III CZYNNIKI KRWIOTWÓRCZEost

background image

CZYNNIKI

KRWIOTWÓRCZE

background image

CZYNNIKI KRWIOTWÓRCZE

GM-CSF

G-CSF

M-CSF

SCF

czynnik

komórek

macierzystyc

h

czynnik

stymulujący

tworzenie kolonii

granulocytów

czynnik

stymulujący

tworzenie kolonii

makrofagów

czynnik

stymulujący

tworzenie kolonii

granulocytów

i makrofagów

erytropoetyn

a

trombopoetyna

ligand

Flt3

background image

CZYNNIK

KRWIOTWÓRCZ

Y

MIEJSCE

WYTWARZANIA

GŁÓWNA FUNKCJA

Erytropoetyna

nerki, wątroba

wytwarzanie erytrocytów

G-CSF

komórki endotelium,
fibroblasty, makrofagi

wytwarzanie neutrofili

Trombopoetyna

nerki, wątroba

wytwarzanie płytek krwi

M-CSF

fibroblasty, komórki
endotelium, makrofagi

wytwarzanie makrofagów i osteoklastów

SCF/ligand

receptora c-Kit

komórki zrębowe szpiku

komórki macierzyste, komórki progenitorowe

przeżycie/podział; różnicowanie komórek tucznych

Ligand Flt3

fibroblasty, kom. endotelium

b. wczesne komórki krwiotwórcze, czynnik
dojrzewania DCs

GM-CSF

limfocyty T, makrofagi,
komórki tuczne

wytwarzanie makrofagów i granulocytów, dojrzewanie
i aktywacja DCs

IL-3

limfocyty T, makrofagi

czynnik wzrostu komórek macierzystych i

progenitorowych linii mieloidalnej

IL-5

aktywowane limfocyty Th2

wytwarzanie eozynofilów

IL-6

aktywowane limfocyty T,

monocyty, fibroblasty,
komórki endotelium

stymulacja komórek progenitorowych, wytwarzanie

płytek krwi, wytwarzanie Ig w limfocytach B

IL-11

j.w.

pobudzenie komórek progenitorowych szpiku i

wytwarzania płytek krwi

IL-7

j.w.

przeżycie limfocytów T

background image

background image

GM-CSF

Wpływ na komórki szeregu granulocytowo-

makrofagowego:

-zwiększa właściwości fagocytarne
-wzmaga wytwarzanie IL-1, IL-6, G-CSF, TNF
-zwiększa ekspresję cz. adhezyjnych
-zwiększa poziom receptorów dla fragmentów Fc

przeciwciał

Wpływ na funkcję dojrzałych limfocytów

-wzmaga cytotoksyczność komórek NK i LAK

background image

GM-CSF i G-CSF

ZASTOSOWANIE KLINICZNE

GM-CSF: Leucomax, Leukine
G-CSF: filgrastim –Neupogen
, lenograstim – Granocyte34,

pegfilgrastim – Neulasta

korekcja granulopenii po intensywnej chemioterapii

lub radioterapii

przyspieszenie regeneracji układu krwiotwórczego po

przeszczepieniu szpiku kostnego

mobilizacja komórek progenitorowych do krwi

obwodowej (autoprzeszczep)

leczenie zespołów mielodysplastycznych i cyklicznej

neutropenii

background image

ERYTROPOETYNA

DZIAŁANIE:

pobudza erytropoezę

pobudza tworzenie płytek krwi

wpływa na wytwarzanie
przeciwciał przez komórki
plazmatyczne

wpływa na cytotoksyczność
komórek LAK

ZASTOSOWANIE KLINICZNE:

Eprex, Epogen, Procrit; Recormom

zmniejszenie niedokrwistości

w przebiegu niewydolności nerek

po chemioterapii nowotworów

po terapii AIDS z użyciem AZT

leczenie niedokrwistości w przebiegu

chorób przewlekłych, w zespołach

mielodysplastycznych

profilaktycznie u dawców krwi

zapobiegawczo przed planowanymi

operacjami chirurgicznymi, w

których przebiegu mogą utracić

znaczne ilości krwi

background image

M-CSF

działa przede wszystkim na monocyty, makrofagi oraz ich

komórki progenitorowe

zwiększa ich właściwości żerne

stymuluje wytwarzanie cytokin TNF, IFN, IL-1, G-CSF

ZASTOSOWANIE KLINICZNE:

próby w leczeniu czerniaka oraz w przebiegu innych

nowotworów, a także w leczeniu grzybic narządowych

background image

TROMBOPOEZA

IL-3

IL-6

IL-11 (stosowana w celu

korekcji trombocytopenii w

przebiegu niektórych chorób

lub po toksycznych terapiach)

Trombopoetyna

Trombopoetyna: zastosowania

kliniczne:

Chemioterapia guzów litych i białaczek

Radioterapia

Przeszczepianie szpiku

Niedokrwistość aplastyczna

Stany niewydolności hematopoezy

Transfuzjologia (magazynowanie

płytek, produkcja in vivo)

Zespoły mielodysplasyczne

Małopłytkowość w AIDS

Immunotrombocytopenia

Chirurgia serca

Chirurgia ogólna

background image

SCF = ligand receptora c-Kit

wpływa na bardzo młode, multiotencjalne komórki macierzyste
krwiotworzenia

czynnik wzrostu komórek tucznych oraz melanocytów

aktywuje cytotoksyczność limfocytów

wykazuje działanie przeciwnowotworowe

Ligand Flt3 (Flt3L)

background image

INTERFERONY

I – typu

α

- wytwarzana przez

aktywowane wirusem
leukocyty

β

- fibroblasty

κ

-keratynocyty

ω- leukocyty

II – typu

γ

-

wytwarzany przez:

limfocyty T traktowane

antygenami, cytokinami lub

mitogenami,

komórki NK pobudzone

cytokinami,

komórki NKT
aktywowane makrofagi /w

niewielkich ilościach/

background image

INTERFERONY

IFN-α/β

IFN-γ

Lokalizacja
na
chromosomi
e

9

12

Pochodzenie wszystkie kom.

jądrzaste, głównie
fibroblasty, makrofagi,
kom. dendrytyzne

limfocyty Th1 i kom.
NK, limfocyty T CD8

+

i

γδ

Indukcja
przez

wirusy, inne cytokiny
(IL-1, TNF-α), niektóre
wewkomórkowe
bakterie i pierwotniaki

antygeny

Funkcje

aktywność
przeciwwirusowa,
zwiększa ekspresję
MHC klasy I, hamuje
proliferację komórek

aktywność
przeciwwirusowa,
zwiększa ekspresję
MHC klasy I i II,
aktywuje makrofagi

background image

INTERFERON- i

INTERFERON-

Większość
komórek może
wytwarzać
IFN- i IFN-

w odpowiedzi
na zakażenie
wirusowe.

Zakażona wirusem komórka
gospodarza

indukuje oporność na

replikcję wirusa we wszystkich

komórkach

zwiększa ekspresję MHC I i

prezentację antygenu na

wszystkich komórkach

pobudza komórki NK do

zabijania komórek zakażonych

wirusem

background image

IFN- – silny aktywator

Proliferacj

a

Wytwarzan

ie IL-4 i IL-5

Ekspresja MHC

II

Aktywność

bakteriobójcza

Ekspres

ja
MHC II

Aktywnoś

ć

cytotoksyc

zna

Różnicowanie

Wytwarzanie

przeciwciał (

IgG2a;

IgE i IgG1)

background image

Receptory dla interferonów

heterodimery
dwie różne podjednostki
interferony , i wiążą

się z tym samym
receptorem zbudowanym z
podjednostek IFNAR-1 i
IFNAR-2

IFN-g wiąże się z

receptorem, w skład
którego wchodzą
podjednostki IFNGR-1 i
IFNGR-2

IFN

background image

Działanie przeciwwirusowe

Interferony

nie wykazują bezpośredniego działania przeciwwirusowego,

oddziałują na komórki indukując w nich powstawanie czynników
przeciwwirusowych i „stanu gotowości przeciwwirusowej”:

syntezę

syntetazy oligoizoadenylanowej

powstanie oligonukleotydów

adenylanowych aktywujących RNazę L (w obecności dwuniciowego RNA)

ekspresję

deaminaz adenozynowych

dezaminacja adenozyny w obrębie

dwuniciowego RNA powstają inozyny



kinazę białkową R

autofosforylacja, fosforylacja podjednostki czynnika

inicjującego syntezę białka (kinaza R jest aktywna w obecności
dwuniciowego RNA, dlatego działa tylko w komórkach zakażonych przez
określone wirusy)

zakażona

komórka

zdrowa

komórka

zahamowanie szerzenia się wirusów

wirusowy RNA

- niefunkcjonalny

zahamowanie translacji

i syntezy białek wirusowych

rozkład wirusowego mRNA

oraz komórkowego

jednoniciowego RNA

syntetaza

oligoizoadenylan

owa

deaminazy

adenozynowe

kinaza białkowa R

IFN

background image

Działanie przeciwwirusowe

Interferony nie wykazują bezpośredniego działania
przeciwwirusowego, ale oddziałują na inne komórki
indukując w nich powstawanie czynników
przeciwwirusowych i „stanu gotowości przeciwwirusowej”:

aktywują gen Mx, produkt tego genu hamuje drastycznie
replikację wirusa grypy i niektórych innych wirusów RNA

wzmagają aktywność komórek cytotoksycznych
(Tc, NK i K)

wzmagają aktywność cytotoksyczną i fagocytarną
makrofagów

IFN

background image

Wpływ na układ
odpornościowy

cytotoksyczności :

limfocytów Tc, komórek K i

NK

ekspresji MHC (MHC klasy

I , MHC klasy II przez IFN-γ)

ekspresji niektórych

cząsteczek i receptorów

powierzchniowych np. CD80,

FcR

aktywacja makrofagów

fagocytozy

ekspresji innych cytokin:

IL-1, IL-6, TNF, IP10, MIG

IFN-γ najsilniej oddziałuje na

układ odpornościowy

Wpływ na proliferację

i różnicowanie komórek

inhibitory krwiotworzenia

(najsilniej

antyproliferacyjnie działa

IFN-γ)

IFN-γ podejrzewany o udział

w patogenezie

niedokrwistości aplastycznej

IFN

background image

Działanie
przeciwnowotworowe

Działanie bezpośrednie:

Hamowanie proliferacji i pobudzanie
różnicowania komórek
nowotworowych

Modulują onkogeny komórkowe (C-
myc, c-fos, c-H ras) – wydłużenie
cyklu podziałowego

Oddziaływanie cytotoksyczne na
komórki nowotworowe

Działanie pośrednie:

Zwiększanie ekspresji

antygenów nowotworowych

Hamowanie powstawania naczyń

nowotworowych

Wpływ interferonów na układ

odpornościowy (aktywacja

cytotoksycznych mechanizmów

komórkowych, wzmożone

wytwarzanie cytokin o działaniu

przeciwnowotworowym np. TNF,

wywyołują lizę komórek

nowotworowych z udziałem

dopełniacza i na drodze ADCC)

IFN

background image

Zastosowanie terapeutyczne

Przewlekła białaczka szpikowa

Białaczka włochatokomórkowa

T-komórkowy chłoniak skórny

Szpiczak mnogi (leczenie podtrzymujące u chorych, u których

uzyskano obiektywną remisję w wyniku chemioterapii

indukcyjnej)

Chłoniaki nieziarnicze o małym stopniu złośliwości prz.

pokarmowego

Mięsak Kaposiego w przebiegu AIDS

Czerniak złośliwy

Przewlekłe WZW B

Przewlekłe WZW C

Zaawansowane stadium raka nerki

Rakowiak z przerzutami do węzłów chłonnych lub do wątroby

oraz z "zespołem rakowiaka"

IFN-(Intron A, Roferon A, Alferon

N):

Wskazania ustalone:

IFN

background image

Zastosowanie terapeutyczne

Rak pęcherza (podanie dopęcherzowe)

Rak jajnika (podanie dootrzewnowe)

Rak j. grubego

Neuroendokrynne nowotwory złośliwe

Nadpłytkowość

Czerwienica prawdziwa

Samoistna mielofibroza w fazie proliferacyjnej

Samoistna mieszana krioglobulinemia typu II

WZW D

AIDS (we wczesnych stadiach choroby w połączeniu z

azydotymidyną)

Zakażenia narządów płciowych HPV

Brodawczaki krtani

Zespół hipereozynofilowy

Układowa mastocytoza

Kłykciny kończyste

IFN-(Intron A, Roferon A, Alferon N):

Wskazania potencjalne:

IFN

background image

Zastosowanie terapeutyczne

IFN- (Betaseron, Avonex, Rebif):

Stwardnienie rozsiane

IFN-(Imukin, Actimmune):

u dzieci z przewlekłą chorobą ziarniniakową

gruźlica

leiszmanioza trzewna

mononukleoza zakaźna

przewlekłe zakażenie wirusem Epstein-

Barra

rak nerki

rak jajników

RZS

IFN

background image

Objawy uboczne

Podwyższona temp. ciała

Przyspieszona czynność serca

Bóle głowy

Bóle mięśniowe i kostne

Objawy ze strony ukł. pokarmowego

Objawy ze strony CUN

Zaburzenia funkcji nerek i krwiotworzenia

IFN

background image

CHEMOKINY

Podobne strukturalnie do siebie cytokiny oddziałujące

chemotaktycznie, a często również aktywująco na różne

populacje leukocytów

Charakteryzują się małą masą cząsteczkową

Odgrywają kluczową rolę w:

Reakcjach zapalnych

Odporności przeciwzakaźnej

Krwiotworzeniu

Limfopoezie

Odpowiedzi przeciwnowotworowej

Odrzucaniu przeszczepów

Wytwarzane głównie przez monocyty i makrofagi

background image

Prozapalne (indukowane)

– wytwarzane w trakcie reakcji

zapalnych

Limfoidalne (konstytutywne lub homeostatyczne)

– regulują

krążenie różnych populacji limfocytów, sterują migracją DCs

z tkanek obwodowych do obwodowych narządów

limfatycznych, uczestniczą w przemieszczaniu się

dojrzewających tymocytów do odpowiednich regionów grasicy

Ze względu na liczbę cystein oraz liczbę aminokwasów między

dwoma pierwszymi cysteinami wyróżniamy 4 podrodziny

C

(γ): limfotaktyna α i β

CC

(β) – oddziałują na limfocyty, monocyty, komórki

tuczne, eozynoile

CXC

(α) – oddziałują głównie na neutrofile i limfocyty

CX3C

(δ): fraktalkina (neurotaktyna)

CHEMOKINY

background image

Wytwarzanie indukowane jest przez cytokiny
prozapalne: TNF, IL-1 oraz IFN- γ

Wydzielanie większości chemokin hamuje IL-10
(z wyjątkiem HCC-4) i TGF- β

Interferowanie z działaniem chemokin jest jednym
z częściej wykorzystywanych mechanizmów
obronnych drobnoustrojów

CHEMOKINY

background image

RECEPTORY DLA

CHEMOKIN

Rodopsynopodobne receptory

związane z białkiem Gi,
przechodzące 7x przez błonę
komórkową

Zidentyfikowano 20

receptorów dla chemokin

jednym z mechanizmów

regulujących wrażliwość na
chemokiny jest
desensytyzacja ich
receptorów tzn. po
zadziałaniu chemokiny jej
receptor traci wrażliwość na
dalsze jego pobudzanie

background image

PMo anty-IL-8

-

łuszczyca, RZS i
inne choroby
zapalne

background image

DZIAŁANIE CHEMOKIN

Mielopoeza i limfopoeza

MIP-1 i MIP-1 – różnicowanie

granulocytów i monocytów

SDF-1 – proliferacja prekursorów

limfocytów B

Aktywacja komórek

IL-8 – zwiększa fagocytozę i

bakteriobójcze właściwości

neutrofilów

MCP-1, MIP-1 - aktywują

monocyty

Eotaksyny, MIP-1 , RANTES –

aktywują eozynofile

MIP-1RANTES – proliferacja

limf. T, aktywują cytotoksyczność

Tc i NK, eozynofili do zmian

zapalnych w oskrzelach i płucach

Angiogeneza – IL-8, ENA-78, GCP-2,

GRO-, GRO-

Działanie antyangiogenne – PF4,

IP10, MIG

Odporność przeciwzakaźna

MIP-1udział w

odpowiedzi przeciw wirusowi

grypy

MIP-1RANTES, SDF-1 –

hamują infekcję komórek

przez wirus HIV

Odrzucanie przeszczepów
Formowanie nacieków

zapalnych w wielu chorobach

autoimmunizacyjnych

IL-8, MCP-1, MIP-1, MIP-2 –

RZS

Patogeneza chorób alergicznych

Eotaksyna, RANTES, MCP-2,

MCP-3, MCP-4 i MIP-1 -

chemotaksja

background image

NADRODZINA CZĄSTECZEK CZYNNIKA
MARTWICY NOWOTWORU

TNF

i

limotoksyny

Tumor necrosis

factor

LIGHT

FasL

TRAIL

TNF-related

apoptosis

inducing

ligand

TRENCE

TNF related

activation-

induced

cytokine (ligand

osteoprotegryny

)

background image

TNF I LIMFOTOKSYNY

Wyróżniamy:

TNF-α (TNF)

TNF- β (limfotoksyna α)

LT- β

TNF wytwarzany jest przede wszystkim przez monocyty i

makrofagi, natomiast źródłem zarówno TNF jak i LT-α są

limfocyty

Najsilniejszym bodźcem do wytwarzania TNF jest LPS ścian

bakteryjnych (w mniejszym stopniu GM-CSF, M-CSF oraz sam

TNF)

Istnieją 2 typy receptorów:

TNFR1 (p55, CD120α)-wszystkie kom. jądrzaste

TNFR2 (p75, CD120β)- leukocyty, kom. śródbłonka

background image

Układowo,
wysokie dawki
TNF

wstrząs

septyczny,

niewydolność
wielu narządów,
śmierć

W stanach
przewlekłych
długotrwałe
wydzielanie TNF

zubożenie tkanki
tłuszczowej w
zapasy lipidów

kacheksja

Miejscowo, TNF

zapalenie.

Patogenna rola TNF
w schorzeniach
autoimmunizacyjnyc
h, w odrzucaniu
przeszczepów, w
reakcji przeszczep
przeciw
gospodarzowi, w
AIDS

TNF odpowiedzialny
częściowo za
insulinooporność w
cukrzycy,
powstawanie zmian
miażdżycowych,
zapalenie trzustki,
alkoholowe
uszkodzenie wątroby

background image

TNF A UKŁAD
ODPORNOŚCIOWY

Główna cytokina odpowiedzi zapalnej i immunologicznej

Wraz z IL-6 wzmaga proliferację i różnicowanie limfocytów B

Wraz z IL-2 i IL-6 wzmaga proliferację i różnicowanie limfocytów T

Wraz z IL-2 stymuluje cytotoksyczność monocytów, makrofagów, komórek NK
oraz powstawanie komórek LAK i limfocytów Tc

background image

Na monocyty i makrofagi oddziałuje w sposób endo-,

para- i autokrynowy

działanie chemotaktycznie na monocyty i neutrofile

Aktywuje neutrofile, zwiększając ich właściwości

fagocytarne, bakteriobójcze i cytotoksyczne oraz

przyspiesza ich uwalnianie ze szpiku

Aktywuje cytotoksyczność eozynofilów wobec

pierwotniaków

Indukuje uwalnianie:

z makrofagów: IL-1, IL-6, GM-CSF, G-CSF, M-CSF,

PDGF, NGF, EGF, PAF, IFN- β, prostaglandyn i

leukotrienów

z limfocytów IFN-γ

Indukuje ekspresje MHC I oraz MHC II (wraz z IFN-γ)

TNF a UKŁAD
ODPORNOŚCIOWY

background image

DZIAŁANIE
PRZECIWNOWOTWOROWE TNF

Działa bezpośrednio na kom. nowotworowe

indukuje apoptozę

hamuje proliferację

indukuje różnicowanie

Indukuje zmiany w naczyniach krwionośnych nowotworu

Pobudza odpowiedź immunologiczną przeciwnowotworową

background image

ZASTOSOWANIE KLINICZNE
INHIBITORÓW TNF

Przeciwciała przeciw (TNF-α)

Infliximab

(Remicade) – chimeryzowane, mysio-ludzkie

przeciwciało monklonalne klasy IgG 1

Etanercept

(Enbrel) – białko fuzyjne, składające się z

pozakomórkowej części ludzkiego receptora TNFp75
powiązanego z częścią Fc ludzkiej IgG 1

Adalimumab

(D2E7) – ludzkie przeciwciało

monklonalne, wytworzone metodą inżynierii
genetycznej (lek zarejestrowany w Stanach
Zjednoczonych i krajach Europy Zachodniej)

background image

Infliximab i etanercept - różnice w budowie i mechanizmie
działania

 

Infliximab
(Remicade)

Etanercept
(Enbrel)

Charakterystyka
molekularna

Chimeryzowane mysio-ludzkie
monoklonalne przeciwciało IgG1
(ludzka część stała; mysia region
zmienny)

Białko fuzyjne; ligand
wiążący TNFRp75 kd
powiązany z częścią FcIgG1

Waga molekularna

~ 149 kd

~ 150 kd

Okres półtrwania

9 dni

4 dni

Mechanizm działania

Neutralizuje biologiczną aktywność
TNF-α; wiążąc rozpuszczalny
(monomery i trimery) i związany z
błoną komórkową TNF-α

Wiąże 2 cząsteczki TNF
działając jako "fałszywy"
receptor (decoy)

Zdolność wiązania TNF-β
(limfotoksyna)

nie

tak

Liza komórek zdolnych do
sekrecji TNF-α
(obwodowych monocytów,
makrofagów, neutrofili)

tak

nie

Indukcja apoptozy
(monocytów krwi
obwodowej i limfocytów w
lamina propria
)

tak

nie

background image

Wskazania

do

leczenia

Infliximabem

i

Etanerceptem

Infliximab (Remicade)

Etanercept (Enbrel)

Choroba Crohna (CD)

Postać aktywna, oporna

na inne terapie; przetoki

w CD

RZS, aktywne, oporne na
leczenie Mtx

(terapia skojarzona z

Mtx)

zesztywniające zapalenie

stawów kręgosłupa
(ZZSK)

RZS, aktywne

Terapia skojarzona z

Mtx

Monoterapia we

wczesnym RZS

Młodzieńcze idiopatyczne

zapalenie stawów

aktywne, postać

wielostawowa

Łuszczycowe zapalenie
stawów, aktywne

zesztywniające zapalenie

stawów kręgosłupa

(ZZSK)

Próby kliniczne:

różne postacie zapalenia naczyń, choroba Stilla u

dorosłych, zespół Sjögrena, zapalenie wątroby typu C, zapalenie

błony naczyniowej oka, zapalenie wielomięśniowe i skórno-

mięśniowe, SLE i stwardnienie rozsiane

background image

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

Infekcje (górnych dróg

oddechowych, zapalenie oskrzeli,

zapalenie pęcherza, infekcje

skórne)

Ciężkie infekcje (zapalenie płuc,

zapalenie tkanki łącznej,

infekcyjne zapalenie stawu,

posocznica)

Trombocytopenia

Anemia

Leukopenia

Pancytopenia

Niedokrwistość aplastyczna

Reakcje alergiczne

Powstawanie autoprzeciwciał

Ciężkie reakcje

alergiczne/anafilaktyczne (w tym

obrzęk naczynioruchowy, skurcz

oskrzeli)

Drgawki

Rzadkie przypadki demielinizacji

OUN

Świąd

Pokrzywka

Reakcje w miejscu wstrzyknięcia

Gorączka

Przypadki zaostrzenia

zastoinowej niewydolności serca

Podostry skórny toczeń

rumieniowaty

Toczeń rumieniowaty przewlekły

Zaspół toczniopodobny

background image

Ciężkie objawy niepożądane i autoprzeciwciała u chorych
leczonych infliximabem i etanerceptem

Objawy niepożądane

Infliximab

(Remicade)

Etanercept

(Enbrel)

CIĘŻKIE INFEKCJE

Mycobacterium tuberculosis (19)
(dane z 11 mies. 2001r.)

117/100 tys lecz./rok

16/100 tys. lecz./rok

Histoplasma capsulatum (21)
(dane z 7 mies. 2001r.)

16/100 tys.lecz./rok

1/100 tys. lecz./rok

Listeria monocytogenes (30)

(dane z 2002r.)

8/82 tys. lecz./rok

b.d.*

Zespół demielinizacyjny (24)
(dane z 2001r.)

2/100 tys. lecz./rok

18/100 tys. lecz./rok

Zespoły limfoproliferacyjne (5)
(dane z 19 mies. 2000 i 2001r.)

7/100 tys. lecz./rok

19/100 tys. lecz./rok

AUTOPRZECIWCIAŁA

ANA (28)

20-80%

11%

dsDNA (6, 28) (w klasach IgM i

IgA)

11-21%

13%

P-ciała antykardiolipidowe
(ACLA)(1,8,10)

13,5%

17%

HACA (antychimeryczne)(1,28)

8,5%

3%


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CZYNNIKI KRWIOTWÓRCZEost
biochemia III, Czynniki warunkujące aktywność enzymów
CZYNNIKI KRWIOTWÓRCZE, Uczelnia, imunny
biochemia III;], Czynniki warunkujące aktywność enzymów
Misztal, Styka (red ) Stare i nowe struktury społeczne w Polsce Tom III Czynniki miastotwórcze st
Działanie czynników środowiskowych(1), 1.Lekarski, III rok, Patofizjologia, Materiały ŚUM
III wykład czynniki zagrożenia w laboratorium, Analityka Medyczna UMB, III, Analityka Ogólna, Wykład
Krwiotwórczy 2(1), STOMATOLOGIA, III ROK, Patomorfologia
Psychologiczne czynniki mające znaczenie w relacji pacjent - personel medyczny, studia ratownictwo,
Substytucja czynników produkcji wykład III, Ekonomika
Czynniki ryzyka nowotworu jądra, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Geriatria i pielęgniarstw
Czynniki wplywajace na zdrowie czlowieka 2, Studia, Turystyka i rekreacja, semestr III, Wychowanie z
Czynniki zjadliwosci gronkowca, Szkoła, III rok, interna głównie ''P
Czynniki fizyczne WORD, medycyna, III rok, patofizjologia
CZYNNIKI FIZYCZNE ODDZIALUJACE NA USTROJ WORD, medycyna, III rok, patofizjologia
czynniki leczące w psychoterapii część III opracowanie
Działanie czynników środowiskowych(1), 1.Lekarski, III rok, Patofizjologia, Materiały ŚUM

więcej podobnych podstron