Materiały izolujące
Na pewnych etapach wykonawstwa
protetycznego zachodzi
konieczność odizolowania
materiałów od siebie jak np. gips
od akrylu w czasie polimeryzacji
protez, wycisk gipsowy od modelu
gipsowego lub dwóch powierzchni
metalu łatwo topliwego w różnego
typu matrycach.
Izolacja formy gipsowej ma na
celu:
- zapobieżenie penetracji
monomeru w głąb szczelin modelu
gipsowego i polimeryzacji w tych
miejscach, co doprowadziłoby do
chropowatości pow. protezy i
adhezji gipsu do pow. protezy
- zapobieżenie przenikaniu wody do
polimeryzującej masy akrylowej od
str. formy modelowej
Materiały izolacyjne można
podzielić na dwie grupy:
1.
Izolatory gipsu-
woda, wodny
roztwór mydła, szkło wodne,
materiały błonotwórcze, preparaty
silikonowe, oliwa, wazelina
2.
Izolatory metali-
talk, sadze,
tlenki metali, sproszkowana kreda,
oliwa, lakiery izolujące
WODA
To najprostszy materiał izolacyjny.
Używana głównie do izolowania gipsu.
Woda wypełniając drobne porowatości
wycisku gipsowego utrudnia połączenie
się dwóch elementów gipsowych.
W celu izolacji należy gips moczyć w
wodzie do momentu aż przestanie by
wchłaniana.
Model po wyjęciu powinien być mokry
przez ok.5 min.
Jest to dobra forma izolacji, ponieważ nie
zaciera obrazu pola protezowanego, jednak
wycisk jest dość trudno usunąć z modelu.
WODNY ROZTWÓR MYDŁA
Jest lepszym materiałem izolacyjnym.
Do 5% roztworu zanurza się wyciski
gipsowe.
Na pow. wycisku powstaje warstwa
mydła, która zakleja pory gipsowe,
woda zaś wsiąka do wycisku.
Wycisk po odizolowaniu należy dobrze
spłukać strumieniem zimnej wody,
pozostałe w zachyłkach mydło
spowoduje zatarcie prawidłowego
kształtu modelu.
SZKŁO WODNE
Jest to wodny 20-25% roztwór krzemianu sodu lub
potasu
(K
2
SiO
3
lub Na
2
SiO
3
).Sole te łatwo rozpuszczają się
w wodzie. Szkło wodne powstaje przez:
-stopienie dwutlenku krzemu z mocnymi zasadami
2NaOH+ SiO
2
Na
2
SiO
3
+ H
2
O
-stopienie dwutlenku krzemu z węglanami
potasowców
K
2
CO
3
+SiO
2
K
2
SiO
3
+ CO
2
Szkło wodne używane jest do:
-zwiększania twardości gotowych modeli
gipsowych
-izolacji wycisków gipsowych
-izolacji modeli gipsowych w czasie
polimeryzacji
-jako klej mineralny
-jako lepiszcze w specjalnych masach
ogniotrwałych
MATERIAŁY BŁONOTWÓRCZE
Znane są trzy preparaty błonotwórcze:
- Selax (produkcji amerykańskiej) oparty na bazie
kazeiny
- Izodent (produkcji czechosłowackiej)
- Izolit ( produkcji polskiej)
Izodent i Izolit oparte są na solach kw. algowego.
Są gotowymi płynami. Stabilizowane środkiem
bakteriobójczym- formaliną. Gotowymi
składnikami preparatów są rozpuszczalne sole
kw. algowego, które w momencie kontaktu z
gipsem tworzą nierozpuszczalną błonę alginianu
wapnia.
Zadaniem ich jest wygładzenie powierzchni
gipsu i utworzenie warstwy izolacyjnej.
Sealx oparty jest na białku mleka krowiego-kazeinie.
Wystepuje w postaci proszku , który należy rozrobić z
wodą.Jest bezbarwny.
Izolując modwele należy pamiętać o tym, aby do
butelki z izolatorem na bazie kwasu algowego nie
wpadły odłamki gipsu, ponieważ doprowadzą one do
ścięcie alginianu.
Izolowany model powinien być czysty, gdyż izolator
nie pokryje tłustych powierzchni.
Należy usunąć izolator z elementów które będą
łączyły się ze sobą chemicznie.
Istnieją jeszcze izolatory, zapobiegające osadzeniu
się gipsu na zębach akrylanowych podczas
polimeryzacji-Dentalex-lak
-OLIWA I WAZELINA
-TALK –
jest to hydrokrzemian magnezu.W
przyrodzie występuje jako:
-łupek talkowy
-steatyt
Twardość talku wynosi 1 w skali Mosha. Wystepuje w
barwach białej i zielonkawej. Służy do odizolowania
metalu od metalu
NIE JEST WOSKIEM
-SADZE, TLENKI METALI ,KREDA
MATERIAŁY ŚCIERNE
Służą do
ŚCIERANIA i POLEROWANIA
Ścieranie (Szlifowanie)
- jest obróbką
mechaniczą z utratą materiału.
Polerowanie
- wygładza powierzchnię i
nadaje lustrzany połysk.
Do szlifowania używamy różnego rodzaju kamieni i
tarcz:
-diamentowych
-karborundowych
-korundowych na podłożu gumowym lub ebonitowym
-z nacięciami krzyżowymi ze spiekanego węglika
Są one różnych rozmiarów i o różnym nasypie.
Kamienie szlifierskie składają się z nasypu – jest to
zasadniczy materiał ścierny, oraz ze spoiwa czyli
substancji wiążącej. Jeśli spoiwo jest za słabe w
stosunku do nasypu to dochodzi do obsypywania się
nasypu w czasie obróbki mechanicznej. W przypadku
zbyt mocnego lepiszcza, nasyp wyłamuje się.
Szlifowanie
można podzielić na:
wstępne
( zgubne) polega na usunięciu
nadmiaru materiału i wygładzeniu
nierówności. Usunięcie liścia, korekta
kształtu protezy.
kształtujące
ma za zadanie nadanie
protezie właściwy kształt.
wykańczające
ma na celu
usunięcie( wygładzenie) znacznych rys
pozostawione przez frezy w poprzednich
etapach pracy.
Diament
Jest najczystszą postacią węgla poznany ponad 1000
lat temu
Czysty diament jest to przekrystalizowany węgiel. Na
skutek działania dużego ciśnienia na magmę
uwięzioną pod zastygniętą lawą.
Twardy, błyszczący diament jest odmianą grafitu,
węgla drzewnego, węgla kamiennego lub sadzy z
kominów.
W protetyce w postaci: kamieni, tarcz, separatorów i
wierteł.
Najbardziej efektywne w szlifowaniu
Tylko do twardych materiałów
Twardość odpowiada twardości węglika boru
Istnieją dwie odmiany: braziylijska ( używana w
technice) i afrykańska(jubilerska)
Korund
Krystaliczna postać tlenku glinu Al
2
O
3
9 w skali Mohsa (twardy o zwartej
budowie)
Spotykamy w 3 postaciach
Korund w bryłach
Korund krystaliczny
Piasek korundowy
W protetyce używany jest na tarcze
szlifierskie, kamienie, papier ścierny
oraz jako drobna frakcja do piaskarek.
Karborund
Syntetycznie otrzymywany węglik
krzemu SiC
Powstaje podczas redukcji
dwutlenku krzemu węglem w piecu
elektrycznym 2000C/36h
W stanie czystym jako bezbarwny
kryształ
Twardość bliska diamentu
Ostre krawędzie karborundu bez
trudu ścierają obrabiany materiał
Pumeks
Produkt pochodzenia wulkanicznego- jest
to gwałtownie stygnąca w morzu lawa
wulkaniczna
Mieszanina różnych krzemów
Sproszkowany pumeks z domieszką wody
ma postać gęstej papki, doskonale nadaje
się do szlifowania wykańczającego na
filcach lub twardych szczotkach.
Wygładza powierzchnie akrylowe, lub
metalowe powierzchnie żujące koron.
Polerowanie-wygładzanie
-Polerowanie podnosi odporność materiału na wpływy
chemiczne,
-nadają protezie estetyczny wygląd,
-likwidacja wszelkich zachyłków i porów, które mogłyby
być miejscami retencyjnymi dla resztek pokarmowych.
Szorstka, chropowata powierzchnia może drażnić błonę
śluzową, powodując odczyny zapalne
Polerowanie dzielimy na:
-polerowanie w bębnach
-krążkami obrotowymi
-polerowanie elektrolityczne
Pasty polerskie
Pasty do polerowania służą do
polerowania metali akryli itp.
Skład:
- substancja podstawowa- ścierna,
- substancja wiążąca będąca
jednocześnie substancją
plastyczną (tłuszcz stały- łój,
parafina, stearyna, wosk, oleje
mineralne).
Postacie:
- mazista
- półpłynna
-stała (bryły o kształcie
walców, stożków, ostrosłupów)
Przy polerowaniu pastami powleka się
nimi
filce lub twarde szczotki.
Pasty do polerowania
W protetyce używamy na ogół pasty stałej
uformowanej w bryły o kształcie walców ,
stożków lub ostrosłupów.
Pasty czerwone (do metali kolorowych np.
złota) zawierają tlenek żelazowy Fe
2
O
3
/
tlenek ołowiowy Pb
2
O
3
Pasty zielone (do stali i stopów chromowo
-niklowych i chromo-kobaltowych) zawierają
tlenek chromowy Cr
2
O
3
nadający im kolor.
Pasty jasnoróżowe na bazie tlenku glinu do
polerowania mas akrylanowych
Pasta do polerowania na
sucho.
Pasty te są związane
woskiem i umożliwiają
czystą i w dużym stopniu
bezpyłową pracę. Nie
zawierają kwarcu
szkodliwego dla zdrowia.
Pasta zielona - polerowanie
końcowe metali
szlachetnych
Pasta czerwona
Zawiera róż polerski.
Do metali jak złoto, mosiądz,
brąz, miedź i inne metale
kolorowe
Polerowanie mechaniczne lub
ręczne
Pasta polerska
przeznaczona do polerowania wstępnie wygładzonych
powierzchni
może być stosowana do polerowania detali wykonanych z
żywic akrylowych oraz metali.
POLEROWANIE ELEKTROLITYCZNE
Jest coraz szerzej stosowane. Jest to polerowanie
anodowe-zjawiska przebiegające na anodzie na
skutek przepływu prądu elektrycznego przez
elektrolit, silnej polaryzacji i odpowiedniego rozkładu
gęstości prądu.
W wyniku tego procesu dochodzi do rozpuszczenia
wierzchołków nierówności powierzchni anody,
ponieważ błonka anodowa rozkłada się nierówno i
jest grubsza na zagłębieniach, a cieńsza na
wgłębieniach.
Takie ułożenie błonki zapewnia zabezpieczenie i tak
już zagłębionych powierzchni a wyrównanie tych
wystających.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PRZEBIEG
POLEROWANIA ELEKTROLITYCZNEGO
-skład elektrolitu
-warunki prądu
-temperatura elektrolitu
-mieszanie elektrolitu
-czas trwania procesu
-stopień obróbki przygotowawczej
-obróbka termiczna i odtłuszczenie
ELEKTROLIT powinien być
-wysoką zdolność polerującą
-trwały
-nie działać trawiąco na przedmiot polerowany
-być czynny w możliwie niskich gęstościach prądu i
przy niskim napięciu
-być bezpieczny i wygodny w użyciu.
Mamy trzy zasadnicze elektrolity:
- na bazie kwasu fosforowego i gliceryny-
napięcie od 2-25V
- na bazie kwasu siarkowego i cytrynowego-
napięcie od 2-25V
- na bazie kwasu nadchlorowego i octowego-
wymagaja źródła prądu o napięciu 40-220V