DIAGNOSTYKA
DIAGNOSTYKA
FIZJOLOGICZNA I -1
FIZJOLOGICZNA I -1
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA STAN
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA STAN
ZDROWIA
ZDROWIA
GENETYKA
GENETYKA
STAN
STAN
ZDROWIA
ZDROWIA
ZDROWIE
ZDROWIE
DOBROSTAN
DOBROSTAN
STAN
STAN
ZACHOROWALNOŚĆ
ZACHOROWALNOŚĆ
SOCJALNY
SOCJALNY
AKTYWNOŚĆ
AKTYWNOŚĆ
FIZYCZNA
FIZYCZNA
CZYNNIKI
CZYNNIKI
REKREACJA STYL ŻYCIA KRĄŻENIOWE
REKREACJA STYL ŻYCIA KRĄŻENIOWE
WYPOCZYNEK TYP PSYCHICZNY METABOLICZNE
WYPOCZYNEK TYP PSYCHICZNY METABOLICZNE
PRACA ŚRODOWISKO
PRACA ŚRODOWISKO
MORFOLOGICZNE
MORFOLOGICZNE
PRZYRODNICZE
PRZYRODNICZE
POLA ZDROWIA
POLA ZDROWIA
CZYNNIKI
CZYNNIKI
BAGAŻ GENETYCZNY,
BAGAŻ GENETYCZNY,
BIOLOGICZNE
BIOLOGICZNE
PREDYSPOZYCJE WRODZONE
PREDYSPOZYCJE WRODZONE
IMMUNOLOGIA, CECHY
IMMUNOLOGIA, CECHY
FIZJO-
FIZJO-
LOGICZNE I BIOCHEMICZNE,
LOGICZNE I BIOCHEMICZNE,
MORFOLOGIA JEDNOSTKI I
MORFOLOGIA JEDNOSTKI I
RODZINY
RODZINY
CZYNNIKI
CZYNNIKI
WARUNKI MIESZKANIOWE
WARUNKI MIESZKANIOWE
,
,
FIZYCZNE
FIZYCZNE
-
-
ŚRODOWISKO PRACY
ŚRODOWISKO PRACY
I WYPOCZYNKU, WARUNKI
I WYPOCZYNKU, WARUNKI
KLIMATYCZNE, OTOCZENIE
KLIMATYCZNE, OTOCZENIE
ŚRODOWISKOWE
ŚRODOWISKOWE
ŚRODOWISKO
ŚRODOWISKO
STATUS SPOŁECZNY I EKONO-
STATUS SPOŁECZNY I EKONO-
PSYCHO-
PSYCHO-
MICZNY, WSPÓŁPRACA
MICZNY, WSPÓŁPRACA
SPOŁECZNE
SPOŁECZNE
SPOŁECZNA, KONFORMIZM,
SPOŁECZNA, KONFORMIZM,
PODATNOŚC NA WPŁYWY
PODATNOŚC NA WPŁYWY
ZEWNĘTRZNE np. REKLAMA
ZEWNĘTRZNE np. REKLAMA
SPOŁECZNE WSPARCIE
SPOŁECZNE WSPARCIE
ZACHOWANIA
ZACHOWANIA
ZWYCZAJE DIETETYCZNE
ZWYCZAJE DIETETYCZNE
JEDNOSTKOWE
JEDNOSTKOWE
PALENIE I PICIE ALKOHOLU,
PALENIE I PICIE ALKOHOLU,
SKŁONNOŚĆ DO RYZYKA,
SKŁONNOŚĆ DO RYZYKA,
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA,
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA,
UNIKANIE STRESÓW (TYP A)
UNIKANIE STRESÓW (TYP A)
PROFILAKTYKA ZDROWIA
PROFILAKTYKA ZDROWIA
W ŻYCIU CODZIENNYM
W ŻYCIU CODZIENNYM
WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA
WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA
ZDOLNOŚĆ DO REALIZOWANIA
ZDOLNOŚĆ DO REALIZOWANIA
CIĘŻKICH LUB DŁUGOTRWAŁYCH
CIĘŻKICH LUB DŁUGOTRWAŁYCH
WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH Z
WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH Z
UDZIAŁEM DUŻYCH GRUP MIĘŚNI,
UDZIAŁEM DUŻYCH GRUP MIĘŚNI,
BEZ SZYBKIEGO NARASTANIA
BEZ SZYBKIEGO NARASTANIA
ZMĘCZENIA I WARUNKUJĄCYCH
ZMĘCZENIA I WARUNKUJĄCYCH
JEGO ROZWÓJ ZMIAN W
JEGO ROZWÓJ ZMIAN W
ŚRODOWISKU WEWNĘTRZNYM
ŚRODOWISKU WEWNĘTRZNYM
ORGANIZMU
ORGANIZMU
CECHĘ TĘ WARUNKUJĄ
CECHĘ TĘ WARUNKUJĄ
;
;
1.SPRAWNOŚĆ FUNKCJI ZAOPATRZENIA TLENOWEGO I
1.SPRAWNOŚĆ FUNKCJI ZAOPATRZENIA TLENOWEGO I
AKTYWIZACJA PROCESÓW BIOCHEMICZNYCH DECYDUJĄCYCH
AKTYWIZACJA PROCESÓW BIOCHEMICZNYCH DECYDUJĄCYCH
O WYKORZYSTANIU TLENOWYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
O WYKORZYSTANIU TLENOWYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
2. WIELKOŚĆ ZASOBÓW SUBSTRATÓW ENERGETYCZNYCH W
2. WIELKOŚĆ ZASOBÓW SUBSTRATÓW ENERGETYCZNYCH W
MIĘŚNIACH I INNYCH TKANKACH ORAZ SPRAWNOŚĆ ICH
MIĘŚNIACH I INNYCH TKANKACH ORAZ SPRAWNOŚĆ ICH
MOBILIZACJI
MOBILIZACJI
3. SPRAWNOŚĆ PROCESÓW WYRÓWNUJĄCYCH ZMIANY W
3. SPRAWNOŚĆ PROCESÓW WYRÓWNUJĄCYCH ZMIANY W
ŚRODOWISKU WEWNĘTRZNYM ORGANIZMU
ŚRODOWISKU WEWNĘTRZNYM ORGANIZMU
SPOWODOWANYCH WYSIŁKIEM
SPOWODOWANYCH WYSIŁKIEM
4. SKUTECZNE ELIMINOWANIE ZMIAN ZMĘCZENIOWYCH W
4. SKUTECZNE ELIMINOWANIE ZMIAN ZMĘCZENIOWYCH W
ORGANIZMIE
ORGANIZMIE
TOLERANCJA WYSIŁKU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
TOLERANCJA WYSIŁKU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
TO ZDOLNOŚĆ REALIZACJI WYSIŁKU DO MOMENTU
TO ZDOLNOŚĆ REALIZACJI WYSIŁKU DO MOMENTU
WYSTĄPIENIA NIEKORZYSTNYCH REAKCJI ZE STRONY
WYSTĄPIENIA NIEKORZYSTNYCH REAKCJI ZE STRONY
NARZĄDÓW LUB UKŁADÓW ZAJĘTYCH SCHORZENIEM
NARZĄDÓW LUB UKŁADÓW ZAJĘTYCH SCHORZENIEM
POTRZEBA KSZTAŁTOWANIA
POTRZEBA KSZTAŁTOWANIA
WYDOLNOŚCI OSOBNICZEJ
WYDOLNOŚCI OSOBNICZEJ
ZAPOBIEGANIE UPOŚLEDZENIU
ZAPOBIEGANIE UPOŚLEDZENIU
FUNKCJONALNEMU WSZYSTKICH
FUNKCJONALNEMU WSZYSTKICH
UKŁADÓW I NARZĄDÓW.
UKŁADÓW I NARZĄDÓW.
2.BUDOWANIE POTENCJAŁU WYDOLNOŚCI
2.BUDOWANIE POTENCJAŁU WYDOLNOŚCI
DLA DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ,
DLA DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ,
REKREACYJNEJ, REHABILITACYJNEJ I
REKREACYJNEJ, REHABILITACYJNEJ I
DOMOWEJ.
DOMOWEJ.
3.PRZYSTOSOWANIE DO CZYNNOŚCI ŻYCIA
3.PRZYSTOSOWANIE DO CZYNNOŚCI ŻYCIA
CODZIENNEGO
CODZIENNEGO
( SKALE ADL i IADL)
( SKALE ADL i IADL)
WYDOLNOŚC KONIECZNA DO PREWENCJI
WYDOLNOŚC KONIECZNA DO PREWENCJI
ZDROWIA
ZDROWIA
( SZCZEGÓLNIE CHORÓB SERCA
( SZCZEGÓLNIE CHORÓB SERCA
)
)
5. OPÓŹNIANIE PROCESÓW STARZENIA
5. OPÓŹNIANIE PROCESÓW STARZENIA
OSOBNICZEGO.
OSOBNICZEGO.
6.KONIECZNA AKTYWNOŚĆ TO
6.KONIECZNA AKTYWNOŚĆ TO
50%
50%
VO2.max.
VO2.max.
DLA POPRAWY STANU
DLA POPRAWY STANU
WYDOLNOŚCI.
WYDOLNOŚCI.
7. ZASADY TRENINGU
7. ZASADY TRENINGU
PROFILAKTYCZNEGO O ODPOWIEDNIEJ
PROFILAKTYCZNEGO O ODPOWIEDNIEJ
INTESYWNOŚCI
INTESYWNOŚCI
8. WŁAŚCIWE OBCIĄŻENIA ZGODNE Z
8. WŁAŚCIWE OBCIĄŻENIA ZGODNE Z
PROGRAMEM USPRAWNIANIA I STANEM
PROGRAMEM USPRAWNIANIA I STANEM
FUNKCJONALNYM PACJENTA
FUNKCJONALNYM PACJENTA
INTERPRETACJA WYTRENOWANIA
INTERPRETACJA WYTRENOWANIA
1.POSTĘP WYDOLNOŚĆI I KORZYSTNE
1.POSTĘP WYDOLNOŚĆI I KORZYSTNE
ZMIANY W METABOLIŹMIE W
ZMIANY W METABOLIŹMIE W
POCZĄTKOWYM OKRESIE TRENINGU
POCZĄTKOWYM OKRESIE TRENINGU
FIZYCZNEGO
FIZYCZNEGO
( MIEŚIĄCE, ROK)
( MIEŚIĄCE, ROK)
2. PO LATACH TRENINGU NASTĘPUJE
2. PO LATACH TRENINGU NASTĘPUJE
UTRZYMANIE KORZYSTNYCH WZKAŹNIKÓW
UTRZYMANIE KORZYSTNYCH WZKAŹNIKÓW
FIZJOLOGICZNYCH
FIZJOLOGICZNYCH
3.PROCESY ROZTRENOWANIA (HIPOKINEZJA)
3.PROCESY ROZTRENOWANIA (HIPOKINEZJA)
OGRANICZĄJĄ WYDOLNOŚĆ BARDZO SZYBKO W
OGRANICZĄJĄ WYDOLNOŚĆ BARDZO SZYBKO W
PORÓWNANIU DO OKRESU JEJ BUDOWANIA
PORÓWNANIU DO OKRESU JEJ BUDOWANIA
4.W PREWENCJI ZDROWIA NAJKORZYSTNIEJSZA
4.W PREWENCJI ZDROWIA NAJKORZYSTNIEJSZA
AKTYWNOŚC UMIARKOWANA ( 500-300
AKTYWNOŚC UMIARKOWANA ( 500-300
Kcal/TYDZ
Kcal/TYDZ
.)
.)
NAJSKUTECZNIE MOŻNA KSZTAŁTOWAĆ
NAJSKUTECZNIE MOŻNA KSZTAŁTOWAĆ
WYDOLNOŚĆ POPRZEZ:
WYDOLNOŚĆ POPRZEZ:
WYSIŁEK WYTRZYMAŁOŚCIOWY
WYSIŁEK WYTRZYMAŁOŚCIOWY
CZĘSTOTLIWOŚĆ TRENINGU
CZĘSTOTLIWOŚĆ TRENINGU
CZAS WYSIŁKU
CZAS WYSIŁKU
INTENSYWNOŚĆ PRACY FIZYCZNEJ.
INTENSYWNOŚĆ PRACY FIZYCZNEJ.
Oceniamy wydolność % V02max
Oceniamy wydolność % V02max
% HR; doskonalenie WYDOLNOŚCI
% HR; doskonalenie WYDOLNOŚCI
powyżej 30% osobniczego HR max.
powyżej 30% osobniczego HR max.
METABOLIZM KWASU MLEKOWEGO
METABOLIZM KWASU MLEKOWEGO
90% KWASU MLEKOWEGO
90% KWASU MLEKOWEGO
METABOLIZOWANE JEST W WĄTROBIE LUB W
METABOLIZOWANE JEST W WĄTROBIE LUB W
MIĘŚNIACH W GLIKOGEN
MIĘŚNIACH W GLIKOGEN
10% W PROCESIE ODDYCHANIA
10% W PROCESIE ODDYCHANIA
PRZEKSZTAŁCANE JEST W CO
PRZEKSZTAŁCANE JEST W CO
2
2
i H
i H
2
2
O.
O.
3. NAGROMADZENIE— DŁUG TLENOWY
3. NAGROMADZENIE— DŁUG TLENOWY
L.A. 2.5 LITRA
L.A. 2.5 LITRA
BEZMLECZANOWY
BEZMLECZANOWY
DO 15 Litrów
DO 15 Litrów
MLECZANOWY
MLECZANOWY
4.
4.
PRZEPŁYW PRZEZ MIĘŚNIE
PRZEPŁYW PRZEZ MIĘŚNIE
spoczynkowy
spoczynkowy
5 ml/100g/min. (25% CD)
5 ml/100g/min. (25% CD)
wysiłkowy- 40-100 ml/100g/min. (90% CD)
wysiłkowy- 40-100 ml/100g/min. (90% CD)
Przepływ wieńcowy 5% CD i w
Przepływ wieńcowy 5% CD i w
wysiłku zmienia się nieznacznie.
wysiłku zmienia się nieznacznie.
WSKAŹNIKI FIZJOLOGICZNE
WSKAŹNIKI FIZJOLOGICZNE
W WYSIŁKU
W WYSIŁKU
PAR
PAR
.
.
BPs BPd HR SV CD VO
BPs BPd HR SV CD VO
2
2
VE
VE
m
m
mHg
mHg
ud/min ml l/min ml
ud/min ml l/min ml
l/min
l/min
SPOCZ.
SPOCZ.
80 120 70 70 5 250 8
80 120 70 70 5 250 8
WYSIŁ.
WYSIŁ.
70 200 180 150 25 5000
70 200 180 150 25 5000
150
150
%wzrostu
%wzrostu
50 150 100 500 2000
50 150 100 500 2000
1500
1500
Diagnostyka fizjologiczna
Diagnostyka fizjologiczna
ćwiczeń
ćwiczeń
fizjoterapeutycznych
fizjoterapeutycznych
1.Test diagnostyczny właściwy do pomiaru
1.Test diagnostyczny właściwy do pomiaru
danej cechy lub zestawu czynności
danej cechy lub zestawu czynności
motorycznych.
motorycznych.
2.W diagnostyce fizjologicznej należy
2.W diagnostyce fizjologicznej należy
stosować
stosować
wystandaryzowane, metodycznie
wystandaryzowane, metodycznie
poprawne
poprawne
próby czynnościowe.
próby czynnościowe.
3.W kolejnych badaniach wyniki można
3.W kolejnych badaniach wyniki można
porównać ze sobą oraz badaniami
porównać ze sobą oraz badaniami
wykonanymi przy użyciu
wykonanymi przy użyciu
tego samego testu.
tego samego testu.
4.Badania czynnościowe powinny
4.Badania czynnościowe powinny
być w miarę proste w metodyce
być w miarę proste w metodyce
wykonania zaś uzyskany wynik
wykonania zaś uzyskany wynik
powinien rzetelnie informować o
powinien rzetelnie informować o
stanie danej cechy.
stanie danej cechy.
5.Trudności motoryczne w
5.Trudności motoryczne w
wykonaniu testu (szczególnie w
wykonaniu testu (szczególnie w
różnych rodzajach
różnych rodzajach
niepełnosprawności) nie mogą mieć
niepełnosprawności) nie mogą mieć
wpływu na końcowy wynik badań.
wpływu na końcowy wynik badań.
6.Testy fizjologiczne powinny być
6.Testy fizjologiczne powinny być
specyficzne dla wieku , płci, danego
specyficzne dla wieku , płci, danego
schorzeń lub ograniczenia funkcji i
schorzeń lub ograniczenia funkcji i
możliwości ruchowych i wydolnościowych
możliwości ruchowych i wydolnościowych
badanego
badanego
7. Uzyskane wyniki z
7. Uzyskane wyniki z
przeprowadzonych
przeprowadzonych
badań powinny być opisane zgodnie z
badań powinny być opisane zgodnie z
obowiązującą terminologią diagnostyczną
obowiązującą terminologią diagnostyczną
dla pomiaru danej cechy oraz podane
dla pomiaru danej cechy oraz podane
według systemu pomiarowego
według systemu pomiarowego
międzynarodowych jednostek
międzynarodowych jednostek
SI (Systeme International )
SI (Systeme International )
dla porównania z literaturą obcojęzyczną
dla porównania z literaturą obcojęzyczną
Oraz znajomości wyników badań
Oraz znajomości wyników badań
laboratoryjnych
laboratoryjnych
8.Przed rozpoczęciem badań
8.Przed rozpoczęciem badań
diagnostycznych należy poinformować
diagnostycznych należy poinformować
badanych pacjentów o celu i zasadach
badanych pacjentów o celu i zasadach
badań. Po ich zakończeniu natomiast
badań. Po ich zakończeniu natomiast
należy omówić uzyskane wyniki z
należy omówić uzyskane wyniki z
badanymi.
badanymi.
9. Testy diagnostyczne wykonywane
9. Testy diagnostyczne wykonywane
wielokrotnie w określonym czasie
wielokrotnie w określonym czasie
powinny być wykonywane w jednakowych
powinny być wykonywane w jednakowych
warunkach otoczenia (temperatury,
warunkach otoczenia (temperatury,
wilgotności powietrza itp.) oraz przez ten
wilgotności powietrza itp.) oraz przez ten
sam zespół badawczy i jednakowa
sam zespół badawczy i jednakowa
metodyką pomiarową
metodyką pomiarową
10. Wynik testu diagnostycznego
10. Wynik testu diagnostycznego
nie powinien stanowić jedynego
nie powinien stanowić jedynego
kryterium oceny klinicznej pacjenta,
kryterium oceny klinicznej pacjenta,
możliwe są bowiem wysoce
możliwe są bowiem wysoce
indywidualne reakcje badanego
indywidualne reakcje badanego
niezgodne z jego osobniczymi
niezgodne z jego osobniczymi
możliwościami fizjologicznymi.
możliwościami fizjologicznymi.
11. Stosujemy zawsze bardzo
11. Stosujemy zawsze bardzo
indywidualną procedurę badawczą
indywidualną procedurę badawczą
uwzględniając aktualny stan kliniczny
uwzględniając aktualny stan kliniczny
pacjenta i zalecenia lekarskie w tym
pacjenta i zalecenia lekarskie w tym
postępowaniu.
postępowaniu.
BADANE CECHY OSOBNICZE
BADANE CECHY OSOBNICZE
W zakresie kontroli funkcjonalnej
W zakresie kontroli funkcjonalnej
procesu rehabilitacji ( możliwości
procesu rehabilitacji ( możliwości
motorycznych pacjenta) badamy
motorycznych pacjenta) badamy
następujący zespół cech:
następujący zespół cech:
1. WYDOLNOŚĆ FIZYCZNĄ
1. WYDOLNOŚĆ FIZYCZNĄ
(
(
mierzoną:-
mierzoną:-
zużyciem tlenu, progami
zużyciem tlenu, progami
metabolicznymi, LT, zasobami
metabolicznymi, LT, zasobami
energetycznymi, mocą układu
energetycznymi, mocą układu
krążenia i oddychania, zmianami
krążenia i oddychania, zmianami
równowagi kwasowo-zasadowej (pH),
równowagi kwasowo-zasadowej (pH),
składem włókien mięśniowych
składem włókien mięśniowych
(
(
Typ I, Typ IIA IIX
Typ I, Typ IIA IIX
.)- badania
.)- badania
biopsyjne.
biopsyjne.
2.
2.
SPRAWNOŚĆ FIZYCZNĄ
SPRAWNOŚĆ FIZYCZNĄ
(
(
mierzoną
mierzoną
: - siłą mięśni,
: - siłą mięśni,
koordynacja nerwowo- mięśniową,
koordynacja nerwowo- mięśniową,
ruchomością w stawach,
ruchomością w stawach,
gibkością, zakresem i szybkością
gibkością, zakresem i szybkością
ruchów, orientacją przestrzenną.
ruchów, orientacją przestrzenną.
3.BUDOWĘ ANTROPOMETRYCZNĄ
3.BUDOWĘ ANTROPOMETRYCZNĄ
określaną
określaną
:
:
- proporcjami
- proporcjami
tkankowymi tkanka tłuszczowa,
tkankowymi tkanka tłuszczowa,
LBM, masę i wysokość ciała,
LBM, masę i wysokość ciała,
obwody i długość kończyn.)
obwody i długość kończyn.)
4. CECHY PSYCHICZNE
4. CECHY PSYCHICZNE
Takie jak
Takie jak
:
:
pobudliwość,
pobudliwość,
typ układu nerwowego,
typ układu nerwowego,
reaktywność ,
reaktywność ,
czas reakcji,
czas reakcji,
męczliwość psychiczna,
męczliwość psychiczna,
koncentracja uwagi,
koncentracja uwagi,
psychonerwice zmęczeniowe.
psychonerwice zmęczeniowe.
T.A.B.S
T.A.B.S
Temporary Able Bodied
Temporary Able Bodied
Subject
Subject
10 %-populacji dzieci i
10 %-populacji dzieci i
młodzieży
młodzieży
30 % -populacji wieku
30 % -populacji wieku
średniego
średniego
50 %populacji ludzi powyżej
50 %populacji ludzi powyżej
50 l
50 l
80 %populacji ludzi powyżej 65
80 %populacji ludzi powyżej 65
Testy Diagnostyczne
Testy Diagnostyczne
1.Określenie upośledzenia
1.Określenie upośledzenia
funkcjonalnego
funkcjonalnego
2.Określenie wydolności fizycznej
2.Określenie wydolności fizycznej
( dla potrzeb czynności życia codziennego)
( dla potrzeb czynności życia codziennego)
3.Ocena skuteczności programu
3.Ocena skuteczności programu
leczenia i rehabilitacji
leczenia i rehabilitacji
WYSIŁEK SUBMAKSYMALNY
WYSIŁEK SUBMAKSYMALNY
PONIŻEJ
PONIŻEJ
VO
VO
2
2
max.
max.
WYRAŻANY
WYRAŻANY
W % NP.% HR; %VE;% OBCIĄŻENIA PRACĄ
W % NP.% HR; %VE;% OBCIĄŻENIA PRACĄ
WYSIŁEK MAKSYMALNY
WYSIŁEK MAKSYMALNY
PODCZAS PRACY FIZYCZNEJ ZUŻYCIE TLENU ODPOWIADA
PODCZAS PRACY FIZYCZNEJ ZUŻYCIE TLENU ODPOWIADA
MAKSYMALNEMU JEGO POBOROWI
MAKSYMALNEMU JEGO POBOROWI
WYSIŁEK SUPRAMAKSYMALNY
WYSIŁEK SUPRAMAKSYMALNY
WYSIŁEK, PRZY KTÓRYM OBCIĄŻENIE WYSIŁKOWE PRZEKRACZA
WYSIŁEK, PRZY KTÓRYM OBCIĄŻENIE WYSIŁKOWE PRZEKRACZA
MOŻLIWOŚCI OSIĄGNIĘCIA OSOBNICZEGO
MOŻLIWOŚCI OSIĄGNIĘCIA OSOBNICZEGO
V0
V0
2
2
max
max
FIZJOLOGICZNA KLASYFIKACJA
FIZJOLOGICZNA KLASYFIKACJA
WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH
WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH
ZALEŻY OD:
ZALEŻY OD:
RODZAJU ZAANGAŻOWANYCH DO
RODZAJU ZAANGAŻOWANYCH DO
SKURCZU WŁÓKIEN MIĘŚNIOWYCH.
SKURCZU WŁÓKIEN MIĘŚNIOWYCH.
WIELKOŚĆI GRUP MIĘŚNIOWYCH
WIELKOŚĆI GRUP MIĘŚNIOWYCH
BIORĄCYCH UDZIAŁ W WYSIŁKU.
BIORĄCYCH UDZIAŁ W WYSIŁKU.
RODZAJU SUBSTRATÓW
RODZAJU SUBSTRATÓW
ENERGETYCZNYCH WYKORZYSTYWANYCH
ENERGETYCZNYCH WYKORZYSTYWANYCH
DO SKURCZU MIĘŚNIOWEGO.
DO SKURCZU MIĘŚNIOWEGO.
.
.
Efektywność ćwiczeń leczniczych zależy;
Efektywność ćwiczeń leczniczych zależy;
1. RODZAJU WYSIŁKU
1. RODZAJU WYSIŁKU
2. CZĘŚTOTLIWOŚCI ĆWICZEŃ
2. CZĘŚTOTLIWOŚCI ĆWICZEŃ
3. STANU FIZJOLOGICZNEGO USTROJU
3. STANU FIZJOLOGICZNEGO USTROJU
4. INTENSYWNOŚCI PRACY FIZYCZNEJ.
4. INTENSYWNOŚCI PRACY FIZYCZNEJ.
5. CZASU TRWANIA WYSIŁKU.
5. CZASU TRWANIA WYSIŁKU.
RODZAJE WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH
RODZAJE WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH
1.DYNAMICZNE (IZOTONICZNE) –
1.DYNAMICZNE (IZOTONICZNE) –
STATYCZNE (IZOMETRYCZNE)
STATYCZNE (IZOMETRYCZNE)
2. LOKALNE (do 30%MASY MIĘŚNI),
2. LOKALNE (do 30%MASY MIĘŚNI),
OGÓLNE > 30% MASY MIĘŚNI
OGÓLNE > 30% MASY MIĘŚNI
= KRÓTKOTRWAŁE (ANAEROBOWE)- 2 min
= KRÓTKOTRWAŁE (ANAEROBOWE)- 2 min
= ŚREDNIE DO - 60 min.
= ŚREDNIE DO - 60 min.
= DŁUGOTRWAŁE ( AEROBOWE) > 60 min.
= DŁUGOTRWAŁE ( AEROBOWE) > 60 min.
OBCIĄŻENIA WYSIŁKOWE
OBCIĄŻENIA WYSIŁKOWE
OBCIĄŻENIE BEZWZGLĘDNE
OBCIĄŻENIE BEZWZGLĘDNE
—
—
OZNACZA ILOŚĆ ENERGII ZUŻYTEJ
OZNACZA ILOŚĆ ENERGII ZUŻYTEJ
PODCZAS PRACY W JEDNOSTCE CZASU
PODCZAS PRACY W JEDNOSTCE CZASU
( MOC WYSIŁKU )
( MOC WYSIŁKU )
OBCIĄŻENIE WZGLĘDNE
OBCIĄŻENIE WZGLĘDNE
-
-
OKREŚLANE JAKO % OBCIĄŻENIA max.
OKREŚLANE JAKO % OBCIĄŻENIA max.
( V0
( V0
2
2
max, HR, MOCY WYSIŁKU)
max, HR, MOCY WYSIŁKU)
SUBMAKSYMALNE < V0
SUBMAKSYMALNE < V0
2
2
max.
max.
MAKSYMALNE = V0
MAKSYMALNE = V0
2
2
max.
max.
SUPRAMAKSYMALNE > V0
SUPRAMAKSYMALNE > V0
2
2
max.
max.
OCENA CIĘŻKOŚĆI PRACY FIZYCZNEJ
OCENA CIĘŻKOŚĆI PRACY FIZYCZNEJ
CEL DIAGNOSTYCZNY OKREŚLA OCENĘ
CEL DIAGNOSTYCZNY OKREŚLA OCENĘ
CIĘŻKOŚĆI WYSIŁKU FIZYCZNEGO
CIĘŻKOŚĆI WYSIŁKU FIZYCZNEGO
PRACA DYNAMICZNA STATYCZNA
PRACA DYNAMICZNA STATYCZNA
LEKKI < 10% V0
LEKKI < 10% V0
2
2
max. >15 % MVC
max. >15 % MVC
ŚREDNI =10-30 V0
ŚREDNI =10-30 V0
2
2
max 5-30%
max 5-30%
MVC
MVC
CIĘŻKI = 30- 50 V0
CIĘŻKI = 30- 50 V0
2
2
max. 30-50%
max. 30-50%
MVC
MVC
B. CIĘŻKI>50%V0
B. CIĘŻKI>50%V0
2
2
max. > 50%
max. > 50%
MVC
MVC
ZASADY FIZJOLOGICZNE WARUNKUJĄCE
ZASADY FIZJOLOGICZNE WARUNKUJĄCE
EFEKT TRENINGOWY
EFEKT TRENINGOWY
1) Zmiany potreningowe korzystniejsze,
1) Zmiany potreningowe korzystniejsze,
jeśli ćwiczenia wykonują grupy
jeśli ćwiczenia wykonują grupy
mięśniowe lepiej wytrenowane i
mięśniowe lepiej wytrenowane i
przygotowane do wysiłku
przygotowane do wysiłku
2) W treningu osób dorosłych stosujemy
2) W treningu osób dorosłych stosujemy
obciążenia submaksymalne (% V0
obciążenia submaksymalne (% V0
2
2
max;
max;
HRmax; %MVC), testy o wzrastającym
HRmax; %MVC), testy o wzrastającym
obciążeniu. Kryterium graniczne: bóle
obciążeniu. Kryterium graniczne: bóle
mięśni, obniżenie HR i BP, potliwość,
mięśni, obniżenie HR i BP, potliwość,
zaczerwienienie skóry, zmiany EKG
zaczerwienienie skóry, zmiany EKG
(powyżej 40 lat konieczna kontrola EKG)
(powyżej 40 lat konieczna kontrola EKG)
EFFEKT TRENINGOWY
EFFEKT TRENINGOWY
Najkorzystniejszy trening izotoniczny
Najkorzystniejszy trening izotoniczny
Trening statyczny nie zwiększa V0
Trening statyczny nie zwiększa V0
2
2
max;
max;
długotrwałe ćwiczenia statyczne jedynie
długotrwałe ćwiczenia statyczne jedynie
w stanach dłuższej hipokinezji
w stanach dłuższej hipokinezji
MVC poprawa 10%-15% kilkuminutowe
MVC poprawa 10%-15% kilkuminutowe
ćwiczenia MVC poprawa 30%
ćwiczenia MVC poprawa 30%
MVC poprawa > 60% duża intensywność
MVC poprawa > 60% duża intensywność
ćwiczeń
ćwiczeń
4)
4)
Trening dynamiczny kończyn
Trening dynamiczny kończyn
górnych
górnych
poprawia wydolność do 60%-80% w
poprawia wydolność do 60%-80% w
stosunku do treningu izotonicznego
stosunku do treningu izotonicznego
kończyn dolnych
kończyn dolnych
5) Ćwiczenia powinny angażować jak
5) Ćwiczenia powinny angażować jak
największą grupę mięśni
największą grupę mięśni
6) Poprawa V0
6) Poprawa V0
2
2
max
max
o
o
10 ml 0
10 ml 0
2
2
/kg /min
/kg /min
odpowiada
odpowiada
fizjologicznemu odmłodzeniu o kilka
fizjologicznemu odmłodzeniu o kilka
lat
lat
Zasady treningu leczniczego
Zasady treningu leczniczego
:
:
-
-
w pierwszej kolejności doskonalimy
w pierwszej kolejności doskonalimy
wydolność potem siłę mięśni
wydolność potem siłę mięśni
- małe obciążenia
- małe obciążenia
większa częstotliwość
większa częstotliwość
- utrata wydolności (hipokinezja) szybsza
- utrata wydolności (hipokinezja) szybsza
niż jej pozyskiwanie
niż jej pozyskiwanie
- efekt treningu - mechanizmy obwodowe
- efekt treningu - mechanizmy obwodowe
(mięśnie)
(mięśnie)
mechanizmy centralne
mechanizmy centralne
(narządowe)
(narządowe)
- wzrost HR - praca statyczna
- wzrost HR - praca statyczna
małe grupy
małe grupy
mięśniowe
mięśniowe
duże grupy mięśniowe
duże grupy mięśniowe
SPECYFIKA WYSIŁKOWYCH REAKCJI
SPECYFIKA WYSIŁKOWYCH REAKCJI
FIZJOLOGICZNYCH W REHABILITACJI
FIZJOLOGICZNYCH W REHABILITACJI
1.Hipokinezja towarzysząca chorobie lub
1.Hipokinezja towarzysząca chorobie lub
urazowi pogarsza znacząco wydolność
urazowi pogarsza znacząco wydolność
krążenia i oddychania, zmniejsza siłę
krążenia i oddychania, zmniejsza siłę
mięśniową i sprawność ustrojową.
mięśniową i sprawność ustrojową.
2. Ograniczenie funkcji czynnej masy
2. Ograniczenie funkcji czynnej masy
mięśniowej zaburza relację pomiędzy
mięśniowej zaburza relację pomiędzy
krążeniem centralnym a obwodowym.
krążeniem centralnym a obwodowym.
3. Wysiłek ćwiczeń rehabilitacyjnych o
3. Wysiłek ćwiczeń rehabilitacyjnych o
dużej intensywności powoduje
dużej intensywności powoduje
nadmierne ciśnienie krwi w zmniejszonej
nadmierne ciśnienie krwi w zmniejszonej
masie mięśni.
masie mięśni.
4
4
.
.
Mniejsza masa czynnych mięśni
Mniejsza masa czynnych mięśni
ogranicza powrót krwi do serca, bowiem
ogranicza powrót krwi do serca, bowiem
zalega ona w obszarach porażonych
zalega ona w obszarach porażonych
5. Ograniczona wydolność fizyczna,
5. Ograniczona wydolność fizyczna,
mierzona
mierzona
V0
V0
2
2
max.
max.
upośledza funkcję
upośledza funkcję
płuc, bowiem mięśnie oddechowe, w
płuc, bowiem mięśnie oddechowe, w
trakcie swojego metabolizmu zużywają 5
trakcie swojego metabolizmu zużywają 5
%-10% dostarczanego tlenu.
%-10% dostarczanego tlenu.
6. Zaburzenia koordynacji ruchowej,
6. Zaburzenia koordynacji ruchowej,
obserwowane w procesie rehabilitacji
obserwowane w procesie rehabilitacji
pogarszają wartość współczynnika pracy
pogarszają wartość współczynnika pracy
użytecznej wykonywanych ćwiczeń.
użytecznej wykonywanych ćwiczeń.
PROBLEMY BADAWCZE ORAZ
PROBLEMY BADAWCZE ORAZ
DIAGNOSTYCZNE Z ZAKRESU
DIAGNOSTYCZNE Z ZAKRESU
FIZJOLOGII WYSIŁKU W FIZJOTERAPII.
FIZJOLOGII WYSIŁKU W FIZJOTERAPII.
1. Sprecyzować pojęcie wydolności
1. Sprecyzować pojęcie wydolności
fizycznej w odniesieniu do rehabilitacji
fizycznej w odniesieniu do rehabilitacji
(tolerancja wysiłku)
(tolerancja wysiłku)
2. Określić, jakie wskaźniki wydolności
2. Określić, jakie wskaźniki wydolności
są najbardziej diagnostyczne dla
są najbardziej diagnostyczne dla
procesu rehabilitacji.
procesu rehabilitacji.
3. Dokonać próby określenia norm
3. Dokonać próby określenia norm
wydolności fizycznej dla płci, różnych
wydolności fizycznej dla płci, różnych
schorzeń, wieku pacjentów.
schorzeń, wieku pacjentów.
4. Określić dolny stopień wydolności
4. Określić dolny stopień wydolności
jako stan graniczny oddzielający
jako stan graniczny oddzielający
zdrowie - choroba.
zdrowie - choroba.
5. Opracować zakres korelacji
5. Opracować zakres korelacji
pomiędzy wskaźnikami wydolności a ;
pomiędzy wskaźnikami wydolności a ;
skalą ADL i IADL.
skalą ADL i IADL.
6. Ocenić, w jakim zakresie choroba
6. Ocenić, w jakim zakresie choroba
lub upośledzenie danej funkcji
lub upośledzenie danej funkcji
wpływa na wydolnością fizyczną.
wpływa na wydolnością fizyczną.
7. Zbadać, jaki rodzaj ćwiczeń
7. Zbadać, jaki rodzaj ćwiczeń
fizycznych w rehabilitacji
fizycznych w rehabilitacji
najskuteczniej poprawia wydolność
najskuteczniej poprawia wydolność
osobniczą pacjenta.
osobniczą pacjenta.
8. Zbadać, czy szpitalne badania
8. Zbadać, czy szpitalne badania
kliniczne i laboratoryjne mogą być
kliniczne i laboratoryjne mogą być
wykorzystane do prognozowania
wykorzystane do prognozowania
wydolności pacjenta (
wydolności pacjenta (
korelacje pomiędzy
korelacje pomiędzy
wskaźnikami fizjologicznymi i
wskaźnikami fizjologicznymi i
biochemicznymi).
biochemicznymi).
9. Badać wnikliwiej, fizjologię zjawisk
9. Badać wnikliwiej, fizjologię zjawisk
odmiennych od norm populacyjnych
odmiennych od norm populacyjnych
występujących w rehabilitacji, takich jak:
występujących w rehabilitacji, takich jak:
wysoka aktywność - niskie V0
wysoka aktywność - niskie V0
2
2
max;
max;
wysoka aktywność – brak schorzenia układu
wysoka aktywność – brak schorzenia układu
krążenia;
krążenia;
wysoki LDL - brak CHD;
wysoki LDL - brak CHD;
nieodpowiednia dieta - niski cholesterol;
nieodpowiednia dieta - niski cholesterol;
poprawa koordynacji mięśniowej -
poprawa koordynacji mięśniowej -
pogarszanie wartości współczynnika pracy
pogarszanie wartości współczynnika pracy
mechanicznej.
mechanicznej.
10. Obserwować uważnie korelacje
10. Obserwować uważnie korelacje
pomiędzy takimi zależnościami jak
pomiędzy takimi zależnościami jak
:
:
długością życia a stanem wydolności;
długością życia a stanem wydolności;
hipokinezja -wydolność;
hipokinezja -wydolność;
rodzaj choroby - stan wydolności;
rodzaj choroby - stan wydolności;
czas rehabilitacji - stopień wydolności.
czas rehabilitacji - stopień wydolności.
zachowania osobnicze- a stan zdrowia
zachowania osobnicze- a stan zdrowia
rodzaj fizjoterapii a stan zdrowia
rodzaj fizjoterapii a stan zdrowia
skuteczność diagnostyki
skuteczność diagnostyki
fizjoteapeutycznej
fizjoteapeutycznej