Metoda Brunkow

Metoda Brunkow



Metoda została przedstawiona w

Metoda została przedstawiona w

połowie lat 80 XX w przez szwajcarską

połowie lat 80 XX w przez szwajcarską

fizjoterapeutkę  Roswithę Brunkow.

fizjoterapeutkę  Roswithę Brunkow.



Została opracowana w klinice

Została opracowana w klinice

uniwersyteckiej Friedrichsheim w

uniwersyteckiej Friedrichsheim w

Niemczech. Zawiera 18 ćwiczeń, z

Niemczech. Zawiera 18 ćwiczeń, z

których 12 jest autorstwa dr Brunkow,

których 12 jest autorstwa dr Brunkow,

a pozostałe powstały w wyniku

a pozostałe powstały w wyniku

dyskusji innych terapeutów i lekarzy.

dyskusji innych terapeutów i lekarzy.

Według twórczyni metody ćwiczenia można stosować

Według twórczyni metody ćwiczenia można stosować

we wszystkich zaburzeniach narządu ruchu:

we wszystkich zaburzeniach narządu ruchu:



niedowładach i porażeniach OUN

niedowładach i porażeniach OUN



dziecięcym porażeniu mózgowym

dziecięcym porażeniu mózgowym



kręczu szyi

kręczu szyi



chorobie Parkinsona

chorobie Parkinsona



dolegliwościach bólowych dolnego odcinka

dolegliwościach bólowych dolnego odcinka

kręgosłupa

kręgosłupa



skoliozach.

skoliozach.

Praktycznie jedynym przeciwwskazaniem do

Praktycznie jedynym przeciwwskazaniem do

wykonywania ćwiczeń jest niewydolność krążeniowo-

wykonywania ćwiczeń jest niewydolność krążeniowo-

oddechowa.

oddechowa.



Metoda ta zawiera elementy metod

Metoda ta zawiera elementy metod

proprioceptywnego torowania (PNF) i

proprioceptywnego torowania (PNF) i

metody Bobath dla dorosłych. Wykorzystuje

metody Bobath dla dorosłych. Wykorzystuje

fakt sąsiedztwa mięśniowego (przyczep

fakt sąsiedztwa mięśniowego (przyczep

końcowy jednego mięśnia leży najczęściej w

końcowy jednego mięśnia leży najczęściej w

bezpośredniej bliskości przyczepu

bezpośredniej bliskości przyczepu

początkowego innego mięśnia) i

początkowego innego mięśnia) i

wynikających z tego tzw. synergizmów

wynikających z tego tzw. synergizmów

ipsilateralnych, a w postaci globalnej ich

ipsilateralnych, a w postaci globalnej ich

rozprzestrzeniania się w postaci

rozprzestrzeniania się w postaci

synergizmów zstępujących i wstępujących.

synergizmów zstępujących i wstępujących.



Wszystkie

Wszystkie

ćwiczenia uczą

ćwiczenia uczą

przyjmowania

przyjmowania

skorygowanej

skorygowanej

postawy ciała.

postawy ciała.

Większość z nich

Większość z nich

oparta jest na

oparta jest na

skurczu

skurczu

izometrycznym.

izometrycznym.



Ćwiczenia synergistyczne bazują na

Ćwiczenia synergistyczne bazują na

zjawisku promieniowania naczyniowo-

zjawisku promieniowania naczyniowo-

ruchowego odległych części ciała, które

ruchowego odległych części ciała, które

powoduje pobudzenie i nasilenie

powoduje pobudzenie i nasilenie

procesów fizjologicznych w np.

procesów fizjologicznych w np.

unieruchomionym miejscu.

unieruchomionym miejscu.

Wykorzystanie zjawiska synergizmów

Wykorzystanie zjawiska synergizmów

ipsilateralnych polega na wykonywaniu

ipsilateralnych polega na wykonywaniu

ruchów z maksymalnym oporem w

ruchów z maksymalnym oporem w

stawach sąsiadujących do stawu

stawach sąsiadujących do stawu

unieruchomionego tej samej kończyny.

unieruchomionego tej samej kończyny.



W metodzie Brunkow zostały wykorzystane

W metodzie Brunkow zostały wykorzystane

właściwości stawów nadgarstkowych i

właściwości stawów nadgarstkowych i

skokowych, gdyż ich przestrzenne ustawienie

skokowych, gdyż ich przestrzenne ustawienie

ma zasadnicze znaczenie dla czucia własnego

ma zasadnicze znaczenie dla czucia własnego

ciała oraz natężenia synergizmów

ciała oraz natężenia synergizmów

(zstępujących i wstępujących). Związane jest

(zstępujących i wstępujących). Związane jest

to z tym, że reprezentacja korowa dystalnych

to z tym, że reprezentacja korowa dystalnych

odcinków ciała (ręki, stopy) jest największa, a

odcinków ciała (ręki, stopy) jest największa, a

poziom sterowania ich funkcjami jest

poziom sterowania ich funkcjami jest

najwyższy, natomiast same stawy -

najwyższy, natomiast same stawy -

nadgarstkowy i skokowy - posiadają

nadgarstkowy i skokowy - posiadają

największą liczbę receptorów stawowych.

największą liczbę receptorów stawowych.



W nauczaniu napięć mięśni posturalnych

W nauczaniu napięć mięśni posturalnych

obowiązuje zasada stopniowania trudności -

obowiązuje zasada stopniowania trudności -

zaczyna się od pozycji najprostszych, najmniej

zaczyna się od pozycji najprostszych, najmniej

skomplikowanych pod względem koordynacji.

skomplikowanych pod względem koordynacji.

Pozycją podstawową jest leżenie tyłem

Pozycją podstawową jest leżenie tyłem

z jednoczesnym zgięciem kończyn dolnych w

z jednoczesnym zgięciem kończyn dolnych w

stawach kolanowych i biodrowych, w

stawach kolanowych i biodrowych, w

kolejnych etapach nauczania przechodzi się do

kolejnych etapach nauczania przechodzi się do

pozycji leżenia bokiem, leżenia przodem, klęku

pozycji leżenia bokiem, leżenia przodem, klęku

podpartego, klęku prostego, klęku jednonóż,

podpartego, klęku prostego, klęku jednonóż,

aż w końcu przechodzi się do pozycji stojącej.

aż w końcu przechodzi się do pozycji stojącej.



W każdej z tych pozycji dodatkowym

W każdej z tych pozycji dodatkowym

utrudnieniem jest zmiana położenia

utrudnieniem jest zmiana położenia

kończyn górnych i kończyn dolnych

kończyn górnych i kończyn dolnych

względem tułowia, a co za tym idzie

względem tułowia, a co za tym idzie

zmiana położenia środka ciężkości

zmiana położenia środka ciężkości

ciała. Aktywizuje to jeszcze bardziej

ciała. Aktywizuje to jeszcze bardziej

mięśnie posturalne w celu

mięśnie posturalne w celu

utrzymania równowagi.

utrzymania równowagi.

Ćwiczenia wg metody Brunkow składają się z

Ćwiczenia wg metody Brunkow składają się z

następujących faz:

następujących faz:



przyjęcie pozycji wyjściowej (z odpowiednim

przyjęcie pozycji wyjściowej (z odpowiednim

ustawieniem kątowym w stawach kończyn);

ustawieniem kątowym w stawach kończyn);



wykonanie ruchu w stawach proksymalnych;

wykonanie ruchu w stawach proksymalnych;



maksymalne oporowanie 5-7 sekund;

maksymalne oporowanie 5-7 sekund;



powrót do pozycji wyjściowej;

powrót do pozycji wyjściowej;



faza pełnego rozluźnienia z uwzględnieniem

faza pełnego rozluźnienia z uwzględnieniem

przeponowego toru oddychania.

przeponowego toru oddychania.

Ćwiczenia wykonuje się w seriach przedzielonych

Ćwiczenia wykonuje się w seriach przedzielonych

przerwami dla odpoczynku, nie dłużej jednak niż 20

przerwami dla odpoczynku, nie dłużej jednak niż 20

minut.

minut.



Metoda Brunkow stwarza możliwość

Metoda Brunkow stwarza możliwość

zwiększenia siły mięśniowej z

zwiększenia siły mięśniowej z

równoczesną poprawą czucia

równoczesną poprawą czucia

symetrycznej postawy ciała. Poprzez

symetrycznej postawy ciała. Poprzez

reedukację nerwowo-mięśniową wyrabia

reedukację nerwowo-mięśniową wyrabia

ona u ćwiczących odruch prawidłowej

ona u ćwiczących odruch prawidłowej

postawy i lepszą koordynację ruchową.

postawy i lepszą koordynację ruchową.

Zalecana jest jako uzupełnienie

Zalecana jest jako uzupełnienie

postępowania korekcyjnego w wadach

postępowania korekcyjnego w wadach

postawy, a nie stosowanie jej jako

postawy, a nie stosowanie jej jako

wyłącznej formy usprawniania.

wyłącznej formy usprawniania.

Przykładowe ćwiczenia

Przykładowe ćwiczenia

Pw:

Pw:

leżenie tyłem, kkd zgięte w stawach

leżenie tyłem, kkd zgięte w stawach

biodrowych i kolanowych, stopy piętami

biodrowych i kolanowych, stopy piętami

oparte na podłożu, kkg zgięte w stawach

oparte na podłożu, kkg zgięte w stawach

łokciowych, ręce zgięte grzbietowo w

łokciowych, ręce zgięte grzbietowo w

stawach promieniowo-nadgarstkowych.

stawach promieniowo-nadgarstkowych.

Ruch:

Ruch:

uniesienie głowy z oderwaniem

uniesienie głowy z oderwaniem

barków od podłoża, broda dąży do mostka

barków od podłoża, broda dąży do mostka

z jednoczesnym wciskaniem pięt w podłoże

z jednoczesnym wciskaniem pięt w podłoże

i kierowaniem rąk do kolan (zgięcie w

i kierowaniem rąk do kolan (zgięcie w

stawach łokciowych nie ulega zmianie).

stawach łokciowych nie ulega zmianie).

Pw:

Pw:

leżenie tyłem jak w ćw. 1, przy czym

leżenie tyłem jak w ćw. 1, przy czym

kolano prawej kd sięga do lewej ręki.

kolano prawej kd sięga do lewej ręki.

Ruch:

Ruch:

uniesienie głowy i napięcie mięśni

uniesienie głowy i napięcie mięśni

obręczy barkowej w kierunku do klatki

obręczy barkowej w kierunku do klatki

piersiowej oraz jednoczesne naciskanie

piersiowej oraz jednoczesne naciskanie

prawego kolana na lewą rękę

prawego kolana na lewą rękę

("przeciwstawianie się"), w tym czasie

("przeciwstawianie się"), w tym czasie

pięta kd lewej wciska się w podłoże, a kg

pięta kd lewej wciska się w podłoże, a kg

prawa dąży w kierunku stopy (staw

prawa dąży w kierunku stopy (staw

łokciowy jak w pw.).

łokciowy jak w pw.).



Pw:

Pw:

klęk podparty.

klęk podparty.

Ruch:

Ruch:

próba uwypuklenia tułowia ("koci

próba uwypuklenia tułowia ("koci

grzbiet") z jednoczesnym "ściąganiem"

grzbiet") z jednoczesnym "ściąganiem"

kolan i rąk w kierunku do siebie (pod

kolan i rąk w kierunku do siebie (pod

brzuch) - brak ruchu, kolana i ręce

brzuch) - brak ruchu, kolana i ręce

przeciwstawiają się domniemanemu

przeciwstawiają się domniemanemu

oporowi, głowa "patrzy" w dół.

oporowi, głowa "patrzy" w dół.



Pw:

Pw:

leżenie na boku, kkd lekko zgięte w

leżenie na boku, kkd lekko zgięte w

stawach biodrowych i kolanowych, kg

stawach biodrowych i kolanowych, kg

(dolna) z ręką pod głową, kg (górna)

(dolna) z ręką pod głową, kg (górna)

zgięta w stawie ramiennym i łokciowym

zgięta w stawie ramiennym i łokciowym

do kąta 90 stopni, ręka dłonią leży na

do kąta 90 stopni, ręka dłonią leży na

podłożu z palcami skierowanymi

podłożu z palcami skierowanymi

ku głowie.

ku głowie.

Ruch:

Ruch:

wciskanie ręki (kg górnej) w

wciskanie ręki (kg górnej) w

podłoże z siłą, która wyzwala napięcie aż

podłoże z siłą, która wyzwala napięcie aż

do stóp.

do stóp.



Bibliografia:

Bibliografia:



NowotnyJ., Saulicz E.: "Niektóre

NowotnyJ., Saulicz E.: "Niektóre

zaburzenia statyki ciała i ich

zaburzenia statyki ciała i ich

korekcja". AWF. Katowice 1993.

korekcja". AWF. Katowice 1993.



Wilczyński J.: "Korekcja wad postawy

Wilczyński J.: "Korekcja wad postawy

człowieka". Anthropos. Starachowice

człowieka". Anthropos. Starachowice

2001.

2001.



Wysocki L.: "Metoda Brunkow".

Wysocki L.: "Metoda Brunkow".

www.rehabilitacja.pl

www.rehabilitacja.pl