Zapalenie stawów
- Mycobacterium synoviae – naturalnie znajduje się w jamie nosowej i gardle
- wystepuje w wieku 10 -30 tyg. życia, gł. pod koniec 30 tyg.
- objawy poprzedzone są transportem, stresem, selekcją, przepędzaniem po mokrym podłożu, zmianą utrzymania
- rozwój zmian zwyrodnieniowych stawów: nadgarstkowych, łokciowych, kolanowych, skokowych, najczęściej w kończynie miednicznej, nie ma wzrostu temperatury, trudności w poruszaniu. Gdy piersiowe – przenoszą ciężar ciała na kończyny miedniczne, prostują łokcie, zginają nadgarstki. Gdy miedniczne – próbują obarczyć kończyny piersiowe i przenoszą ciężar ciała z nogi na nogę
- najczęściej te objawy po wstaniu (sztywny chód), po wysiłku staje się prawidłowy
- kyphosis
- stan nadostry – obrzęk stawu, po 1 tyg. kulawizna zmniejsza się i objawy ustępują, często dotyczy 50% stada
- diagnozowanie:
1. zmiany sekcyjne – zmiany w stawach, błony maziowe przekrwione, przerośnięte, nacieczone, zwiększona ilość płynu surowiczo- krwistego, powierzchnie stawowe nieuszkodzone
2. wywiad – brak gorączki, ostry przebieg
3. bad. serologiczne, posiewy
-wrażliwe na linkomycynę, tyrozynę, przy pierwszych objawach kortyzony, szczepienia
Septyczne wielostanowe zapalenie noworodków
- zwiększa śmiertelność prosiąt
- choruje 3 -4% zwierząt w stadzie, śmiertelność 1% (w 2 – 5tyg. życia)
- po przechorowaniu odporność przez cały okres tuczu
- zakażenie przez jelita, migdałki, pępowinę, rany, zabiegi hodowlane (znakowanie, skracanie ogonów, przycinanie kiełków), urazy wynikające z nieprawidłowego podłoża, rany okolicy kolana
- wpływ ma ilość siary otrzymana po urodzeniu
- remont stada jest okresem sprzyjającym
- kulawizna zaczyna się 10 dnia życia (po upływie 1 – 2 tyg.), pogrubienie okolicy stawów, najwięcej zapaleń w 2 – 5 tyg. życia
- obejmuje kilka stawów – nadgarstkowy, łokciowy, biodrowy, stępu
- większość przypadków ma charakter ropny, 50% przypadków wywoływana jest przez paciorkowce, też gronkowce, E. coli, corynebacterium, Pasteurela, Moracella,
- podostre – paciorkowce z gr. C, E:
- sekcyjnie:- w stawach zmiany nekrotyczne z włóknikiem, skrzepami krwi, błona maziowa przerośnięta, przekrwiona, ubytki chrząstki stawowej
- przewlekłe – gł. Corynebacterium pyogenes:
- powstawanie ropni okołostawowych,
- martwica tkanek, zwłóknienie mięśni
- obrzęki błony maziowej
- w jamach stawowych obfite masy materiału ropnego o biało- zielonym zabarwieniu
- liczne odlewy chrząstek stawowych
- badanie hodowlane – materiał ze śledziony i tkanki mózgowej
- leczenie:
- należy rozpocząć zanim dojdzie do pogrubienia okolicy stawowej i kulawiznu
- badanie bakteriologiczne – antybiotykogram (paciorkowce – penicylina w dużych dawkach)
- zapobieganie:
- dostęp noworodków do siary
- higiena zabiegów hodowlanych
- podłoża nie uszkadzające kończyny
- niektórym formom można zapobiegać przez szczepienia: Bacillus, E. coli, Haemophilus
- przestrzeganie minimalnych zasad aseptyki: jodynowanie pępowiny, antybiotyki po urodzeniu, antybiotyki w karmie przez rok
Ropne zapalenie stawów i kości
- chorują świnie starsze
- wywołują: Corynebacterium pyogenes, paciorkowce, gronkowce, sporadycznie Brucella suis
- wysiewane z migdałków podniebiennych
- brama wejścia: rany okolicy ogona, uszu, pochwy, gruczołu mlekowego,kończyn
- objawy kliniczne:
- zależą od miejsca wniknięcia drobnoustroju
- choroba ma charakter przewlekły i postępujący
- z czasem powstają ropniaki – powiększenie jam stawowych
- okolica okołostawowa pokryta ropniami, ropnie okolicy nadgarstka,
- zapalenie kręgów, kości - przeczulica okolicy grzbietu, wygięcie kręgosłupa, porażenie 4 kończyn
- często chorują lochy przeniesione z porodówek do stada
- przy złym żywieniu – niedobór lub nadmiar Mn, Mg, Cu, Zn, P, Ca, wit.A, D, E, zatrucie fluorem, zmiany od 5 m –ca do 3 lat
- zmiany w kościach – oddzielenie głowy kości udowej, często osteoporoza - złamanie kości udowej
- zamknięcie nasady w wieku 5 – 7 lat
- zaburzenia naczyniowe, odżywcze – zaburzenia kostnienia → 1- lub 2- stronne oddzielenie nasady kości udowej: duża kulawizna jedno- lub obustronna, powstaje nagle lub stopniowo w 5 -10 dni zaostrzenie
- przy obustronnym – nie może się poruszać ale ma apetyt
- przy jednostronnym – nie obarcza jednej kończyny
- przy badaniu krepitacja
- wykluczyć uraz mechaniczny, osteomalację (przy 1 – stronnym), paraplegię (obustronne)
- badanie poubojowe – badać kończyny nacinać zgrubienia.
Ocena – cała tusza niezdatna
- leczenie – ubój z konieczności