WYKŁAD II
PODSTAWOWE
KONCEPCJE
MOTYWOWANIA
Zachowania organizacyjne.
ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE
Co motywuje ludzi do działania?
Dlaczego ludzie wybierają takie a nie inne
zachowania, np. pracują lepiej, wydajniej,
dłużej itp.?
Motywacja jest tym, co wywołuje,
ukierunkowuje oraz podtrzymuje
zachowania ludzi. Chodzi o to,
aby osoba motywowana jeszcze
efektywniej wykonywała swoją
pracę lub by zaczęła się do niej
bardziej przykładać. Ludzie,
którzy mają motywację, wkładają
większy wysiłek w osiąganiu celu,
niż ci, którym jej brakuje.
(Einstein: geniusz, to 10% polotu i
90% potu).
MOTYWACJA – PERSPEKTYWY TEORETYCZNE
CO TO JEST MOTYWACJA?
Motywacja jest siłą motoryczną ludzkich
zachowań i jednym z najważniejszych
czynników wzrostu efektywności pracy.
Motywowanie natomiast to „proces
świadomego i celowego oddziaływania na
motywy postępowania ludzi poprzez
stwarzanie środków i możliwości realizacji ich
systemów wartości i oczekiwań dla
osiągnięcia celu motywującego”.
RELACJE POMIĘDZY POTRZEBAMI, BODŹCAMI
I MOTYWAMI DZIAŁANIA.
„
Bodziec jest środkiem, przy pomocy którego
wywiera się wpływ na zachowanie się ludzi”
„Motywy- czynniki pobudzające organizm do
działania lub podtrzymujące to działanie i nadające mu
kierunek,
jeżeli już raz zostało wzbudzone”
„Potrzeba jest odczuciem braku czegoś i stanowi główny motyw
działania”
WYSOKA MOTYWACJA A SPRAWNOŚĆ
DZIAŁANIA.
Zbyt silna motywacja może paraliżować
działanie, np.:
zbyt silna motywacja powoduje niepokój, a
człowiek pełen niepokoju staje się mniej sprawny;
pracownik tak się przejmuje śledzeniem wyników i
czynników, które na nie wpływają, że traci
świadomość tych elementów sytuacji, których
oddziaływanie jest bardziej długotrwałe, a w
ostatecznym rachunku musi się to odbić ujemnie
na wydajności;
przy silnym napięciu i niepokoju ludzie tracą
zdolności rozwiązywania problemów i
uruchamiają mechanizmy obronne.
Teoria potrzeb
Teoria potrzeb
Teorie reakcji na nagrody
Teorie reakcji na nagrody
Grupa teorii zwana teoriami
potrzeb zajmuje się odpowiedzią
na pytanie – co motywuje? Siła
motywacji tkwi we wnętrzu
człowieka; jednych ludzi „coś”
popycha do działania, innych zaś
wyhamowuje. To „coś” tkwiące w
naszym wnętrzu to potrzeby
Zgodnie z teorią potrzeb
człowiek ma motywację, jeżeli
jeszcze nie osiągnął
określonego poziomu
zaspokojenia potrzeb w swoim
życiu
Grupa teorii motywacji,
nazwanych teoriami
„reakcji na nagrody”,
zajmuje się odpowiedzią na
pytanie: dlaczego ludzie
pracują lepiej, wydajniej,
dłużej itp.?
Stara się wyjaśnić nie tyle to,
co motywuje ludzi do
działania, lecz dlaczego
wybierają oni dany sposób
zachowania dla osiągnięcia
swych celów.
TEORIE MOTYWACJI
Teoria potrzeb
Teoria potrzeb
Teorie reakcji na nagrody
Teorie reakcji na nagrody
Hierarchia potrzeb
Maslowa
Teoria motywacji
osiągnięć
Teoria ERG
Dwuczynnikowa
teoria Herzberga
Hierarchia potrzeb
Maslowa
Teoria oczekiwań
Teoria
sprawiedliwości
Teoria wzmocnień
TEORIE MOTYWACJI
Wpływ wynagrodzenia:
Wpływ wynagrodzenia:
Organizacja pracy:
Organizacja pracy:
Kształtowanie płacy
zasadniczej
Metody
premiowania
Rotacja pracy
Rozszerzanie pracy
Wzbogacanie pracy
NARZĘDZIA ODDZIAŁYWANIA MOTYWACYJNEGO
CZ. 1
Elementy procesu
kadrowego:
Elementy procesu
kadrowego:
Partycypacja
pracownicza
Partycypacja
pracownicza
Planowanie karier
Rodzaje awansów
Delegowanie
uprawnień
NARZĘDZIA ODDZIAŁYWANIA MOTYWACYJNEGO CZ.2
MOTYWACJA A
ZAANGAŻOWANI
E
Jest tym silniejsze,
im w większym
stopniu cele osobiste
i zawodowe praco
oraz zadania
organizacyjne będą
pokrywać się
wzajemnie
NARZĘDZIA MOTYWACJI A BADANIA.
Badania wykazują, że pracownicy są
motywowani głównie przez:
zapewnienie środków utrzymania
(najważniejszy, ale badani różnią się wagą znaczenia tego
celu - Japończycy 45%, Amerykanie 33%, Holendrzy - 26%)
praca ciekawa i zadowalająca
(Japończycy -
13%)
prestiż i status
(Amerykanie - 12%)
możliwość kontaktów z ciekawymi ludźmi
i służbę społeczeństwu
(Holendrzy najwyżej).
ZASADY WYDOBYWANIA Z LUDZI TEGO, CO W
NICH NAJLEPSZE:
Od ludzi, którymi kierujesz, oczekuj tego, co najlepsze.
Zauważaj potrzeby drugiego człowieka.
Wysoko ustawiaj poprzeczkę doskonałości.
Stwórz środowisko, w którym niepowodzenie nie oznacza
przegranej.
Jeśli ktoś zdąża tam, gdzie ty - dołącz do niego.
Wykorzystuj wzorce, by zachęcać do sukcesu.
Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia.
Stosuj mieszankę wzmacniania pozytywnego i negatywnego.
Potrzebę współzawodnictwa wykorzystuj w sposób
umiarkowany.
Nagradzaj współpracę.
Pozwalaj, by w grupie zdarzały się burze.
Staraj się własną motywację utrzymywać na wysokim
poziomie.
Źródło: Alan Loy McGinnis:"Sztuka motywacji”, Vocatio, Warszawa 1992
Wpływ motywacji na zachowania pracownika –
wnioski dla kierowników.
Nie nagradzaj wszystkich jednakowo.
Równe nagrody podtrzymują niską efektywność i
eliminują nadzwyczajne wyniki (wkłady).
Brak reakcji może modyfikować zachowanie.
Nagroda wpływa na zachowanie, ale na zachowanie
wpływa także brak oczekiwanej, spodziewanej
nagrody.
Podwładny powinien wiedzieć, od czego zależy
pojawienie się nagrody.
Pracownik zna normy, za które się nagradza i
zachowania, za które się karze.
Źródło: reguły motywowania clay’a hamnera
WPŁYW MOTYWACJI NA ZACHOWANIA PRACOWNIKA –
WNIOSKI DLA KIEROWNIKÓW.
Podwładny powinien wiedzieć co, kiedy i
dlaczego zrobił źle.
Kara jest zawsze za coś, podobnie jak brak
nagrody jest za coś konkretnego
Podwładny nie powinien być karany w
obecności innych.
Publiczna kara upokarza i wywołuje niechęć do
kierownika u pozostałych.
Konsekwencje kar lub nagród powinny być
współmierne do zachowań i zgodne z
wcześniejszymi zapowiedziami.
Źródło: reguły motywowania clay’a hamnera
BŁĘDY PRZEŁOŻONYCH
Faworyzowanie:
dotyczy sytuacji zatrudniania przyjaciół,
znajomych, lub podwładnych, których się lubi bardziej. Szef
nie może przymykać oczu na kardynalne błędy, lenistwo....
Pracownicy oczekują kompetencji oraz rzetelności w ocenach
i działaniach szefa.
Próba podjęcia popularnych decyzji:
decyzja
powinna być zawsze podjęta na podstawie racjonalnych
danych, jeżeli jest to też decyzja popularna, to tym lepiej.
Omawianie osobistych kwestii z podwładnymi:
pracownicy mają wykonywać przede wszystkim zadania.
Koleżeństwo nie oznacza, że czas służbowy ma być
poświęcany na osobiste sprawy. To demotywuje pozostałych
pracowników.
Spoufalanie się z personelem:
szef nie powinien
spoufalać się z personelem, gdyż traci wiarygodność i jego
działania mogą budzić podejrzenia pracowników.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Wykład II
Podstawowe koncepcje
motywowania