KRIOCHIRURGIA W

CHOROBACH SKÓRY

KRIOBIOLOGIA

HISTORIA

KRIOTERAPII

• 1661 DUŃCZYK THOMAS

BARTOLINUS – terapeutyczne
zastosowanie śniegu i lodu

• 1861 FRIEDRICH VON ESMARCH

-zimno jako środek przeciwzapalny

• 1855 JAMES ARNOTT – wpływ niskiej

temperatury na zmiany nowotworowe
powodujące zatrzymanie wzrostu

HISTORIA

KRIOTERAPII

• 1855 GERHARDT - LECZENIE

GRUŹLICY TOCZNIOWEJ SKÓRY

• 1899 WHITE – brodawki,

znamiona, liszaj rumieniowaty i

stany przedrakowe skóry

• 1907 PUSEY – krioterapia
• 1925 GIRAUDEAU – leczenie

trądzika i naczyniaków pastą

śniegową

HISTORIA

KRIOTERAPII

• 1950 ALLINGTON – leczenie

zmian skórnych ciekłym azotem

• 1960 COOPER-LEE – operacja

neurochirurgiczna

• 1967 AMOILS - DWUTLENEK

WĘGLA

• 1961 KRWAWICZ – krioekstakcja

soczewki w leczeniu zaćmy

METODY

UZYSKIWANIA

NISKICH

TEMPERATUR

• APARATURA KRIOCHIRURGICZNA
• URZĄDZENIA CHŁODZONE

DWUTLENKIEM WĘGLA

• URZĄDZENIA CHŁODZONE

PODTLENKIEM AZOTU

• URZĄDZENIA CHŁODZONE CIEKŁYM

AZOTEM

• URZĄDZENIA OPARTE NA ZJAWISKU

TERMOELEKTRYCZNYM

CZYNNIKI CHŁODZĄCE

CZYNNIK CHŁODNICZY TEMPERATU

RA WRZENIA

CHLORODIFLUOROME
TAN

-40,8

CHLOREK DIMETYLU I
PROPAN

-24, -42

DWUTLENEK WĘGLA

-78.9

PODTLENEK AZOTU

-88,7

CIEKŁY AZOT

-195,8

METODY

KRIOCHIRURGII

• Zamrażanie przy pomocy wacików

(deep steak)

• Metoda natryskowa
• Zamrażanie aplikatorami

zamkniętymi
-odkażanie aplikatorów
-środki ostrożności przy
użytkowaniu cieczy kriogenicznych

Ocena strefy

zamrożenia

• Do 3 mm – tworzenie rąbka

lodowego

• Wielkość kuli lodowej
• Czas rozmrażania
• Pomiar temperatury za pomocą

termopar

• Pomiar przepływu prądu

elektrycznego

Podstawowe zmiany

komórkowe i tkankowe

pod wpływem

zamrożenia

Stopień uszkodzenia tkanek

• Szybkość spadku temperatury
• Szybkość rozmrażania
• Czas ekspozycji komórek na

temperatury poniżej punktu

zamarzania

• Wartość temperatury najniższej

osiągniętej w tkance docelowej

NASILENIE ZMIAN PO

ZAMROŻENIU

• Skład komórkowy i struktura

tkanki

• Osmolarność i przewodnictwo

cieplne

• Unaczynienie

MECHANIZM

USZKODZENIA

TKANEK

• Tworzenie kryształków lodu
• Zmiany stężeń elektrolitów i

odwodnienie

• Proces rekrystalizacji
• Staza naczyniowa
• Zatrzymanie ruchu plazmy

Zmiany kliniczne w

skórze pod wpływem

zimna

• RUMIEŃ
• PĘCHERZ
• MARTWICA
• ZIARNINOWANIE
• NASKÓRKOWANIE
• BLIZNA

KRIOCHIRURGIA

NOWOTWORÓW

SKÓRY

• WSKAZANIA DO

KRIOCHIRURGII

• TECHNIKA ZABIEGU
• METODYKA KRIOCHIRURGII

NOWOTWORÓW W
NIEKTÓRYCH
UMIEJSCOWIENIACH

• TERAPIA SKOJARZONA

WSKAZANIA

• EPITHELIOMA BASOCELLULARE
• CARCINOMA SPINOCELLULARE
• CHOROBA BOWENA
• ERYTHROPLASIA Queyrat
• Nabłoniak gruczolakowaty

torbielowaty

• CHOROBA KAPOSIEGO
• LEIOMYOSARCOMA

WSKAZANIA DO

KRIOCHIRURGII CARCINOMA

BASOCELULLARE

• WYKWITY O KLINICZNIE

WYRAŹNYCH GRANICACH

• LICZNE WYKWITY
• GUZY O ŚREDNICY DO 2 CM
• OGNISKA NOWOTWOROWE

POŁOŻONE NAD TKANKA CHRZĘSTNĄ
I KOSTNĄ

• ZMIANY ZAINFEKOWANE
• GUZY NAWROTOWE PO TRG-TERAPII

WSKAZANIA DO

KRIOCHIRURGII

CARCINOMA

SPINOCELULLARE

• PODOBNIE JAK CARCINOMA

BASOCELULLARE

• TYLKO ZMIANY WYRAŹNIE

ODGRANICZONE I
POWIERZCHOWNE ZWŁASZCZA
WYCHODZĄCE Z ROGOWACENIA

KRIOCHIRURGIA A

UMIEJSCOWIENIE

• MAŁŻOWINY USZNE
• NOS
• POWIEKI
• WARGA GÓRNA
• SKROŃ
• MOSTEK
• TUŁÓW
• KOŃCZYNY
• SKÓRA OWŁOSIONA GŁOWY

WZGLĘDNE

PRZECIWWSKAZANIA

•

GUZY PRZEKRACZAJĄCE ŚREDNICĘ 2 CM

•

NAWROTY PO INNYCH METODACH LECZENIA

•

OGNISKA POŁOŻONE W MIEJSCACH O

WYSOKIM RYZYKU NAWROTU

•

GUZY NA KOŃCZYNIE DOLNEJ

•

GUZY NA BOCZNYCH POWIERZCHNIACH

PALCÓW IW DOLE ŁOKCIOWYM

•

NOWOTWORY NACIEKAJĄCE CHRZĄSTKĘ LUB

OKOSTNĄ

•

TWARDZINOPODOBNE UTKANIE NABŁONIAKA

•

BRAK DOŚWIADCZENIA OSOBY

WYKONUJĄCEJ ZABIEG

PRZECIWWSKAZANIA W

RAKU

KOLCZYSTOKOMÓRKOWYM

• Wykwity na małżowinie usznej,

powiece i nosie o wyczuwalnym

głębszym nacieku

• Ostrożnie kwalifikować chorych z

ogniskami na wargach

• Poza lokalizacja i stopniem

naciekania należy wziąć pod uwagę

średnicę, szybkość wzrostu, stopień

zróżnicowania histologicznego,

etiologię zmiany

TECHNIKA ZABIEGU

• Szybkie zamrożenie, powolne

rozmrażanie, natychmiastowe

powtórzenia cyklu

• Kriochirurgia nowotworów wymaga

krionekrozy takiej objętości tkanki jakby

była wycięta chirurgicznie

• Metoda kontaktowa jest zalecana do

głębszych wykwitów

• Strefa wymrożenia powinna przekroczyć

0,5-1 cm widoczna klinicznie srednicę

nowotworu

STANY PRZEDRAKOWE

I ROZROSTY ŁAGODNE

• ROGOWACENIE SŁONECZNE
• LEUKOPLAKIA
• RÓG SKÓRNY
• BRODAWKA ŁOJOTOKOWA
• ROGOWIAK

KOLCZYSTOKOMÓRKOWY

• ACANTHOMA CLAROCELLULARE

STANY PRZEDRAKOWE

I ROZROSTY ŁAGODNE

• LYMPHOCYTOMA
• SYRINGOMA
• FIBROMA
• CYSTA ŚŁUZOWA
• ADENOMA SEBACEUM (CHOROBA

BURNEVILLE-PRINGLA)

• ZIARNINIAK TWARZY

PRZYGOTOWANIE DO

ZABIEGU

Brodawki

• Maksymalne zmiękczenie i spłaszczenie
• 50% maść salicylowa
• Preparaty mocznikowe
• Kąpiel mydlana
• Ścięcie skalpelem
• Zmniejszenie grubości warstwy rogowej

i jej nawodnienie skraca zabieg i
wpływa na wynik leczenia

POSTĘPOWANIE PO

ZABIEGU

• LEKI PRZECIWBÓLOWE
• KRIOTERAPIA ZNIECZULAJĄCA
• USUWANIE POKRYWY

PĘCHERZA (4-7 doby po zabiegu)

• OSŁONA ANTYBIOTYKOWA
• KONTROLA I DOMRAŻANIE

ZMIAN CO TYDZIEŃ

ZMIANY NACZYNIOWE

• NACZYNIAK JAMISTY
• NACZYNIAK PŁASKI
• NACZYNIAK STARCZY
• ZIARNINIAK NACZYNIOWY
• NACZYNIAK GWIAŹDZISTY
• NACZYNIAK ROGOWACIEJACY

ZMIANY

BARWNIKOWE

• PLAMY SOCZEWICOWATE
• ZŁOŚLIWE PLAMY

SOCZEWICOWATE

• ZNAMIONA KOMÓRKOWE
• MELANOMA MALIGNUM

- zabieg paliatywny
- kriofiksacja
- przerzuty

NAJCZĘŚCIEJ

STOSOWANE

TECHNIKI

• KRIODESTRUKCJA KONTAKTOWA
• KRIODESTRUKCJA NATRYSKOWA

Z OGRANICZNIKIEM

• KRIODESTRUKCJA NATRYSKOWA

OTWARTA

• DEEPSTICK
• KRIOTERAPIA NATRYSKOWA
• KRIOMASAŻ WATĄ

PRZECIWWSKAZANIA DO

KRIOCHIRURGII

OBJAWY NIEPOŻĄDANE I

POWIKŁANIA

Waldemar Placek

Bydgoszcz

PRZECIWWSKAZANIA

• Nietolerancja niskich temperatur
• Pokrzywka z zimna
• Krioglobulinemia
• Opryszczki nawrotowe
• Skłonność do bliznowców i blizn

przerosłych

• Brak doswiadczenia wykonującego