Choroba
Choroba
pęcherzykowa świń
pęcherzykowa świń
morbus vesicularis
suum
swine vesicular
disease
SVD
Wirus
Wirus
Rodzina
- Picornaviridae
Rodzaj
- Enterovirus
•
spokrewniony z ludzkim
enterowirusem
Coxsackie B5
•
nie spokrewniony z innymi enetrowirusami świń
•
jednorodny antygenowo ale o znacznym
zróżnicowaniu stopnia zjadliwości szczepów
Wirus
Wirus
Odporny na warunki
środowiska takie jak:
• temperaturę do 69°C
• pH 2,5-12
• może być aktywny w
suszonym, solonym lub
wędzonym mięsie
nawet do 2 lat
Definicja
Definicja
Choroba pęcherzykowa świń
Choroba pęcherzykowa świń
jest zakaźną i zaraźliwą choroba
wirusową, przebiegającą z tworzeniem
pęcherzyków w błonie śluzowej jamy
ustnej oraz w skórze komórek racic i
wymienia, a niekiedy objawami
zapalenia mózgu i ronieniem. Chorują
wyłącznie świnie,dziki…i..ludzie.
Historia
Historia
• 1966
: we Włoszech po raz pierwszy stwierdzono SVD
• w następnych latach ogniska zakażenia zanotowano w:
Hong Kongu
Japonii
Zachodniej Europie
• w latach ’
80tych
liczba przypadków uległa zmniejszeniu
• w latach ’
90tych
zanotowano zachorowania we
Włoszech,
Hiszpanii i Portugalii
Pierwszy i ostatni przypadek zachorowań
w Polsce
zanotowano w
1972r
We Włoszech wciąż nie uwolniono się od SVD.
W 2006 zanotowano tam 51 przypadków (2007 na razie 12)
Kraje w których odnotowano SVD:
Kraje w których odnotowano SVD:
Włochy, Hong Kong,
Anglia, Walia, Japonia, Malta, Austria, Belgia, Francja,
Holandia, Niemcy, Polska, Szwajcaria,
Grecja,Hiszpania,Portugalia.
SVD nigdy
nie
zanotowan
o w
Ameryce
Północnej
oraz
Australii.
Źródło zakażenia
Źródło zakażenia
zwierząt
zwierząt
• Przez kontakt:
- z chorymi zwierzętami
- z bezobjawowymi nosicielami
• Przez pokarm:
- skażone wirusem odpady mięsne
• Przez kontakt z wydalinami zawierającymi wirus:
-w płynie i ściankach pęcherzyków
-w wydzielinach z nosa i jamy ustnej
-w kale i moczu
Wirus wydalany jest już
48h
przed wystąpieniem objawów
klinicznych.
Może znajdować się w kale do
3msc
po ustąpieniu infekcji
.
Źródło zakażenia ludzi
Źródło zakażenia ludzi
-
przez kontakt w chlewach z wirusem
(SVDV)
Mogą rozwijać się różne postaci
choroby:
-od serokonwersji (przeciwciała przeciwko
SVDV w surowicy)
-do łagodnego klinicznie przebiegu choroby
(- Aseptyczne zapalenie opon mózgowych
– 1przypadek
)
Wirus wnika do
Wirus wnika do
organizmu drogą
organizmu drogą
doustną oraz przez
doustną oraz przez
uszkodzoną skórę
uszkodzoną skórę
Patogeneza
Patogeneza
1. Namnażanie się
SVDV w miejscu
wniknięcia w
komórkach
nabłonka
2.Powstawanie
pęcherzyków
pierwotnych
3.Przełamanie
odporności miejscowej
4.Wiremia - przedostanie
się wirusa do krwi
5.SVDV z krwią po całym
organizmie
6.Wystąpienie
gorączki oraz
powstanie
pęcherzyków
wtórnych w
miejscach
predylekcyjnych
W rozwoju choroby u poszczególnych
W rozwoju choroby u poszczególnych
osobników oraz w stadzie istotną rolę
osobników oraz w stadzie istotną rolę
odgrywa ilość wirusa w dawce
odgrywa ilość wirusa w dawce
zakaźnej oraz w środowisku chlewni
zakaźnej oraz w środowisku chlewni
DUŻE
DUŻE
DAWKI:
DAWKI:
•pełny rozwój choroby
•tworzenie się pęcherzyków
wtórnych
małe dawki:
pęcherzyki
pierwotne lub
brak zmian
Objawy kliniczne:
Objawy kliniczne:
• Okres inkubacji
2-7(14)
dni
• Objawy są bardzo podobne do
pryszczycy
• Pęcherzyki i nadżerki:
1.
na koronkach i piętkach racic
2.
w szparze międzyracicowej
3.
w skórze śródręcza i śródstopia
4.
W jamie ustnej i na tarczy ryjowej
5.
U loch na wymieniu
Po 1-2dniach pęcherzyki pękają
Objawy kliniczne:
Objawy kliniczne:
Pęcherzyki
– Racice
– Język
– Sutek
Postacie choroby:
Postacie choroby:
• Postać podostra
- lekki przebieg,
powstają
pęcherzyki
pierwotne bądź wtórne na 1-2
kończynach.
• Postać przewlekła
- przebiega z silną kulawizną u
świń, które utraciły puszki rogowe racic
• Postać bezobjawowa
- tworzenie swoistych
przeciwciał w surowicy, będących jedynym
dowodem zakażenia
Powikłania
Powikłania
U 2-10 % tuczników i loch może
dochodzić do powikłań takich jak:
•zapalenie mózgu
(
objawami są:podniecenie, ruchy maneżowe i
wiosłowe, parcie na przeszkody)
Mogą one spowodować śmierć w ciągu 1-3 dni lub
utratę puszki rogowej racic.
•ronienia
•utrata mleka podczas laktacji
• W postaci ostrej choroba przebiega
z gorączką
40-41,5 °C
• Czasem występują objawy
neurologiczne
• Ronienia nie są typowym objawem
• Powrót do zdrowia po
2-3
tygodniach
Zmiany pośmiertne
Zmiany pośmiertne
Pęcherzyki są jedynymi zmianami
pośmiertnymi
Tylko u świń padłych wśród objawów zapalenia mózgu stwierdza
się obrzęk opon mózgowych i mózgu ,a histopatologicznie-
naczyniowe i około naczyniowe nacieki komórek
limfocytopodobnych, zwyrodnienie komórek lejowych oraz ogniska
rozmiękania mózgu.
SVD u ludzi
SVD u ludzi
•
Okres inkubacji wynosi od 1 do
2 tygodni
•
Objawy kliniczne:
- objawy grypopodobne
- uogólnione bóle mięśni i
brzucha
- aseptyczne meningitis
- brak zmian pęcherzykowych
•
Diagnozuje się na podstawie
serokonwersji
•
Leczenie podtrzymujące
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Kliniczne odróżnienie choroby
pęcherzykowej świń od pryszczycy jest
niemożliwe, a jedyną cechą
rozpoznawczą może być fakt, iż choroba
ta nie występuje u bydła, więc niezbędne
są badania laboratoryjne.
Foot & Mouth
Disease
Vesicular
Stomatitis
Swine Vesicular
Disease
Vesicular
Exanthema of
Swine
Clinical
Signs by
Species
All vesicular diseases produce a fever with vesicles that progress to erosions in the
mouth, nares, muzzle, teats, and feet
Cattle
Oral & hoof lesions,
salivation, drooling,
lameness, abortions,
death in young
animals, "panters";
Disease
Indicators
Vesicles in oral
cavity, mammary
glands, coronary
bands, interdigital
space
Not affected
Not affected
Pigs
Severe hoof lesions,
hoof sloughing, snout
vesicles, less severe
oral lesions:
Amplifying Hosts
Same as cattle
Severe signs in
animals housed on
concrete; lameness,
salivation,
neurological signs,
younger more
severe
Deeper lesions with
granulation tissue
formation on the feet
Sheep &
Goats
Mild signs if any;
Maintenance Hosts
Rarely show signs
Not affected
Not affected
Horses,
Donkeys,
Mules
Not affected
Most severe with
oral and coronary
band vesicles,
drooling, rub
mouths on objects,
lameness
Not affected
Not affected
Diagnostyka różnicowa: RYJ
Diagnostyka różnicowa: RYJ
SVD
PĘCHERZYKOWE
ZAP.J.USTNEJ
PRYSZCZYCA
WYSYPKA PĘCHERZYKOWA
ŚWIŃ
Diagnostyka różnicowa
Diagnostyka różnicowa
:
:
Racice
Racice
•
SVD
•
PRYSZCZYCA
•
WYSYPKA
PĘCHERZYKOWA
ŚWIŃ
Pobieranie i przesyłanie
Pobieranie i przesyłanie
materiału
materiału
• Identyczne jak przy pryszczycy
• Przyżyciowo lub po śmierci
• Materiał do badań wysyła się gdy zachorowanie nie ma
jednoznacznego związku z poprzednim ogniskiem
choroby
• Materiał ze ścian świeżych pęcherzy(3g) do jałowej
probówki,którą umieszcza się w termosie z lodem i
wysyła do Zakładu Badania Pryszczycy PIWet
• w przypadku występowania zmian tylko w obrębie racic
można zarządzić ubój diagnostyczny i wysłać do badań
odciętą racicę
Wykazywanie obecności
Wykazywanie obecności
wirusa:
wirusa:
•
Wykrycie i zróżnicowanie antygenów
1.test ELISA
2.OWD
3.PCR
•
Badania serologiczne:
1.test ELISA
2.SN
3.odczyn radialnej precypitacji
- przeciwciała zobojętniające można wykazać już w
4
dni
po zakażeniu
- najwyższe miana
10
dni po zakażeniu (do 1: 16 000)
Wykazywanie obecności
Wykazywanie obecności
wirusa:
wirusa:
Próba biologiczna:
- Zakażanie wrażliwych prosiąt (w
skórę koronki racic) i osesków
myszy (domózgowo)
- Objawy po
1-2 dniach
Zakażanie hodowli
komórek:
- używa się hodowli pierwotnych i
linii ciągłych
- efekt cytopatyczny już po
24h
- wymaga identyfikacji za pomocą
znanej surowicy dodatniej
- rozpoznanie metodą IF(odczyn
dodatni
3-5h
)
Zapobieganie i
Zapobieganie i
zwalczanie:
zwalczanie:
Leczenie jest zabronione.
• Choroba pęcherzykowa świń
podlega obowiązkowi
zgłaszania i jest zwalczana z
urzędu( lista A chorób,
sporządzona przez OIE ).
•Najważniejsze jest jak
najszybsze
rozpoznanie
choroby oraz podjęcie jej
zwalczania w celu niedopuszczenia jej
do dalszego rozwleczenia zarazka i
powstania nowych ognisk
Zwalczanie:
Zwalczanie:
• Ubój świń:
-Chorych
-Mających kontakt ze świniami chorymi
na SVD
• Eliminacja wszelkich odpadów poubojowych
• Oczyszczenie i odkażenia pomieszczeń,
gnojowicy(64°C na 2min), przedmiotów
zanieczyszczonych wirusem oraz otoczenia
gospodarstwa
Dezynfekcja:
Dezynfekcja:
• 2% roztwór NAOH + detergent (zabija
wirus w ciągu 1h)
• Preparaty na bazie wolnego chloru lub
aldehydów
• 2% Virkon
• Jodofory + detergent
• Utleniacze
Szczepienia
Szczepienia
Nie są stosowane
Istnieją szczepionki przeciw wirusowi
choroby pęcherzykowej świń jednak nie
są one dostępne na rynku.
Kraj jest uznany za
wolny od choroby
pęcherzykowej
świń w przypadku
zwalczania jej z
urzędu oraz nie
stwierdzenia jej w
okresie ostatnich
2lat.