 Wiele wirusów może wywoływać zapalenie stawów

poprzez różne mechanizmy patogenetyczne ,w tym
bezpośrednie zakażenie komórek maziówki oraz
tworzenie kompleksów immunologicznych.

 Większość wywołanych przez wirusy zapaleń stawów

ma charakter ostrych samoustępujących chorób,
którym zwykle towarzyszy gorączka ,
charakterystyczne zmiany skórne, zaburzenia
hematologiczne.

 Ustalenie rozpoznania wymaga znajomości

epidemiologii chorób wirusowych i badań
laboratoryjnych , w nich stosowanych.

Wirusowe zapalenie wątroby
typu B

 WZW typu B to jednostka chorobowa, w której dochodzi do

uszkodzenia wątroby na skutek zakażenia jednym z wirusów tzw.

hepatotropowych –czyli wirusów wyspecjalizowanych w zakażeniu i

niszczeniu komórek wątrobowych. Choroba atakuje wątrobę

powodując obumieranie komórek tego organu (marskość wątroby)

oraz pierwotnego raka wątroby. Marskość kończy się w 1/3

przypadków śmiercią w przeciągu jednego roku. Do zakażenia

dochodzi w wyniku naruszenia ciągłości skóry oraz podczas kontaktu

z zakażoną krwią i wydzielinami osoby chorej. Jedyną i długotrwałą

metodą zapobiegania wzw typu B są szczepienia. Do pełnego

uodpornienia potrzebne są trzy dawki, podane w odstępie 1miesiąca

od pierwszej dawki i 6m-cy od pierwszego szczepienia.

 Rozpoznanie WZW polega na:
• Wywiadzie
• Badaniu fizykalnym
• Oznaczeniu u osób z przesłankami epidemiologicznymi poziomu

enzymów wątrobowych

• Wykonaniu testów serologicznych

Cechy wirusowego zapalenia
stawów wywołanego przez
WZW typu B



Szerzą się na drodze kontaktów seksualnych i pozajelitowo

;okres inkubacji 45-120dni

 Gorączka ,bóle mięśniowe, złe samopoczucie, brak apetytu,

nudności i wymioty

 Wyrazna pokrzywka z lub bez obecności żółtaczki

 Ostre , symetryczne zapalenie wielostawowe (podobne do

RZS) ze sztywnością poranną

 Zapalenie stawów występuje tylko w prodromalnym okresie

przedżółtaczkowym ; możliwe jest również pojawienie się

nawracającego lub przewlekłego zapalenia stawów w

przypadku przewlekłej wiremii wzw typu B lub aktywnego

zapalenia wątroby

Wirus WZW typu B (HBV) składa się z części powierzchniowej i

rdzeniowej. Wyróżniamy następujące postacie antygenów i

przeciwciał;

 HBsAg- antygen powierzchniowy stanowiący zarówno płaszcz

wirusa jak i występuje samodzielnie we krwi osoby zakażonej.

Pojawia się w surowicy w okr.wylęgania choroby na 2-

8tyg.przed objawami żółtaczki lub uszkodzenia

wątroby.Następnie ukazuje się w okr.ostrym choroby i zanika w

okr.rekonwalescencji .U kilkunastu procent chorych występuje

latami w przypadku przewlekłego bezobjawowego nosicielstwa

oraz u osób z przewlekłymi postaciami zapalenie wątroby.Jest to

najpewniejszy wskaznik zakażenia HBV.

 HBcAg- antygen rdzeniowy nie jest stwierdzany w surowicy,

prawdopodobnie ze względu na nadmiar przeciwciał.

 HBeAg- jego obecność we krwi świadczy o zakażliwości

chorego.

 Anty-HBs- przeciwciała dla antygenu powierzchniowego HBsAg

pojawiają się po zniknięciu HBsAg. Są to przeciwciała ochronne

świadczące o odporności pojawiającej się po przechorowaniu

WZW-B lub szczepieniu przeciwko WZW-B

 Anty-HBc- przeciwciała dla HBcAg

 Anty-HBe- przeciwiciała dla HbeAg. Pojawienie się ich i

zniknięcie HbeAg u ozdrowieńców po WZW-B jest dobrze

rokującym sygnałem powrotu do zdrowia.

Nagminne zapalenie
ślinianek

 Świnka-czyli nagminne zapalenie ślinianek to ostra wirusowa

choroba zakazna przebiegająca z bolesnym obrzmieniem ślinianek

przyusznych , niekiedy podszczękowych lub podjęzykowych.

Częstym jej powikłaniem, zwłaszcza u dzieci, jest zapalenie opon

mózgowo-rdzeniowych, u dorosłych zaś zapalenie jąder i trzustki.

Zakażenie następuje zwykle droga kropelkową przez kontakt

bezpośredni, niekiedy pośrednio- przez zakażone przedmioty.

 Objawy;

• Początkowo nieznaczny wzrost temperatury

• Bóle głowy

• Złe samopoczucie

• Utrata łaknienia

• Dreszcze

• U dzieci wymioty i bóle brzucha

• Lub też od razu bolesne obrzmienie ślinianek, któremu towarzyszy

gorączka do 39stopni

 Leczenie wyłącznie objawowe; konieczna staranna pielęgnacja

(należy dbać o higienę jamy ustnej)

Różyczka

 Wirus różyczki przenosi się droga kropelkową. Pierwsze

objawy to; różowa wysypka początkowo za uszami,

na szyji a potem na całym ciele. Innym typowym

objawem jest powiększenie węzłów chłonnych na

potylicy, na szyji, za uszami. Niekiedy obrzęk ten może

utrzymywać się jeszcze przez parę tyg., nie jest to

jednak niebezpieczne dla dziecka. Choroba nie jest

grozna, zwykle przebiega łagodnie. Dziecko można

przeciw tej chorobie zaszczepić. Jest to szczególnie

wazne dla dziewczynek. Odporność na różyczkę będzie

przydatna w przyszłości - jest to choroba niebezpieczna

dla kobiet w pierwszych tygodniach ciąży. Może u niech

spowodować poronienie lub urodzenie dziecka z

wieloma wadami wrodzonymi: głuchotą, ślepotą,

wadami serca, upośledzeniem umysłowym .Szczepić

można dziecko między 13a 15 m-cem życia. Osoby

dorosłe które zachorowały na różyczkę przez kilka

tygodni po ustąpieniu wysypki odczuwają bóle stawów.

Cechy różyczkowego zapalenia
stawów;

 Wirus rozprzestrzenia się wraz z wydzielinami

nosogardzieli (okres inkubacji 14-21dni) lub w

następstwie szczepienia

 Szczyt zachorowań pózną zimą i na wiosnę

 Odropodobna wysypka, niewielka gorączka, nieżyt

śluzowy nosa i powiększenie węzłów chłonnych

 Ból stawów występuje o wiele częściej niż ich

zapalenie i pojawia się na tydzień przed wysypką lub

po jej ustąpieniu

 Objawy stawowe ustępują po 7-10 dniach ;w rzadkich

przypadkach utrzymują się przez kilka miesięcy lub

lat.

 U dzieci może wystąpić rwa ramienna, która objawia

się bólem ramienia i reki (zespół ramienny) lub rwa

lędzwiowa (zespół przykucnięcia łapacza)

AIDS

 AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem objawów różnych

chorób, która w charakterystyczny sposób atakuje osoby zakażone

HIV. Wiele z tych chorób występuje powszechnie i nie są one

szkodliwe dla osób z zdrowym systemem immunologicznym

(odpornościowym). Jednak dla tych, których system odpornościowy

jest uszkodzony, niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne.

 Ludzki wirus upośledzenia odporności - HIV (ang.:

Human Immunodeficiency Virus) jest wirusem, który

atakuje, osłabia i niszczy system odpornościowy organizmu,

czego rezultatem jest utrata przez człowieka zdolności

zwalczania różnych chorób i infekcji. Dotychczas zakaziło się

nim około 30 mln. osób w co najmniej dwustu krajach.

Szacuje się, że 23 mln ludzi żyje z zakażeniem HIV.

 AIDS (ang. Acquired Immune Deficiency Syndrome) - to

zespół nabytego upośledzenia odporności. Jest późną fazą

zakażenia się wirusem HIV. Pierwsze objawy kliniczne

pojawiają się po kilku lub kilkunastu latach od momentu

zakażenia.

Drogi zakażenia HIV

 Z dotychczasowych obserwacji wynika, że pomimo

rozpowszechnienia HIV w świecie, człowiek może zakazić

się tylko w niektórych sytuacjach (tzw. sytuacjach

ryzykownych, niebezpiecznych):

• HIV szerzy się drogą kontaktów seksualnych z zakażonymi

osobami. Kontakty seksualne z wieloma partnerami

zwiększają ryzyko zakażenia HIV. Choroby narządów

płciowych torują drogę zakażeniu HIV.

• HIV może zostać przeniesiony od człowieka do człowieka

wraz z zakażoną krwią, np. podczas zabiegów medycznych i

niemedycznych - w związku z przerwaniem ciągłości tkanek

narzędziem zanieczyszczonym zakażoną krwią, a także gdy

zakażona krew dostanie się na spojówki, śluzówki lub

uszkodzoną skórę. Ryzyko zakażenia HIV jest duże przy

użytkowaniu wspólnego sprzętu do wstrzyknięć przez

stosujących środki odurzające.

• Dziecko może zakazić się od matki podczas ciąży, porodu

lub karmienia piersią

 Nie można się natomiast zarazić w okolicznościach

wykluczających zakażenie - tzw. sytuacjach bezpiecznych.

Należą do nich:

• całowanie, dotykanie, masowanie, masturbacja,
• nieseksualny kontakt cielesny,
• życie w rodzinie i społeczeństwie,
• przebywanie z kimś kichającym lub kaszlającym,
• jedzenie w stołówkach, barach, restauracjach,
• korzystanie ubikacji publicznych, basenów kąpielowych, sauny,
• korzystanie z usług fryzjerów, kosmetyczek,
• wizyta u lekarza,
ukąszenie komarów.
 Kiedy należy obawiać się zakażenia HIV?. Możesz się

obawiać zakażenia HIV jeżeli:

 miałeś tzw. zachowanie ryzykowne np. odbyłeś przygodny

stosunek płciowy,

 dowiedziałeś się, że Twój partner był zakażony wirusem HIV,
 przyjmujesz narkotyki drogą dożylna i nie jesteś pewien czy

używane przez Ciebie igły i strzykawki były sterylne,

 pojawiają się u Ciebie i powtarzają nietypowe objawy

chorobowe.

Objawy zakażenia

 W początkowej fazie zakażenia, gdy HIV wnika do organizmu

żadne objawy nie są zauważalne ani odczuwalne. Pierwsze

objawy mogą się pojawić w chwili, gdy organizm zakażonej

osoby zaczyna walczyć z wirusem i wytwarza przeciwciała

przeciwko niemu. Objawy mogą przybierać następujące formy:

bóle głowy, mięśni, lekkie nabrzmienie węzłów chłonnych. Są to

objawy podobne do objawów grypowych. Okres ten trwa od 7 do

14 dni, po czym objawy ustępują. Okres pomiędzy zakażeniem a

pojawieniem się przeciwciał anty-HIV nazywamy okienkiem

serologicznym. Może on trwać od kilku do kilkunastu tygodni, a

czasem i dłużej. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja, ponieważ

osoba zakażona nie jest tego świadoma i może w tym czasie

zakażać innych ludzi. Następnie przychodzi długi okres

bezobjawowy, w którym brak jest jakichkolwiek oznak

zakażenia. W tym czasie wirus zaczyna się namnażać. Okres ten

może trwać od 1 roku do 14 lat ale jest to tylko „umownie okres

bezobjawowy”, gdyż w tym czasie wirus podstępnie niszczy

coraz więcej limfocytów CD4+. Kiedy układ odpornościowy jest

już na tyle wyniszczony, że nie może odpowiadać na kolejne

infekcje i występują inne groźne choroby (np. nowotwory) to

mówimy, że dana osoba jest chora na AIDS.

Leczenie AIDS

 Leczenie ludzi chorych na AIDS to właściwie dwa różne rodzaje

leczenia: zwalczanie wirusa AIDS oraz chorób związanych z AIDS.

Każda z takich chorób może być rozpoznana i zwalczana wieloma

sposobami. Tak więc na wiele sposobów leczy się na przykład

pneumocystozowe zapalenie płuc lub mięsaka Kaposiego.

 Natomiast wirus HIV różni się od innych zakażeń. Wnika on do komórek

w różnych narządach, z układem pokarmowym, mózgiem, narządami

płciowymi i układem odpornościowym włącznie. Całkowite usunięcie

wirusa oznaczałoby zniszczenie wszystkich zakażonych nim komórek.

Ponieważ są one niezbędne do życia człowieka, lekarze nie mogą tego

zrobić. Mimo to chorych na AIDS leczy się. W leczeniu stosuje się

najczęściej leki tzw. antyretrowirusowe, które hamują namnażanie się

wirusów wewnątrz zdrowych komórek. Jednakże leczenie często

powoduje wystąpienie skutków ubocznych -od nudności do poważnych

kłopotów z wątrobą, uszkodzenia nerwów i trzustki.

 W obecnej chwili jest kilka zarejestrowanych leków służących do

bezpośredniego leczenia AIDS. Niemniej u nosicieli HIV stosuje się

wiele innych sposobów zapobiegania wystąpienia choroby, od kuracji

witaminowych i terapii ziołami aż do korzystania z usług znachorów.

Nikt nie wie na pewno, czy alternatywne sposoby leczenia pomagają

fizycznie ludziom chorym na AIDS, mogą one jednak pomóc nosicielom

HIV żyć z ich problemami psychicznymi i emocjonalnymi.

Cechy zapalenia stawów
wywołanego wirusem HIV

 Przenoszenie droga pozajelitową , przez kontakty

seksualne, łożysko

 W przebiegu zakażenia wirusem HIV może pojawić się

wiele zespołów reumatycznych

 Najczęściej występują bóle stawowe i mięśniowe,

szczególnie w póznych stadiach choroby

 Może się rozwinąć reaktywne zapalenie stawów (zespół

Reitera) , łuszczycowe zapalenie stawów

 W przypadku gdy u zakażonego wirusem HIV chorego

wystąpi zapalenie pojedynczego stawu , należy

rozważyć możliwość rozwoju septycznego zapalenia

stawów

 Może wystąpić powiększenie ślinianki przyusznej lub

pojawić się suchość w jamie ustnej

 Może wystąpić osłabienie siły mięśniowej jako wynik

miopatii zapalnej, towarzyszącej zakażeniu wirusem HIV