REHABILITACJA

W CHOROBIE PARKINSONA

Akademia Wychowania Fizycznego w
Katowicach

prof. dr hab. n. med. Józef Opara

specjalista neurologii i rehabilitacji

Reh. w PD

DEFINICJA REHABILITACJI

 

rewalidacja, resocjalizacja, readaptacja

(„doleczanie”)

 
„Proces medyczno – społeczny, który dąży do

zapewnienia osobom niepełnosprawnym
godziwego życia w poczuciu pożyteczności
społecznej i bezpieczeństwa społecznego
oraz zadowolenia”

Wiktor Dega

(1896-1995)

Reh. w PD

DEFINICJA REHABILITACJI

Rehabilitacja :

habilitas (zręczność,

sprawność)

re (zwrotność)

 

Reh. w PD

 REHABILITACJA ZESPOLONA

(KOMPLEKSOWA)

ang.

Comprehensive rehabilitation

     lecznicza

 

     psychologiczna

 

      zawodowa

 

   społeczna

Reh. w PD

Zespół rehabilitacyjny (ang. team):

1.     lekarz
2 .     magister rehabilitacji (fizjoterapii)
3 .     fizjoterapeuta licencjonowany
4 .     terapeuta zajęciowy

(ergoterapeuta)

u

.     Psycholog

Reh. w PD

Zespół rehabilitacyjny

c.d.

6 . pielęgniarka
7   .     logopeda
8 .     asystent socjalny
9 .     instruktor rehabilitacji

zawodowej

10 .     technik ortopeda

Reh. w PD

Choroba Parkinsona

(ang.

Parkinson’s disease)

(w skrócie PD)

należy do grupy chorób zwyrodnieniowych
ośrodkowego układu nerwowego, dotyczy
układu pozapiramidowego.

Chorują na nią w takim samym odsetku
mężczyźni
i kobiety, bez względu na warunki
ekonomiczne, społeczne i geograficzne, w
jakich żyją.

Reh. w PD

PD – Rozpowszechnienie

• Na chorobę Parkinsona cierpi około 60
tys. Polaków

• Choroba ta dotyka prawie 1,5%
populacji powyżej
65. roku życia

• Jest bardzo ważnym problemem nie
tylko
medycznym, ale i społecznym.

Reh. w PD

PD – rozpoznanie i przebieg

• Początek choroby jest niekiedy
podstępny, a rozpoznanie, zwłaszcza we
wstępnym okresie choroby, nie jest
łatwe.

•Objawy ulegają nasileniu wraz z
rozwojem choroby.

Reh. w PD

PD – objawy

Najbardziej charakterystyczne objawy

PD:

•drżenie rąk, nóg, warg i żuchwy,
•sztywność mięśni kończyn, tułowia i

twarzy,
•spowolnienie ruchów,
•upośledzenie koordynacji ruchowej i

równowagi.

Reh. w PD

PD – objawy

•drżenie spoczynkowe rąk (u 75%
pacjentów)

• Inne początkowe dolegliwości:

zmiany w mówieniu, trudności w
odwracaniu się

z boku na bok w łóżku, kłopoty z

chodzeniem

(w tym z rozpoczęciem chodzenia),

zmiany w piśmie, nastrój depresyjny,

ślinienie się (szczególnie w nocy).

Reh. w PD

PD – objawy

• Oprócz postaci idiopatycznej, tj.

pierwotnej choroby Parkinsona istnieje

tzw. zespół parkinsonowski - wtórny

parkinsonizm, czyli grupa chorób o

bardzo podobnym obrazie klinicznym i

podobnych objawach, których przyczyny

są inne niż we właściwej PD.

Reh. w PD

PD – objawy

Objawy

rozwiniętego

parkinsonizmu

:

ubóstwo ruchów – bradykinezja, pulsja
(propulsja,
retropulsja, lateropulsja), chód
drobnymi kroczkami - „drobienie” (franc.
demarche a petit pas),
brak współruchów kończyn górnych
podczas chodu,
charakterystyczna mimika (twarz
maskowata),
zaburzenia mowy (bradylalia,
palilalia, mowa
monotonna, niewyraźna),
zaburzenia pisma
(mikrografia - piszą „drobnym
maczkiem”),

Reh. w PD

PD – objawy

Objawy

rozwiniętego

parkinsonizmu

:

c.d.

sztywność

mięśniowa,

drżenie

grubofaliste zwłaszcza kończyn górnych,
spowolnienie myślowe. Charakterystyczna
pochylona postawa chorego przypomina
sylwetkę

narciarza

zjazdowego.

Dodatkowym

utrudnieniem

jest

zmienność

objawów

spowodowana

niepożądanym wpływem leków, zwłaszcza
preparatów lewodopy.

Reh. w PD

PD – klinimetria

Skala Margaret Hoehn i Melvina
Yahra (1967)

Wyróżnia pięć stopni
niepełnosprawności,
określonych jako stadia ewolucji
choroby:
I: uszkodzenie jednostronne bez
zaburzeń
funkcji,
II: uszkodzenie obustronne lub
umiarkowane
bez zaburzeń równowagi,

Reh. w PD

PD – klinimetria

Skala Hoehn i Yahra

c.d.

III: zaburzenia równowagi i funkcji nie

uniemożliwiające samodzielnego
życia,
niepełnosprawność jest nieznaczna
lub
umiarkowana,
IV: choroba w pełni rozwinięta,
niepełnosprawność
znaczna, chociaż chory jest jeszcze
zdolny do samodzielnego wstawania
i chodzenia,
V: chory przebywa w wózku inwalidzkim
lub
w łóżku.

Skala Markhama i

Diamonda

Objawy obserwowane przez lekarza



Sztywność ............... 7



Drżenie .................... 5



Akinezja .................. 9



Otępienie ................ 8



Zaburzenia postawy 3



Depresja ................. 5



Łojotok ................... 2



Ślinotok .................... 2



Rzadkie mruganie ... 2



Twarz maskowata ... 1



Mowa ...................... 10



Chód ...................... 10



Wstawanie z krzesła 5



Pisanie .................... 5

Wsp.

ważności

Wsp.

ważności

Punktacja: 0 - brak zaburzeń

1 - zaburzenia obecne (present)

2 - zaznaczone zaburzenia (marked)

Skala Markhama i
Diamonda

Niepełnosprawność relacjonowana przez
pacjenta



Ubieranie

5



Spożywanie posiłków

7



Wychodzenie z łóżka

6



Odwracanie się w łóżku 4



Chodzenie po schodach 2



Używanie toalety

6



Kąpiel

6

Wsp.

ważności

North-Western University

Disability Scale ( NUDS )



chodzenie



ubieranie



higiena osobista



spożywanie posiłków



mowa

Punktacja: 0 - w ogóle nie wykonuje tej czynności

10 - maksymalna sprawność

Mowa w Skali NUDS

Punktacja: 0 - w ogóle nie wykonuje tej

czynności

10 - maksymalna sprawność

0 W ogóle nie wydaje głosu
    1   Wydaje głos ale raczej nie w celu
porozumiewania się
2 Wydaje głos aby zwrócić na siebie uwagę
3 Próbuje użycia mowy w celu porozumiewania
się, lecz
ma trudności z rozpoczęciem, potrafi
przerwać mówienie
w środku zdania, ale nie jest w stanie
kontynuować

Mowa w Skali
NUDS – c.d.

Punktacja: 0 - w ogóle nie wykonuje tej

czynności

10 - maksymalna sprawność

4 Używa mowy głównie dla porozumiewania się,

lecz artykulacja
jest wysoce niezrozumiała; może okresowo
mieć trudności z
rozpoczęciem; zwykle mówi pojedynczymi
słowami lub
krótkimi zdaniami.
5 Mowa zazwyczaj służy komunikacji słownej,
lecz artykulacja
jest jeszcze kiepska; zazwyczaj używa pełnych
zdań.
6 Mowa jest zazwyczaj zrozumiała jeśli słuchacz
skoncentruje
uwagę; zarówno artykulacja jak głos mogą
wykazywać braki.

Mowa w Skali
NUDS – c.d.

Punktacja: 0 - w ogóle nie wykonuje tej

czynności

10 - maksymalna sprawność

 7  Komunikacja słowna realizowana z łatwością,

chociaż
nie w pełni zadowalająca.

8 Mowa łatwo zrozumiała, lecz głos lub rytm
mogą być
zaburzone.

9   Mowa w pełni odpowiednia; obecne
nieznaczne zaburzenia
głosu.

10 Mowa prawidłowa
 
 

 

Reh. w PD

PD – klinimetria

Ujednolicona

Skala

Oceny

Choroby

Parkinsona Unified Parkinson’s Disease
Rating Scale – (UPDRS)

Składa się z sześciu części :
I.    stan intelektualny i zaburzenia
nastroju,
II.    czynności życia codziennego
(oddzielnie dla fazy „on” i „off”)

Fahn i Elton 1987

Reh. w PD

PD – klinimetria

Unified Parkinson’s Disease Rating Scale -
UPDRS

–c.d.

III.   układ ruchowy (mobilność),
IV.   powikłania leczenia,
V.   stadium choroby
(zmodyfikowana skala Hoehn i
Yahra),
VI. samodzielność – przy pomocy
dziesięciostopniowej skali
Schwaba i Englanda.

Ujednolicona Skala Oceny Choroby

Parkinsona

UPDRS



upośledzenie intelektualne



zaburzenia myślenia zależne od choroby
i leków



depresja



motywacja / inicjatywa

I. Stan intelektualny i zaburzenia nastroju

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS



obracanie się w łóżku



upadki



“dreptanie”



chód



drżenie



zaburzenia czuciowe
(parestezje i bóle)



ślinienie się



połykanie



pismo



spożywanie posiłków



ubieranie się



higiena osobista

II. Czynności życia codziennego (oddzielnie dla fazy “on” i “off”)

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

III. Badanie układu ruchowego (mobilność)



mowa



mimika



drżenie spoczynkowe



drżenie zamiarowe



sztywność



szybkie ruchy palców



szybkie ruchy rąk



ruchy naprzemienne



ruchy nóg



wstawanie z krzesła



postawa



stabilność



ruszanie z miejsca



spowolnienie

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

IV.Stadium choroby - zmodyfikowana skala Hoehn i Yahra



0 - brak objawów choroby



1 - objawy jednostronne



1,5 - objawy jednostronne + objawy osiowe



2 - objawy obustronne bez zaburzeń równowagi



2,5 - nieznaczne objawy obustronne z ujemnym
testem popchnięcia



3 - objawy obustronne nieznaczne lub
umiarkowane, postawa niestabilna, chory
niezależny od otoczenia



4 - znaczna niepełnosprawność z zachowaną
zdolnością do chodzenia i stania bez asysty



5 - chory w wózku inwalidzkim lub leżący w łóżku

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

IV.Stadium choroby -
zmodyfikowana
skala Hoehn i
Yahra



0 - brak objawów choroby



1 - objawy jednostronne



1,5 - objawy jednostronne + objawy
osiowe



2 - objawy obustronne bez zaburzeń
równowagi



2,5 - nieznaczne objawy obustronne z
ujemnym testem popchnięcia

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

IV.Stadium choroby - zmodyfikowana
skala Hoehn i Yahra - c.d.



3 - objawy obustronne nieznaczne lub

umiarkowane, postawa niestabilna,
chory niezależny od otoczenia



4 - znaczna niepełnosprawność z zachowaną

zdolnością do chodzenia i stania bez

asysty



5 - chory w wózku inwalidzkim lub

leżący w łóżku

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

VI. Ocena samodzielności - skala Schwaba i Englanda



100% - całkowicie niezależny od otoczenia



90% - całkowicie niezależny, czynności wykonuje
wolniej



80% - j.w. + świadomość trudności



70% - wymaga pomocy w niektórych czynnościach



60% - częściowo zależny od otoczenia



50% - bardziej uzależniony, potrzebuje pomocy w
połowie czynności



40% - bardzo uzależniony, potrzebuje pomocy we
wszystkich

czynnościach



30% - nie wykonuje czynności samodzielnie do
końca



20% - żadnej czynności nie wykonuje samodzielnie



10% - całkowicie zależny od otoczenia



0% - unieruchomiony w łóżku, zaburzenia połykania
i czynności zwieraczy

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

VI. Ocena samodzielności - skala
Schwaba
i Englanda



100% - całkowicie niezależny od
otoczenia



90% - całkowicie niezależny, czynności
wykonuje wolniej



80% - j.w. + świadomość trudności



70% - wymaga pomocy w niektórych
czynnościach



60% - częściowo zależny od otoczenia



50% - bardziej uzależniony, potrzebuje
pomocy w połowie

czynności

Ujednolicona Skala Oceny Choroby Parkinsona

UPDRS

VI. Ocena samodzielności - skala
Schwaba
i Englanda – c.d.



40% - bardzo uzależniony, potrzebuje
pomocy

we wszystkich czynnościach



30% - nie wykonuje czynności
samodzielnie do końca



20% - żadnej czynności nie wykonuje
samodzielnie



10% - całkowicie zależny od otoczenia



0% - unieruchomiony w łóżku,
zaburzenia połykania

i czynności zwieraczy

Reh. w PD

PD– Rehabilitacja

Dwie strategie postępowania:

 

• Terapia oparta na objawach
(ang. facilitation - impairment-based
approach)

  Terapia oparta na zadaniach

(ang. task-oriented - disability-focused
approach)

Reh. w PD

1.Terapia oparta na objawach

* kinezyterapia (gimnastyka

lecznicza)

* fizykoterapia
* psychoterapia
* zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny
i rehabilitacyjny
* asystent socjalny
* edukacja pacjenta i rodziny

Reh. w PD

1.Terapia oparta na objawach

K

inezyterapia

(gimnastyka

lecznicza)

Metoda NDT
Metoda PNF
Metoda CIT

Reh. w PD

K

inezyterapia

c.d.

• zasadnicze sprzężenie zwrotne

(bio-feedback)

np. z wykonaniem testu sięgania

(reach test),

• strategie związane z koncentracją

(kompensacja),

• metody stymulacji sensorycznej SI
(Sensory Integration)
• rozciąganie (stretching)

Reh. w PD

K

inezyterapia

c.d.

• Ćwiczenia powinny być proste,

nieskomplikowane, zwłaszcza w
późniejszych stadiach choroby.

• Uzupełnieniem ćwiczeń w sali

gimnastycznej są ćwiczenia w
wodzie, kąpiele solankowe, masaż
podwodny – tangentor

Reh. w PD

Terapia oparta na objawach:

Sztywność

„obj. rury ołowiowej”, lub „obj. koła

zębatego”

Czynniki obniżające napięcie

mięśni

:

ciepło i ćwiczenia

Reh. w PD

Terapia oparta na objawach:

Sztywność

Zabiegi fizykalne powodujące

zmniejszenie

napięcia mięśniowego:

magnetoterapia, laser

biostymulacyjny,

solux, krioterapia, ćwiczenia w

ciepłej wodzie,

masaż podwodny (tangentor),
kriożele ciepłe i zimne, kąpiele

czterokomorowe

(zstępujące), magnetostymulacja

Reh. w PD

Terapia oparta na objawach:

Sztywność

Ważne elementy kompleksowej

rehabilitacji :

terapia zajęciowa (nauka czynności życia

codziennego), terapia mowy,
hydroterapia, ciepłolecznictwo,

trening relaksacyjny, choreoterapia,
ćwiczenia relaksacyjne (trening

autogenny),

choreoterapia, muzykoterapia,

spacery,

gry i zabawy ruchowe,

hipoterapia

Reh. w PD

Rehabilitacja zaburzeń postawy i

chodu

Hypokinezja chodu w PD cechuje się

wolnym tempem,

skróceniem kroków („drobienie”),

zawężeniem podstawy, skróceniem
odległości między stopą

i podłożem („powłóczenie” stopami),

brakiem

współruchów kończyn górnych,

brakiem

współruchów tułowia, dreptaniem

podczas

przechodzenia przez wejście

(„objaw tunelu”),

objawami „pulsji” (propulsja,

retropulsja,

lateropulsja), skłonnością do

upadków,

nagłą blokadą (freezing).

Reh. w PD

C

zynniki

predysponujące

do

upadków:

wiek, zaburzenia poznawcze, zaburzenia

widzenia, nietrzymanie moczu i
stolca, zażywanie leków nasennych i
uspokajających, nieprawidłową postawę
ciała,

choroby

współistniejące

(zwłaszcza schorzenia narządu ruchu,
np. koksartroza, skrót kończyny dolnej
itp.), przebyte upadki, niepożądane
skutki działania preparatów lewodopy,
zły stan ogólny chorego w przypadku
zaburzeń połykania (niedokrwistość,
odwodnienie, odbiałczenie)

Reh. w PD

Pierwsze działania rehabilitacyjne powinny

być
nakierowane na usprawnianie chodu i
poczucia postawy ciała. Bardzo ważna jest
nauka koncentracji.

Ćwiczenia nauki chodzenia mogą być
prowadzone indywidualnie i grupowo w
zależności od stanu chorego.

Ćwiczenia te należy zaplanować w godzinach
szczytu dawki lewodopy.

Reh. w PD

Ćwiczenia prowadzi się zarówno na
salach
gimnastycznych jak i w terenie,
można
wykorzystać różne rodzaje
nawierzchni.

Szczególnie przydatne w PD są
ćwiczenia
koordynacyjno-równoważne według
H.S. Frenkla.

Reh. w PD

Ćwiczenia koordynacyjno-równoważne
według Frenkla:

Zadaniem ćwiczącego jest stawianie
stóp na namalowanym śladzie.
Wykonuje się tutaj ćwierć-kroki, pół-
kroki, trzy czwarte kroku i całe kroki.
Wszystkie ćwiczenia w metodzie
Frenkla wykonuje się na trzy tempa.
Do metody tej należy także nauka
zwrotów – na trzy tempa pacjent musi
zawrócić z powrotem.

Reh. w PD

Ćwiczenia koordynacyjno-równoważne

według Frenkla:

Nauka chodzenia u osób z PD odbywa się

zarówno
poprzez krok odstawczo-dostawczy jak i
chód
naprzemienny. Na trzy tempa (1.
odstawienie nogi,
2. obciążenie , 3. dostawienie drugiej) ćwiczy
się chodzenie bokiem, do przodu, do tyłu i
po schodach. Do metody tej należy także
nauka współruchów kończyn górnych i
chodzenie z jednoczesnym posługiwaniem
się kończynami górnymi poprzez noszenie
przedmiotów, usuwanie itp.

Reh. w PD

Ćwiczenia koordynacyjno-równoważne

według Frenkla

c.d.

Ważnym elementem metody Frenkla
jest nauka wstawania i siadania.
Ćwiczenia te wykonuje się także na
trzy tempa - na tempo „raz” cofnięcie
stóp pod krzesło, na tempo „dwa”
pochylenie tułowia do przodu i na
„trzy” wyprost kończyn dolnych i
powstanie. Wskazane jest
wykorzystanie do tych ćwiczeń różnych
typów krzeseł o różnej wysokości.

Reh. w PD

Ćwiczenia koordynacyjno-równoważne

Z ćwiczeniami wstawania i siadania
koresponduje
także nauka obracania się w łóżku,
siadania w
łóżku i wstawania. Wykonuje się je w
kolejności:
przeniesienie miednicy w kierunku
środka łóżka, obrócenie głowy,
przeniesienie kończyny górnej,
przeniesienie kończyn dolnych nad
krawędzią
łóżka, przyjęcie pozycji siedzącej.

Reh. w PD

Ćwiczenia równowagi i poczucia

właściwej postawy ciała

W czołowych ośrodkach
rehabilitacyjnych do
ćwiczeń równowagi i poczucia
postawy ciała wykorzystuje się
platformę posturometryczną
lub stabilometryczną

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie w
domu

W stadium I wg skali Hoehn i Yahra
zwraca się uwagę na utrzymywanie
regularnej aktywności fizycznej, długie
spacery (co najmniej 3 x w tygodniu po
40 minut) po różnych nawierzchniach
ze zwracaniem uwagi na długie kroki z
wysokim unoszeniem stóp, rekreację,
rozrywki połączone
z ruchem.

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie

Zalecane formy rekreacji:

pływanie, tenis stołowy,
jazda na rowerze,
bilard, kręgle,
elementy karate,
jogi

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie w
domu

c.d.

W stadium II choroby, w którym nie

obserwuje się jeszcze zaburzeń równowagi,
oprócz zaleceń takich jak we wcześniejszym
okresie zwraca się uwagę na wyprostowaną
postawę, ćwiczenia pisania dużych liter
(unikanie mikrografii), ćwiczenia wstawania
z krzesła, przysiady, chodzenie po schodach,
ćwiczenia obracania się w łóżku i siadania w
łóżku,

ćwiczenia

rozciągające,

naukę

koncentracji, unikanie upadków poprzez
usuwanie przeszkód w domu

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie w
domu

c.d.

W stadium III, w którym pojawiają się

objawy upośledzenia odruchów postawnych,
zaleca się chodzenie co najmniej 100
metrów dziennie, długimi krokami,
z unoszeniem stóp powyżej 1,5 cm od
podłoża,

chodzenie

na

różnych

nawierzchniach z pokonywaniem przeszkód
terenowych (np. krawężniki), chodzenie po
schodach,

utrzymywanie

aktywności

rekreacyjnej.
Można także ćwiczyć w domu na
cykloergometrze
lub na bieżni ruchomej.

Reh. w PD

2. Terapia oparta na zadaniach

W ostatnich latach ukazały się

doniesienia wskazujące na

skuteczność treningu

kondycyjnego w PD (ang. aerobic

exercise). Wykazano, że przy

zachowaniu ścisłych kryteriów

kwalifikacji do wysiłku aerobowego

można uzyskać poprawę

wydolności chorych, nie narażając

ich na pogorszenie. Trening ten

musi jednak trwać co najmniej

kilka tygodni, a najlepiej kilka

miesięcy.

Reh. w PD

Ćwiczenia na cykloergometrze lub na bieżni
ruchomej

= trening aerobowy (ang. aerobic

exercises)

•Haas BM, Trew M, Castle PC. Effects of
respiratory muscle weakness on daily living
function, quality oflife, activity levels, and
exercise capacity in mild to moderate
Parkinson's disease. Am J Phys Med Rehabil.
2004 Aug;83(8):601-7.

Reh. w PD

Aerobic exercises

•Bergen JL, Toole T, Elliott RG 3rd, Wallace

B, Robinson K, Maitland CG. Aerobic

exercise intervention improves aerobic

capacity and movement initiationin

Parkinson's disease

patients. NeuroRehabilitation.

2002;17(2):161-8.

Reh. w PD

Aerobic exercises

•Lun V, Pullan N, Labelle N, Adams C,
Suchowersky O. Comparison of the effects
of a self-supervised home exercise program
with aphysiotherapist-supervised exercise
program on the motor symptoms of
Parkinson'sdisease. Mov Disord. 2005
Aug;20(8):971-5.

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie w
domu

c.d.

W stadium IV, w którym chory jest już

niepełnosprawny i ma problemy ze staniem i
chodzeniem, potrzebna jest pomoc
opiekuna. Oprócz zaleceń takich jak w
stadium III, ale z asekuracją i współpracą ze
strony osoby opiekującej się, zwraca się
uwagę na ćwiczenia koncentracji,
ograniczanie się do wykonywania tylko
jednego zadania, naukę wstawania z krzesła,
obracania się w łóżku, ćwiczenia sięgania,
ćwiczenia manipulacyjne, pisanie, ćwiczenia
rozciągające.

Reh. w PD

Ćwiczenia wykonywane samodzielnie w
domu

c.d.

W stadium V, kiedy chory przebywa w

łóżku
i w wózku inwalidzkim, zaleca się pionizację
bierną
i czynną z asekuracją lub pomocą opiekuna,
przy czym
do chodzenia należy używać balkoników lub
wózków
do nauki chodzenia (rodzaj zaopatrzenia w
sprzęt pomocniczy powinien określić lekarz -
specjalista
w dziedzinie rehabilitacji medycznej). Zaleca
się przyjęcie co najmniej dwa razy dziennie
na 15 minut pozycji neutralnej w stawach
kończyn dolnych w leżeniu na boku
(zapobieganie utrwalonym przykurczom
zgięciowym).

Reh. w PD

Rehabilitacja osób z chorobą Parkinsona
może

odbywać

się

ambulatoryjnie

i

stacjonarnie.

Usprawnianie ambulatoryjne powinno być
przeznaczone głównie dla chorych w I.
stadium choroby. Chorzy
w stadiach od II. do IV. powinni przechodzić
rehabilitację stacjonarną, zwłaszcza jeżeli są
to chorzy w podeszłym wieku, z chorobami
współistniejącymi

utrudniającymi

rehabilitację. Chorzy w V. stadium choroby,
nie chodzący, powinni być rehabilitowani w
domu lub w domach pomocy społecznej.

Reh. w PD

Ocena wyników rehabilitacji

 

Oceny wyników rehabilitacji najlepiej
dokonać poprzez ocenę samodzielności w
wykonywaniu czynności życia codziennego
(ang. Activities of Daily Living – ADL).

• Indeks Barthel
• Wskaźnik Funkcjonalny „Repty”.

Indeks Barthel (Mahoney

1965)

z pomocą

samodzielnie

1. Spożywanie posiłków 0 - 5
10
2. Przechodzenie z łóżka
na krzesło i z powrotem 5 - 10
15
3. Higiena osobista 0
5
4. Korzystanie z toalety 5
10
5. Kąpiel 0
5

Indeks Barthel

c.d.

z pomocą

samodzielnie

6. Poruszanie się chodząc 0 - 10
15
na wózku inwalidzkim 0
5
7. Chodzenie po schodach 0 - 10
15
8. Ubieranie się 0 - 5
10
9. Kontrola stolca 5
10
10. Kontrola moczu 0
10

Rehab. w

PD

 

Najczęstsze przyczyny upadków w domu

 :

1. Oświetlenie pomieszczeń: niewystarczające,
     brak włączników przy wejściu
 
2. Śliskie podłogi,
      dywaniki: luźno leżące, pozwijane,

postrzępione,

      zbyteczne progi

Rehab.

w PD

 

Najczęstsze przyczyny upadków w

domu  :

3. Schody: nierówne, uszkodzone, brak poręczy
 
4. Meble: utrudniające przejście (zbyt gęsto

ustawione),

-      zbyt słabe, by się na nich wesprzeć,
-      krzesła i fotele: chybotliwe, zbyt niskie,

bez poręczy

Rehab.

w PD

 

Najczęstsze przyczyny upadków w

domu  :

5. Łazienka:
  wanna zamiast prysznica
-      niski sedes
-      brak dodatkowych uchwytów
-      śliska posadzka
-       zbędne dywaniki