BRUCELOZA BYDŁA
BRUCELOZA BYDŁA
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
Brucella abortus
Brucella abortus
, rzadziej
, rzadziej
B.
B.
melitensis
melitensis
, wyjątkowo B. suis
, wyjątkowo B. suis
Mała pałeczka lub kokopałeczka G-
Mała pałeczka lub kokopałeczka G-
Bytuje wewnątrzkomórkowo w tkankach
Bytuje wewnątrzkomórkowo w tkankach
gospodarza
gospodarza
Trudna do hodowli – rośnie powoli i
Trudna do hodowli – rośnie powoli i
wymaga CO2 (rośnie do 6 tyg.)
wymaga CO2 (rośnie do 6 tyg.)
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
Prżeżywa:
Prżeżywa:
- 8 m-cy w poronionym płodzie
- 8 m-cy w poronionym płodzie
- 3-4 m-ce w kale, moczu, gnojowicy
- 3-4 m-ce w kale, moczu, gnojowicy
- 2-3 m-ce w mokrej glebie
- 2-3 m-ce w mokrej glebie
Ginie w temp. 60
Ginie w temp. 60
°
°
C po 30 min., 85
C po 30 min., 85
°
°
C po
C po
5min., 100
5min., 100
°
°
C natychmiast
C natychmiast
Dobre właściwości dezynfekcyjne – lizol,
Dobre właściwości dezynfekcyjne – lizol,
alkohol etylowy, a. propylowy, kwas
alkohol etylowy, a. propylowy, kwas
karbolowy
karbolowy
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
EPIZOOTIOLOGIA
EPIZOOTIOLOGIA
Występuje na całym świecie
Występuje na całym świecie
Skuteczny program zwalczania w wielu
Skuteczny program zwalczania w wielu
krajach (w Polsce w latach 70 w ciągu 10
krajach (w Polsce w latach 70 w ciągu 10
lat)
lat)
Zakażenie przenoszone przez zakażone
Zakażenie przenoszone przez zakażone
zwierzęta (w czasie poronienia, okresowo
zwierzęta (w czasie poronienia, okresowo
w mleku przez cały okres laktacji, mocz,
w mleku przez cały okres laktacji, mocz,
kał)
kał)
PATOGENEZA
PATOGENEZA
Źródło zakażenia
Źródło zakażenia
:
:
-
Spożycie zanieczyszczonej karmy lub
Spożycie zanieczyszczonej karmy lub
wody,
wody,
-
Lizanie zakażonego łożyska,
Lizanie zakażonego łożyska,
poronionego płodu,
poronionego płodu,
-
Buhaje z nasieniem,
Buhaje z nasieniem,
-
Uszkodzona skóra wymienia
Uszkodzona skóra wymienia
i kończyn
i kończyn
PATOGENEZA
PATOGENEZA
Po zakażeniu – zapalenie łożyska
Po zakażeniu – zapalenie łożyska
poronienie w wydalanie bakterii
poronienie w wydalanie bakterii
5-9 m-cu ciąży z łożyskiem,
5-9 m-cu ciąży z łożyskiem,
wodami płodowymi,
wodami płodowymi,
wypływem z dróg
wypływem z dróg
rodnych
rodnych
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
ok. inkubacji 14-180 dni (do 250dni)
ok. inkubacji 14-180 dni (do 250dni)
Krótkotrwały wzrost ciepłoty
Krótkotrwały wzrost ciepłoty
niezauważalny w stadzie
niezauważalny w stadzie
PORONIENIA!!!
PORONIENIA!!!
między 5-9 mies. ciąży
między 5-9 mies. ciąży
najczęściej (może być w każdym okresie)
najczęściej (może być w każdym okresie)
Urodzone prawidłowo cielęta padają
Urodzone prawidłowo cielęta padają
wkrótce po porodzie
wkrótce po porodzie
OBJAWY C.D.
OBJAWY C.D.
Buhaje
Buhaje
- jednostronne lub obustronne
- jednostronne lub obustronne
zap. jąder, najądrzy i pęcherzyków
zap. jąder, najądrzy i pęcherzyków
nasiennych (ogniska martwicowe i ropnie
nasiennych (ogniska martwicowe i ropnie
wielkości orzecha laskowego – przewlekły
wielkości orzecha laskowego – przewlekły
przerost tk. łącznej - obrzęk jąder i
przerost tk. łącznej - obrzęk jąder i
najądrzy, powiększenie ob. moszny)
najądrzy, powiększenie ob. moszny)
Zap. stawów nadgarstkowego
Zap. stawów nadgarstkowego
i skokowego, kaletek maziowych
i skokowego, kaletek maziowych
OBJAWY C.D.
OBJAWY C.D.
RONIENIA
RONIENIA
Zaczynają się często od
Zaczynają się często od
objawów
objawów
zwiastunowych porodu
zwiastunowych porodu
Towarzyszy temu
Towarzyszy temu
zapalenie dr. rodnych
zapalenie dr. rodnych
– przekrwienie bł. śluzowej pochwy z
– przekrwienie bł. śluzowej pochwy z
czerwonawymi grudkami wielkości
czerwonawymi grudkami wielkości
ziarna prosa,
ziarna prosa,
- wypływ śluzowy lub śluzowo-ropny,
- wypływ śluzowy lub śluzowo-ropny,
bezwonny, szarobiały lub czerwonoszary
bezwonny, szarobiały lub czerwonoszary
RONIENIA C.D.
RONIENIA C.D.
RONIENIA C.D.
RONIENIA C.D.
kolejne ciąże prawidłowe lub poronienia
kolejne ciąże prawidłowe lub poronienia
w stadzie po fali poronień okresy spokoju, tylko
w stadzie po fali poronień okresy spokoju, tylko
pojedyńcze poronienia, potem znowu się
pojedyńcze poronienia, potem znowu się
nasilają
nasilają
skutek:
skutek:
-
niepłodność,
niepłodność,
-
powtarzanie rui,
powtarzanie rui,
-
zatrzymanie łożyska,
zatrzymanie łożyska,
-
zapalenie macicy
zapalenie macicy
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
zap. macicy
zap. macicy
:
:
–
–
kotydelony pokryte lepkim, bezwonnym
kotydelony pokryte lepkim, bezwonnym
wysiękiem, żółtoszarym na skutek martwicy,
wysiękiem, żółtoszarym na skutek martwicy,
- tkanki między kotydelonami obrzękłe
- tkanki między kotydelonami obrzękłe
poronione płody
poronione płody
- obrzęk tk. podskórnej, krwisty płyn przesiękowy w
- obrzęk tk. podskórnej, krwisty płyn przesiękowy w
jamie klatki piersiowej i otrzewnej,
jamie klatki piersiowej i otrzewnej,
- wątroba powiększona, pomar.-brąz.,
- wątroba powiększona, pomar.-brąz.,
- powiększenie ww. chłonnych
- powiększenie ww. chłonnych
jądra:
jądra:
ogniska martwicy i ropnie wielkości
ogniska martwicy i ropnie wielkości
orzecha laskowego, przerost tk. łącznej
orzecha laskowego, przerost tk. łącznej
ZMIANY SEKCYJNE
ZMIANY SEKCYJNE
ROZPOZNAWANIE
ROZPOZNAWANIE
wywiad epizootyczny
wywiad epizootyczny
obj. kliniczne
obj. kliniczne
zmiany sekcyjne (mało charakter.)
zmiany sekcyjne (mało charakter.)
Musi być potwierdzone
Musi być potwierdzone
:
:
bad. bekteriologicznym (materiał:
bad. bekteriologicznym (materiał:
poroniony płód, łożysko, wypływ, nasienie,
poroniony płód, łożysko, wypływ, nasienie,
ropa)
ropa)
bad. serologicznym (OKAP, OWD, ELISA)
bad. serologicznym (OKAP, OWD, ELISA)
PCR
PCR
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
choroba zwalczana z urzędu i podlegająca
choroba zwalczana z urzędu i podlegająca
obowiązkowi zgłaszania (lista OIE)
obowiązkowi zgłaszania (lista OIE)
programy Inspekcji Weterynaryjnej
programy Inspekcji Weterynaryjnej
- badanie i eliminacja osobników z
- badanie i eliminacja osobników z
dodatnimi testami serologicznymi,
dodatnimi testami serologicznymi,
- świadectwa zdrowia zwierząt, miejsca
- świadectwa zdrowia zwierząt, miejsca
pochodzenia i ich oznakowanie
pochodzenia i ich oznakowanie
POSTĘPOWANIE C.D.
POSTĘPOWANIE C.D.
kraj wolny
kraj wolny
:
:
-
99,8% ferm wolnych od brucelozy
99,8% ferm wolnych od brucelozy
(negatywne wyniki bad.
(negatywne wyniki bad.
serologicznych, brak poronień przez
serologicznych, brak poronień przez
ostatnie 3 lata)
ostatnie 3 lata)
-
coroczne serologiczne badanie 1/3
coroczne serologiczne badanie 1/3
populacji z wynikiem nie więcej niż
populacji z wynikiem nie więcej niż
0,5% wyników dodatnich serolog.
0,5% wyników dodatnich serolog.
Stado wolne od brucelozy:
Stado wolne od brucelozy:
nie ma zwierząt szczepionych p-ko
nie ma zwierząt szczepionych p-ko
brucelozie,
brucelozie,
brak obj. klin. przez co najmniej
brak obj. klin. przez co najmniej
ostatnich 6 m-cy,
ostatnich 6 m-cy,
dwukrotne bad. serolog. wszystkich
dwukrotne bad. serolog. wszystkich
zwierząt powyżej 12 mies. życia z
zwierząt powyżej 12 mies. życia z
wynikiem negatywnym,
wynikiem negatywnym,
nie wprowadzanie zwierząt bez
nie wprowadzanie zwierząt bez
ważnych świadectw zdrowia.
ważnych świadectw zdrowia.
Stado podejrzane o
Stado podejrzane o
zakażenie
zakażenie
objawy charakt. dla brucelozy
objawy charakt. dla brucelozy
bad. laboratoryjne potwierdza
bad. laboratoryjne potwierdza
brucelozę, chorego osobnika
brucelozę, chorego osobnika
usunięto ze stada, ale nie ukończono
usunięto ze stada, ale nie ukończono
bad. labor. pozostałych zwierząt,
bad. labor. pozostałych zwierząt,
stado z osobników ze stad nie
stado z osobników ze stad nie
uznanych za wolne od brucelozy,
uznanych za wolne od brucelozy,
bydło z importu jeszcze nie
bydło z importu jeszcze nie
przebadane
przebadane
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
SEROLOGICZNE
SEROLOGICZNE
MONITOROWANIE BYDŁA
MONITOROWANIE BYDŁA
30% pogłowia w wieku
30% pogłowia w wieku
POWYŻEJ 12 M-CY!!!
POWYŻEJ 12 M-CY!!!
POSTĘPOWANIE
POSTĘPOWANIE
wynik serologiczny dodatni:
wynik serologiczny dodatni:
-
eliminacja chorego osobnika i badania
eliminacja chorego osobnika i badania
laboratoryjne,
laboratoryjne,
-
bad. serolog. pozostałych zwierząt oraz
bad. serolog. pozostałych zwierząt oraz
mleka testem ELISA 2x co 8 tyg
mleka testem ELISA 2x co 8 tyg
-
zakaz sprzedaży zwierząt do hodowli,
zakaz sprzedaży zwierząt do hodowli,
-
oczyszczenie i odkażenie stanowiska,
oczyszczenie i odkażenie stanowiska,
-
nie dopuszczać do wspólnych pastwisk i
nie dopuszczać do wspólnych pastwisk i
wodopojów,
wodopojów,
-
mleko do spożycia tylko po przegotowaniu
mleko do spożycia tylko po przegotowaniu
ZAGROŻENIE DLA CZŁOWIEKA
ZAGROŻENIE DLA CZŁOWIEKA
żródło:
żródło:
wydaliny i wydzieliny, mleko
wydaliny i wydzieliny, mleko
(pasteryzacja), poroniony płód
(pasteryzacja), poroniony płód
B. abortus, melitensis, suis, canis
B. abortus, melitensis, suis, canis
falująca gorączka
falująca gorączka
– ostry i długi przebieg
– ostry i długi przebieg
(objawy ogólne) lub przewlekły (ropnie)
(objawy ogólne) lub przewlekły (ropnie)
rolnicy, obsługa, lek. wet. (podczas
rolnicy, obsługa, lek. wet. (podczas
porodów, ronień, odklejania łożyska,
porodów, ronień, odklejania łożyska,
płukania dr. rodnych
płukania dr. rodnych
kontakt bezpośr., dr. pok., dr. inhal.
kontakt bezpośr., dr. pok., dr. inhal.
leczenie
leczenie
– tetracykliny (dobre rezultaty)
– tetracykliny (dobre rezultaty)
UWAGA!!!
UWAGA!!!
Należy zachować daleko
Należy zachować daleko
idącą ostrożność,
idącą ostrożność,
używając rękawic
używając rękawic
i odzieży ochronnej
i odzieży ochronnej
podczas badania
podczas badania
poronionego płodu
poronionego płodu
oraz matki.
oraz matki.