Fizjoterapia w chorobie
zwyrodnieniowej
kończyn górnych
Agnieszka N
Fizjoterapia II SUM gr II
Choroba zwyrodnieniowa stawów
/arthrosis deformans, osteoarthrosis, osteoarthritis/
choroba będąca wynikiem zdarzeń zarówno
biologicznych i mechanicznych, które zaburzają
powiązane ze sobą procesy degradacji i syntezy
chrząstki stawowej, zarówno w chondrocytach,
macierzy pozakomórkowej, jak i warstwie podchrzęstnej
kości. Choroba klinicznie objawia się bólem stawów i
ograniczeniem ich funkcji ruchowej, radiologicznie
natomiast można stwierdzić całą gamę objawów.
Choroba została podzielona na:
Idiopatyczną – o nieznanej etiologii
Wtórną- wywołaną miejscowymi uszkodzeniami
struktur, nieprawidłowościami w budowie i funkcji
stawu, lub chorobami ogólnoustrojowymi
Choroba zwyrodnieniowa stawów
Klasyfikacja idiopatycznej choroby zwyrodnieniowej
stawów według American College of
Rheumatology(ACR) (oparta na lokalizacji zmian)
miejscowa
ręce
guzki Heberdena i Boucharda
postać nadżerkowa stawów międzypaliczkowych
stawu nadgarstkowo-śródręcznego I
stopy
paluch koślawy
paluch sztywny
palce młoteczkowate
stawu skokowo-łódeczkowego
staw biodrowy
niewspółśrodkowa
koncentryczna
rozsiana - biodro starcze
staw kolanowy
przyśrodkowa
boczna
rzepkowo-udowa
kręgosłup
stawy międzywyrostkowe
przestrzeni międzytrzonowej (krążka międzykręgowego)
spondyloza (oseofity)
więzadłowa (hiperostoza - choroba Forestiera)
inne pojedyncze miejsca
staw główkowo- panewkowy barku
staw obojczykowo-barkowy
staw piszczelowo-skokowy
staw krzyżowo-biodrowy
staw żuchwowo-skroniowy
Uogólniona (dotycząca jednoczasowo co najmniej 3 stawów z powyższych lokalizacji)
Klasyfikacja wtórnej choroby zwyrodnieniowej
stawów według ACR (czynniki etiologiczne)
urazy
ostre
przewlekłe (praca zawodowa, sport)
wrodzone i rozwojowe
choroby miejscowe
choroba Perthesa
wrodzone zwichnięcie stawu
biodrowego
ześlizg nasady kostnej
czynniki mechaniczne
różna długość kończyn dolnych
koślawość lub szpotawość
zespół nadmiernej ruchomości
stawów
metaboliczne
ochronoza
hemochromatoza
choroba Wilsona
choroba Gauchera
endokrynologiczne
akromegalia
nadczynność przytarczyc
cukrzyca
otyłość
niedoczynność tarczycy
choroby z odkładania soli wapnia
choroba odkładania kryształów
pirofosforanów wapnia
artropatia apatytowa
inne choroby kości i stawów
miejscowe
złamania kości
martwice aseptyczne
zakażenia
dna moczanowa
rozsiane
reumatoidalne zapalenie stawów i
inne zapalenia
choroba Perthesa
osteopetroza
osteochondritis
neuropatie
stawy Charcota
choroby endemiczne
choroba Kashin-Beck
choroba Mseleni
różne
odmrożenia
choroba kesonowa
hemoglobinopatie
Etiologia choroby zwyrodnieniowej
stawów
O początku choroby decydują:
Nadmierne przeciążenia stawu
Obniżenie jakości elementu tworzącego staw
Do idiopatycznej ch.z.s. mogą predysponować następujące
czynniki:
Wiek
Nadwaga, otyłość
Czynniki genetyczne
Powtarzane duże przeciążenia
Zwyrodnienie stawów dotyczy jednakowo często mężczyzn i
kobiet, chociaż mężczyźni częściej chorują przed 45 rokiem
życia, a kobiety później.
Niedobór estrogenów
Osłabienie mięśni okołostawowych
Wzmożona gęstość kości
Niedobór odżywiania
Zaburzenia proprioreceptorów
W powstaniu ch.z.s. wtórnej decydującymi czynnikami są
wszystkie te które wymienione zostały w klasyfikacji (urazy,
odmrożenia, zaburzenia endokrynne itd..)
Proces zwyrodnieniowy rozpoczyna się w momencie
gdy katabolizm macierzy zewnątrzkomórkowej
przeważa nad zdolnościami anabolicznymi chrząstki
stawowej
Obecnie udowodniono, że mutacja genu COL2A1,
prowadząca do zaburzeń syntezy kolagenu, kojarzy się
z częstszym występowaniem choroby zwyrodnieniowej
o wielostawowej lokalizacji. Istnieją także dowody, że
do rozwoju ch.z.s. może doprowadzać miażdżyca
naczyń krwionośnych warstwy podchrzęstnej kości.
Choroba zwyrodnieniowa a objawy zapalne
Cechy procesu zapalnego występujące w okresie zaostrzeń
Zaczerwienie
Obrzęk
Ocieplenie
Cechy procesu zapalnego występujące cały czas:
Upośledzenie funkcji
Specyficzna budowa chrząstki stawowej uniemożliwia
powstanie klasycznego zapalenia gdyż nie dochodzi do
wzmożonej reakcji naczyniowej w odpowiedzi na
nagromadzenie czynników zapalnych. Dlatego w badaniach
ogólnych nie stwierdza się wzmożonych wskaźników stanu
zapalnego
Obraz kliniczny choroby zwyrodnieniowej stawów
Choroba może przyjmować postać uogólnioną,
wielostawową, ale objawy są wtedy jedynie sumą
dolegliwości związanych z uszkodzeniem pojedynczych
stawów. Nigdy nie jest to choroba ogólnoustrojowa.
BÓL:
Początkowo jedynie w czasie ruchu
Bóle spoczynkowe, nocne
Charakterystyczna cecha to ból pojawiający się podczas
zapoczątkowania ruch po dłuższym odpoczynku /BÓLE
STARTOWE/ zmniejsza się po rozruszaniu
Ból powoduje ograniczenie ruchomości stawu i upośledzenie
jego funkcji
W zaawansowanych przypadkach dochodzi do zmiany
obrysu danego stawu
Choroba zwyrodnieniowa stawów- przyczyny
bólu
Rozpoznanie
Charakterystyczne skargi pacjenta
Badanie RTG, rezonans magnetyczny, tomografia
komputerowa stawów
Skala Kellegrena-Lawrence’a –
pięciostopniowa skala służąca do oceny
zaawansowania zmian radiologicznych w chorobie
zwyrodnieniowej stawów.
Choroba zwyrodnieniowa stawów a
reumatoidalne zapalenie stawów.
Cele FIZJOTERAPI w leczeniu choroby
zwyrodnieniowej zlokalizowanej obrębie
kończyny górnej
ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU DEFORMACJI I KOREKCJA JUŻ POWSTAŁYCH
Edukacja pacjenta i jego rodziny
Próba zahamowania aktywatorów niszczenia chrząstki
Próba pobudzenia procesów naprawczych chrząstki
Zwiększenie zakresu ruchu
Poprawa koordynacji i siły mięśniowej
Zmniejszenie dolegliwości bólowych
Usprawnienie funkcji stawu
Działanie profilaktyczne
Zmniejszenie inwalidztwa
Choroba zwyrodnieniowa stawu
ramiennego
Polega na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu
tkanek tworzących staw (chrząstki stawowej,
warstwy podchrzęstnej kości, płynu stawowego,
torebki stawowej, więzadeł i mięśni). W przebiegu
choroby dochodzi do uszkodzenia chrząstki
stawowej, przebudowy kości z tworzeniem wyrośli
kostnych (tzw. osteofity), stwardnienia warstwy
podchrzęstnej oraz do powstawania torbieli
podchrzęstnych. Często dochodzi do zaburzenia
funkcji błony maziowej (wewnętrznej warstwy
torebki stawowej). Staw ramienny ulega zmianom
zwyrodnieniowym rzadziej niż stawy kończyn
dolnych
Obraz radiologiczny zaawansowanych
zmian zwyrodnieniowych. Strzałki
wskazują miejsca występowania
największych zmian- brzeżnych wyrośli
kostnych oraz powstanie "stawu" między
głową kości ramiennej a dolna
powierzchnią wyrostka barkowego.
Dochodzi do zwężenia szczeliny stawowej.
Choroba zwyrodnieniowa stawu
ramiennego
Zdjęcie wykonane
podczas artroskopii
stawu ramiennego.
W obrębie głowy
kości ramiennej
widać liczne ubytki
chrząstki stawowej.
Zmian tych nie
jesteśmy wstanie
zauważyć na
zdjęciach
radiologicznych.
Dopiero znaczne
zaawansowanie
choroby spowoduje
wtórne zmiany
kostne widoczne na
zdjęciach
radiologicznych.
Choroba zwyrodnieniowa stawu
ramiennego
OBJAWY
Osłabienie kończyny górnej
Dolegliwości bólowe barku /najwcześniejszy objaw/ zaostrzają
się podczas ruchu a słabną lub zanikają podczas odpoczynku
Ból promieniujący do szyi i kończyny górnej
Ograniczeni ruchu /głównie odwodzenia i rotacji zewnętrznej/
Zaniki mięśniowe w obrębie obręczy barkowej
Okresowo mogą pojawić się wysięki w jamie stawowej co
zmienia obrysy stawu
W zaawansowanym stanie stwierdza się trzaski w stawie
podczas wykonywania ruchu
Fizjoterapia w leczeniu choroby
zwyrodnieniowej stawu ramiennego
KINEZYTERAPIA
Program ćwiczeń powinien być przygotowany
indywidualnie do danego pacjenta w zależności od
stanu ogólnego pacjenta, okresu choroby, w jakim się
znajduje i ciężkości objawów. W początkowym okresie
ćwiczenia powinny być wykonywane pod okiem
rehabilitanta, jednak później większość ćwiczeń może
być wykonywana samodzielnie.
Stosuje się głównie ćwiczenia zwiększające zakres
ruchów oraz wzmacniające mięśnie w obrębie stawu
ramiennego
Ćwiczenia czynne bierne, izometryczne, w odciążeniu,
oporowe, czynne wolne, czynne z obciążeniem
Kinezyterapia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej
stawu ramiennego
/przykład ćwiczeń/
Cel: Wzmocnienie rotatorów
stawu ramiennego,
Cel: Pobudzenie do
pracy i wzmocnienie
mięśni rotujących ramię
do wewnątrz i na
zewnątrz
Cel: Poprawa stabilności oraz siły
mięśni obręczy barkowej
Zgięte w łokciu
ramiona unoś do
poziomu.
Stojąc, wysuń do
przodu barki, a
następnie cofnij je
ściągając jednocześnie
łopatki.
Wznos ramion
przodem w górę
Skłony z uniesionymi
ramionami
Stojąc, spleć dłonie na wysokości klatki piersiowej, odwróć dłonie
z jednoczesnym wyprostem ramion w przód, mocno rozciągnij
ramiona, by łokcie wyprostowały się, powrót do pozycji
wyjściowej.
Opis ćwiczeń
Ćwiczenie 1 - stań w rozkroku, wznos ramion
w górę, ugnij je w łokciach, chwyć prawą
dłonią za lewy łokieć, a lewą dłonią za prawy
łokieć, wykonaj 10 odmachów w tył ugiętymi
ramionami, mocno naciskając dłońmi na
łokcie ramion przeciwnych, opust, rozluźnij.
Ćwiczenie 2 - stojąc, spleć ramiona z tyłu,
przy pośladkach, ściągnij mocno łopatki i
barki w tył, rozluźnij, nie odchylaj tułowia w
tył.
Ćwiczenie 3 - stań bokiem do ściany,
przesuwaj ramię po ścianie w górę tak
wysoko, jak ci się uda, jednocześnie przysuń
się bokiem jak najbliżej ściany, spróbuj
dotknąć ręką do ręki opartej na ścianie,
wytrzymaj kilka sekund, opuść ramię, stań
drugim bokiem do ściany i powtórz ćwiczenie.
Ćwiczenie 4 - wykonaj klęk podparty, zwróć
dłonie do wewnątrz, ugnij ramiona w łokciach,
dotknij brodą do podłogi, wyprostuj mocno
ramiona, powtórz kilka razy.
Fizykoterapia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej
stawu ramiennego
Przykładowe zabiegi z zakresu fizykoterapii:
Prądy diadynamiczne
Jonoforeza z lekiem p-zapalnym/ p-bólowym
Magnetoterapia
Laseroterapia
Ultradźwięki
Termoterapia
TENS
Fala uderzeniowa
hydroterapia w postaci: masażu podwodnego, biczów
szkockich, kąpieli solankowych, radonowych oraz
siarczkowo-siarkowodorowych.
Prądy Diadynamiczne
w celu uzyskania działania przeciwbólowego,
polegającego na podwyższeniu progu
odczuwania bólu,
Rezultatem działania prądów DD jest także
powstawanie w tkankach substancji mających
właściwości rozszerzania naczyń krwionośnych,
a sam efekt przekrwienia wyraża się silniej niż
w przypadku zastosowania prądu stałego
Wykonanie: kolejno prądy: DF, CP lub LP.
Metodyka wykonania zabiegu w przypadku stawu barkowego opiera
się na poprzecznym ułożeniu elektrod, przy czym elektrodę czynną –
katodę, przykłada się w miejscu bolesnym.
Czas trwania zabiegu wynosi zwykle 2-8 minut, a dla uzyskania
pożądanego efektu zaleca się przeprowadzenie serii 6-10 powtórzeń,
wykonywanych codziennie lub co drugi dzień
Jonoforeza
elektrodę czynną umieszcza się w obrębie zmian
chorobowych, a bierną w odpowiedniej od niej odległości,
stosując poprzeczny (przez staw) lub podłużny przepływ
prądu
pod elektrodą czynną umieszcza się podkład z odpowiednim
roztworem leku o działaniu przeciwbólowym np.:
salicylan sodu (-)
chlorowodorek lignokainy (+)
naproxen (-)
O działaniu przeciwzapalnym np.:
chlorek wapnia (+)
hydrokortyzon (- )
Zazwyczaj stosuje się czuciowo-progową dawkę prądu tj.
około 0,2 mA/cm2, w czasie 15-20 minut. Zabiegi wykonuje
się codziennie lub co drugi dzień, w serii 10-20 powtórzeń.
Przykładowe ułożenie elektrod. Elektroda
czynna w okolicy wyrostka barkowego
łopatki el. bierna na bocznej stronie
ramienia
Ułożenie elektro przednio- tylne
El czynna w miejscu zmian
chorobowych el bierna przeciwlegle
TENS
Zwalczanie bólu ostrego i
przewlekłego
Czas trwania impulsu od
50- 250 mikro sek.
Optymalny czas impulsu
to 200 mikro sek
Czas zabiegu w praktyce
to 20- 30 min
W przypadku choroby
zwyrodnieniowej stawu
ramiennego ułożeniem z
wyboru byłoby ułożenie
poprzeczne przez staw,
gdyż ból jest ściśle
umiejscowiony w stawie
Przykład ułożenia
4elektrodowego z użyciem
elektrod podciśnieniowych
(vacum)
Pole magnetyczne małej częstotliwości
Impulsy prostokątne
Częstotliwość w zależności od stanu
choroby
Ostry 1-5 Hz
Podostry 5-20 Hz
Przewlekły 20-50 Hz
Natężenie pola magnetycznego
/wartość indukcji magnetycznej
Ostry 0,5-3 mT
Podostry 3-5 mT
Ostry 6-10 mT
Dawkowanie natężenie rozpoczyna się od
najmniejszej wartości, zwiększając je w
kolejnych zabiegach Siła 1 zabiegu to ok.
40% przyjętej dawki drugiego 70% a dopiero
3 pełna dawka.
Czas zabiegu 15-20 min seria 10-15
zabiegów co drugi dzień
Laseroterapia z sondą prysznicową
Hamowanie narastania obrzęku
Poprawia perfuzję tkanek
Zwiększenie syntezy macierzy międzykomórkowej
Działanie przeciwbólowe
Procedury stosowania według prof. Bauer i Wiecheć
w chorobie zwyrodnieniowej stawu ramiennego :
pr. Podczerwone 830 lub 904 nm
Dawka 4-10 J/cm2
7-10 zabiegów w stanie ostrym 3-5 zabiegów w tygodniu
•
W stanie przewlekłym
4-12 J/cm2
10-15 zabiegów
Tygodniowo 5 zabiegów
Fala uderzeniowa
Fale uderzeniowe są akustycznymi falami przenoszącymi
energię w bolące miejsca. Dzięki nim następują procesy
leczenia i regeneracji.
Efekty:
Zmniejszenie napięcia mięśni
Zwiększenie produkcji kolagenu
Rozpuszczenia skostniałych fibroblastów
Metodyka
Zlokalizować bolące miejsce w obrębie stawu ramiennego
Ustawić parametry
Nałożyć żel sprzęgający
Rozpocząć terapię falą uderzeniową
W czasie pierwszych sesji masażu, zabieg powinien być wykonywany
delikatnie, aby nie dopuścić do zaostrzenia objawów choroby. Następnie w
miarę upływu leczenia stosujemy coraz mocniejsze techniki zwiększając
jednocześnie intensywność zabiegu. Masażowi poddawane są tkanki
powyżej i poniżej zajętych chorobowo obszarów oraz sam staw. Oprócz
klasycznego opracowania zwyrodniałego obszaru stosuje się także masaż
segmentarny. W przypadku powstawania obrzęku pomocne będzie
wykonanie drenażu limfatycznego całej kończyny, natomiast przy
wystąpieniu odczynu zapalnego masaż należy ograniczyć do miejsc pod i
nad stawem. Konsekwencją zaistnienia zmian zwyrodnieniowych bardzo
często jest wystąpienie zaniku mięśniowego. Dlatego też po opracowaniu
klasycznym danej okolicy stosuje się także masaż izometryczny. W
przypadku, gdy choroba jest w stanie zaawansowanym należy po masażu
klasycznym zastosować techniki terapii manualnej (trakcje lub
mobilizacje)
Masaż klasyczny w leczeniu choroby
zwyrodnieniowej stawu ramiennego
Choroba zwyrodnieniowa stawu
łokciowego
Choroba zwyrodnieniowa stawu łokciowego (arthrosis cubiti) polega na
przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących staw
W przebiegu choroby dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej,
przebudowy kości z tworzeniem wyrośli kostnych (tzw. osteofity),
stwardnienia warstwy podchrzęstnej oraz do powstawania torbieli
podchrzęstnych.
Często dochodzi do zaburzenia funkcji błony maziowej (wewnętrznej
warstwy torebki stawowej).
Wyrośla kostno-chrzęstne w obrębie rowka nerwu łokciowego mogą
powodować ucisk na nerw i niedowłady mięśni zginaczy nadgarstka i ręki.
Choroba zwyrodnieniowa stawu łokciowego
Objawy
Dolegliwości bólowe w obrębie stawu
Ból nasila się w miarę wykonywania
ruchów i obciążania stawu a zmniejszają
się podczas odpoczynku
Okresowo mogą pojawiać się wysięki w
jamie stawowej, co zmienia naturalne
obrysy stawu.
Fizjoterapia w leczeniu choroby
zwyrodnieniowej stawu łokciowego
KINEZYTERAPIA
Program ćwiczeń powinien być przygotowany
indywidualnie do danego pacjenta w zależności od
stanu ogólnego pacjenta, okresu choroby, w jakim się
znajduje i ciężkości objawów. W początkowym okresie
ćwiczenia powinny być wykonywane pod okiem
rehabilitanta, jednak później większość ćwiczeń może
być wykonywana samodzielnie.
Stosuje się głównie ćwiczenia zwiększające zakres
ruchów oraz wzmacniające mięśnie w obrębie stawu
łokciowego
Ćwiczenia czynne bierne, izometryczne, w odciążeniu,
oporowe, czynne wolne, czynne z obciążeniem
Kinezyterapia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej
stawu łokciowego
/przykład ćwiczeń/
Cel: Obustronne
wzmocnienie zginaczy
stawów łokciowych,
głównie bicepsów
Cel: Wzmocnienie
mięśnia
prostowników
stawu łokciowego
Cel: Usprawnienie do
pełnego zgięcia w
stawie łokciowym i
barkowym, poprzez
rozciągnięcie
przykurczonych
tkanek miękkich,
głównie mięśni i
torebek stawowych.
Fizykoterapia w leczeniu choroby
zwyrodnieniowej stawu łokciowego
Diatermia
Laseroterapia
Jonoforeza
Ultradźwięki
Termoterapia
Okłady parafinowe
Okłady borowinowe
TENS
Okłady borowinowe
Nałożenie na ciało warstwy
około 5 cm pasty borowinowej
podgrzanej do temp 40 st C
następnie owinąć łokieć
prześcieradłem kocem i folą.
Zabieg trwa około pół godziny.
Fasony borowinowe
Temp 40-42 st C najczęściej konsystencja
rzadka (200l w tym 75 kg borowiny)
Czas około 15-20 min max 30 min
Zalecane 3-4 x w tyg
Diatermia krótkofalowa
Dawkowanie
Okres ostry i podostry dawka I
(atermiczna) i II (oligotermiczna),
okres przewlekły dawka III
(termiczna) i IV (hipertermiczna)
Czas zabiegu – 5-20 min
Codziennie lub co drugi dzień nie
więcej niż 15 zabiegów
zabieg z użyciem elektrod
kondensatorowych lub indukcyjnych
Fala uderzeniowa
• zwiększenie produkcji
kolagenu
•Poprawa mikrocyrulacji
•Poprawa sprawności
ruchowej
•Rozpuszczenie
zwapniałych fibroblastów
Choroba zwyrodnieniowa
w obrębie stawów rąk
Radiografia rąk starszego pacjenta z objawami choroby
zwyrodnieniowej
Choroba zwyrodnieniowa stawów
rąk
Choroba zwyrodnieniowa stawów rąk (ChZSR) jest częstą
chorobą, prowadzącą do znacznej niesprawności.
Większość ludzi po 55. roku życia ma zmiany radiologiczne
typowe dla choroby zwyrodnieniowej w co najmniej jednym
stawie ręki, a blisko 1/5 tej populacji ma objawy ChZSR.
ChZSR, w odróżnieniu od choroby zwyrodnieniowej stawu
biodrowego lub kolanowego:
1) związek między objawami klinicznymi a zmianami
radiologicznymi jest słabszy
2) wiele następstw klinicznych ma charakter miejscowy (np.
zaburzenie precyzyjnej zdolności chwytnej, niezadowolenie
z deformacji stawów)
3) małe rozmiary i dostępność stawów ręki umożliwiają
różne interwencje lecznicze.
Choroba zwyrodnieniowa w obrębie ręki dotyczy:
stawu promieniowo - nadgarstkowego
stawu nadgarstkowo – śródręcznego kciuka
stawów międzypaliczkowych
Choroba zwyrodnieniowa w obrębie
stawów rąk
W obrębie rąk typowe są zmiany w
stawach palców rąk, tzw. guzki Heberdena
i Boucharda oraz stawu podstawowego
kciuka.
Procentowe porównanie występowania
choroby zwyrodnieniowej w obrębie rąk u
kobiet i mężczyzn
Fizjoterapia w chorobie
zwyrodnieniowej stawów rąk
Fizykoterapia
kąpiele parafinowe
Okłady cieplne
Ultradźwięki
Laseroterapia
TENS
Magnetronik
Jonoforeza
Masaż
Wodny
Okłady parafinowe
• Parafinę o temp 60
st C nakłada się za
pomocą pędzla na
grubość 2 cm / lub
kilkukrotne zanurzenie
dłoni w parafinie w
celu wytworzenia
rękawiczki
parafinowej
•Warstwę parafiny
owija się papierem
woskowym, ceratą lub
folią a następnie
kocem
•Czas zabiegu 30-60
min
Ultradźwięki w wodzie
Podczas zabiegu wykorzystuje się drgania mechaniczne o
częstotliwości 800-24000 kHz, aby zwiększyć
efektywność zabiegów wykorzystuje się pośrednictwo
wody, która jest najlepszym ośrodkiem rozchodzenia się
fali dźwiękowej
Temperatura wody 37 st C
Okrężne ruchy głowicą w odległości ok. 2-3 cm od dłoni
pacjenta
Dawka 0,5- 1,5 W/cm2
Czas około 8-9 min
Masaż wirowy kończyn górnych
Temperatura wody 37-38 st C w zależności od
wskazań
Czas zabiegu 15- 20 min
Zabieg stosowany codziennie przez 15 dni
Kąpiel siarkowo- siarkowodorowa
Wpływ siarki na jakość mazi
stawowej i chrząstki stawowej
zawierającej kwas
chondroitynosiarkowy !!!
Kąpiel częściowa temp wody 40st
C, ogólna 37 st C
Czas kąpieli 15-20 min
Seria 10-15 zabiegów co 2-3 dzień
Przygotowanie wody
Wanna napełniona wodą ok. 150l
dodać 150 ml 20% roztworu
siarczku potasu oraz 50 ml 36%
technicznego kwasu solnego
Kinezyterapia w chorobie zwyrodnieniowej
stawów rąk /przykład ćwiczeń/
Opis ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
Wzmacniamy zakres ruchu w nadgarstku
Siadamy przy stole, ręce kładziemy na blacie w taki sposób, by nadgarstki opierały się o jego krawędź,
a dłonie luźno zwisały ku podłodze. Powoli unosimy raz jedną, raz drugą dłoń, maksymalnie odwodząc
ją ku górze. Ćwiczenie zwiększa zakres ruchu w stawie nadgarstkowym i wzmacnia jego mięśnie.
Ćwiczenie 2.
Zwiększamy zakres ruchu palców
Dłoń z rozsuniętymi palcami kładziemy na stole. Staramy się dosuwać kolejno jeden palec do drugiego.
Jeśli sprawia nam to trudność, możemy sobie pomóc drugą ręką. To ćwiczenie poprawia zakres ruchów
palców chorej dłoni.
Ćwiczenie 3.
Ćwiczymy chwyt hakowy
Łączymy dłonie, chwytając je wszystkimi palcami, i jak najmocniej staramy się rozciągać zahaczone
palce na zewnątrz. W ten sposób ćwiczymy mięśnie i rozprostowujemy zastałe stawy.
Ćwiczenie 4.
Trenujemy siłę chwytu
Kładziemy przedramię na stole, dłoń układamy na przedmiocie kolistym o dość dużej średnicy
(gumowej lub wypełnionej piaskiem piłce, gąbce), co umożliwi nam podparcie sklepienia poprzecznego
ręki. Ściskamy przedmiot i rozluźniamy uchwyt, czyli wykonujemy zgięcie i wyprost stawów
międzypaliczkowych. W miarę postępów ćwiczeń zmniejszamy średnicę chwytanego przedmiotu.
Ćwiczenie 5.
Usprawniamy ruchomość palców
Opieramy dłoń na książce. Staramy się odwracać jej kartki po kolei każdym palcem z osobna.
Pamiętajmy: im więcej i staranniej ćwiczymy ruchy precyzyjne, tym lepiej dla naszych chorych stawów.
Ćwiczenie 6.
Poprawiamy jakość chwytu
Opuszkiem każdego palca staramy się kolejno i precyzyjnie dotknąć (a potem docisnąć) do kciuka.
W ten sposób ćwiczymy jakość chwytu (w tym przypadku szczypcowego i opuszkowego), czyli
umiejętność dostosowania ręki do trzymanego przedmiotu – zarówno kubka, jak i zapałki.
Zaopatrzenie ortopedyczne i sprzęt
ułatwiający samoobsługę
Należy odpowiednio
poinstruować pacjenta
jak należy korzystać ze
sprzętów ułatwiających
samoobsługę np..
wysięgniki do zakładania
skarpet, poręcze itp..
Nauczyć korzystania z
ortez
Profilaktyka w chorobie zwyrodnieniowej
stawów
W profilaktyce chorób zwyrodnieniowych najważniejsze są
przede wszystkim:
prawidłowa masa ciała i prawidłowe żywienie
umiarkowana aktywność fizyczna
brak nadmiernego obciążania stawów
unikanie niepotrzebnego dźwigania ciężarów
usuwanie z organizmu przewlekłych ognisk zakażenia
Edukacja pacjenta
W codziennej pracy należy pamiętać aby:
unikać przeciążania kończyn górnych
zapewnić prawidłowe podparcie dla ręki,
poprzez stosowanie ergonomicznych mebli
oraz podkładek pod mysz i klawiaturę
stworzyć dogodne warunki do odpoczynku
Unikać noszenia ciężarów, np. toreb z
zakupami
Bibliografia
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów- Nowa Medycyna
2/2009
Elektroterapia w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów-
Rehabilitacja w praktyce 1/2006
Antyhomotoksyczne leczenie choroby zwyrodnieniowej
stawów- IAH 2007
Atlas Rehabilitacji Ruchowej 2010- praktyczne ćwiczenia
Choroba zwyrodnieniowa stawów, patogeneza, klinika,
kierunki farmakoterapii i rehabilitacji- Magazyn Medyczny
2000
Terapia falami uderzeniowymi- nowe w fizykoterapi.
Rehabilitacja w Praktyce
Degenerative Arthritis of the Hand – Power-Pack C.E.
Elektroterapia. Zasady i zastosowanie- J.Kahn
Dziękuję za
uwagę