Dopływ krwi do mózgu zapewniają 4

Dopływ krwi do mózgu zapewniają 4

tętnice: 2 tętnice szyjne wewnętrzne i

tętnice: 2 tętnice szyjne wewnętrzne i

2 kręgowe. Tętnice kręgowe łącząc się

2 kręgowe. Tętnice kręgowe łącząc się

łącząc się tworzą tętnicę podstawną,

łącząc się tworzą tętnicę podstawną,

która dzieli się na 2 tętnice tylne

która dzieli się na 2 tętnice tylne

mózgu. Każda z tętnic tylnych łączy się

mózgu. Każda z tętnic tylnych łączy się

z tętnicą szyjną wewn. za

z tętnicą szyjną wewn. za

pośrednictwem tętnicy łączącej tylnej.

pośrednictwem tętnicy łączącej tylnej.

Po jednej i po drugiej stronie od tętnicy

Po jednej i po drugiej stronie od tętnicy

szyjnej wewn. odchodzi tętnica mózgu

szyjnej wewn. odchodzi tętnica mózgu

przednia, tętnice mózgu przednie łączy

przednia, tętnice mózgu przednie łączy

tętnica łącząca przednia

tętnica łącząca przednia

.

.

Koło tętnicze Willisa tworzy

Koło tętnicze Willisa tworzy

najważniejsze, ale nie

najważniejsze, ale nie

jedyne połączenie między

jedyne połączenie między

tętnicami mózgu.

tętnicami mózgu.

Krążenie oboczne może

Krążenie oboczne może

rozwinąć się też za

rozwinąć się też za

pośrednictwem połączeń

pośrednictwem połączeń

między tętnicą szyjną zewn. i

między tętnicą szyjną zewn. i

wewn.: połączenie pomiędzy

wewn.: połączenie pomiędzy

końcowymi odgałęzieniami

końcowymi odgałęzieniami

tętnicy szczękowej zewnętrznej

tętnicy szczękowej zewnętrznej

a tętnicą oczną. Korowe gałęzie

a tętnicą oczną. Korowe gałęzie

tętnic mózgu tworzą

tętnic mózgu tworzą

połączenia zwane oponowymi.

połączenia zwane oponowymi.

Ciężar mózgu wynosi 2%

Ciężar mózgu wynosi 2%

ciężaru ciała, natomiast

ciężaru ciała, natomiast

przepływ krwi przez mózg

przepływ krwi przez mózg

człowieka dorosłego stanowi

człowieka dorosłego stanowi

15-20% objętości

15-20% objętości

wyrzutowej serca.

wyrzutowej serca.

Zmiany morfologiczne w

Zmiany morfologiczne w

tkance mózgowej występują

tkance mózgowej występują

dopiero wtedy, gdy przepływ

dopiero wtedy, gdy przepływ

krwi spada poniżej 15%

krwi spada poniżej 15%

wartości prawidłowej.

wartości prawidłowej.

Nieodwracalną martwicę

Nieodwracalną martwicę

tkanki nerwowej stwierdza

tkanki nerwowej stwierdza

się o obszarze

się o obszarze

pozbawionym całkowicie

pozbawionym całkowicie

dopływu krwi w ciągu 3-4

dopływu krwi w ciągu 3-4

min.

min.

Ogniskowe lub globalne

Ogniskowe lub globalne

zaburzenia czynności

zaburzenia czynności

mózgu o etiologii

mózgu o etiologii

naczyniowej, występujące

naczyniowej, występujące

nagle i utrzymujące się

nagle i utrzymujące się

dłużej niż 24 godz.

dłużej niż 24 godz.

Światowa Organizacja

Światowa Organizacja

Zdrowia określa mianem

Zdrowia określa mianem

udaru mózgu.

udaru mózgu.

Udar mózgu stanowi trzecią

Udar mózgu stanowi trzecią

co do częstości

co do częstości

występowania przyczynę

występowania przyczynę

zgonów na świecie, w Polsce

zgonów na świecie, w Polsce

czwartą z powodu dużej

czwartą z powodu dużej

ilości urazów

ilości urazów

komunikacyjnych.

komunikacyjnych.

Zapadalność roczna na udar

Zapadalność roczna na udar

mózgu zawiera się między

mózgu zawiera się między

110 a 290 na 100 000

110 a 290 na 100 000

ludności. Śmiertelność

ludności. Śmiertelność

wczesna z powodu udaru,

wczesna z powodu udaru,

tzn. do 28 dnia od początku

tzn. do 28 dnia od początku

objawów waha się od 18-

objawów waha się od 18-

45%.

45%.

Zaburzenia czynności

Zaburzenia czynności

mózgu, spowodowane

mózgu, spowodowane

ostrym schorzeniem

ostrym schorzeniem

naczyniowym, można

naczyniowym, można

podzielić na ogniskowe i

podzielić na ogniskowe i

globalne.

globalne.

Wyłączenie swoistych dróg i

Wyłączenie swoistych dróg i

ośrodków nerwowych

ośrodków nerwowych

manifestuje się ogniskowym

manifestuje się ogniskowym

deficytem funkcji

deficytem funkcji

neurologicznych:

neurologicznych:

- ruchowo – koordynacyjnych

- ruchowo – koordynacyjnych

(niedowłady, zaburzenia

(niedowłady, zaburzenia

połykania, zaburzenia motoryki

połykania, zaburzenia motoryki

gałek ocznych, objawy

gałek ocznych, objawy

móżdżkowe, pląsawicze,

móżdżkowe, pląsawicze,

parkinsonowskie)

parkinsonowskie)

- informacyjno –

- informacyjno –

poznawczych (zaburzenia

poznawczych (zaburzenia

wzroku, słuchu, czucia,

wzroku, słuchu, czucia,

afazja, agnozja, zaburzenia

afazja, agnozja, zaburzenia

intelektualne, jakościowe

intelektualne, jakościowe

zaburzenia świadomości).

zaburzenia świadomości).

Zmniejszenie lub wyłączenie

Zmniejszenie lub wyłączenie

aktywującego działania

aktywującego działania

nieswoistego układu siatkowatego

nieswoistego układu siatkowatego

pnia mózgu powoduje ilościowe

pnia mózgu powoduje ilościowe

zaburzenia świadomości oraz

zaburzenia świadomości oraz

ilościowe zmiany aktywności

ilościowe zmiany aktywności

całego mózgu, czyi zaburzenia

całego mózgu, czyi zaburzenia

globalne: przytomności, regulacji

globalne: przytomności, regulacji

napięcia mięśniowego, reakcji

napięcia mięśniowego, reakcji

odruchowych, funkcji

odruchowych, funkcji

wegetatywnych.

wegetatywnych.

Globalne zaburzenia funkcji

Globalne zaburzenia funkcji

mózgu towarzyszyć mogą

mózgu towarzyszyć mogą

ogniskowemu deficytowi

ogniskowemu deficytowi

neurologicznemu.

neurologicznemu.

Rodzaj ogniskowego

Rodzaj ogniskowego

deficytu neurologicznego

deficytu neurologicznego

pozwala w większości

pozwala w większości

przypadków określić

przypadków określić

lokalizację uszkodzenia.

lokalizację uszkodzenia.

Niedokrwienne zaburzenia

Niedokrwienne zaburzenia

krążenia w oun:

krążenia w oun:

udar mózgu (zawał mózgu

udar mózgu (zawał mózgu

dokonany), przemijające

dokonany), przemijające

incydenty niedokrwienne i

incydenty niedokrwienne i

zawał mózgu żylny.

zawał mózgu żylny.

w zależności od mechanizmu

w zależności od mechanizmu

patogenetycznego:

patogenetycznego:

- zakrzepowo – zatorowe

- zakrzepowo – zatorowe

- zatorowe

- zatorowe

- zatokowe (lakunarne)

- zatokowe (lakunarne)

- hemodynamiczne, związane z

- hemodynamiczne, związane z

zaburzeniami perfuzji w oun,

zaburzeniami perfuzji w oun,

wynikającej z nagłej,

wynikającej z nagłej,

uogólnionej niedostateczności

uogólnionej niedostateczności

krążenia.

krążenia.

w zależności od dorzecza

w zależności od dorzecza

naczyniowego objętego

naczyniowego objętego

niedokrwieniem

niedokrwieniem

- zawał mózgu w obszarze

- zawał mózgu w obszarze

całego przedniego

całego przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- częściowy zawał mózgu z

- częściowy zawał mózgu z

zakresu przedniego

zakresu przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- zawał zatokowy

- zawał zatokowy

- zawał mózgu w obszarze

- zawał mózgu w obszarze

unaczynienia tylnego

unaczynienia tylnego

w zależności od dynamiki

w zależności od dynamiki

objawów

objawów

- przemijający napad

- przemijający napad

niedokrwienny mózgu

niedokrwienny mózgu

- odwracalny,

- odwracalny,

niedokrwienny ubytek

niedokrwienny ubytek

neurologiczny

neurologiczny

- zawał mózgu (udar mózgu

- zawał mózgu (udar mózgu

dokonany)

dokonany)

ZESPOŁY KLINICZNE I

ZESPOŁY KLINICZNE I

PRZYCZYNY ZABURZEŃ

PRZYCZYNY ZABURZEŃ

DROŻNOŚCI TĘTNIC

DROŻNOŚCI TĘTNIC

MÓZGOWYCH

MÓZGOWYCH

Zakrzepy powstają

Zakrzepy powstają

najczęściej na podłożu

najczęściej na podłożu

zmian chorobowych w

zmian chorobowych w

ścianie naczynia w

ścianie naczynia w

miejscach rozgałęzień,

miejscach rozgałęzień,

zagięć i zwężeń naczyń. W

zagięć i zwężeń naczyń. W

około 90% przypadków

około 90% przypadków

chorobą uszkadzającą

chorobą uszkadzającą

ścianę naczyń jest

ścianę naczyń jest

miażdżyca.

miażdżyca.

Zakrzepy tt. szyjnych i

Zakrzepy tt. szyjnych i

kręgowych w odcinkach

kręgowych w odcinkach

pozaczaszkowych

pozaczaszkowych

charakteryzują się pewną

charakteryzują się pewną

specyfiką.

specyfiką.

W przypadku tt. szyjnych to:

W przypadku tt. szyjnych to:

- szmer naczyniowy w połowie

- szmer naczyniowy w połowie

szyi przy wewnętrznej

szyi przy wewnętrznej

krawędzi m. mostkowo-

krawędzi m. mostkowo-

obojczykowo-sutkowego lub

obojczykowo-sutkowego lub

pod kątem żuchwy

pod kątem żuchwy

- przemijające lub utrwalone

- przemijające lub utrwalone

zaburzenia widzenia okiem po

zaburzenia widzenia okiem po

stronie zwężenia

stronie zwężenia

- przemijające niedokrwienie

- przemijające niedokrwienie

mózgu (TIA)

mózgu (TIA)

W przypadku tt. kręgowych to:

W przypadku tt. kręgowych to:

- szmer naczyniowy w dole

- szmer naczyniowy w dole

nadobojczykowym w miejscu

nadobojczykowym w miejscu

odejścia t. kręgowej od

odejścia t. kręgowej od

podobojczykowej

podobojczykowej

- przemijające niedokrwienie

- przemijające niedokrwienie

mózgu często prowokowane

mózgu często prowokowane

przez nagły zwrot i odgięcie

przez nagły zwrot i odgięcie

głowy

głowy

Zatory najczęściej są

Zatory najczęściej są

spowodowane skrzeplinami

spowodowane skrzeplinami

pochodzącymi z serca lub

pochodzącymi z serca lub

dużych naczyń (zator

dużych naczyń (zator

naczynie-naczynie).

naczynie-naczynie).

Choroby uszkadzające

Choroby uszkadzające

ścianę naczynia:

ścianę naczynia:

Miażdżyca

Miażdżyca

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

Choroby zapalne

Choroby zapalne

Zapalne niespecyficzne:

Zapalne niespecyficzne:

bakteryjne, grzybicze,

bakteryjne, grzybicze,

wirusowe (opryszczkowe),

wirusowe (opryszczkowe),

riketsjoza

riketsjoza

Zapalne specyficzne:

Zapalne specyficzne:

kiła, gruźlica, sarkoidoza,

kiła, gruźlica, sarkoidoza,

kolagenozy (toczeń

kolagenozy (toczeń

rumieniowaty, guzkowe

rumieniowaty, guzkowe

zapalenie tętnic, zapalenie

zapalenie tętnic, zapalenie

tętnicy skroniowej, choroba

tętnicy skroniowej, choroba

Takayasu), choroba

Takayasu), choroba

reumatyczna.

reumatyczna.

Zatory naczyń mózgowych

Zatory naczyń mózgowych

pochodzenia sercowego:

pochodzenia sercowego:

zapalenie wsierdzia, wady

zapalenie wsierdzia, wady

zastawkowe, zawał serca,

zastawkowe, zawał serca,

migotanie przedsionków.

migotanie przedsionków.

Pochodzenia pozasercowego:

Pochodzenia pozasercowego:

skrzepliny przyścienne z

skrzepliny przyścienne z

dużych tętnic, skrzepliny z

dużych tętnic, skrzepliny z

układu żylnego w przypadku

układu żylnego w przypadku

otworu w przegrodzie serca.

otworu w przegrodzie serca.

Inne formy zatorów:

Inne formy zatorów:

blaszki miażdżycowe,

blaszki miażdżycowe,

tłuszczowe, gazowe,

tłuszczowe, gazowe,

nowotworowe.

nowotworowe.

Zaburzenia

Zaburzenia

hemodynamiczne wywołane

hemodynamiczne wywołane

są spadkiem systemowego

są spadkiem systemowego

ciśnienia tętniczego krwi o

ciśnienia tętniczego krwi o

różnej etiologii,

różnej etiologii,

przekraczającym możliwości

przekraczającym możliwości

autoregulacyjne krążenia

autoregulacyjne krążenia

mózgowego.

mózgowego.

Spadki pojemności

Spadki pojemności

minutowej serca w

minutowej serca w

przebiegu:

przebiegu:

chorób mięśnia sercowego,

chorób mięśnia sercowego,

zaburzeń rytmu, w

zaburzeń rytmu, w

zatrzymaniu krążenia,

zatrzymaniu krążenia,

spowodowane lekami

spowodowane lekami

hipotensyjnymi,

hipotensyjnymi,

diuretynami.

diuretynami.

Czynniki ryzyka udaru

Czynniki ryzyka udaru

mózgu:

mózgu:

Niemodyfikowalne – wiek,

Niemodyfikowalne – wiek,

płeć rasa (wśród rasy

płeć rasa (wśród rasy

czarnej znamiennie

czarnej znamiennie

częściej)

częściej)

Modyfikowalne:

Modyfikowalne:

nadciśnienie tętnicze, choroby

nadciśnienie tętnicze, choroby

mięśnia sercowego, zaburzenia

mięśnia sercowego, zaburzenia

gospodarki lipidowej

gospodarki lipidowej

(niewłaściwy stosunek

(niewłaściwy stosunek

cholesterolu zawartego we

cholesterolu zawartego we

frakcjach LDL i HDL), cukrzyca,

frakcjach LDL i HDL), cukrzyca,

otyłość, zakażenia, choroby

otyłość, zakażenia, choroby

naczyń, kolagenozy, choroby

naczyń, kolagenozy, choroby

krwi.

krwi.

Inne czynniki:

Inne czynniki:

nikotynizm, alkohol, wzrost

nikotynizm, alkohol, wzrost

stężenia fibrynogenu w

stężenia fibrynogenu w

surowicy krwi, zespół

surowicy krwi, zespół

bezdechu sennego,

bezdechu sennego,

migrena, dna moczanowa,

migrena, dna moczanowa,

uraz tętnicy, niedoczynność

uraz tętnicy, niedoczynność

tarczycy.

tarczycy.

ZESPOŁY OBJAWÓW

ZESPOŁY OBJAWÓW

NIEDOKRWIENIA W

NIEDOKRWIENIA W

OBSZARZE

OBSZARZE

POSZCZEGÓLNYCH TĘTNIC

POSZCZEGÓLNYCH TĘTNIC

Tętnica szyjna wew..:

Tętnica szyjna wew..:

ślepota oka po stronie

ślepota oka po stronie

zakrzepu,

zakrzepu,

niedowład lub porażenie

niedowład lub porażenie

połowicze,

połowicze,

afazja,

afazja,

niedowidzenie połowicze,

niedowidzenie połowicze,

niedoczulica połowicza,

niedoczulica połowicza,

zaburzenie skojarzonego

zaburzenie skojarzonego

spojrzenia w bok.

spojrzenia w bok.

Tętnica mózgu środkowa:

Tętnica mózgu środkowa:

niedowład lub porażenie

niedowład lub porażenie

połowicze, afazja,

połowicze, afazja,

niedoczulica połowicza,

niedoczulica połowicza,

niedowidzenie połowicze,

niedowidzenie połowicze,

zaburzenia skojarzonego

zaburzenia skojarzonego

spojrzenia w bok

spojrzenia w bok

Tętnica mózgu przednia

Tętnica mózgu przednia

Pień tętnicy:

Pień tętnicy:

porażenie kończyny dolnej,

porażenie kończyny dolnej,

niedowład górnej,

niedowład górnej,

epikrytyczne zaburzenia

epikrytyczne zaburzenia

czucia

czucia

Tętnica Heubnera:

Tętnica Heubnera:

niedowład twarzowo-

niedowład twarzowo-

ramieniowy

ramieniowy

Tętnice kręgowe:

Tętnice kręgowe:

szum w uszach, osłabienie

szum w uszach, osłabienie

słuchu, zawroty głowy,

słuchu, zawroty głowy,

zaburzenia równowagi, zespół

zaburzenia równowagi, zespół

podopuszkowy (zaburzenia

podopuszkowy (zaburzenia

czucia na twarzy, zespół

czucia na twarzy, zespół

Hornera, nieład połowiczy, a po

Hornera, nieład połowiczy, a po

przeciwnej stronie połowicze

przeciwnej stronie połowicze

rozszczepienie zaburzenia

rozszczepienie zaburzenia

czucia, zespoły opuszkowe

czucia, zespoły opuszkowe

naprzemienne z nerwami IX, X,

naprzemienne z nerwami IX, X,

XI, XII.

XI, XII.

Tętnica podstawna:

Tętnica podstawna:

zaburzenia przytomności,

zaburzenia przytomności,

porażenie czterech kończyn,

porażenie czterech kończyn,

uszkodzenie nerwów III, IV,

uszkodzenie nerwów III, IV,

VI, VII

VI, VII

Tętnice tylne:

Tętnice tylne:

niedowidzenie połowicze lub

niedowidzenie połowicze lub

kwadrantowe, ślepota

kwadrantowe, ślepota

korowa, zespół wzgórzowy,

korowa, zespół wzgórzowy,

niedowład spojrzenia ku

niedowład spojrzenia ku

górze, niedowład

górze, niedowład

naprzemienny z n. III.

naprzemienny z n. III.

Powikłania udaru

Powikłania udaru

niedokrwiennego:

niedokrwiennego:

wzrost ciśnienia

wzrost ciśnienia

śródczaszkowego,

śródczaszkowego,

ukrwotocznienie ogniska

ukrwotocznienie ogniska

zawałowego, powikłania

zawałowego, powikłania

krążeniowe, zmiany

krążeniowe, zmiany

zakrzepowo – zatorowe,

zakrzepowo – zatorowe,

infekcje.

infekcje.

PRZEMIJAJĄCE NAPADY

PRZEMIJAJĄCE NAPADY

NIEDOKRWIENNE MÓZGU

NIEDOKRWIENNE MÓZGU

(TIA) – twają nie dłużej niż

(TIA) – twają nie dłużej niż

24 godz.

24 godz.

BADANIA LABORATORYJNE

BADANIA LABORATORYJNE

W UDARACH

W UDARACH

NIEDOKRWIENNYCH:

NIEDOKRWIENNYCH:

Tomografia komputerowa,

Tomografia komputerowa,

rezonans magnetyczny,

rezonans magnetyczny,

badania naczyniowe

badania naczyniowe

(angiografia,

(angiografia,

ultrasonografia)

ultrasonografia)

Postępowanie w ostrym

Postępowanie w ostrym

okresie udaru

okresie udaru

niedokrwiennego:

niedokrwiennego:

Szybkie zdiagnozowanie,

Szybkie zdiagnozowanie,

szybka hospitalizacja,

szybka hospitalizacja,

szybko podjęta terapia

szybko podjęta terapia

farmakologiczna, wczesna

farmakologiczna, wczesna

rehabilitacja, szybkie

rehabilitacja, szybkie

podjecie prewencji wtórnej.

podjecie prewencji wtórnej.

LECZENIE FARMAKOLOGICZNE:

LECZENIE FARMAKOLOGICZNE:

Leczenie antyagregacyjne

Leczenie antyagregacyjne

Leczenie trombolityczne

Leczenie trombolityczne

(wczesna rekanalizacja za

(wczesna rekanalizacja za

pomocą rekombinowanego

pomocą rekombinowanego

tkankowego aktywatora

tkankowego aktywatora

plazminogenu

plazminogenu

Leczenie przeciwzakrzepowe

Leczenie przeciwzakrzepowe

Leczenie antyagregacyjne:

Leczenie antyagregacyjne:

zastosowanie w okresie 48

zastosowanie w okresie 48

godz. Od wystąpienia udaru

godz. Od wystąpienia udaru

kwasu acetylosalicylowego

kwasu acetylosalicylowego

(300 i 160 mg)

(300 i 160 mg)

Leczenie trombolityczne:

Leczenie trombolityczne:

rekombinowany tkankowy

rekombinowany tkankowy

aktywator plazminogenu,

aktywator plazminogenu,

który aktywuje przejście

który aktywuje przejście

plazminogenu w plazminę.

plazminogenu w plazminę.

Leczenie należy wdrożyć w

Leczenie należy wdrożyć w

ciągu pierwszych 3 godz.

ciągu pierwszych 3 godz.

Leczenie przeciwzakrzepowe:

Leczenie przeciwzakrzepowe:

heparyna i jej

heparyna i jej

drobnocząsteczkowe pochodne

drobnocząsteczkowe pochodne

(Fraxiparyna i Calciparyna) –

(Fraxiparyna i Calciparyna) –

narastanie zakrzepu w układzie

narastanie zakrzepu w układzie

kręgowo- podstawnym,

kręgowo- podstawnym,

zatorowej przyczyny udaru,

zatorowej przyczyny udaru,

powtarzających się incydentów

powtarzających się incydentów

TIA.

TIA.

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

PROFILAKTYCZNE

PROFILAKTYCZNE

Profilaktyka pierwotna:

Profilaktyka pierwotna:

wykrycie i możliwe

wykrycie i możliwe

opanowanie czynników

opanowanie czynników

ryzyka u osób, które nie

ryzyka u osób, które nie

doznały incydentu

doznały incydentu

niedokrwienia, a należą do

niedokrwienia, a należą do

grupy ryzyka

grupy ryzyka

Profilaktyka wtórna u

Profilaktyka wtórna u

pacjentów po przebytym

pacjentów po przebytym

incydencie naczyniowym:

incydencie naczyniowym:

leczenie antyagregacyjne i

leczenie antyagregacyjne i

naczyniochirurgiczne.

naczyniochirurgiczne.

KRWOTOCZNY UDAR

KRWOTOCZNY UDAR

MÓZGU – 10-12%

MÓZGU – 10-12%

WSZYSTKICH UDARÓW.

WSZYSTKICH UDARÓW.

Śmiertelność wczesna sięga

Śmiertelność wczesna sięga

do 60% chorych.

do 60% chorych.

CZYNNIKI RYZYKA:

CZYNNIKI RYZYKA:

nadciśnienie tętnicze,

nadciśnienie tętnicze,

malformacje naczyniowe,

malformacje naczyniowe,

nowotwory

nowotwory

wewnątrzczaszkowe,

wewnątrzczaszkowe,

choroby krwi, polekowe.

choroby krwi, polekowe.

LECZENIE W PRZYPADKU

LECZENIE W PRZYPADKU

UDARU KRWOTOCZNEGO:

UDARU KRWOTOCZNEGO:

strategia zachowawcza,

strategia zachowawcza,

służąca obniżeniu ciśnienia

służąca obniżeniu ciśnienia

śródczaszkowego, leczenie

śródczaszkowego, leczenie

chirurgiczne, głównie w

chirurgiczne, głównie w

przypadku krwotoku do

przypadku krwotoku do

móżdżku.

móżdżku.

KRWOTOK

KRWOTOK

PODPAJĘCZYNÓWKOWY:

PODPAJĘCZYNÓWKOWY:

najczęściej pęknięcie

najczęściej pęknięcie

tętniaka połączone z

tętniaka połączone z

wynaczynieniem krwi do

wynaczynieniem krwi do

przestrzeni

przestrzeni

podpajęczynówkowej.

podpajęczynówkowej.

OBJAWY KLINICZNE:

OBJAWY KLINICZNE:

eksplodujący ból głowy,

eksplodujący ból głowy,

nudności, wymioty, u 5-7%

nudności, wymioty, u 5-7%

utrata przytomności

utrata przytomności

BADANIE NEUROLOGICZNE:

BADANIE NEUROLOGICZNE:

objawy oponowe,

objawy oponowe,

zaburzenia przytomności

zaburzenia przytomności

BADANIA LABORATORYJNE

BADANIA LABORATORYJNE

W KP:

W KP:

badanie KT, jeżeli wynik

badanie KT, jeżeli wynik

negatywny, badanie płynu

negatywny, badanie płynu

mózgowo-rdzeniowego,

mózgowo-rdzeniowego,

obustronna angiografia tt.

obustronna angiografia tt.

szyjnych i kręgowych.

szyjnych i kręgowych.

LECZENIE:

LECZENIE:

zabieg operacyjny.

zabieg operacyjny.