Masy ogniotrwałe
osłaniające

Masy ogniotrwałe zwane również osłaniającymi

służą w technice dentystycznej do :

Sporządzania form odlewniczych w których to
zatopione są wcześniej wykonane woskowe
elementy protez np. :



Korony, mosty, wkłady koronowe, wkłady koronowo-
korzeniowe oraz protezy szkieletowe

do sporządzania tzw.

modeli powielanych

,

na

których modelowane są i odlewane protezy



stałe



wielopunktowe



protezy szkieletowe

które mogłyby ulec zdeformowaniu podczas
przenoszenia woskowej formy z modelu
gipsowego do pierścienia odlewniczego

oraz

podczas zalewania go masą ogniotrwałą.

Rodzaje mas osłaniających



Masy osłaniające dzielimy na trzy grupy w
zależności od temperatury topnienia stopów
lub metali:

1. Masy do stopów

łatwo topliwych

( temp. Topnienia do 150

0

C )

2. Masy do stopów

średnio topliwych

(temp.

topnienia 700-1200

0

C np.:

stopy złota i

srebro palladowe

3. Masy do stopów

trudno topliwych

(temp.

topnienia ponad 1200

0

C np.:

stopy chromoniklowe i chromo kobaltowe

Masą do stopów o temperaturze topnienia

do 150

0

C

może być gips modelowy.

Natomiast masy do metali

średnio

i

wysoko

topliwych

zawierają dwie grupy substancji:

1)

Substancję ognioodporną (tzw. Substancję
żaroodporną)

2)

Lepiszcze (substancję wiążącą).

Masy średniotopliwe



Jako substancję wiążącą ( lepiszcze) stosuje się gips



Jako substancję ognioodporną stosuje się:

-piasek
-pumeks
-sproszkowany marmur( pierwsze masy)
-grafit (chroni metal przed utlenianiem i daje gładki

odlew)

-glinkę porcelanową
-glinkę szamotową
-popiół
-cegłę

Stosunek części żaroodpornej do wiążącej musi
wynosić 3:1 lub 4:1.
Najprostszą masą do stopów średniotopliwych jest
masa, składająca się z 1 cz. gipsu i 3-4 cz.
zmielonego roztartego piasku.

Masa osłaniająca powinna zawierać substancję
powodującą ekspansje masy rekompensując tym
samym skurcz jakiemu ulega metal podczas
stygnięcia.

Kurczliwość metali wynosi ok. 1-2% i tyle powinna
wynosić ekspansja masy.

Krystobalit- odmiana krzemionki
W masach kwarcowo-gipsowych , aby znieść
niekorzystne działanie gipsu , który uniemożliwia
przemianę kwarcu w krystobalit przy
temp.1000

o

Cdodawane są 1% kwasu borowego lub

0,8% chlorku sodowego.

Masa do stopów średniotopliwych powinna w
swym składzie zawierać:
- 66,2% mączki kwarcowej
-33% gipsu alabastrowego
-0,8% chlorku sodowego

W masach tych proszek miesza się z wodą
destylowana ,aby uniknąć zanieczyszczeń
mineralnych.

Masy osłaniające do stopów
wysokotopliwych



Masy te są wykorzystywane w odlewnictwie
stopów powyżej 1200

O

C.



Masy te składają się z fabryczni
przygotowanego proszku i płynu, które
miesza się ze sobą w odpowiednich
proporcjach podawanych przez producenta
na opakowaniu.

Skład

W skład proszku wchodzą :



-mączka kwarcowa,kaolinowa,szamotowa



-tlenek glinowy



-tlenek magnezowy



-tlenek cynkowy

W skład płynu wchodzą rozpuszczalna sól kwasu
fosforowego oraz rozpuszczalne w kwasie
Fosforowym tlenki: magnezowy, glinowy i cynkowy.
Cieczą wiążącą może być także 10% kwas solny,
azotowy, wodny lub alkoholowy roztwór kwasów
fosforowych ,które to kwasy reagują z domieszkami
tlenków, wiążą masę w postać stałą.

Wymagania stawiane
masom osłaniającym



ognioodporne



wytrzymałe mechanicznie



wykazywać się tzw. ekspansją, czyli
powinny powiększać swoją objętość pod
wpływem wyższych temperatur.



obojętne chemicznie w stosunku do
odlewanego stopu lub metalu



drobnoziarniste



mieć optymalny czas wiązania



być proste w użyciu

Ekspansja mas
ogniotrwałych

Masy te ulegają ekspansji:
-chemicznej , która powstaje w czasie wiązania masy
-termicznej
-technika ekspansji higroskopijnej



Technika ekspansji higroskopijnej

zachodzi przez

Zanurzenie pierścienia w wodzie, lub umieszczenia
od wewnętrznej strony pierścienia metalowego
specjalnego materiału nasączonego wodą przed
zalaniem masą. Woda podczas wiązania masy
zapewni zwiększenie objętości.



Przy zastosowaniu techniki higroskopijnej temperatura

wygrzewania jest niższa o 450-475

o

C ,

i nie ma potrzeby stosowania techniki ekspansji

termicznej.



Technika ekspansji termicznej

związana jest z procesem

wygrzewania formy odlewniczej. I faza ekspansji zachodzi
do temp 100

o

C. Do temp 400

o

C ekspansja jest

zahamowana na skutek skurczu masy wywołanego utratą
wody krystalizacyjnej.
W temp 500-600

o

C następuje II faza ekspansji,

charakteryzująca się dużym zwiększeniem rozszerzalności.



Przy zastosowaniu tej techniki temp. wygrzewania jest

wyższa o 500-600

o

C

Wiroplus N :