Zachowania zdrowotne i ich

Zachowania zdrowotne i ich

związek ze zdrowiem

związek ze zdrowiem



Zdrowie - efekt trosk o siebie i

Zdrowie - efekt trosk o siebie i

innych, to dyscyplina, która łączy

innych, to dyscyplina, która łączy

elementy nauk medycznych i

elementy nauk medycznych i

pedagogicznych.

pedagogicznych.

W Polsce jej podstawę stanowią

W Polsce jej podstawę stanowią

wychowanie fizyczne i higiena

wychowanie fizyczne i higiena

szkolna.

szkolna.

POJĘCIE ZACHOWAŃ

POJĘCIE ZACHOWAŃ

ZDROWOTNYCH

ZDROWOTNYCH



Wg E. Mazurkiewicz – wszelkie

Wg E. Mazurkiewicz – wszelkie

zachowania (nawyki, zwyczaje, postawy,

zachowania (nawyki, zwyczaje, postawy,

uznane wartości przez jednostki ludzkie i

uznane wartości przez jednostki ludzkie i

przez grupy społeczne) w dziedzinie

przez grupy społeczne) w dziedzinie

zdrowia (...) to, jaki jest człowiek pod

zdrowia (...) to, jaki jest człowiek pod

względem zdrowotnym wyraża się w jego

względem zdrowotnym wyraża się w jego

zachowaniu zdrowotnym: jak pojmuje

zachowaniu zdrowotnym: jak pojmuje

zdrowie, jak je ocenia, w jaki sposób nim

zdrowie, jak je ocenia, w jaki sposób nim

dysponuje, jak reaguje na zdrowie innych

dysponuje, jak reaguje na zdrowie innych



Wg A. Titkowa – czynności i działania

Wg A. Titkowa – czynności i działania

ludzkie wyrażone za pomocą zmiennych

ludzkie wyrażone za pomocą zmiennych

behawioralnych - związanych ze sferą

behawioralnych - związanych ze sferą

zdrowia i choroby

zdrowia i choroby



Wg K. Puchalskiego – wybrane przez

Wg K. Puchalskiego – wybrane przez

obserwatora lub/i podmiot działania,

obserwatora lub/i podmiot działania,

zachowania czy typy zachowań, które w

zachowania czy typy zachowań, które w

gruncie pewnego systemu wiedzy

gruncie pewnego systemu wiedzy

(przekonań potocznych, danej teorii

(przekonań potocznych, danej teorii

naukowej czy ideologii społecznej) pozostają

naukowej czy ideologii społecznej) pozostają

istotnym, określonym w przyjętej opcji

istotnym, określonym w przyjętej opcji

związku ze zdrowiem ujmowanym w

związku ze zdrowiem ujmowanym w

znaczeniu ujętym w tym systemie

znaczeniu ujętym w tym systemie

ZACHOWANIA ZDROWOTNE

ZACHOWANIA ZDROWOTNE

, to te

, to te

zachowania, które w świetle

zachowania, które w świetle

współczesnej wiedzy medycznej

współczesnej wiedzy medycznej

wywołują określone – pozytywne lub

wywołują określone – pozytywne lub

negatywne – skutki zdrowotne u

negatywne – skutki zdrowotne u

osób, które je realizują

osób, które je realizują

– to zarówno reakcje na wszelkie

– to zarówno reakcje na wszelkie

sytuacje związane ze zdrowiem, jak i

sytuacje związane ze zdrowiem, jak i

nawyki oraz celowe czynności

nawyki oraz celowe czynności

Zachowania zdrowotne można określić jako

Zachowania zdrowotne można określić jako

postępowanie i działania, które pośrednio

postępowanie i działania, które pośrednio

lub bezpośrednio wpływają na zdrowie i

lub bezpośrednio wpływają na zdrowie i

samopoczucie człowieka, są to:

samopoczucie człowieka, są to:



Zachowania sprzyjające zdrowiu, biopozytywne,

Zachowania sprzyjające zdrowiu, biopozytywne,

prozdrowotne, wykazujące pozytywny wpływ na

prozdrowotne, wykazujące pozytywny wpływ na

zdrowie, mające na celu lub dające w efekcie

zdrowie, mające na celu lub dające w efekcie

podtrzymanie, umacnianie lub przywracanie

podtrzymanie, umacnianie lub przywracanie

zdrowia i sprawności (aktywność fizyczna,

zdrowia i sprawności (aktywność fizyczna,

racjonalne żywienie, utrzymanie czystości ciała i

racjonalne żywienie, utrzymanie czystości ciała i

otoczenia, zapewnienie bezpieczeństwa,

otoczenia, zapewnienie bezpieczeństwa,

utrzymanie właściwych relacji miedzy ludźmi,

utrzymanie właściwych relacji miedzy ludźmi,

radzenie sobie ze stresem).

radzenie sobie ze stresem).



Zachowanie szkodliwe dla zdrowia,

Zachowanie szkodliwe dla zdrowia,

antyzdrowotne, bionegatywne, mające

antyzdrowotne, bionegatywne, mające

negatywny związek ze zdrowiem, wywołujące

negatywny związek ze zdrowiem, wywołujące

jego zagrożenie, chorobę lub utratę sprawności

jego zagrożenie, chorobę lub utratę sprawności

(palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i innych

(palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i innych

środków uzależniających).

środków uzależniających).

Zachowania zdrowotne

Zachowania zdrowotne

kształtują się przede

kształtują się przede

wszystkim w okresie

wszystkim w okresie

wzrastania i rozwoju

wzrastania i rozwoju

dziecka.

dziecka.

Czynniki wpływające na

Czynniki wpływające na

kształtowanie się stylu życia i

kształtowanie się stylu życia i

zachowań zdrowotnych

zachowań zdrowotnych



Czynniki związane ze środowiskiem

Czynniki związane ze środowiskiem

fizycznym

fizycznym



Czynniki kulturowe

Czynniki kulturowe



Wpływ grup ludzi- odgrywa rodzina

Wpływ grup ludzi- odgrywa rodzina

szczególnie matka

szczególnie matka



Czynniki osobiste

Czynniki osobiste

TYPOLOGIA ZACHOWAŃ

TYPOLOGIA ZACHOWAŃ

1.

1.

Ze względu na stan zdrowia:

Ze względu na stan zdrowia:

- zachowania zdrowotne ludzi zdrowych

- zachowania zdrowotne ludzi zdrowych

- zachowania zdrowotne ludzi chorych

- zachowania zdrowotne ludzi chorych

- zachowania w zdrowiu: wszelkie zachowania

- zachowania w zdrowiu: wszelkie zachowania

człowieka, które umacniają go w zdrowiu,

człowieka, które umacniają go w zdrowiu,

jak i te, które skierowane są na chorobę

jak i te, które skierowane są na chorobę

- zachowania w doświadczaniu choroby

- zachowania w doświadczaniu choroby

- zachowania w roli chorego

- zachowania w roli chorego

2.

2.

Ze względu na znaczenie dla organizmu

Ze względu na znaczenie dla organizmu

a. zachowania biopozytywne: ich

a. zachowania biopozytywne: ich

podejmowanie służy zdrowiu, umacnia

podejmowanie służy zdrowiu, umacnia

je, bądź pomaga w powrocie do zdrowia

je, bądź pomaga w powrocie do zdrowia

b. zachowania bionegatywne:

b. zachowania bionegatywne:

szkodzące zdrowiu

szkodzące zdrowiu

3.

3.

Ze względu na czynnik inspirujący

Ze względu na czynnik inspirujący

a. zachowania pobudzane przez

a. zachowania pobudzane przez

instytucje społeczne

instytucje społeczne

b. zachowania inspirowane przez

b. zachowania inspirowane przez

kulturę, wynikające ze wzorów życia

kulturę, wynikające ze wzorów życia

społecznego

społecznego

4.

4.

Ze względu na podmiot działania

Ze względu na podmiot działania

a. zachowania jednostkowe –

a. zachowania jednostkowe –

indywidualne, charakterystyczne dla

indywidualne, charakterystyczne dla

poszczególnych osób sposoby

poszczególnych osób sposoby

postępowania w sytuacjach

postępowania w sytuacjach

zdrowotnie ważnych (np. palenie

zdrowotnie ważnych (np. palenie

papierosów, uprawianie sportu)

papierosów, uprawianie sportu)

b. zachowania zbiorowe – typowe

b. zachowania zbiorowe – typowe

dla określonych grup czy

dla określonych grup czy

społeczności, realizowane przez

społeczności, realizowane przez

wszystkich jej członków, nie zawsze

wszystkich jej członków, nie zawsze

świadomie, podejmowane z własnej

świadomie, podejmowane z własnej

inicjatywy

inicjatywy

5.

5.

Ze względu na posiadają wiedzę

Ze względu na posiadają wiedzę

medyczną:

medyczną:

a. zachowania zdrowotne laików

a. zachowania zdrowotne laików

b. zachowania zdrowotne

b. zachowania zdrowotne

profesjonalistów:

profesjonalistów:

U podstawy tego podziału leży założenie, że

U podstawy tego podziału leży założenie, że

posiadanie fachowej wiedzy medycznej

posiadanie fachowej wiedzy medycznej

może różnicować zachowania związane

może różnicować zachowania związane

ze zdrowiem i chorobą; znajomość

ze zdrowiem i chorobą; znajomość

objawów bądź dolegliwości

objawów bądź dolegliwości

towarzyszących chorobom może

towarzyszących chorobom może

powodować bardziej racjonalne podejście

powodować bardziej racjonalne podejście

do nich

do nich

6.

6.

Ze względu na relację do

Ze względu na relację do

przedmiotu działania:

przedmiotu działania:

a. zachowania bezpośrednio

a. zachowania bezpośrednio

skierowane na jednostkę/grupę (np.

skierowane na jednostkę/grupę (np.

szczepienia)

szczepienia)

b. zachowania pośrednio

b. zachowania pośrednio

skierowane na zdrowie jednostki

skierowane na zdrowie jednostki

(chlorowanie wody, jodowanie soli

(chlorowanie wody, jodowanie soli

kuchennej)

kuchennej)

Związkami zachowań zdrowotnych ze

Związkami zachowań zdrowotnych ze

zdrowiem zajmuje się specjalna

zdrowiem zajmuje się specjalna

dyscyplina naukowa –

dyscyplina naukowa –

EPIDEMIOLOGIA BEHAWIORALNA

EPIDEMIOLOGIA BEHAWIORALNA

CHOROBA ZACHOWANIOZALEŻNA

CHOROBA ZACHOWANIOZALEŻNA

(

(

choroba z wyboru ) to choroba, do

choroba z wyboru ) to choroba, do

powstania której przyczyniają się

powstania której przyczyniają się

przede wszystkim zachowania

przede wszystkim zachowania

zdrowotne

zdrowotne

SPOŁECZNE

SPOŁECZNE

UWARUNKOWANIA

UWARUNKOWANIA

ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH

ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH

Zachowania zdrowotne są w znacznym

Zachowania zdrowotne są w znacznym

stopniu kształtowane są czynnikami

stopniu kształtowane są czynnikami

związanymi z życiem społecznym

związanymi z życiem społecznym

jednostki

jednostki

1.

1.

Uwarunkowania kulturowe – system norm

Uwarunkowania kulturowe – system norm

i przekonań, wzorów postępowania, a

i przekonań, wzorów postępowania, a

także ogół wytworów materialnych i

także ogół wytworów materialnych i

niematerialnych wytworzonych przez

niematerialnych wytworzonych przez

grupę społeczną

grupę społeczną

A.

A.

Kultura zdrowotna

Kultura zdrowotna

- to system wartości przypisywanych zdrowiu

- to system wartości przypisywanych zdrowiu

fizycznemu i psychicznemu, subiektywnemu i

fizycznemu i psychicznemu, subiektywnemu i

obiektywnemu, jednostkowemu i publicznemu

obiektywnemu, jednostkowemu i publicznemu

- przejawia się w świadomym regulowaniu

- przejawia się w świadomym regulowaniu

relacji człowiek-środowisko, a poczucie

relacji człowiek-środowisko, a poczucie

odpowiedzialności za zdrowie własne i

odpowiedzialności za zdrowie własne i

publiczne oraz wrażliwości na potrzeby

publiczne oraz wrażliwości na potrzeby

zdrowotne

zdrowotne

–

jest to pewien standard zdrowotny, typowy

jest to pewien standard zdrowotny, typowy

dla określonej zbiorowości, uzyskany dzięki

dla określonej zbiorowości, uzyskany dzięki

powiązaniom kultury tej społeczności z jej

powiązaniom kultury tej społeczności z jej

zdrowiem

zdrowiem

–

kultura reguluje:

kultura reguluje:

a) wyobrażenia o zdrowiu i chorobie

a) wyobrażenia o zdrowiu i chorobie

b) sposób odczuwania, postrzegania i

b) sposób odczuwania, postrzegania i

opisywania objawów chorobowych

opisywania objawów chorobowych

c) stan wiedzy dotyczącej przyczynowości

c) stan wiedzy dotyczącej przyczynowości

chorób

chorób

d) postawy i zachowania wobec choroby

d) postawy i zachowania wobec choroby

własnej

własnej

e) styl życia uznany za decydujący czynnik

e) styl życia uznany za decydujący czynnik

w kształtowaniu zdrowia społeczności

w kształtowaniu zdrowia społeczności

B.

B.

Zależność wzorów kulturowych to:

Zależność wzorów kulturowych to:

- sposoby spędzania wolnego czasu

- sposoby spędzania wolnego czasu

- dbałości o higienę osobistą i

- dbałości o higienę osobistą i

otoczenia

otoczenia

- stosunek do używek typu: papierosy,

- stosunek do używek typu: papierosy,

alkohol, narkotyki, który ma

alkohol, narkotyki, który ma

niewątpliwie związek ze społeczną

niewątpliwie związek ze społeczną

sankcją ich stosowania w danej grupie

sankcją ich stosowania w danej grupie

2.

2.

Uwarunkowania stratyfikacyjno - ekonomiczne

Uwarunkowania stratyfikacyjno - ekonomiczne

a. Wielowymiarowe skutki zajmowanej pozycji

a. Wielowymiarowe skutki zajmowanej pozycji

społecznej:

społecznej:

1) im niższa klasa społeczna, tym gorsze

1) im niższa klasa społeczna, tym gorsze

wejście w różne układy społeczne, tym

wejście w różne układy społeczne, tym

większa tolerancja na objawy chorobowe, tym

większa tolerancja na objawy chorobowe, tym

bardziej ograniczone korzystanie z usług

bardziej ograniczone korzystanie z usług

medycznych

medycznych

2) wymagania w zakresie opieki zdrowotnej

2) wymagania w zakresie opieki zdrowotnej

są wyższe u ludzi żyjących w korzystnych

są wyższe u ludzi żyjących w korzystnych

warunkach niż u tych, którzy mają warunki

warunkach niż u tych, którzy mają warunki

gorsze

gorsze

b. Zależność między wykształceniem a

b. Zależność między wykształceniem a

stosunkiem do własnego zdrowia

stosunkiem do własnego zdrowia

ZACHOWANIA

ZACHOWANIA

ANTYZDROWOTNE

ANTYZDROWOTNE

To te zachowania podejmowane przez człowieka,

To te zachowania podejmowane przez człowieka,

które w sposób bezpośredni lub pośredni wpływają

które w sposób bezpośredni lub pośredni wpływają

na pogorszenie jego stanu zdrowia

na pogorszenie jego stanu zdrowia

Palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, brak

Palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, brak

aktywności fizycznej, nieracjonalne odżywianie

aktywności fizycznej, nieracjonalne odżywianie

Dysonans społeczny

Dysonans społeczny

– ludzie w pewnym stopniu potrzebują zachowań

– ludzie w pewnym stopniu potrzebują zachowań

ryzykownych

ryzykownych

– szczególne znaczenie mają procesy poznawcze w

– szczególne znaczenie mają procesy poznawcze w

obronie zachowań antyzdrowotnych,

obronie zachowań antyzdrowotnych,

przeciwstawiające się informacjom mówiącym o

przeciwstawiające się informacjom mówiącym o

zagrożeniach, jakie ze sobą niosą

zagrożeniach, jakie ze sobą niosą

5 modeli wyjaśniania zachowań

5 modeli wyjaśniania zachowań

antyzdrowotnych :

antyzdrowotnych :

1. selektywna ocena informacji

1. selektywna ocena informacji

2. rangowanie zdrowotnego wpływu

2. rangowanie zdrowotnego wpływu

poszczególnych czynników ryzyka ,

poszczególnych czynników ryzyka ,

porównywanie z bardziej niebezpiecznymi

porównywanie z bardziej niebezpiecznymi

3. nie przyjmowanie do wiadomości

3. nie przyjmowanie do wiadomości

ewentualnych konsekwencji zachowań

ewentualnych konsekwencji zachowań

antyzdrowotnych oraz stawianie siebie w

antyzdrowotnych oraz stawianie siebie w

uprzywilejowanej pozycji

uprzywilejowanej pozycji

4. przekonanie o panowaniu nad nałogiem

4. przekonanie o panowaniu nad nałogiem

5. analiza zysków i strat

5. analiza zysków i strat

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

–

–

jeden z największych czynników

jeden z największych czynników

zagrożenia zdrowia

zagrożenia zdrowia

– palaczem jest co drugi mężczyzna i

– palaczem jest co drugi mężczyzna i

co czwarta kobieta

co czwarta kobieta

– najczęściej palą osoby z

– najczęściej palą osoby z

wykształceniem zasadniczym

wykształceniem zasadniczym

zawodowym, najrzadziej z wyższym

zawodowym, najrzadziej z wyższym

Składniki dymu tytoniowego

Składniki dymu tytoniowego

jest to około 4000 związków

jest to około 4000 związków

chemicznych, z których 40 ma

chemicznych, z których 40 ma

udowodnione działanie rakotwórcze

udowodnione działanie rakotwórcze

z medycznego punktu widzenia

z medycznego punktu widzenia

najważniejszymi składnikami są;

najważniejszymi składnikami są;

nikotyna, tlenek węgla, substancje

nikotyna, tlenek węgla, substancje

kancerogenne i drażniące

kancerogenne i drażniące

Skutki zdrowotne palenia

Skutki zdrowotne palenia

tytoniu

tytoniu



Nowotwory

Nowotwory



Nienowotworowe schorzenia układu

Nienowotworowe schorzenia układu

oddechowego

oddechowego



Choroby układu naczyniowego

Choroby układu naczyniowego



Inne efekty chorobowe (nieżyt przewodu

Inne efekty chorobowe (nieżyt przewodu

pokarmowego, choroba wrzodowa

pokarmowego, choroba wrzodowa

żoładka i dwunastnicy, Ch.

żoładka i dwunastnicy, Ch.

Leśniowskiego-Crohna)

Leśniowskiego-Crohna)



Powikłania w ciąży

Powikłania w ciąży

Picie alkoholu

Picie alkoholu

W Europie występują 3 wzory picia

W Europie występują 3 wzory picia

1. romański – picie wina (Francja,

1. romański – picie wina (Francja,

Włochy, Hiszpania)

Włochy, Hiszpania)

2. anglosaski – picie piwa i drinków

2. anglosaski – picie piwa i drinków

3. jednorazowe spożywanie dużych

3. jednorazowe spożywanie dużych

ilości wysoko stężonego alkoholu

ilości wysoko stężonego alkoholu

(wódka) – Europa Wschodnia

(wódka) – Europa Wschodnia

5 stylów picia w Polsce

5 stylów picia w Polsce

1. neurasteniczny – środek na

1. neurasteniczny – środek na

zmęczenie, zniechęcenie, rozdrażnienie

zmęczenie, zniechęcenie, rozdrażnienie

2. kontaktywny – zmniejszenie

2. kontaktywny – zmniejszenie

dystansu międzyludzkiego

dystansu międzyludzkiego

3. dionizyjski – pragnienie oderwania

3. dionizyjski – pragnienie oderwania

się od rzeczywistości przyziemnej

się od rzeczywistości przyziemnej

4. heroiczny – zapewniający poczucie

4. heroiczny – zapewniający poczucie

mocy i dokonywania rzeczy wielkich

mocy i dokonywania rzeczy wielkich

5. samobójczy – wynikający z chęci

5. samobójczy – wynikający z chęci

zapomnienia o troskach i kłopotach

zapomnienia o troskach i kłopotach

wiążący się z niskim poczuciem własnej

wiążący się z niskim poczuciem własnej

wartości i pragnienia samozniszczenia

wartości i pragnienia samozniszczenia

–

–

Mężczyźni piją 3-krotnie więcej niż

Mężczyźni piją 3-krotnie więcej niż

kobiety – Najwięcej piją osoby z

kobiety – Najwięcej piją osoby z

wykształceniem zasadniczym

wykształceniem zasadniczym

zawodowym

zawodowym

– Kobiety z wyższym wykształceniem

– Kobiety z wyższym wykształceniem

piją więcej od kobiet z niższym

piją więcej od kobiet z niższym

– O ilości spożywania alkoholu

– O ilości spożywania alkoholu

decyduje miejsce zamieszkania

decyduje miejsce zamieszkania

– Wiek inicjacji alkoholowej wynosi 12

– Wiek inicjacji alkoholowej wynosi 12

lat

lat

Problemy związane z

Problemy związane z

alkoholem:

alkoholem:

1. uzależnienie

1. uzależnienie

2. nadmierne picie

2. nadmierne picie

3. uszkodzenie rozwoju psychofizycznego

3. uszkodzenie rozwoju psychofizycznego

pijącej młodzieży

pijącej młodzieży

4. zaburzenia rytmu serca

4. zaburzenia rytmu serca

5. marskość wątroby

5. marskość wątroby

6. uszkodzenia w układzie

6. uszkodzenia w układzie

immunologicznym

immunologicznym

7. chroniczny stres (współuzależnienie)

7. chroniczny stres (współuzależnienie)

8. demoralizacja i ubóstwo

8. demoralizacja i ubóstwo

9. wzrost przestępczości

9. wzrost przestępczości

10. zatrucie alkoholem prowadzące do

10. zatrucie alkoholem prowadzące do

zgonu lub samobójstwa

zgonu lub samobójstwa

Narkomania

Narkomania

Stałe lub okresowe przyjmowanie w

Stałe lub okresowe przyjmowanie w

celach niemedycznych środków

celach niemedycznych środków

odurzających lub psychotropowych

odurzających lub psychotropowych

albo środków zastępczych w wyniku

albo środków zastępczych w wyniku

czego może powstać zależność

czego może powstać zależność

–

–

Objawy:

Objawy:

a. przymus przyjmowania danego środka

a. przymus przyjmowania danego środka

b. tendencja do zwiększania dawki

b. tendencja do zwiększania dawki

c. psychiczne i fizyczne uzależnienie od

c. psychiczne i fizyczne uzależnienie od

działania środka

działania środka

d. nabywanie go wszelkimi możliwymi

d. nabywanie go wszelkimi możliwymi

sposobami

sposobami

– Powód:

– Powód:

a. zaburzona, mniej lub bardziej wyraźnie,

a. zaburzona, mniej lub bardziej wyraźnie,

więź uczuciowa dziecka z jego najbliższym

więź uczuciowa dziecka z jego najbliższym

otoczeniem społecznym

otoczeniem społecznym

b. odpowiedź na bezrobocie, pogorszenie

b. odpowiedź na bezrobocie, pogorszenie

się sytuacji materialnej wielu grup, brak

się sytuacji materialnej wielu grup, brak

perspektyw

perspektyw

1. Ujemne skutki społeczne:

1. Ujemne skutki społeczne:

a. wzrost przestępczości

a. wzrost przestępczości

b. prostytucja narkomanek i

b. prostytucja narkomanek i

narkomanów

narkomanów

c. handel narkotykami

c. handel narkotykami

Profilaktyka

Profilaktyka



Profilaktyka to działania, których

Profilaktyka to działania, których

celem jest zapobieganie chorobom i

celem jest zapobieganie chorobom i

innym zaburzeniom.

innym zaburzeniom.

Wyróżnia się profilaktykę pierwotną,

Wyróżnia się profilaktykę pierwotną,

wtórną oraz trzeciorzędową.

wtórną oraz trzeciorzędową.

Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka pierwotna

Obejmuje działania

Obejmuje działania



Swoiste - zapobieganie

Swoiste - zapobieganie

- chorobom zakaźnym

- chorobom zakaźnym

- próchnicy zębów

- próchnicy zębów

- krzywicy

- krzywicy

- nowotworom skóry

- nowotworom skóry

- niedoczynności tarczycy

- niedoczynności tarczycy

- niedokrwistości

- niedokrwistości



Nieswoiste - nie ukierunkowane na konkretną chorobę

Nieswoiste - nie ukierunkowane na konkretną chorobę

-zwiększenie odporności organizmu ogólnej kondycji i

-zwiększenie odporności organizmu ogólnej kondycji i

sprawności

sprawności

-opóźnienie procesów starzenia się poprzez hartowanie, styl

-opóźnienie procesów starzenia się poprzez hartowanie, styl

życia i zachowania

życia i zachowania

-eliminowanie zagrożeń dla zdrowia

-eliminowanie zagrożeń dla zdrowia

-stworzenie dziecku warunków

-stworzenie dziecku warunków

-wyposażenie człowieka w wiedzę

-wyposażenie człowieka w wiedzę

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka wtórna



Testy przesiewowe

Testy przesiewowe



badania krwi i stawów biodrowych,

badania krwi i stawów biodrowych,

wzroku, słuchu, układu ruch.

wzroku, słuchu, układu ruch.



Profilaktyczne badania lekarskie

Profilaktyczne badania lekarskie

Profilaktyka

Profilaktyka

trzeciorzędowa

trzeciorzędowa

Dotyczy ludzi przewlekle chorych i

Dotyczy ludzi przewlekle chorych i

niepełnosprawnych. Ma na celu

niepełnosprawnych. Ma na celu

zapobieganie niepomyślnym

zapobieganie niepomyślnym

następstwom chorób.

następstwom chorób.



Zapobieganie rozwojowi wtórnego

Zapobieganie rozwojowi wtórnego

kalectwa społecznego.

kalectwa społecznego.



Pomoc dziecku w utrzymaniu dobrej

Pomoc dziecku w utrzymaniu dobrej

kondycji i samopoczucia.

kondycji i samopoczucia.