY
• BIAŁKO C-REAKTYWNE
rekacje zapalne
nowotwory
precypitacja wielocukru
C
aktywacja dopełniacza
• PENTRAKSYNA 3
• SUROWICZE BIAŁKO
AMYLOIDU
*przeciwciała i składniki
dopełniacza
POWIERZCHNIOWE PRR
UCZESTNICZĄCE W FAGOCYTOZIE
• ZMIATACZE
ROZPOZNAJĄ
lipoproteiny,
oligosacharydy,
fosfolipidy
• LEKTYNY
WIĄŻĄ oligo- i
polisacharydy,
cząsteczki Ig-podobne,
• Receptory dla fragm.
Fc przeciwciał
POWIERZCHNIOWE PRR
AKTYWUJĄCE PRR - TLR
KILKANAŚCIE TYPÓW
PRZEKAZUJĄ SYGNAŁY
AKTYWUJĄCE KOMÓRKI
OBECNE NA
FAGOLIZOSOMACH
TWORZĄ HETERODIMERY
AKTYWUJĄ CZYNNIK NF-kB
- mediatory
AKTYWUJĄ IRF
-interferony
WIĄŻĄ SIĘ TEŻ Z
ENDOGENNYMI
LIGANDAMI
UDZIAŁ TLR W INDUKCJI
ODPOWIEDZI
UDZIAŁ KOMÓREK TUCZNYCH
W ODPORNOŚCI
AKTYWACJA KOMÓREK
DENDRYTYCZNYCH
WEWNĄTRZKOMÓRKOWE
PRR
NOD - PODOBNE
ZŁOŻONA BUDOWA
Rozpoznawanie
Wiązanie nukleotydów
Przekazywanie sygnałów
NLR
NOD1,2 – aktywacja NF-
kB
3 podrodziny białek –
inflamosom -
kompleks aktywujący
kaspazę1
INNE KOMÓRKI ODPOWIEDZI
NIESWOISTEJ
GRANULOCYTY
• POWSTAJĄ W SZPIKU Z
KOMÓREK
MULTIPOTENCJALNYCH
MACIERZYSTYCH
• NAJWAŻNIEJSZE –
NEUTROFILE
( KREW-TKANKI-PRZEWÓD
POKARMOWY)
MAKROFAGI
• POWSTAJĄ Z TYCH
SAMYCH KOMÓREK
• (KREW/TKANKI)
• JEDNOJĄDRZASTE
KOMÓRKI ŻERNE –
WIELOJĄDRZASTE)
• Fagocytoza i efekt
cytotoksyczny
CHEMOTAKSJA
• C5a i C3a
• Peptydy bakterii
• Defensyny nabłonka
• Cytokiny
makrofagów
• Leukotrieny, PAF
• Białko C-reaktywne
• Kalikreina, alfa-
trombina
NAJEFEKTYWNIEJSZE
CZYNNIKI TO
C5a, LTB4,
FMLP,
CHEMOKIN
Y
AKTYWACJA
MAKROFAGI
IFN-GAMMA
Współdziała z innymi –
czynnikiem
zahamowania
makrofagów, IL-2
NEUTROFILE
IL-8
CHEMOKINY G-CSF
EOTAKSYNY
EFEKT
• ZWIĘKSZENIE EKSPRESJI ENZYMÓW
• WŁAŚCIWOŚCI BAKTERIOBÓJCZE
• CYTOTOKSYCZNOŚĆ – K.
NOWOTWOROWE
• PREZENTACJA ANTYGENÓW
• CHEMOTAKSJA
• FAGO- I PINOCYTOZA
• WYDZIELANIE CYTOKIN
BIBLIOGRAFIA
• „IMMUNOLOGIA” J.GOŁĄB, WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN,
WARSZAWA 2009r.