Przygotowanie i
Przygotowanie i
kwalifikacja chorych do
kwalifikacja chorych do
znieczulenia
znieczulenia
Konsultacja
Konsultacja
anestezjologiczna ma
anestezjologiczna ma
na celu:
na celu:
Ocenę ryzyka znieczulenia
Ocenę ryzyka znieczulenia
Nawiązanie relacji lekarz - pacjent
Nawiązanie relacji lekarz - pacjent
Zaplanowanie okołooperacyjnej
Zaplanowanie okołooperacyjnej
opieki anestezjologicznej
opieki anestezjologicznej
Uzyskanie zgody pacjenta na
Uzyskanie zgody pacjenta na
zaplanowane postępowanie
zaplanowane postępowanie
anestezjologiczne
anestezjologiczne
Ustalenie premedykacji
Ustalenie premedykacji
Ocena ryzyka znieczulenia
Ocena ryzyka znieczulenia
- wywiad
- wywiad
Aktualna choroba i zakres zabiegu
Aktualna choroba i zakres zabiegu
Choroby współistniejące
Choroby współistniejące
Leki pobierane przez pacjenta
Leki pobierane przez pacjenta
(w większości
(w większości
przypadków leczenie należy
przypadków leczenie należy
kontynuować do dnia zabiegu)
kontynuować do dnia zabiegu)
Alergie i reakcje na leki
Alergie i reakcje na leki
Przebieg wcześniejszych znieczuleń
Przebieg wcześniejszych znieczuleń
Powikłania podczas znieczuleń
Powikłania podczas znieczuleń
u członków najbliższej rodziny
u członków najbliższej rodziny
Ocena ryzyka znieczulenia
Ocena ryzyka znieczulenia
– badanie fizykalne
– badanie fizykalne
Wzrost, masa ciała
Wzrost, masa ciała
Ocena warunków intubacji
Ocena warunków intubacji
Stopień otwarcia ust i wielkość języka
Stopień otwarcia ust i wielkość języka
Stan uzębienia, protezy
Stan uzębienia, protezy
Ruchomość szyi
Ruchomość szyi
Ciśnienie, tętno, osłuchiwanie serca
Ciśnienie, tętno, osłuchiwanie serca
Wydolność oddechowa, osłuchiwanie
Wydolność oddechowa, osłuchiwanie
klatki piersiowej
klatki piersiowej
Krótka ocena neurologiczna
Krótka ocena neurologiczna
Ocena ryzyka znieczulenia
Ocena ryzyka znieczulenia
– badania dodatkowe
– badania dodatkowe
Dobierane są na podstawie stanu
Dobierane są na podstawie stanu
zdrowia pacjenta oraz planowanego
zdrowia pacjenta oraz planowanego
zabiegu:
zabiegu:
badania laboratoryjne (grupa krwi,
badania laboratoryjne (grupa krwi,
morfologia, gazometria, jonogram,
morfologia, gazometria, jonogram,
wskaźniki krzepnięcia, glikemia, profil
wskaźniki krzepnięcia, glikemia, profil
wątrobowy i nerkowy)
wątrobowy i nerkowy)
ekg
ekg
rtg klatki piersiowej
rtg klatki piersiowej
ukg, test wysiłkowy, spirometria
ukg, test wysiłkowy, spirometria
Ocena ryzyka znieczulenia w skali
Ocena ryzyka znieczulenia w skali
ASA
ASA
(AMERICAN SOCIETY OF ANESTHESIOLOGISTS)
(AMERICAN SOCIETY OF ANESTHESIOLOGISTS)
Ocena pacjenta
Liczba
punktó
w
śmiertelnoś
ć
Pacjent zdrowy – poza przyczyną
operacji
1
0,06%
Łagodne schorzenie ogólnoustrojowe
bez ograniczenia wydolności
2
0,47 %
Ciężkie schorzenie ogólnoustrojowe
z ograniczeniem wydolności, które
nie jest zagrożeniem życia
3
4,39 %
Ciężkie schorzenie ogólnoustrojowe
będące przyczyną inwalidztwa, stale
zagrażające życiu
4
23,48 %
Chory umierający, który
prawdopodobnie nie przeżyje 24h,
bez względu na przeprowadzenie
operacji
5
50,77 %
Wyrażenie świadomej zgody
Wyrażenie świadomej zgody
Omówienie w przystępny sposób
Omówienie w przystępny sposób
proponowanego sposobu znieczulenia
proponowanego sposobu znieczulenia
Przedstawienie ryzyka związanego ze
Przedstawienie ryzyka związanego ze
znieczuleniem
znieczuleniem
Uzyskanie pisemnej zgody na znieczulenie
Uzyskanie pisemnej zgody na znieczulenie
Pacjenta powyżej 18 rż
Pacjenta powyżej 18 rż
Rodziców dziecka do 16 rż
Rodziców dziecka do 16 rż
Rodziców i dziecka między 16-18 rż
Rodziców i dziecka między 16-18 rż
W sytuacji zagrożenia życia postępowanie
W sytuacji zagrożenia życia postępowanie
anestezjologiczne może być prowadzone
anestezjologiczne może być prowadzone
bez zgody pacjenta
bez zgody pacjenta
Informacja dla chorego
Informacja dla chorego
powstrzymanie się od jedzenia i picia
powstrzymanie się od jedzenia i picia
•
dorośli –
dorośli –
6
6
godzin (podanie niewielkiej ilości wody do
godzin (podanie niewielkiej ilości wody do
porannej
porannej
porcji leków lub premedykacji nie
porcji leków lub premedykacji nie
↑
↑
objętości soku
objętości soku
żołądkowego)
żołądkowego)
•
dzieci do zabiegów planowych - pokarmy stałe –
dzieci do zabiegów planowych - pokarmy stałe –
6
6
godzin
godzin
mieszanki mleczne –
mieszanki mleczne –
4
4
godziny
godziny
mleko matki –
mleko matki –
3
3
godziny
godziny
płyny czyste –
płyny czyste –
2
2
godziny
godziny
•
dzieci wysokiego ryzyka refluksu żołądkowo –
dzieci wysokiego ryzyka refluksu żołądkowo –
przełykowego,
przełykowego,
z zapaleniem płuc lub operowane ze wskazań nagłych
z zapaleniem płuc lub operowane ze wskazań nagłych
6
6
godzin
godzin
bez względu na rodzaj pokarmu
bez względu na rodzaj pokarmu
zaprzestanie palenia papierosów
zaprzestanie palenia papierosów
kontynuacja koniecznego leczenia
kontynuacja koniecznego leczenia
usunięcie przed zabiegiem: soczewek kontaktowych,
usunięcie przed zabiegiem: soczewek kontaktowych,
protez zębowy, biżuterii.
protez zębowy, biżuterii.
Premedykacja
Premedykacja
farmakologiczne
przygotowanie chorego do
operacji
Cele premedykacji:
Cele premedykacji:
zniesienie lęku chorego
spowodowanie niepamięci
ułatwienie wprowadzenia do znieczulenia
zmniejszenie bólu w okresie
przedoperacyjnym
zahamowanie wydzielania śliny
ochrona autonomicznych reakcji
odruchowych
zapobieżenie nudnościom i wymiotom
profilaktyka zachłystowego zapalenia
płuc
Czynniki determinujące
Czynniki determinujące
wybór leków i dawkę
wybór leków i dawkę
Wiek i masa ciała pacjenta
Wiek i masa ciała pacjenta
Stan ogólny pacjenta według klasyfikacji ASA
Stan ogólny pacjenta według klasyfikacji ASA
Stopień lęku
Stopień lęku
Działanie premedykacji przed dawniej
Działanie premedykacji przed dawniej
przebytymi operacjami
przebytymi operacjami
Uczulenie na leki
Uczulenie na leki
Zabieg planowy czy doraźny
Zabieg planowy czy doraźny
Zabieg w trybie hospitalizacji czy
Zabieg w trybie hospitalizacji czy
ambulatoryjny
ambulatoryjny
Droga podania leków
Droga podania leków
doustna - preferowana
doustna - preferowana
domięśniowa
domięśniowa
dożylna
dożylna
Czas podania leku
Czas podania leku
po. wieczorem dnia poprzedzającego
po. wieczorem dnia poprzedzającego
operację
operację
po. lub im. - 45-60 minut przed
po. lub im. - 45-60 minut przed
operacją
operacją
iv. – około 15 minut przed operacją
iv. – około 15 minut przed operacją
Zniesienie lęku i
Zniesienie lęku i
sedacja
sedacja
Benzodiazepiny
- midazolam (Dormicum, Sopodorm) tabl. 0,0075 i 0,015
amp. 0,002 0,005 0,015
- diazepam (Relanium) tabl. 0,002 i 0,005
amp. 0,01
wlewki doodbytnicze Relsed 0,005 i 0,01
- lorazepam (Lorafen) tabl. 0,001 i 0,0025
- lormetazepam (Noctofer) tabl. 0,0005 i 0,001
- flunitrazepam (Rohypnol) tabl.0,001 na
- nitrazepam (Nitrazepam) tabl. 0,005 noc
- estazolam (Estazolam) tabl. 0,002
- temazepam (Signopam) tabl. 0,01
Barbiturany - fenobarbital (Luminal) tabl. 0,015 i 0,1; amp. 0,2; czopki 0,015
Hydroksyzyna – tabl. 0,01 i 0,025 amp. 0,1
Zalety:
mała toksyczność
szeroki zakres działania terapeutycznego
w dawkach terapeutycznych nie powodują
objawów niepożądanych ze strony układu
oddechowego i krążenia, a także nudności i
wymiotów
bezpieczne w hipertermii złośliwej
Wady:
nie mają działania przeciwbólowego
działają dość długo
u starszych osób i małych dzieci mogą
prowadzić do pobudzenia, niepokoju
Benzodiazepiny
Benzodiazepiny
Interakcje:
u chorych będących pod wpływem alkoholu
działanie może się nasilić
w przewlekłym nadużywaniu alkoholu można się
spodziewać tolerancji
cymetydyna wydłuża ich działanie
nasilają działanie leków anestetyczych oraz
opioidów
Przeciwwskazania:
miastenia gravis
porfiria
niewydolność oddechowa
Diazepa
Diazepa
m
m
• doustnie 5 -10 mg
• nie należy podawać domięśniowo – iniekcja jest
bolesna a wchłanianie nieprzewidywalne
Midazolam
Midazolam
• powoduje niepamięć wsteczną
• działa 2-3 razy silniej od diazepamu
• szybszy początek działania
• łatwiejsza do przewidzenia resorpcja
• krótszy czas działania
• metabolity są nieaktywne
• podanie parenteralne jest nie bolesne, nie powoduje
zakrzepowego zapalenia żył
Opioid
Opioid
y
y
działają przeciwbólowo, uspokajająco,
euforyzująco
często podawane z benzodiazepinami
wskazane w premedykacji tylko wtedy, gdy chory
odczuwa ból przed operacją lub jest uzależniony
od tych
środków
ułatwiają wprowadzenie do znieczulenia
zmniejszają zapotrzebowanie na anestetyki
wziewne
i na leki przeciwbólowe w okresie pooperacyjnym
Dawkowanie
:
• morfina 0.1 mg/kg i.m.
• petydyna 0.6-1.2 mg/kg
i.m.
• tramadol 1mg/kg i.m.
• buprenorfina 5 g/kg im.
Działania niepożądane:
depresja oddechowa
zmiany zachowania, dysforia
zwężenie źrenic
ortostatyczny spadek ciśnienia
uwalnianie histaminy ze spadkiem ciśnienia,
zaczerwienienie skóry, rumień (morfina)
świąd, szczególnie w okolicy nosa
pocenie się i uczucie gorąca
skłonność do nudności i wymiotów
kurcz mięśni gładkich trzewi i zwieraczy
opóźnione opróżnianie żołądka
Leki antycholinergiczne
Leki antycholinergiczne
Działanie:
• blokują muskarynopodobne działanie acetylocholiny na rec.
postsynaptyczne
• w różnym stopniu wpływają na wydzielanie potu, śliny i
treści oskrzelowej
• powodują zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli ( w
niewielkim stopniu) i układu pokarmowego
• przyśpieszają akcje serca
• porażają zwieracz tęczówki i mięsień rzęskowy
• pobudzają lub hamują OUN
• rutynowe stosowanie w premedykacji jest nieuzasadnione,
gdyż wywołują nieprzyjemne uczucie suchości w jamie ustnej,
a ich podanie domięśniowe prawdopodobnie nie zapobiega
bradykardii
Wskazania:
• zapobieganie lub leczenie zwiększonego wydzielania śliny
i treści oskrzelowej, np. przy zabiegach w obrębie jamy
ustnej lub przy bronchoskopii
• zapobieganie lub leczenie bradykardii wywołanej
podrażnieniem nerwu błędnego spowodowanego
sukcynylocholiną, remifentanylem, intubacją lub bodźcami z
pola operacyjnego
• zahamowanie niepożądanej reakcji cholinergicznej po
zastosowaniu cholinesteraz użytych do odwrócenia
działania środków zwiotczających
Przeciwwskazania:
• gorączka
• nadczynność tarczycy
• wady zastawkowe serca
• jaskra
Atropin
Atropin
a
a
• u dzieci może powodować wzrost temperatury ciała
• powinna być stosowana w określonych przypadkach
dożylnie bezpośrednio przed znieczuleniem, lub w czasie
operacji, kiedy możemy się spodziewać stymulacji nerwu
błędnego.
•
Dawkowanie w premedykacji
:
dorośli 0,4-1 mg (0.01 mg/kg),
dzieci 0,01-0,02 mg/kg mc.,
noworodki i niemowlęta 0,03 mg/kg mc. i.v. lub
i.m.
• szczyt działania następuje po 30-45 minutach od podania
i.m. I utrzymuje się przez ok. 2h
• po podaniu dożylnym działanie rozpoczyna się po 1 min i
utrzymuje się przez 30 min
Skopolamina (butylobromek
Skopolamina (butylobromek
hioscyny)
hioscyny)
• działa silniej uspokajająco od atropiny
• możliwe, ze silniej hamuje wydzielanie
• powoduje niepamięć wsteczną (ale nie u ludzi
starszych)
• działa przeciwwymiotnie
• morfina nasila działanie przeciwwymiotne, a
benzodiazepiny - powodujące niepamięć
• efekt blokujący nerw błędny jest słabszy niż w
przypadku atropiny
DAWKOWANIE
p.o. dorośli 20 mg, dzieci 6.-12. rż. 10 mg I.v., i.m.
Farmakologiczna
Farmakologiczna
profilaktyka
profilaktyka
zachłyśnięcia
zachłyśnięcia
• W przypadku gdy żołądek nie jest opróżniony, przy
każdym znieczuleniu ogólnym istnieje pewne ryzyko
aspiracji treści żołądka do płuc.
• Aspiracja soku żołądkowego może prowadzić do
ciężkiego a nawet śmiertelnego uszkodzenia tkanki
płucnej. Aspiracja części stałych - do uduszenia lub
zatkania oskrzeli.
• Stopień ciężkości uszkodzenia płuc spowodowanego
aspiracją zależy od kwaśności i ilości soku żołądkowego.
Krytyczne wartości to pH <2.5 i objętość >25 ml
Pusty żołądek to najlepsza profilaktyka zachłyśnięcia.
• Przed planowymi zabiegami i badaniami diagnostycznymi
dorośli
6-8 h wcześniej nie powinni przyjmować stałego
pożywienia.
• U małych dzieci wystarczający jest okres
2-3 h karencji
przyjmowania klarownych płynów.
Czynniki usposabiające do aspiracji:
Czynniki usposabiające do aspiracji:
• pacjent z
„
pełnym” żołądkiem
• chory nieprzytomny,
znieczulenie ogólne
• guzy jamy brzusznej
• wysoka niedrożność jelit
• wodobrzusze
• przepuklina rozworu
przełykowego
• otyłość
• ciąża
• uraz
• podwyższone ciśnienie
śródczaszkowe
• zatrucie alkoholem lub lekami
• lęk
•ostre schorzenie układu
krążenia
• nagłe operacje brzuszne
• zatrzymanie akcji serca
• Leki zmniejszające objętość treści żołądkowej i
zwiększające wartość pH, mogą zapobiegać uszkodzeniu
tkanki płucnej w wyniku aspiracji soku żołądkowego lub
zmniejszyć stopień tego uszkodzenia.
• Nie mają one jednak wpływu na aspirację stałych części
zawartości żołądka
• Nie jest jednoznacznie określone, czy farmakologiczną
profilaktykę aspiracji należy stosować u wszystkich chorych
czy tylko u pacjentów obarczonych zwiększonym ryzykiem.
•Zaniechanie profilaktyki farmakologicznej, nawet u osób ze
zwiększonym ryzykiem aspiracji, nie jest uważane za błąd.
Mimo farmakologicznej profilaktyki zachłyśnięcia trzeba
przestrzegać reguł i zachować środki ostrożności chroniące
przed aspiracja.
• Jeśli zachowuje się obowiązujące reguły aspiracja jest
rzadkim powikłaniem.
Leki stosowane w profilaktyce zachłyśnięcia:
• antagoniści H
2
• cytrynian sodu
• metoklopramid
Antagoniści receptora H
Antagoniści receptora H
2
2
• hamują selektywnie i odwracalnie wytwarzanie kwasu i
pepsyny wyzwalanego przez histaminę, acetylocholinę i
gastrynę
• pH soku żołądkowego wzrasta a jego objętość maleje
• nie maja wpływu na treść znajdującą się już w żołądku
Cimetydyna
• 300 mg p.o. u 80% pacjentów podwyższa pH soku
żołądkowego, nie zmieniając jego objętości, podana dożylnie
podnosi pH soku żołądkowego i zmniejsza jego objętość
• po jednorazowym podaniu działania niepożądane są niewielkie,
ale u ludzi starszych mogą w ciągu 48h wystąpić stany
splątaniowe
• w premedykacji stosuje się 200 mg p.o. 1 -1.5 h przed
wprowadzeniem do znieczulenia, u osób otyłych należy
zwiększyć dawkę
• początek działania po 60-90 min, czas działania ok. 3-4 h
• przy dłuższym stosowaniu mogą wystąpić zaburzenia mające
znaczenie kliniczne i interakcje z lekami
Ranitydyna
• w porównaniu z cimetydyną: działa silniej i bardziej
specyficznie, dłużej, ma mniej działań niepożądanych,
mniejszy wpływ na cytochrom P-450 (mniej interakcji)
• zmniejsza objętość soku żołądkowego i powoduje wzrost
wartości pH
W premedykacji:
• 150 mg p.o. 2 h przed wprowadzeniem do znieczulenia
• czas działania do 9h
Famotydyna i nizatydyna
• nie ma dokładnych badań co do profilaktyki zachłyśnięcia w
czasie znieczulenia
• działanie silniejsze niż ranitydyny
• nie wiążą się z cytochromem P-450
Cytrynian sodu
• lek zobojętniający, zmienia pH soku znajdującego się już
w żołądku
•działanie natychmiastowe
• w przypadku aspiracji soku żołądkowego zawierającego
cytrynian sodu nie trzeba się obawiać dodatkowego
uszkodzenia tkanki płucnej przez cytrynian ( w
przeciwieństwie do innych srodkow zobojętniających)
• podany w pojedynczej dawce 15-30 min przed
rozpoczęciem znieczulenia podwyższa u wszystkich
chorych pH >2.5, może jednak zwiększać objętość treści
żołądkowej
dawkowanie:
• 20-30 ml 0.3 molarnego roztworu p.o. ok. 10 min przed
rozpoczęciem znieczulenia
Metoklopramid
• antagonista dopaminy
• pobudza perystaltykę górnego odcinka przewodu
pokarmowego i przyspiesza opróżnianie żołądka: napięcie
dolnego zwieracza przełyku jest zwiększone
• Nie ma wpływu na pH i objętość wytwarzanego kwasu
żołądkowego
• może być podawany parenteralnie lub doustnie
Dawkowanie:
• p.o. 10 mg ok. 1h przed wprowadzeniem do znieczulenia;
początek działania po 30-60 min
• i.v. 5-20 mg przez 3-5 min, 15-30 min przed
wprowadzeniem do znieczulenia
Zapobieganie
Zapobieganie
nudnościom i
nudnościom i
wymiotom
wymiotom
pooperacyjnym
pooperacyjnym
PONV - postoperative nausea and vomitting
• Nudności, odruch wymiotny i wymioty należą do
typowych powikłań pooperacyjnych
• częstość występowania (w ciągu 24h):
nudności - 25%
wymioty - ponad 50%
• Mogą wystąpić niezależnie od rodzaju znieczulenia
• Są wywołane głównie przez wziewne środki
znieczulenia i opioidy u predysponowanych pacjentów
(nudności i wymioty w wywiadzie, kobiety, pacjenci
niepalący)
Czynniki ryzyka:
Czynniki ryzyka:
Udokumentowane:
• płeć żeńska
• nudności i wymioty w
wywiadzie, choroba
lokomocyjna
• młody wiek
• anestetyki lotne
• podtlenek azotu
• stosowanie opioidow po
operacji
Sprzecznie oceniane:
• cykl menstruacyjny
• środki nasenne używane do
indukcji
• oddychanie przez maskę
• sonda żołądkowa
• środki zwiotczające i ich
antagoniści
• zabiegi laparoskopowe
Niewystarczająco
udokumentowane:
• wszystkie inne operacje
• czynniki psychologiczne
• ból i niedotlenienie
Nieudokumentowane
czynniki ryzyka:
• zmiany pozycji po operacji
• niestabilność
hemodynamiczna
• hiperkapnia
• zaburzenia równowagi
kwasowo-zasadowej
Sposoby zmniejszania PONV
Sposoby zmniejszania PONV
wg EBM
wg EBM
1. Utrzymać niskie ryzyko
wyjściowe
2. Czekać i obserwować - leczyć,
jeżeli to konieczne
3. Profilaktykę stosować tylko
wyjątkowo, jedynie u pacjentów z
wysokim ryzykiem.
Zmniejszenie ryzyka wyjściowego
Zmniejszenie ryzyka wyjściowego
• zastosowanie propofolu do wprowadzenia i podtrzymania
znieczulenia
Propofol użyty tylko do indukcji nie zmniejsza
częstości występowania PONV. Znieczulenie propofolem bez
użycia podtlenku azotu nie wzmacnia efektu
przeciwwymiotnego. Działanie przeciwwymiotne trwa tylko
6h. Może wywołać bradykardię u chorych ze skłonnością do
niej, np. u dzieci
• rezygnacja z podtlenku azotu jako komponentu
znieczulenia ogólnego
zmniejsza ryzyko wystąpienia
wymiotów pooperacyjnych, przede wszystkim u pacjentów
ze zwiększonym ryzykiem, nie ma wpływu na częstość
nudności. Niezastosowanie podtlenku azotu zwiększa
niebezpieczeństwo odzyskania świadomości w czasie
operacji. Efekt zaniechania podawania podtlenku azotu
odpowiada przeciwwymiotnemu działaniu znieczulenia
propofolem
• rezygnacja z antagonistów cholinesterazy w wysokich
dawkach
(>2.5 mg neostygminy) przy odwracaniu działania
niedepolaryzujacych leków zwiotczających
Czekanie i obserwacja - leczenie, jeśli to
Czekanie i obserwacja - leczenie, jeśli to
konieczne
konieczne
•Antagoniści receptora 5-HT
3
.
Działanie przeciwwymiotne
jest tu silniej wyrażone niż działanie zapobiegające
nudnościom.
•Ondansetron działa już w dawce 1 mg (1/4, 1/8 dawki
profilaktycznej) dawki wyższe (4 lub 8 mg) nie zwiększają
skuteczności działania. Dolansetron, granisetron, czy
tropisetron mogą być podawani do leczenia PONV w
dawkach niższych niż terapeutyczne.
•Działania niepożądane:
ryzyko wystąpienia pooperacyjnych
bólów głowy, wzrost aktywności enzymów wątrobowych,
zaparcie, uczucie gorąca, zaczerwienienie skóry,
sporadyczne zaburzenia koordynacji ruchów i napady
drgawek, reakcje uczuleniowe typu natychmiastowego,
rzadko dusznica bolesna, spadek ciśnienia tętniczego,
bradykardia, zaburzenia rytmu serca. Szybkie wstrzyknięcie
dożylne może spowodować zaburzenia widzenia.
•Przeciwwskazania:
zaburzenia pasażu żołądkowo-jelitowego
•Skuteczność innych substancji przy istniejących PONV nie
została udowodniona.
• Nie jest pewne czy kombinacja ondansetronu z
deksametazonem (stosowany w normalnych dawkach -
najwyżej 10 mg) leczy skuteczniej PONV niż sam
ondansetron.
Profilaktyka PONV tylko u chorych ze
Profilaktyka PONV tylko u chorych ze
zwiększonym ryzykiem
zwiększonym ryzykiem
• zmniejszenie ryzyka wyjściowego
• skojarzenie leków działających przeciwwymiotnie;
ondansetron 4 do 8 mg i.v. Pod koniec operacji przed
ekstubacją + 4-10 mg deksametazonu
• podaż tych leków bezpośrednio przed ekstubacją
• Jeżeli zastosowanie leków przeciwwymiotnych jest
konieczne, to należy je podać dożylnie pod koniec operacji.
• Rutynowe podawanie leków przeciwwymiotnych przed
operacją jest sporne, zwłaszcza ze u większości chorych nie
występują po operacji ani nudności ani wymioty.
Skuteczność profilaktyki wymiotów wykazuje dużą
różnorodność.
Agoniści receptora
Agoniści receptora
2
2
-
-
adrenergicznego
adrenergicznego
(klonidyna)
(klonidyna)
• Klonidyna
jest ośrodkowym agonistą receptora
2
• obniża ciśnienie tętnicze
• zapobiega reakcjom krążeniowym, takim jak wzrost
ciśnienia czy tachykardia, wywołanym przez intubację czy
stymulację chirurgiczną
• mniejsze wahania częstości akcji serca i ciśnienia tętniczego
w okresie okołooperacyjnym
• zmniejsza MAC anestetyków wziewnych
• w momentach gdy stymulacja chirurgiczna jest słaba i w
okresie pooperacyjnym powoduje często spadki ciśnienia i
bradykardię
• może prowadzić do sedacji ( ale nie do zniesienia lęku)
• może powodować uczucie suchości w jamie ustnej
• Dawkowanie:
5 g/kg p.o.
• Pożądaną stabilizacje układu krążenia można osiągnąć także
bez klonidyny. Wystarczy tylko staranne dostosowanie
poziomu znieczulenia ogólnego do siły bodźca chirurgicznego.
Praktyczne zasady postępowania podczas
Praktyczne zasady postępowania podczas
premedykacji
premedykacji
• zlecenie podania leków w premedykacji nie zastępuje
rozmowy anestezjologa z pacjentem
• wybór leku i jego dawkowanie musi być indywidualne,
dawkę i czas premedykacji określić pisemnie
• należy unikać nadmiernej sedacji, aby chory był zdolny do
współpracy i miał zachowane odruchy
• wieczorem w przeddzień operacji należy podąć lek nasenny
(benzodiazepinę)
• benzodiazepiny są lekami z wyboru do uspokojenia chorego
i zniesienia lęku
• opiody są wskazane tylko w przypadku silnych bólów
• neuroleptyki jako takie nie nadają się do sedacji
cholinolityki nie są składową rutynowej premedykacji
• leki powinny być podawane doustnie z małą ilością
klarownego płynu i o określonym czasie w celu osiągnięcia
najlepszego efektu ich działania
• przed zabiegami ambulatoryjnymi premedykacja jest
zazwyczaj niepotrzebna
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę