1

Turystyka osób

niepełnosprawnych

Ograniczenia i możliwości
rozwoju

2

Definicja niepełnosprawności

Osoba niepełnosprawna to osoba,

której stan

fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub

okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia

wypełnianie ról społecznych, a w szczególności
zdolność do wykonywania pracy zawodowej,

jeżeli

uzyskała orzeczenie

o:



zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech

stopni niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany lub lekki),



całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy,



rodzaju i stopniu niepełnosprawności (dotyczy osób, które nie
ukończyły 16 roku życia).

Ustawa o rehabilitacji zawodowej, społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych z 1997 r.

3

Populacja osób niepełnosprawnych

2002 r. 5 457 tys. osób

4 450 osób 1 007 osób

niepełnosprawni w sensie prawnym w sensie

biologicznym

Dane Narodowego Spisu Powszechnego

4

Populacja osób niepełnosprawnych:

struktura

Struktura populacji osób niepełnosprawnych w Polsce w 2000 r.

według grup wiekowych

32,4

29,3

11,8

4,5

2,8

1,5

0

5

10

15

20

25

30

35

15-24

25-29

30-39

40-49

50-59

60 i więcej

%

lata

5

Oddziaływanie turystyki

na osoby niepełnosprawne



Fizyczne



poprawa sprawności fizycznej



poprawa kondycji



regeneracja sił



relaks



Psychiczne



sposobność do samorealizacji, rozwój intelektualny



przeżywanie i doświadczanie sytuacji dających zadowolenie



formowanie właściwego obrazu siebie



nauka pokonywania trudności, walka z lękiem przed nieznanym



turystyka jako element psychoterapii – pomoc w przezwyciężaniu

kompleksów i poczucia osamotnienia



Społeczne



kształcenie umiejętności współpracy z innymi



poczucie więzi społecznych, solidarności w wysiłku



kształtowanie kontaktów osobistych



ułatwienie kształtowania odpowiednich form towarzyskich

6

Cele turystyki osób

niepełnosprawnych (1)



leczniczy



kontynuacja programu leczenia i usprawniania



biologiczny



kompensowanie ubytków sprawności fizycznej



zmniejszanie biologicznych skutków starzenia się organizmu



opóźnienie degradacji intelektualnej



anatomiczno-fizjologiczny



zwiększanie siły mięśni, ruchomości stawów



korzystny wpływ na podstawowe funkcje ustroju



zwiększenie wytrzymałości na wysiłek



częściowe zmniejszenie skutków kalectwa



higieniczno-zdrowotny



uatrakcyjnienie codziennych ćwiczeń fizycznych



hartowanie organizmu



kształtowanie odporności na trudy

7

Cele turystyki osób

niepełnosprawnych

(2)



wychowawczo-psychologiczny



kształtowanie pozytywnych wzorców zachowań



kształtowanie właściwych cech charakterologicznych,

samoakceptacja, swoboda, niezależność, poczucie bezpieczeństwa



walka z postawami egocentrycznymi, aspołecznymi, agresywnymi

lub apatycznymi



hedonistyczny



wysiłek towarzyszący turystyce nie nuży



spełnia podobne funkcje co gimnastyka



sprawia przyjemność



społeczny



umożliwia wyrwanie się z izolacji społecznej



spełnia funkcje integracyjne



umożliwia udział w kulturze

8

Podstawowe formy

aktywności turystycznej

osób niepełnosprawnych



Turnusy rehabilitacyjne:



rehabilitacyjno-usprawniające,



sportowo-rehabilitacyjne,



turystyczno-rehabilitacyjne.



Turystyka aktywna i kwalifikowana.



Turystyka zdrowotna

(

pobyty w sanatoriach, kuracje klimatyczne

).



Kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży

(różne elementy

rehabilitacji).



Wyjazdy o charakterze religijnym.



Odwiedziny u krewnych i znajomych.



Podróże w celach szkoleniowych

(rehabilitacja zawodowa

połączona z wypoczynkiem i regeneracją sił fizycznych).



Wyjazdy zagraniczne o różnorodnym charakterze.

9

Determinanty uczestnictwa osób

niepełnosprawnych w turystyce



Determinanty uczestnictwa po stronie popytu:



społeczno-demograficzne



wiek



płeć



rodzaj schorzenia



pozycja społeczno zawodowa



ekonomiczne



ogólnogospodarcze



dochodowe



cenowe



Determinanty uczestnictwa po stronie podaży:



polityka turystyczna i społeczna państwa



w tym systemy podatkowe i pomocowe



inne regulacje rządowe (np. wymagania stawiane usługodawcom)



przystosowanie środków transportu pasażerskiego



baza noclegowa i jej przystosowanie



organizatorzy turystyki dla osób niepełnosprawnych



biura podróży, organizacje pozarządowe, kadry, promocja, informacja, organizacja i

zakres usług

10

Poziom uczestnictwa osób

niepełnosprawnych w turystyce

Poziom uczestnictwa osób niepełnosprawnych w krajowych i zagranicznych

wyjazdach turystycznych w 1999 roku na tle ogółu mieszkańców Polski (w%)

37

78,7

58,9

20,3

13,6

1

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Osoby, które w ogóle nie

wyjeżdżały

Wyjeżdżający na terenie

kraju

Wyjeżdżający za granicę

Polska ogółem
Osoby niepełnosprawne

%

11

Wiek osób niepełnosprawnych

a uczestnictwo w turystyce

Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w wyjazdach turystycznych w 1999 roku

(według wieku)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ogółem

15 – 19

20 – 29

30 – 39

40 – 49

50 – 59

60 – 69 70 i więcej

wiek

uczestnictwo w %

Wyjeżdżający na terenie kraju (niepełnosprawni)

Wyjeżdżający za granicę (niepełnosprawni)

Wyjeżdżający na terenie kraju (Polska ogółem)

Wyjeżdżający za granicę (Polska ogółem)

12

Deklarowane cele wyjazdów

3,9

1,7

5,4

27,8

6,0

0,3

33,2

39,0

51,4

31,2

Turystyczno-wypoczynkowy

Odwiedziny u krewnych, znajomych

Służbowy

Zdrowotny

Inny

Polska ogółem

Osoby niepełnosprawne

Główne cele długookresowych podróży krajowych (w %)

13

Deklarowane cele wyjazdów - wg

wieku

Główne cele długookresowych podróży krajowych

62,2

75

21,6

21,3

6

8,5

15,1

13

25

68,1

78,7

75,5

80,4

78,6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

15-19

20-29

30-39

40-49

50-59

60-69

70

Wiek (w latach)

%

1.Turystyczno-wypoczynkowy

2. Odwiedziny u krewnych lub
znajomych

14

Cele zdrowotne i rehabilitacyjne

Zdrowotne i rehabilitacyjne cele wyjazdów długookresowych

15,3

22,6

12,7

12,8

7,2

10,1

0

58,8

32,1

19,2

13,6

11

7,4

10,6

0

10

20

30

40

50

60

70

15-19

20-29

30-39

40-49

50-59

60-69

70 i więcej

Zdrowotny
Rehabilitacyjny

%

Wiek (w latach)

15

Miejsce zamieszkania

a uczestnictwo w turystyce

.

Uczestnictwo o.n. w wyjazdach długich (5-dni +) według miejsca

zamieszkania, w %

48,2

52,2

53,4

70,7

3,7

2,9

5,9

6,2

48

45

40,8

23,1

> 100 tys.

20 – 100 tys.

< 20 tys.

wieś

Liczba mieszkańców

%

Wyjeżdżający na terenie kraju Wyjeżdżający za granicę Osoby, które w ogóle nie wyjeżdżały

16

Popyt rozszerzony

Osoby towarzyszące respondentom w trakcie najdłuższej podróży krajowej

(w %)

7,5

3,2

14,4

3,8

53,3

26,3

36,5

39,3

25,8

33,5

Sam(a)

Mąż/żona

Inni członkowie rodziny

Znajomi, koledzy,

przyjaciele

Inne osoby

Polska ogółem
Osoby niepełnosprawne

17

Geografia podróży turystycznych

Kierunki długoterminowych podróży krajowych (w % udzielonych noclegów)

18

Sezonowość podróży

Krajowe wyjazdy długoterminowe według miesięcy

 

%

8

4,4

6,9

14

25,4

22,6

5,9

4,8

2,6

1,8

2,1

1,5

0

5

10

15

20

25

30

19

Instytucje organizujące turystykę

dla osób niepełnosprawnych

Instytucje (osoby) organizujące najdłuższy wyjazd

krajowy

(w %)

Biuro podróży

2,6

Znajomi, rodzina

22,3

Organizacja

społeczna

5,5

Organizacja

kościelna

1,8

Z.U.R.-S.

14,9

Zakład pracy,

uczelnia, szkoła

3,6

Samodzielnie

49,3

20

Główne determinanty popytu -

dochód



Dochód to główny czynnik determinujący poziom
konsumpcji osób niepełnosprawnych.



Dla niektórych środowisk niepełnosprawnych inne czynniki
popytotwórcze (np. wolny czas) nie mają w ogóle
znaczenia.



Poziom dochodu musi być na tyle duży, aby powstał
fundusz swobodnej decyzji i aby w ramach tego funduszu
doszło do konsumpcji turystycznej.



Dochód jako czynnik popytotwórczy ma szczególne
znaczenie dla wyjazdów dłuższych (5 dni+).

21

Dochód osób niepełnosprawnych

a uczestnictwo w turystyce



poziom dochodu skorelowany
jest z przynależnością do grup
społeczno-zawodowych



dochód wpływa nie tylko na
częstotliwość wyjazdów, ale
także na formy uczestnictwa w
turystyce, cele wyjazdów i
rodzaj wykorzystanej bazy
noclegowej



osoby bardziej zamożne:



częściej korzystają z bazy
komercyjnej



rzadziej z ośrodków
rehabilitacyjnych i sanatoriów
(wynika to z polityki
dofinansowania turnusów
rehabilitacyjnych)



bardzo rzadko korzystają z
komercyjnej bazy
rehabilitacyjnej

Dochód a uczestnictwo w turystyce

(w %) 

12,8

21,1

23,2

26,9

47,3

52,3

0

10

20

30

40

50

60

>1000

801-1000

601-800

401-600

201-400

<200

%

grupy dochodowe (w PLN)

22

Główne determinanty

uczestnictwa:podaż



dostępność bazy noclegowej, jej
przystosowanie,



dostępność środków transportu pasażerskiego,



dostępność walorów turystycznych,



polityka turystyczna i społeczna państwa:



w tym systemy podatkowe i pomocowe



inne regulacje rządowe (np. wymagania stawiane
usługodawcom)



organizatorzy turystyki:



biura podróży, organizacje pozarządowe, kadry,
promocja, informacja, organizacja i zakres usług

23

Dostosowanie ogólnodostępnej bazy

turystycznej

Udogodnienia dla osób niepełnosprawnych fizycznie w

wybranych rodzajach obiektów noclegowych w 2000 roku*

 

Rodzaj udogodnienia

Ogółe

m

Hotele,

motele

i pensjon

aty

Ośrodki

wczaso

we

Zakład

y

uzdro-

wiskow

e

Pozosta

łe

obiekty

Obiekty ogółem

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

Pochylnia wjazdowa

9,7

20,6

6,0

40,0

6,7

Drzwi otwierane
automatycznie

2,8

10,4

0,4

10,7

1,1

Przystosowana winda

3,7

11,2

1,1

37,9

1,3

Przystosowane
pokoje/łazienki

8,6

21,5

4,7

35,7

5,2

Inne urządzenia
przystosowane

3,4

7,5

2,3

22,1

1,8

*udział % obiektów deklarujących dane udogodnienie

24

Wykorzystanie bazy noclegowej

przez osoby niepełnosprawne: uwagi



Liczba wizyt osób niepełnosprawnych w hotelach najwyższych

kategorii (**** lub *****), najlepiej przystosowanych do potrzeb

badanych:



ok. 1,8 tys. rocznie (wyjazdy długookresowe)



ok. 11,7 tys. rocznie (wyjazdy krótkookresowe).



Osoby niepełnosprawne zatrzymują się w bazie komercyjnej

dwa razy rzadziej niż w obiektach środowiskowych; podróże

osób korzystających z wózków inwalidzkich stanowią niespełna

1% ogólnej liczby podróży całej badanej populacji.



Osoby korzystające z wózków inwalidzkich zatrzymują się

prawie wyłącznie w bazie środowiskowej.



Osoby o dużym utrudnieniu w poruszaniu się sporadycznie

zatrzymują się w kwaterach prywatnych i w bazie noclegowej

znajdującej się w gestii Kościoła.

25

Formy ułatwień komunikacyjnych



Tendencja do powszechnej likwidacji barier

komunikacyjnych



autobusy i tramwaje niskopodłogowe – pochylnia (podjazd dla wózków)

wysuwana na żądanie, oparcie z pasami unieruchamiającymi wózek w

czasie jazdy,



najlepiej przystosowany środek komunikacji – samolot



najgorzej przystosowany transport kolejowy – zarówno dworce, jak i

perony czy wagony; dostosowane są wybrane pociągi dalekobieżne i

międzynarodowe.



Indywidualizacja ułatwień i usług



indywidualny sprzęt ułatwiający poruszanie się,



indywidualny, specjalistyczny transport miejski „od drzwi do drzwi”,



na życzenie klienta PKP dołącza do składu pociągu przystosowany

wagon lub podnośnik.



Środki komunikacji przyjazne dla wszystkich



potrzeby osób starszych,



potrzeby osób czasowo chorych,



potrzeby matek z dziećmi w wózkach.

26

Organizatorzy turystyki



Deficyt wyspecjalizowanych biur podróży.



Deficyt oferty dostosowanej do potrzeb
niepełnosprawnych:



niedostatek bazy przystosowanej dla potrzeb osób niepełnosprawnych;



brak wiary wśród usługodawców w możliwość wykreowania popytu
(środowisko ubogie);



brak odpowiedniego wsparcia ze strony funduszy społecznych.



Brak oferty powoduje mechanizm zwrotny – brak
zainteresowania i popytu ze strony osób
niepełnosprawnych.



Brak specjalistycznej oferty dla niepełnosprawnych to
problem występujący nie tylko w Polsce – także np. w
innych krajach europejskich i pozaeuropejskich.

27

Oczekiwania co do informacji i

promocji

usług turystycznych dla osób

niepełnosprawnych



Informacja rzetelna.



Informacja regularnie aktualizowana

(zwłaszcza odnośnie

ewentualnych barier).



Informacja łatwo dostępna – dostosowanie formy do

możliwości percepcyjnych o.n.

(duży druk, braille, tłumaczenie na

jęz. migowy - tekstofony).



Informacja zintegrowana – powinna obejmować nie tylko

pojedyncze jednostki usługowe (np. hotele), ale także bazę

towarzyszącą w miejscowości –

dostęp do plaży, zabytków, sklepów,

restauracji....



Informacja włączona do centralnych systemów info,

do baz

info, znajdujących się w gestii biur podróży.



Wybór właściwego kanału dystrybucji informacji i promocji

(internet, pisma środowiskowe, tv, radio).



Współpraca jednostek gospodarczych i władz

(centralnych –

Departament Turystyki, POT, i lokalnych – samorządy, lokalne organizacje

turystyczne).

28

Przewodniki turystyczne dla osób

niepełnosprawnych



Duży niedobór.



W Polsce przeznaczone są tylko dla osób mających problemy
z poruszaniem się.



Informacje niepełne (czasem wręcz cząstkowe).



W przewodnikach brak informacji o ciągach komunikacyjnych
pozbawionych barier.



Brak informacji o biurach podróży, organizacjach
pozarządowych zajmujących się turystyką, imprezach
turystycznych.



Dotyczą głównie dużych miast (Warszawa, Kraków, Gdańsk).



Ich publikowanie zależy od inicjatyw lokalnych, z reguły
inicjatyw organizacji osób niepełnosprawnych.



Brak dostatecznego wsparcia ze strony władz centralnych.



Brak przewodników dla niewidomych.

29

Bariery uczestnictwa w turystyce



Wewnętrzne, tkwiące w samej osobie niepełnosprawnej:



stan fizyczny osoby niepełnosprawnej (możliwość poruszania się, ból);



stan psychiczny (zakłócenia w kontaktach społecznych);



stan świadomości (niedostatek wiedzy, niższy poziom wykształcenia, fizyczna i

psychiczna zależność od innych).



Środowiskowe:



narzucone osobom niepełnosprawnym zewnętrzne warunki fizyczne i społeczne;



bariery wynikające z postaw demonstrowanych przez otoczenie;



bariery architektoniczne;



bariery ekologiczne (warunki terenowe, pogoda);



ograniczenia transportowe;



dyskryminujące przepisy i regulacje (np. dot. psów-przewodników, przewozu

baterii do akumulatorów itp.).



Interakcyjne:



wzajemne oddziaływanie osób niepełnosprawnych i reszty społeczeństwa (np. w

porozumiewaniu się);



ograniczenia w podejmowaniu aktywności wymagających specjalnych

umiejętności.

30

Klasyfikacja barier



Bariery ekonomiczne



Obiektywne ograniczenia wynikające ze

stanu zdrowia



Ograniczenia wynikające z relacji

pomiędzy środowiskiem o.n. i pozostałą

częścią społeczeństwa



Bariery fizyczne

31

Bariery ekonomiczne (1)



Ogólna sytuacja materialna środowiska.



Relacja kosztów zakupu usług

turystycznych do dochodu

(wysokie ceny).



Niski poziom aktywności zawodowej

(gorsza sytuacja materialna, brak dostępu do funduszy

socjalnych).



Niski poziom dofinansowania.



Brak sprzętu turystycznego.



Zjawisko substytucyjności popytu.



Bariery te wpływają nie tylko na wielkość

popytu, ale także na jego strukturę.

32

Bariery ekonomiczne (2)

Ograniczenia w korzystaniu przez osoby niepełnosprawne z usług

turystycznych, wynikające z sytuacji materialnej

(w % respondentów)

 
 

Rodzaj ograniczeń

Rodzaj aktywności turystycznej

Wszystkie

wyjazdy

respondent

a

Wyjazdy

długie

Aktywność

turystyczna

całego

środowiska

Sytuacja materialna, brak
pieniędzy

68,6

58,9

84,1

Brak funduszy dyspozycyjnych ze
względu na inne duże wydatki
(np.. remont)

-

7,0

-

Przeznaczenie urlopu na podjęcie
dodatkowej pracy zarobkowej

-

0,5

-

Brak lub niedostateczne
dofinansowanie

-

-

8,2

33

Bariery ekonomiczne (3)



Częściej uważane jako ważne przez

niepełnosprawnych mieszkańców wsi niż miast.



Silniej odczuwane przez kobiety niż mężczyzn.



Ocena sytuacji materialnej całej społeczności

niepełnosprawnych gorsza niż samoocena

osobistych warunków bytu.



Im lepiej powodzi się respondentom, tym mniejszą

wagę przywiązują do barier ekonomicznych.



Im lepiej powodzi się respondentom, tym mniej

ostro widzą problemy finansowe innych.



Dla grup bardziej zamożnych – istotnym

ekonomicznym czynnikiem ograniczającym

uczestnictwo jest substytucyjność popytu.

34

Bariery ekonomiczne (4)

Sytuacja materialna jako przyczyna braku aktywności turystycznej

niepełnosprawnych mieszkańców Polski (w % respondentów)

 

78,9

51,2

32,1

74,2

81,9

45,5

58

68,9

84,2

64,1

41,7

53,7

63,8

89,6

89,5

85,1

80,8

72

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

< 200

201 – 400

401 – 600

601 – 800

801 – 1000

> 1000

Wyjazdy respondenta ogółem

Wyjazdy długoterminowe

Aktywność turystyczna środowiska

%

PLN

35

Uwarunkowania ekonomiczne (5)

Uwarunkowania

ekonomiczne

Zasobność
gospodarstwa
domowego

Fundusz
dyspozycyjny

Ceny usług
turystycznych

Instrumenty tworzenia

funduszy zbiorowych

Instrumenty podziału

funduszy zbiorowych

Instrumenty podatkowe

Ulgi bezpośrednie

Fundusze organizacji

pozarządowych

36

Obiektywne ograniczenia wynikające

ze stanu zdrowia



Ograniczona możliwość
poruszania się



wg GUS ok. 40%
populacji – 2,3 mln – to
osoby niemobilne,



zupełny brak możliwości
poruszania się – 170 tys.
osób



mobilność ograniczona
do własnego domu – 490
tys. o.n.



osoby leżące – 162 tys.



Ból



Lęk



Niechęć



Obawa przed
trudami podróży

37

Stan zdrowia jako przyczyna braku

aktywności turystycznej osób

niepełnosprawnych

Rodzaj

ograniczeń

Wszystkie

wyjazdy

(1 nocleg +)

Wyjazdy

długie

(4 noclegi +)

Aktywność

turystyczna

o.n.

jako całej

społeczności

Stan zdrowia

20,8%

8,8%

33,8%

Podeszły wiek

14,3%

9,8%

.

38

Stan zdrowia jako przyczyna braku

aktywności turystycznej osób

niepełnosprawnych



Zły stan zdrowia i
podeszły wiek nie są
głównymi barierami
ograniczającymi dostęp
osób niepełnosprawnych
do wypoczynku.



Tę przyczynę częściej
wskazują mieszkańcy
wsi, kobiety i osoby
lepiej sytuowane.



Osoby niepełnosprawne
oceniają stan zdrowia
całego środowiska jako
gorszy niż to to wynika z
sumy ocen indywidualnych.



Osoby niepełnosprawne
przypisują stanowi zdrowia
większe negatywne
znaczenie dla aktywności
turystycznej niż to wynika z
sumy ocen indywidualnych.

39

Stan zdrowia – c.d.

Stan zdrowia

Ograniczenie
samodzielności w
poruszaniu się poza
domem

Ograniczenia w
korzystaniu
ze środków
transportu

Zły stan zdrowia
(ograniczenie
mobilności),
uniemożliwiający
podróżowanie

Rehabilitacja

Prewencja

40

Środowisko osób niepełnosprawnych

a pozostała część społeczeństwa



Bariery organizacyjne.



Niedostatek informacji.



Bariery w komunikacji
interpersonalnej.



Zachowania
dyskryminacyjne.



Ograniczone możliwości
korzystania z pomocy
osobistej (brak wsparcia ze
strony najbliższych).



Stopień uświadamiania
potrzeb (po obydwu
stronach).



Stopień zależności od
innych (fizycznej i
psychicznej).



Ograniczenia wynikające
z psychicznego nastawienia
badanych do swojej
niepełnosprawności (brak
samoakceptacji).



Stosunek do świata
zewnętrznego oraz
otwartość na nowe, nie
zawsze znane sytuacje –

automarginalizacja.



Brak wykształconych
wzorców w zakresie
wypoczynku.

41

Bariery psychiczne i społeczne



Bariery psychiczne i społeczne najczęściej
dostrzegane są przez osoby niepełnosprawne od
urodzenia.



Częściej przez mężczyzn niż kobiety.

42

Uwarunkowania organizacyjne

Uwarunkowania

organizacyjne

Stopień
zorganizowania

środowiska

Oferta

Informacja

Pomoc osobista

Zadania organizacji

rządowych (organizatorskie)

Warunki tworzenia

i działania organizacji

pozarządowych

Możliwości włączenia
sektora prywatnego

43

Bariery architektoniczne

i urbanistyczne

Ograniczenia urbanistyczne i architektoniczne jako bariera aktywności

turystycznej o.n. (w % respondentów)

 
 

Rodzaj ograniczeń

Rodzaj aktywności turystycznej

Wszystkie

wyjazdy

respondenta

(1 noc +)

Wyjazdy

długie

respondent

a

(4 noce +)

Aktywność

turystyczna o.n.

jako całej

społeczności

Bariery architektoniczne nie
do pokonania (w tym
w obiektach turystycznych)

 

0,7

 

0,3

 

5,8

 

Środki transportu
niedostosowane do przewozu
osób niepełnosprawnych

-

-

7,2

44

Podstawowe ograniczenia

dla inwalidów ruchu

Niepełnosprawni o ograniczonej samodzielności w poruszaniu się

według wybranych przyczyn niewyjeżdżania (w %)

 
 

Przyczyny

niewyjeżdżania w ogóle

Sposób poruszania się

Przy

pomocy

wózka

inwal

.

Przy

pomocy

balkonik

a

Przy

pomoc

y

kul

Przy

pomocy

laski

Nie pozwala na to stan
niepełnosprawności, brak
możliwości poruszania się poza
domem

 

 

59,4

 

 73,8

 

 65,8

 

 54,2

Obawa przed napotkaniem barier
architektonicznych nie do pokonania

 

44,8

 

0,0

 

3,8

 

0,4

Brak pieniędzy

50,7

46,4

55,1

52,7

Brak potrzeby, niechęć do
opuszczania domu, niechęć do
spotykania obcych

 

7,8

 

9,7

 

4,8

 

12,0

Brak opiekuna/przewodnika

4,9

18,3

10,8

11,1

Podeszły wiek

10,9

18,4

21,6

37,2

45

Bariery architektoniczne

a pozostałe bariery

dla osób poruszających się na

wózkach

 
Wybrane bariery

Osoby niepełnosprawne

 

Ogółem

Poruszając

e się na

wózkach

inwalidzkic

h

      Sytuacja materialna

84,1

82,2

      Stan zdrowia

33,8

27,4

      Brak odpowiednich ofert ze strony biur

podróży

5,8

19,5

      Bariery architektoniczne w obiektach

turystycznych

5,8

12,8

      Środki transportu niedostosowane do

potrzeb osób niepełnosprawnych

7,2

22,0

Wybrane bariery w ocenie osób poruszających się na wózkach inwalidzkich

(w % respondentów)

46

Bariery architektoniczne i

urbanistyczne

Bariery

architektoniczne

i urbanistyczne

Zaopatrzenie w
sprzęt
ortopedyczny

Bariery
architektoniczne
w obiektach
turystycznych

Bariery w obiektach

paraturystycznych

Środki transportu

Bariery architektoniczne

w obiektach

nieturystycznych

Bariery urbanistyczne