Wykład IX

Wykład IX

Patomorfologia i

Patomorfologia i

Patofizjologia

Patofizjologia

Zmiany postępowe i guzy

Zmiany postępowe i guzy

nienowotworowe

nienowotworowe

16.04.21

16.04.21

2

2

Do zmian postępowych zalicza się

Do zmian postępowych zalicza się

zmiany powodujące powiększenie się

zmiany powodujące powiększenie się

narządu przez przerost lub rozrost ich

narządu przez przerost lub rozrost ich

komórek

komórek



Przerost (hypertrophia ) jest to

Przerost (hypertrophia ) jest to

powiększenie narządu lub tkanki

powiększenie narządu lub tkanki

powstałe w następstwie powiększania

powstałe w następstwie powiększania

jego komórek, wytwarzających

jego komórek, wytwarzających

większą liczbę organelli.

większą liczbę organelli.

Komórki są

Komórki są

pełnowartościowe

pełnowartościowe

.

.

16.04.21

16.04.21

3

3

Przerosty

Przerosty



Pierwotne ( przyczyna

Pierwotne ( przyczyna

nieznana)

nieznana)



Wtórne np.:

Wtórne np.:



Przerost nerki po

Przerost nerki po

usunięciu jednej z nich

usunięciu jednej z nich



Przerost mięśni

Przerost mięśni

szkieletowych

szkieletowych



Przerost mięśnia

Przerost mięśnia

sercowego

sercowego



Przerost kłębuszków

Przerost kłębuszków

nerkowych (silne

nerkowych (silne

wydzielanie

wydzielanie

erytropoetyny)

erytropoetyny)

16.04.21

16.04.21

4

4

Rozrost jest podłożem zjawisk

Rozrost jest podłożem zjawisk

fizjologicznych

fizjologicznych



Gojenie się tkanek ( naprawa)

Gojenie się tkanek ( naprawa)



Odrostu (regeneracja)

Odrostu (regeneracja)

i patologicznych

i patologicznych



Rozrost nienowotworowy

Rozrost nienowotworowy



Rozrost nowotworowy

Rozrost nowotworowy

16.04.21

16.04.21

5

5

Gojenie się tkanek- polega na

Gojenie się tkanek- polega na

zastąpieniu tkanki martwiczej lub

zastąpieniu tkanki martwiczej lub

ubytku tkankowego tkanką łączną z

ubytku tkankowego tkanką łączną z

wytworzeniem blizny

wytworzeniem blizny

Wstępny etap gojenia to uprzątanie

Wstępny etap gojenia to uprzątanie

tkanek martwiczych, skrzepów, bakterii

tkanek martwiczych, skrzepów, bakterii

i ciał obcych przez:

i ciał obcych przez:



Enzymy tkanek ( autoliza)

Enzymy tkanek ( autoliza)



Enzymy granulocytów ( heteroliza)

Enzymy granulocytów ( heteroliza)



Makrofagi

Makrofagi

Makrofagi obumieraja co znajduje wyraz w
powiększeniu się węzłów chłonnych i
śledziony

16.04.21

16.04.21

6

6

Gojenie się ran

Gojenie się ran



Rana jest to

Rana jest to

przerwanie ciągłości

przerwanie ciągłości

tkanek wskutek urazu

tkanek wskutek urazu

Rodzaje ran:

Rodzaje ran:

1.

1.

Cięta

Cięta

2.

2.

Kłuta

Kłuta

3.

3.

Szarpana

Szarpana

4.

4.

Rąbana

Rąbana

5.

5.

Kąsana

Kąsana

6.

6.

Postrzałowa

Postrzałowa

• Powierzchowna

• Głęboka

• Prosta

• Skomplikowana

• Niepowikłana

• Powikłana

16.04.21

16.04.21

7

7

Gojenie pierwotne-

Gojenie pierwotne-

przez rychłozrost

przez rychłozrost

gojenie wtórne przez ziarninowanie

gojenie wtórne przez ziarninowanie

podstawowe fazy gojenia

podstawowe fazy gojenia



Faza utajenia(2-3 dni) odkładane są

Faza utajenia(2-3 dni) odkładane są

włóknik, oczyszczanie miejscowe

włóknik, oczyszczanie miejscowe



Faza rozrostu fibroblastów następuje ich

Faza rozrostu fibroblastów następuje ich

rozrost i wzrost naczyń włosowatych.

rozrost i wzrost naczyń włosowatych.

Tworzy się ziarnina.

Tworzy się ziarnina.



Faza fibroplazji dojrzewa kolagen i

Faza fibroplazji dojrzewa kolagen i

wytwarza się blizna( do 40 dni)

wytwarza się blizna( do 40 dni)

16.04.21

16.04.21

8

8

Czynniki utrudniające gojenie

Czynniki utrudniające gojenie



Zakażenie bakteryjne

Zakażenie bakteryjne



Małe stężenie białek w

Małe stężenie białek w

osoczu krwi

osoczu krwi



Niedobór vit. C

Niedobór vit. C



Kortykosteroidy

Kortykosteroidy



RTG i chemioterapia

RTG i chemioterapia

16.04.21

16.04.21

9

9

Odrost - regeneratio

Odrost - regeneratio

- jest odtworzeniem

- jest odtworzeniem

pierwotnej postaci

pierwotnej postaci

zniszczonych lub

zniszczonych lub

utraconych części

utraconych części

ustroju

ustroju

Duża zdolność

Duża zdolność

regeneracji

regeneracji



Pierwotniaki

Pierwotniaki



Robaki

Robaki



Kręgowce niższe

Kręgowce niższe

W ustroju człowieka

W ustroju człowieka

jest rozlany odrost

jest rozlany odrost

komórek

komórek

miąższowych

miąższowych

niektórych narządów

niektórych narządów

miąższowych jak:

miąższowych jak:



Wątroba

Wątroba



Nerki,

Nerki,

ale nie ich części np.

ale nie ich części np.

bieguna lub płata

bieguna lub płata

16.04.21

16.04.21

10

10

Odrosty fizjologiczne człowieka

Odrosty fizjologiczne człowieka

dotyczą głównie tkanek zbudowanych

dotyczą głównie tkanek zbudowanych

z komórek mało zróżnicowanych

z komórek mało zróżnicowanych



Naskórek

Naskórek



Nabłonek rogówki i błon śluzowych

Nabłonek rogówki i błon śluzowych



Nabłonek krypt jelitowych

Nabłonek krypt jelitowych



Błona śluzowa macicy

Błona śluzowa macicy



Szpik

Szpik



Tkanka łączna właściwa

Tkanka łączna właściwa



Włókna osiowe, czyli wypustki neuronu

Włókna osiowe, czyli wypustki neuronu

Uszkodzony neuron jest nieodwracalnie
zmieniony

16.04.21

16.04.21

11

11

Rozrost nienowotworowy

Rozrost nienowotworowy

cechy

cechy

-jest niepohamowany

-jest niepohamowany

-ustaje po usunięciu przyczyny

-ustaje po usunięciu przyczyny

Przykłady:

Przykłady:



Bliznowiec

Bliznowiec



Nabłonek wapniejący i

Nabłonek wapniejący i

martwiejący Malherba

martwiejący Malherba



Rogowacenie

Rogowacenie

łojotokowe

łojotokowe



Kłykciny kończyste

Kłykciny kończyste



Zapalenie powięzi

Zapalenie powięzi



Histiocytoza (kości

Histiocytoza (kości

skóra, układ nerwowy)

skóra, układ nerwowy)



Mastocytoza ( skóra,

Mastocytoza ( skóra,

narządy miąższowe,

narządy miąższowe,

przewód pokarmowy)

przewód pokarmowy)



Hamartoma ( guz z

Hamartoma ( guz z

tkanek o

tkanek o

nieprawidłowej

nieprawidłowej

proporcji i

proporcji i

chaotycznym układzie)

chaotycznym układzie)



Choristoma (zawiązki

Choristoma (zawiązki

jednego narządu w

jednego narządu w

innym)

innym)

16.04.21

16.04.21

12

12

Guzy nienowotworowe

Guzy nienowotworowe

Guz ( tumor) jest to każde powiększenie

Guz ( tumor) jest to każde powiększenie

się objętości tkanek na tle:

się objętości tkanek na tle:



obrzęku

obrzęku



Wylewu

Wylewu



Zapalenia

Zapalenia



Rozrostu nienowotworowego

Rozrostu nienowotworowego



Torbieli

Torbieli

16.04.21

16.04.21

13

13

Torbiel prawdziwa

Torbiel prawdziwa

Jest patologiczną jamą wyściełaną

Jest patologiczną jamą wyściełaną

nabłonkiem i wypełniona płynem

nabłonkiem i wypełniona płynem

Może powstać poprzez :

Może powstać poprzez :



Zamknięcie przewodu wyprowadzającego

Zamknięcie przewodu wyprowadzającego

gruczołu

gruczołu



Gromadzenie hipertonicznego płynu ( np.

Gromadzenie hipertonicznego płynu ( np.

torbiele zębopochodne)

torbiele zębopochodne)



Osłabienie błony podstawnej kanalików i

Osłabienie błony podstawnej kanalików i

przewodzików wyprowadzających

przewodzików wyprowadzających

16.04.21

16.04.21

14

14

Torbiel rzekoma

Torbiel rzekoma

Jest jamą wypełnioną płynem, ale

Jest jamą wypełnioną płynem, ale

niewyściełaną nabłonkiem

niewyściełaną nabłonkiem



Jama poudarowa w mózgu

Jama poudarowa w mózgu



Torbiele ślinianek

Torbiele ślinianek



Torbiel w martwicy nowotworu

Torbiel w martwicy nowotworu

16.04.21

16.04.21

15

15

koniec

koniec