prezentacja notatki do egzaminu

background image

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Materiały dla

Materiały dla

Studentów I roku

Studentów I roku

WSR

WSR

background image

Zalecane piśmiennictwo

Zalecane piśmiennictwo

Janiszewski M. Rekreacja ruchowa dla osob

Janiszewski M. Rekreacja ruchowa dla osob

niepełnosprawnych. Łódź 1989

niepełnosprawnych. Łódź 1989

Łobożewicz T. Turystyka i rekreacja ludzi

Łobożewicz T. Turystyka i rekreacja ludzi

niepełnosprawnych. WSE, Warszawa 2000

niepełnosprawnych. WSE, Warszawa 2000

Ślężyński J, Pertyński W. Postęp w turystyce na

Ślężyński J, Pertyński W. Postęp w turystyce na

rzecz osób specjalnych potrzeb. PSON, Kraków,

rzecz osób specjalnych potrzeb. PSON, Kraków,

1995

1995

Skalska T. Turystyka osób niepełnosprawnych,

Skalska T. Turystyka osób niepełnosprawnych,

ograniczenia i możliwości rozwoju. WSHGiT,

ograniczenia i możliwości rozwoju. WSHGiT,

Warszawa 2004

Warszawa 2004

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Rehabilitacja

Rehabilitacja

Zorganizowany, kompleksowy zespół

Zorganizowany, kompleksowy zespół

działań mających na celu maksymalizację

działań mających na celu maksymalizację

wydolności funkcjonalnej osoby

wydolności funkcjonalnej osoby

niepełnosprawnej.

niepełnosprawnej.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zespół

rehabilitacyjny

Lekarz

Fizjoterapeuta

Personel pielęgniarski

Psycholog

Pracownik socjalny
Pedagog

Technik zaopatrzenia ortopedycznego

background image

Rehabilitacja

Rehabilitacja

Zorganizowany, kompleksowy zespół

Zorganizowany, kompleksowy zespół

działań mających na celu maksymalizację

działań mających na celu maksymalizację

wydolności funkcjonalnej osoby

wydolności funkcjonalnej osoby

niepełnosprawnej.

niepełnosprawnej.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Niepełnosprawność

pojęcie złożone dotyczące głównie

ograniczeń funkcjonalnych

.

Ma wymiar medyczny, socjalny, prawny, socjologiczny,
polityczny, ekonomiczny, statystyczny, a także ustawodawczy.
Najczęściej używa się tego określenia w stosunku do osób,
które mają różnie nasilone dysfunkcje fizyczne bądź
umysłowe.

background image

Definicje

Definicje

niepełnosprawności

niepełnosprawności

Uszkodzenie

Uszkodzenie

(

(

impairment

impairment

)

)

oznacza

oznacza

utratę lub odstępstwo od normy w

utratę lub odstępstwo od normy w

obrębie struktury lub funkcji

obrębie struktury lub funkcji

anatomicznej, fizjologicznej lub

anatomicznej, fizjologicznej lub

psychologicznej człowieka

psychologicznej człowieka

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

WHO, 1980

background image

Definicje

Definicje

niepełnosprawności

niepełnosprawności

Upośledzenie

Upośledzenie

(

(

handicap

handicap

)

)

oznacza utratę

oznacza utratę

lub ograniczenie możliwości

lub ograniczenie możliwości

uczestniczenia w życiu społeczeństwa w

uczestniczenia w życiu społeczeństwa w

tym samym stopniu, co inni obywatele.

tym samym stopniu, co inni obywatele.

Termin ten raczej uwidacznia konflikt

Termin ten raczej uwidacznia konflikt

pomiędzy osobą niepełnosprawną a jej

pomiędzy osobą niepełnosprawną a jej

środowiskiem, a także zwraca uwagę na

środowiskiem, a także zwraca uwagę na

braki w środowisku i działaniach

braki w środowisku i działaniach

społecznych, dotyczących głównie

społecznych, dotyczących głównie

informacji, komunikacji czy edukacji, które

informacji, komunikacji czy edukacji, które

uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym

uniemożliwiają osobom niepełnosprawnym

uczestnictwo na równych zasadach.

uczestnictwo na równych zasadach.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

WHO, 1980

background image

Definicje

Definicje

niepełnosprawności

niepełnosprawności

Niepełnosprawność

Niepełnosprawność

(

(

disability

disability

)

)

należy rozumieć jako ograniczenie

należy rozumieć jako ograniczenie

lub brak zdolności wykonywania

lub brak zdolności wykonywania

jakiejś czynności w sposób lub w

jakiejś czynności w sposób lub w

zakresie uważanym za normalny dla

zakresie uważanym za normalny dla

człowieka, a wynikający z

człowieka, a wynikający z

jakichkolwiek okresowych lub

jakichkolwiek okresowych lub

trwałych uszkodzeń.

trwałych uszkodzeń.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

WHO, 1980

background image

Osoba niepełnosprawna

Osoba niepełnosprawna

Osoba, której stan fizyczny, psychiczny lub

Osoba, której stan fizyczny, psychiczny lub

umysłowy trwale lub okresowo utrudnia,

umysłowy trwale lub okresowo utrudnia,

ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie

ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie

ról

ról

społecznych

społecznych

, a w szczególności zdolności do

, a w szczególności zdolności do

wykonywania pracy zawodowej, ogranicza funkcje

wykonywania pracy zawodowej, ogranicza funkcje

rodzinne, uniemożliwia korzystanie ze wszystkich

rodzinne, uniemożliwia korzystanie ze wszystkich

dóbr społecznych.

dóbr społecznych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Dz.U. Nr 123, poz. 776 z 1997 r.

background image

Aspekty niepełnosprawności

Aspekty niepełnosprawności

Upośledzone możliwości lokomocyjne

Pogorszenie funkcji narządów zmysłów

Mniejsza tolerancja wysiłku

Upośledzenie zdolności intelektualnych

Upośledzenie emocjonalne

Gorsze szanse zatrudnienia

Gorsze szanse realizacji potencjału twórczego

Utrudnienie realizacji ról rodzinnych, patologia rodzinna

Uzależnienia

Utrudniony udział w życiu społecznym

Gorszy dostęp do dóbr kultury, sportu, rekreacji

Utrudnienia administracyjne, polityczne i prawne

Bariery urbanistyczne i architektoniczne

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Aspekty niepełnosprawności

Aspekty niepełnosprawności

Światowy Program Działania na

Światowy Program Działania na

Rzecz Osób Niepełnosprawnych

Rzecz Osób Niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

WHO, 1982

Podstawowe zadanie: dążenie do zapewnienia

Podstawowe zadanie: dążenie do zapewnienia

p

p

ełnego uczestnictwa i równości

ełnego uczestnictwa i równości

osób

osób

niepełnosprawnych w życiu społecznym.

niepełnosprawnych w życiu społecznym.

background image

Czas wolny

Czas wolny

Czas, który pozostaje człowiekowi do jego osobistej

Czas, który pozostaje człowiekowi do jego osobistej

dyspozycji po wykonaniu czynności związanych z

dyspozycji po wykonaniu czynności związanych z

zaspokojeniem potrzeb biologicznych i higienicznych oraz

zaspokojeniem potrzeb biologicznych i higienicznych oraz

czynności obowiązkowych.

czynności obowiązkowych.

Czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy

Czas, w którym człowiek ma znacznie większą niż kiedy

indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się

indziej możliwość wyboru czynności, którymi pragnie się

zajmować.

zajmować.

Poświęcony na zajęcia, którym jednostka może się oddawać

Poświęcony na zajęcia, którym jednostka może się oddawać

z własnej chęci bądź

z własnej chęci bądź

dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju

dla odpoczynku, rozrywki, rozwoju

swych wiadomości lub swego kształcenia

swych wiadomości lub swego kształcenia

(bezinteresownego), swego

(bezinteresownego), swego

dobrowolnego udziału w życiu

dobrowolnego udziału w życiu

społecznym

społecznym

po uwolnieniu się z obowiązków zawodowych,

po uwolnieniu się z obowiązków zawodowych,

rodzinnych, społecznych

rodzinnych, społecznych

Joffre Dumazedier, 1960

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Czas wolny

Czas wolny

Nieodzowny element organizacji i funkcjonowania

Nieodzowny element organizacji i funkcjonowania

życia społecznego współczesnej cywilizacji

życia społecznego współczesnej cywilizacji

przemysłowej.

przemysłowej.

Współczesne metody, technologia i intensywność

Współczesne metody, technologia i intensywność

pracy są źródłem stresów i zmęczenia, których

pracy są źródłem stresów i zmęczenia, których

usunięcie wymaga dłuższego niż niegdyś

usunięcie wymaga dłuższego niż niegdyś

wypoczynku, dobrego i przemyślanego jego

wypoczynku, dobrego i przemyślanego jego

zorganizowania.

zorganizowania.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Rozszerzenie sfery czasu wolnego jest więc

Rozszerzenie sfery czasu wolnego jest więc

warunkiem wzrostu wydajności pracy i lepszej

warunkiem wzrostu wydajności pracy i lepszej

nauki.

nauki.

background image

Rekreacja

Rekreacja

Odnawianie sił fizycznych i psychicznych

Odnawianie sił fizycznych i psychicznych

człowieka za pomocą rozmaitych form aktywności

człowieka za pomocą rozmaitych form aktywności

umysłowej lub fizycznej

umysłowej lub fizycznej

Jest to więc rozwijanie

Jest to więc rozwijanie

aktywności nie wynikającej

aktywności nie wynikającej

z obowiązków

z obowiązków

edukacyjnych, zawodowych,

edukacyjnych, zawodowych,

rodzinnych, społecznych oraz potrzeb bytowych.

rodzinnych, społecznych oraz potrzeb bytowych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

George Bulter

Forma

Forma

aktywności

aktywności

dostarczająca człowiekowi ujście

dostarczająca człowiekowi ujście

dla jego sił fizycznych, umysłowych twórczych,

dla jego sił fizycznych, umysłowych twórczych,

podejmowana nie dla nagrody, a dla samego siebie

podejmowana nie dla nagrody, a dla samego siebie

background image

Rodzaje rekreacji

Rodzaje rekreacji

Bierna

Bierna

Czynna:

Czynna:

Fizyczna (ruchowa)

Fizyczna (ruchowa)

Kulturalno-oświatowa

Kulturalno-oświatowa

Obejmuje sfery poznawczą,

Obejmuje sfery poznawczą,

emocjonalną i motoryczną

emocjonalną i motoryczną

Bierny wypoczynek jest mniej

Bierny wypoczynek jest mniej

skuteczny od czynnego

skuteczny od czynnego

I.M. Sieczenow

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka

Turystyka

ogół czynności osób, które podróżują

ogół czynności osób, które podróżują

i przebywają

i przebywają

w celach

w celach

wypoczynkowych, zawodowych

wypoczynkowych, zawodowych

lub

lub

innych

innych

nie dłużej niż rok

nie dłużej niż rok

bez przerwy

bez przerwy

poza swoim codziennym otoczeniem,

poza swoim codziennym otoczeniem,

z wyłączeniem wyjazdów, w których

z wyłączeniem wyjazdów, w których

głównym celem jest aktywność

głównym celem jest aktywność

zarobkowa,

zarobkowa,

WTO

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka

Turystyka

Dobrowolność

Dobrowolność

Zmiana miejsca pobytu, rytmu życia

Zmiana miejsca pobytu, rytmu życia

Wejście w styczność osobistą z

Wejście w styczność osobistą z

odwiedzanym środowiskiem

odwiedzanym środowiskiem

(przyrodniczym, kulturowym,

(przyrodniczym, kulturowym,

społecznym).

społecznym).

K. Przecławski, 1973

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka i rehabilitacja

Turystyka i rehabilitacja

Turystyka jest częścią rehabilitacji

Turystyka jest częścią rehabilitacji

socjalnej. Uprawianie jej stanowi

socjalnej. Uprawianie jej stanowi

realizację pełnego programu

realizację pełnego programu

rehabilitacji

rehabilitacji

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Prof. Marian Weiss, 1979

background image

Walory turystyki w aspekcie

Walory turystyki w aspekcie

przywracania sprawności

przywracania sprawności

Zwiększenie aktywności ruchowej:

Zwiększenie aktywności ruchowej:

Hipokinezja jest składową wielu typów

Hipokinezja jest składową wielu typów

niepełnosprawności

niepełnosprawności

Aktywność ruchowa jest naturalnym bodźcem

Aktywność ruchowa jest naturalnym bodźcem

procesów

procesów

odnowy, regeneracji

odnowy, regeneracji

i

i

kompensacji

kompensacji

utraconych funkcji

utraconych funkcji

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Turystyka powinna być postrzegana nie tylko jako rozrywka i

Turystyka powinna być postrzegana nie tylko jako rozrywka i

relaks, ale również jako środek terapeutyczno-wychowawczy

relaks, ale również jako środek terapeutyczno-wychowawczy

background image

Walory turystyki w aspekcie

Walory turystyki w aspekcie

przywracania sprawności

przywracania sprawności

Działanie integracyjne:

Działanie integracyjne:

Interakcja między osobami

Interakcja między osobami

niepełnosprawnymi a społecznością

niepełnosprawnymi a społecznością

osób sprawnych

osób sprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Łagodzi lęki społeczne osób niepełnosprawnych

Łagodzi lęki społeczne osób niepełnosprawnych

(zwłaszcza dzieci)

(zwłaszcza dzieci)

Zwiększa odporność na negatywne reakcje

Zwiększa odporność na negatywne reakcje

otoczenia

otoczenia

background image

Walory turystyki w aspekcie

Walory turystyki w aspekcie

przywracania sprawności

przywracania sprawności

Turystyka złączona z ruchem

Turystyka złączona z ruchem

krajoznawczym (model typowy dla Polski)

krajoznawczym (model typowy dla Polski)

jest formą aktywizacji intelektualnej

jest formą aktywizacji intelektualnej

Budzenie i rozwijanie zainteresowań

Budzenie i rozwijanie zainteresowań

poznawczych

poznawczych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Działanie psychoterapeutyczne i

Działanie psychoterapeutyczne i

psychoprofilaktyczne:

psychoprofilaktyczne:

Hartowanie przeciwko niepowodzeniom i

Hartowanie przeciwko niepowodzeniom i

przeciwieństwom życiowym

przeciwieństwom życiowym

Przezwyciężanie lęków i kompleksów

Przezwyciężanie lęków i kompleksów

background image

Walory turystyki w aspekcie

Walory turystyki w aspekcie

przywracania sprawności

przywracania sprawności

Efekty uczestnictwa w aktywności

Efekty uczestnictwa w aktywności

turystycznej:

turystycznej:

Lepsza samoobsługa

Lepsza samoobsługa

Szybsze odzyskiwanie gotowości do

Szybsze odzyskiwanie gotowości do

podejmowania kolejnych obciążeń wysiłkowych

podejmowania kolejnych obciążeń wysiłkowych

Mniejsza podatność na sytuacje stresowe

Mniejsza podatność na sytuacje stresowe

Zmniejszenie podatności na zachorowania

Zmniejszenie podatności na zachorowania

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Zdrowie

Zdrowie

Nie tylko nieobecność choroby i

Nie tylko nieobecność choroby i

niedołęstwa, ale stan dobrego fizycznego,

niedołęstwa, ale stan dobrego fizycznego,

psychicznego i społecznego samopoczucia

psychicznego i społecznego samopoczucia

Zdolność do rozwoju w kierunku

Zdolność do rozwoju w kierunku

wszechstronnego rozumienia, przeżywania,

wszechstronnego rozumienia, przeżywania,

odkrywania i tworzenia coraz wyższej

odkrywania i tworzenia coraz wyższej

hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do

hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do

konkretnego ideału indywidualnego i

konkretnego ideału indywidualnego i

społecznego

społecznego

Kazimierz Dąbrowski

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

WHO

background image

Uwarunkowania zdrowia

Uwarunkowania zdrowia

Zachowania

zdrowotne,

styl życia

Środowisko

fizyczne i

społeczne

Czynniki

dziedziczne

System opieki zdrowotnej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Rekreacja terapeutyczna

Rekreacja terapeutyczna

Rekreacja osób niepełnosprawnych jest

Rekreacja osób niepełnosprawnych jest

profesjonalnie kierowaną działalnością

profesjonalnie kierowaną działalnością

ukierunkowana na spełnianie potrzeb

ukierunkowana na spełnianie potrzeb

osoby mającej ograniczoną zdolność

osoby mającej ograniczoną zdolność

korzystania z zajęć w wolnym czasie

korzystania z zajęć w wolnym czasie

wynikającą z niesprawności fizycznej lub

wynikającą z niesprawności fizycznej lub

umysłowej.

umysłowej.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Physical Education for Lifelong Fitness. Human Kinetics. Champaign, 1999

background image

Rekreacja fizyczna

Rekreacja fizyczna

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Ćwiczenia fizyczne, zabawy, gry

Ćwiczenia fizyczne, zabawy, gry

ruchowe

ruchowe

Poprawa wydolności fizycznej

Poprawa wydolności fizycznej

Efekt przeciwbólowy

Efekt przeciwbólowy

Aktywizacja psychospołeczna

Aktywizacja psychospołeczna

Efekt przeciwlękowy

Efekt przeciwlękowy

Sport dla wszystkich”

Sport dla wszystkich”

Sport wyczynowy

Sport wyczynowy

Programy ćwiczeń fizycznych

Programy ćwiczeń fizycznych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

European Charter for Sport for All Disabled Persons. Council of Europe.
Strassbourg, 1999

European Council, 1966

background image

Formy rekreacji

Formy rekreacji

ze względu na miejsce:

ze względu na miejsce:

rekreacja w jednostce oświatowej lub

rekreacja w jednostce oświatowej lub

leczniczej (dom kultury ,szkoła, zakład

leczniczej (dom kultury ,szkoła, zakład

opieki zdrowotnej)

opieki zdrowotnej)

miejsce pracy

miejsce pracy

w ośrodku rekreacyjnym

w ośrodku rekreacyjnym

w naturalnym środowisku

w naturalnym środowisku

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Formy rekreacji

Formy rekreacji

ze względu na liczbę uczestników:

ze względu na liczbę uczestników:

forma indywidualna (1 osoba)

forma indywidualna (1 osoba)

z partnerem

z partnerem

grupowe

grupowe

masowe

masowe

ze względu na treść

ze względu na treść

turystyka

turystyka

ćwiczenia gimnastyczne, sprawnościowe,

ćwiczenia gimnastyczne, sprawnościowe,

kondycyjne

kondycyjne

gry ruchowe, sportowe, rekreacyjne, zabawy

gry ruchowe, sportowe, rekreacyjne, zabawy

ruchowe, zajęcia kulturalne, taneczne

ruchowe, zajęcia kulturalne, taneczne

sport

sport

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Formy rekreacji

Formy rekreacji

ze względu na intensywność wysiłku:

ze względu na intensywność wysiłku:

relaksowe – mały wysiłek

relaksowe – mały wysiłek

średnio intensywne

średnio intensywne

Intensywne

Intensywne

ze względu na stopień trudności:

ze względu na stopień trudności:

łatwe (zabawy i gry ruchowe, biegi, turystyka piesza)

łatwe (zabawy i gry ruchowe, biegi, turystyka piesza)

średnio trudne (tańce, tenis stołowy, badminton)

średnio trudne (tańce, tenis stołowy, badminton)

o zaawansowanym stopniu trudności (sport)

o zaawansowanym stopniu trudności (sport)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Europejska Karta Sportu

Europejska Karta Sportu

Europejska Karta Sportu dla Wszystkich

Europejska Karta Sportu dla Wszystkich

Osób Niepełnosprawnych

Osób Niepełnosprawnych

Dublin, 1986

Dublin, 1986

Rekomendacja dla władz publicznych

Rekomendacja dla władz publicznych

spełniania potrzeb osób

spełniania potrzeb osób

niepełnosprawnych w zakresie ułatwienia

niepełnosprawnych w zakresie ułatwienia

ich udziału w sporcie

ich udziału w sporcie

1986: udział w sporcie:

1986: udział w sporcie:

Osoby sprawne: 30%

Osoby sprawne: 30%

Osoby niepełnosprawne: 3%

Osoby niepełnosprawne: 3%

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport niepełnosprawnych

Sport niepełnosprawnych

Funkcja:

Funkcja:

Terapia psychiczna i fizyczna

Terapia psychiczna i fizyczna

środek wychowawczy

środek wychowawczy

Funkcja wypoczynkowa

Funkcja wypoczynkowa

Funkcja integrująca

Funkcja integrująca

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Klasyfikacja

Klasyfikacja

niepełnosprawnych w sporcie

niepełnosprawnych w sporcie

1. INWALIDZI  NARZĄDU  WZROKU

1. INWALIDZI  NARZĄDU  WZROKU

2. INWALIDZI  NARZĄDU   SŁUCHU

2. INWALIDZI  NARZĄDU   SŁUCHU

3. INWALIDZI Z AMPUTACJAMI KOŃCZYN

3. INWALIDZI Z AMPUTACJAMI KOŃCZYN

4. INWALIDZI Z USZKODZENIEM RDZENIA

4. INWALIDZI Z USZKODZENIEM RDZENIA

KRĘGOWEGO

KRĘGOWEGO

5. INNE  USZKODZENIA  NARZĄDU  RUCHU

5. INNE  USZKODZENIA  NARZĄDU  RUCHU

6. PORAŻENIE MÓZGOWE 

6. PORAŻENIE MÓZGOWE 

7. NIESKLASYFIKOWANE

7. NIESKLASYFIKOWANE

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

LEKKA ATLETYKA:

LEKKA ATLETYKA:

Najpopularniejsza i jedna z

Najpopularniejsza i jedna z

najstarszych dyscyplin sportowych

najstarszych dyscyplin sportowych

uprawianych przez osoby

uprawianych przez osoby

niepełnosprawne. Na zawodach

niepełnosprawne. Na zawodach

odbywają się praktycznie wszystkie

odbywają się praktycznie wszystkie

konkurencje lekkoatletyczne z

konkurencje lekkoatletyczne z

wyjątkiem biegów przez płotki i z

wyjątkiem biegów przez płotki i z

przeszkodami, skoku o tyczce i

przeszkodami, skoku o tyczce i

rzutu młotem.

rzutu młotem.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

Niektórzy zawodnicy mają możliwość wyboru

Niektórzy zawodnicy mają możliwość wyboru

pozycji startowej (tj. stojącej lub siedzącej). W

pozycji startowej (tj. stojącej lub siedzącej). W

konkurencjach, w których startują zawodnicy na

konkurencjach, w których startują zawodnicy na

wózkach specjalne przepisy określają warunki jakie

wózkach specjalne przepisy określają warunki jakie

powinien spełniać wózek aby został dopuszczony

powinien spełniać wózek aby został dopuszczony

użytku w trakcie zawodów. Obecnie w

użytku w trakcie zawodów. Obecnie w

konkurencjach rzutowych zawodnicy korzystają ze

konkurencjach rzutowych zawodnicy korzystają ze

specjalnie zrobionych do tego celu siedzisk, które

specjalnie zrobionych do tego celu siedzisk, które

umożliwiają szybkie i pewne przymocowanie na

umożliwiają szybkie i pewne przymocowanie na

rzutni oraz zapewniają zawodnikowi maksymalną

rzutni oraz zapewniają zawodnikowi maksymalną

stabilność przy pełnej swobodzie ruchów.

stabilność przy pełnej swobodzie ruchów.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

PŁYWANIE:

PŁYWANIE:

Pływanie jest dyscypliną

Pływanie jest dyscypliną

sportową bardzo popularną wśród osób

sportową bardzo popularną wśród osób

niepełnosprawnych. Jest również bardzo

niepełnosprawnych. Jest również bardzo

wartościową ze względów zdrowotnych,

wartościową ze względów zdrowotnych,

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

rehabilitacyjnych czy utylitarnych formą

rehabilitacyjnych czy utylitarnych formą

rekreacji ruchowej.

rekreacji ruchowej.

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

Rywalizacja odbywa się w zależności od

Rywalizacja odbywa się w zależności od

stylu na dystansach od 50m do 400m

stylu na dystansach od 50m do 400m

oraz w sztafecie 4x50m i 4x100m.

oraz w sztafecie 4x50m i 4x100m.

Start może odbywać się ze słupka lub z wody. Zawodnicy, którzy

Start może odbywać się ze słupka lub z wody. Zawodnicy, którzy

wymagają pomocy przy zajęciu pozycji startowej lub przy starcie

wymagają pomocy przy zajęciu pozycji startowej lub przy starcie

ze słupka lub z wody mogą korzystać z pomocy asystentów.

ze słupka lub z wody mogą korzystać z pomocy asystentów.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

TENIS STOŁOWY:

TENIS STOŁOWY:

jest grą często uprawianą rekreacyjnie

jest grą często uprawianą rekreacyjnie

przez osoby niepełnosprawne z bardzo poważnymi

przez osoby niepełnosprawne z bardzo poważnymi

dysfunkcjami.

dysfunkcjami.

Na zawodach rozgrywane są gry pojedyncze i podwójne. W

Na zawodach rozgrywane są gry pojedyncze i podwójne. W

grze podwójnej pomiędzy zawodnikami na wózkach

grze podwójnej pomiędzy zawodnikami na wózkach

namalowana jest linia stanowiąca przedłużenie osi

namalowana jest linia stanowiąca przedłużenie osi

podwójnej stołu, której zawodnikom nie wolno przekroczyć.

podwójnej stołu, której zawodnikom nie wolno przekroczyć.

Na zawodach sportowych zawodnicy wysoko porażeni

Na zawodach sportowych zawodnicy wysoko porażeni

(startują na wózkach) mają rakietkę przywiązaną bandażem

(startują na wózkach) mają rakietkę przywiązaną bandażem

do dłoni (w przypadku amputacji dłoni do przedramienia),

do dłoni (w przypadku amputacji dłoni do przedramienia),

zawodnik może opierać się ręką na stole, dozwolone jest

zawodnik może opierać się ręką na stole, dozwolone jest

również serwowanie z ręki oraz odpychanie się od stołu.

również serwowanie z ręki oraz odpychanie się od stołu.

Zawodnicy startujący w pozycji stojącej nie mogą się

Zawodnicy startujący w pozycji stojącej nie mogą się

opierać o stół.

opierać o stół.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

Zawodnicy mogą strzelać w pozycji stojącej lub

Zawodnicy mogą strzelać w pozycji stojącej lub

siedzącej, ale w raz wybranej pozycji strzeleckiej

siedzącej, ale w raz wybranej pozycji strzeleckiej

muszą pozostać do końca zawodów.

muszą pozostać do końca zawodów.

Wprowadzanie zmian w konstrukcji wózka,

Wprowadzanie zmian w konstrukcji wózka,

stosowanie pasków do przymocowania zawodnika

stosowanie pasków do przymocowania zawodnika

do wózka, itd. musi być zgodne z obowiązującymi

do wózka, itd. musi być zgodne z obowiązującymi

w tym względzie przepisami

w tym względzie przepisami

ŁUCZNICTWO:

ŁUCZNICTWO:

jedna z niewielu dyscyplin dopuszczających

jedna z niewielu dyscyplin dopuszczających

wspólne starty pełnosprawnych i niepełnosprawnych

wspólne starty pełnosprawnych i niepełnosprawnych

zawodników. W łucznictwie niepełnosprawnych obowiązują

zawodników. W łucznictwie niepełnosprawnych obowiązują

przepisy Międzynarodowej Federacji Łucznictwa (FITA)

przepisy Międzynarodowej Federacji Łucznictwa (FITA)

uzupełnione przez Międzynarodową Organizację Sportu

uzupełnione przez Międzynarodową Organizację Sportu

Niepełnosprawnych (ISOD) oraz Międzynarodową Federację

Niepełnosprawnych (ISOD) oraz Międzynarodową Federację

Igrzysk w Stoke Mandeville (ISMGF).

Igrzysk w Stoke Mandeville (ISMGF).

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW:

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW:

rozgrywane jest w

rozgrywane jest w

wyciskaniu sztangi leżąc tyłem na ławeczce

wyciskaniu sztangi leżąc tyłem na ławeczce

ciężkoatletycznej.

ciężkoatletycznej.

W przypadku spastyczności, za potwierdzeniem

W przypadku spastyczności, za potwierdzeniem

lekarza, zawodnik może przywiązać nogi do ławy

lekarza, zawodnik może przywiązać nogi do ławy

(ponad kolanami).

(ponad kolanami).

.

.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

W kolejnych bojach ciężar może być zwiększony

W kolejnych bojach ciężar może być zwiększony

o wielokrotność 2,5 kg, a przy próbie bicia

o wielokrotność 2,5 kg, a przy próbie bicia

rekordu świata o 0,5 kg

rekordu świata o 0,5 kg

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH

: należy do

: należy do

najbardziej widowiskowych dyscyplin

najbardziej widowiskowych dyscyplin

sportowych uprawianych przez osoby

sportowych uprawianych przez osoby

niepełnosprawne. Mecze rozgrywane są na

niepełnosprawne. Mecze rozgrywane są na

zwykłych boiskach do koszykówki (rozmiar

zwykłych boiskach do koszykówki (rozmiar

boiska i wysokość koszy są takie same jak

boiska i wysokość koszy są takie same jak

w koszykówce pełnosprawnych).

w koszykówce pełnosprawnych).

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Nieco inaczej wygląda kozłowanie. Zawodnik przemieszczając

Nieco inaczej wygląda kozłowanie. Zawodnik przemieszczając

się z piłką leżącą na kolanach może tylko dwukrotnie poruszyć

się z piłką leżącą na kolanach może tylko dwukrotnie poruszyć

kołami wózka po czym musi wykonać kozioł. Zawodnik może

kołami wózka po czym musi wykonać kozioł. Zawodnik może

również jedną ręką stale napędzać wózek, drugą ręką

również jedną ręką stale napędzać wózek, drugą ręką

jednocześnie stale kozłując.

jednocześnie stale kozłując.

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Każdy z zawodników jest klasyfikowany wg punktacji

Każdy z zawodników jest klasyfikowany wg punktacji

oceniającej jego sprawność i stopień dysfunkcji narządu

oceniającej jego sprawność i stopień dysfunkcji narządu

ruchu. Najbardziej sprawny zawodnik może uzyskać 4,5

ruchu. Najbardziej sprawny zawodnik może uzyskać 4,5

pkt., a najmniej sprawny 1 pkt., zaś suma punktów

pkt., a najmniej sprawny 1 pkt., zaś suma punktów

zawodników całej drużyny grającej w danej chwili na

zawodników całej drużyny grającej w danej chwili na

boisku (w zależności od kraju lub rangi zawodów) nie

boisku (w zależności od kraju lub rangi zawodów) nie

może wynosić więcej niż 13,5 -14,5 pkt.

może wynosić więcej niż 13,5 -14,5 pkt.

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

RUGBY NA WÓZKACH:

RUGBY NA WÓZKACH:

Mecz

Mecz

rozgrywany jest w czasie 4 x 8 minut

rozgrywany jest w czasie 4 x 8 minut

na boisku wielkości boiska do

na boisku wielkości boiska do

koszykówki

koszykówki

Zawodnicy siedzą na specjalnie

Zawodnicy siedzą na specjalnie

zabezpieczonych przed zderzeniami

zabezpieczonych przed zderzeniami

(częstymi w tej dyscyplinie) wózkach.

(częstymi w tej dyscyplinie) wózkach.

Zawodnicy są klasyfikowani ze względu

Zawodnicy są klasyfikowani ze względu

na sprawność uzyskując 0,5-3,5

na sprawność uzyskując 0,5-3,5

punktu. Suma punktów zawodników

punktu. Suma punktów zawodników

grających jednocześnie w drużynie nie

grających jednocześnie w drużynie nie

może przekraczać 8

może przekraczać 8

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

SZERMIERKA

SZERMIERKA

: jest dyscypliną dynamiczną i widowiskową.

: jest dyscypliną dynamiczną i widowiskową.

Zawodnicy walczą w pozycji siedzącej na wózku.

Zawodnicy walczą w pozycji siedzącej na wózku.

Zawody odbywają się w konkurencjach: szpadzie, florecie i

Zawody odbywają się w konkurencjach: szpadzie, florecie i

szabli.

szabli.

W szermierce na wózkach oprócz podziału ze względu na

W szermierce na wózkach oprócz podziału ze względu na

płeć zawodnicy podzieleni są na trzy kategorie:

płeć zawodnicy podzieleni są na trzy kategorie:

A - osoby z amputacjami kończyn dolnych lub ich częściowym

A - osoby z amputacjami kończyn dolnych lub ich częściowym

niedowładem, posiadają swobodę ruchów tułowia i rąk,

niedowładem, posiadają swobodę ruchów tułowia i rąk,

B - osoby po urazie rdzenia kręgowego, z porażonymi

B - osoby po urazie rdzenia kręgowego, z porażonymi

kończynami dolnymi lub z minimalnym niedowładem rąk

kończynami dolnymi lub z minimalnym niedowładem rąk

C - osoby z całkowitym porażeniem kończyn dolnych i

C - osoby z całkowitym porażeniem kończyn dolnych i

niedowładem kończyn górnych.

niedowładem kończyn górnych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

STRZELECTWO

STRZELECTWO

: Zawodnicy niepełnosprawni

: Zawodnicy niepełnosprawni

mogą trenować strzelanie z dwóch rodzajów

mogą trenować strzelanie z dwóch rodzajów

broni: pistoletu i karabinka. Podstawową różnicą

broni: pistoletu i karabinka. Podstawową różnicą

jest możliwość w razie potrzeby wspomagania

jest możliwość w razie potrzeby wspomagania

ramienia podczas oddawania strzałów.

ramienia podczas oddawania strzałów.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

PIŁKA SIATKOWA NA SIEDZĄCO:

PIŁKA SIATKOWA NA SIEDZĄCO:

rozgrywana jest na boisku o

rozgrywana jest na boisku o

wymiarach 10m x 6m, siatka jest na wysokości 1,15m dla

wymiarach 10m x 6m, siatka jest na wysokości 1,15m dla

mężczyzn i 1,05m dla kobiet.

mężczyzn i 1,05m dla kobiet.

Drużyna składa się z 6 zawodników grających na boisku i 6

Drużyna składa się z 6 zawodników grających na boisku i 6

zawodników rezerwowych. Wg klasyfikacji funkcjonalnej wyróżnia

zawodników rezerwowych. Wg klasyfikacji funkcjonalnej wyróżnia

się kat. A (bardziej sprawni) i kat. B (mniejsze możliwości

się kat. A (bardziej sprawni) i kat. B (mniejsze możliwości

funkcjonalne). W składzie zespołu może być dwóch zawodników z

funkcjonalne). W składzie zespołu może być dwóch zawodników z

kategorii A, ale na boisku grać może w danej chwili tylko jeden z

kategorii A, ale na boisku grać może w danej chwili tylko jeden z

nich.

nich.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Przy atakowaniu i blokowaniu piłki zawodnikowi nie wolno

Przy atakowaniu i blokowaniu piłki zawodnikowi nie wolno

oderwać od parkietu pośladków. W trakcie zagrywki pośladki

oderwać od parkietu pośladków. W trakcie zagrywki pośladki

zawodnika zagrywającego powinny znajdować się za linią

zawodnika zagrywającego powinny znajdować się za linią

końcową.

końcową.

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

NARCIARSTWO:

NARCIARSTWO:

zjazdowe i biegowe.

zjazdowe i biegowe.

W narciarstwie zjazdowym zawodnicy

W narciarstwie zjazdowym zawodnicy

zjeżdżający w pozycji siedzącej korzystają

zjeżdżający w pozycji siedzącej korzystają

z tzw. "mono-ski-bobów" - jest specjalnie

z tzw. "mono-ski-bobów" - jest specjalnie

skonstruowana narta jednośladowa z

skonstruowana narta jednośladowa z

siedziskiem, której budowa umożliwia

siedziskiem, której budowa umożliwia

siedzenie w nim zawodnika, przypięcie

siedzenie w nim zawodnika, przypięcie

kończyn dolnych itd., a także wpięcie go w

kończyn dolnych itd., a także wpięcie go w

normalną nartę z wiązaniem. Jeżdżąc w

normalną nartę z wiązaniem. Jeżdżąc w

ten sposób zawodnik korzysta z tzw.

ten sposób zawodnik korzysta z tzw.

kulonartek, które umożliwiają mu

kulonartek, które umożliwiają mu

podparcie się w trakcie zjazdu.

podparcie się w trakcie zjazdu.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

W narciarstwie biegowym zawodnicy

W narciarstwie biegowym zawodnicy

startujący w pozycji siedzącej korzystają

startujący w pozycji siedzącej korzystają

ze specjalnych "saneczek" (sledge), do

ze specjalnych "saneczek" (sledge), do

których przymocowane są narty biegowe.

których przymocowane są narty biegowe.

Zawodnik przemieszcza się odpychając

Zawodnik przemieszcza się odpychając

się odpowiedniej długości kijkami.

się odpowiedniej długości kijkami.

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

TENIS NA WÓZKACH

TENIS NA WÓZKACH

: najważniejszą

: najważniejszą

różnicą w stosunku do tenisa

różnicą w stosunku do tenisa

pełnosprawnych jest możliwość odbicia

pełnosprawnych jest możliwość odbicia

piłki po jej drugim odbiciu się od ziemi

piłki po jej drugim odbiciu się od ziemi

(tylko za pierwszym odbiciem piłka musi

(tylko za pierwszym odbiciem piłka musi

trafić w kort).

trafić w kort).

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów po URK

Sport inwalidów po URK

BOCCIA

BOCCIA

: atrakcyjna gra indywidualna lub zespołowa, a

: atrakcyjna gra indywidualna lub zespołowa, a

dzięki możliwościom modyfikowania jej zasad mogą ją

dzięki możliwościom modyfikowania jej zasad mogą ją

uprawiać rekreacyjnie w różnych warunkach (terenowych,

uprawiać rekreacyjnie w różnych warunkach (terenowych,

lokalowych) osoby o bardzo nawet małej sprawności

lokalowych) osoby o bardzo nawet małej sprawności

fizycznej (tetraplegia). Jest ona również atrakcyjna dla osób

fizycznej (tetraplegia). Jest ona również atrakcyjna dla osób

o większej sprawności (inne schorzenia, osoby starsze,

o większej sprawności (inne schorzenia, osoby starsze,

pełnosprawni) co widać m.in. po ogromnej popularności gier

pełnosprawni) co widać m.in. po ogromnej popularności gier

o podobnych zasadach w całej południowej Europie.

o podobnych zasadach w całej południowej Europie.

Gra toczy się na boisku (w hali lub na trawie) o wymiarach 6

Gra toczy się na boisku (w hali lub na trawie) o wymiarach 6

m x 10 m. Nie stosuje się podziału na płeć. W grze

m x 10 m. Nie stosuje się podziału na płeć. W grze

wykorzystuje się 12 kul kolorowych (po 6 w dwóch kolorach)

wykorzystuje się 12 kul kolorowych (po 6 w dwóch kolorach)

i 1 kulę białą oraz cyrkiel lub miarę do pomiaru odległości

i 1 kulę białą oraz cyrkiel lub miarę do pomiaru odległości

między kulami. Każda drużyna (lub zawodnik) ma kule

między kulami. Każda drużyna (lub zawodnik) ma kule

jednego koloru. Celem drużyny jest umieszczenie (rzucając,

jednego koloru. Celem drużyny jest umieszczenie (rzucając,

turlając, kopiąc) własnych kul jak najbliżej białej kuli

turlając, kopiąc) własnych kul jak najbliżej białej kuli

("jack'a") znajdującej się na boisku.

("jack'a") znajdującej się na boisku.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport osób z amputacjami

Sport osób z amputacjami

kończyn

kończyn

LEKKA ATLETYKA

LEKKA ATLETYKA

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH

KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW

PODNOSZENIE CIĘŻARÓW

SIATKÓWKA NA SIEDZĄCO

SIATKÓWKA NA SIEDZĄCO

PŁYWANIE

PŁYWANIE

TENIS STOŁOWY

TENIS STOŁOWY

ŁUCZNICTWO

ŁUCZNICTWO

SZERMIERKA

SZERMIERKA

STRZELECTWO

STRZELECTWO

NARCIARSTWO

NARCIARSTWO

TENIS NA WÓZKACH

TENIS NA WÓZKACH

ŻEGLARSTWO

ŻEGLARSTWO

BOCCIA

BOCCIA

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wnioski

Wnioski

Regularna aktywność fizyczna ma podstawowe

Regularna aktywność fizyczna ma podstawowe

znaczenie dla utrzymania sprawności i wtórnej

znaczenie dla utrzymania sprawności i wtórnej

prewencji zaburzeń sprawności, poprawy jakości

prewencji zaburzeń sprawności, poprawy jakości

życia, stanowią klucz do właściwej adaptacji

życia, stanowią klucz do właściwej adaptacji

społecznej

społecznej

Osoby niepełnosprawne znamiennie rzadziej

Osoby niepełnosprawne znamiennie rzadziej

uczestniczą w aktywnościach rekreacyjnych i

uczestniczą w aktywnościach rekreacyjnych i

sportowych niż osoby sprawne

sportowych niż osoby sprawne

Istnieją liczne dyscypliny ruchowe i dziedziny

Istnieją liczne dyscypliny ruchowe i dziedziny

sportu, które można zaadaptować do potrzeb

sportu, które można zaadaptować do potrzeb

osób z z różnymi rodzajami niepełnosprawności

osób z z różnymi rodzajami niepełnosprawności

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka

Turystyka

ogół czynności osób, które podróżują i

ogół czynności osób, które podróżują i

przebywają w celach wypoczynkowych,

przebywają w celach wypoczynkowych,

zawodowych lub innych nie dłużej niż rok

zawodowych lub innych nie dłużej niż rok

bez przerwy poza swoim codziennym

bez przerwy poza swoim codziennym

otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w

otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w

których głównym celem jest aktywność

których głównym celem jest aktywność

zarobkowa,

zarobkowa,

forma czynnego wypoczynku poza

forma czynnego wypoczynku poza

miejscem stałego zamieszkania

miejscem stałego zamieszkania

WTO

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka - historia

Turystyka - historia

VIII w. p.n.e. - greckie pielgrzymki do Olimpii

VIII w. p.n.e. - greckie pielgrzymki do Olimpii

VII i VIII w. - rozwój turystyki religijnej

VII i VIII w. - rozwój turystyki religijnej

XIII w. - okres wędrówek do uniwersytetów

XIII w. - okres wędrówek do uniwersytetów

włoskich

włoskich

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka - historia

Turystyka - historia

1271 r. - wyprawa Marco Polo do Chin

1271 r. - wyprawa Marco Polo do Chin

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

1336 r. - wyprawa Francesco Petrarki w

1336 r. - wyprawa Francesco Petrarki w

Alpy Prowansalskie

Alpy Prowansalskie

1492 r. - wyprawa Krzysztofa Kolumba i

1492 r. - wyprawa Krzysztofa Kolumba i

odkrycie Ameryki

odkrycie Ameryki

1550 r. - pierwszy przewodnik po Włoszech "Opis

1550 r. - pierwszy przewodnik po Włoszech "Opis

całych Włoch"

całych Włoch"

background image

Turystyka - historia

Turystyka - historia

1604 r. - w Krakowie ukazuje się

1604 r. - w Krakowie ukazuje się

przewodnik Adama Jarzębskiego

przewodnik Adama Jarzębskiego

"Pielgrzym Polski albo krótkie Rzymu i

"Pielgrzym Polski albo krótkie Rzymu i

miast pomniejszych opisanie"

miast pomniejszych opisanie"

1805 r. - Stanisław Staszic opisuje swoje

1805 r. - Stanisław Staszic opisuje swoje

przeżycia z wędrówek po Tatrach w książce

przeżycia z wędrówek po Tatrach w książce

pt. "

pt. "

O ziemiorództwie gór dawnej Sarmacji

O ziemiorództwie gór dawnej Sarmacji

a później Polski

a później Polski

"

"

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

1827 r. - Karl Bedecker napisał przewodnik po

1827 r. - Karl Bedecker napisał przewodnik po

Renie

Renie

1841 r. - otwarto pierwsze biuro turystyczne

1841 r. - otwarto pierwsze biuro turystyczne

"Thomas Cook"

"Thomas Cook"

background image

Turystyka - historia

Turystyka - historia

1873 r. - powstaje Galicyjskie Towarzystwo

1873 r. - powstaje Galicyjskie Towarzystwo

Tatrzańskie z inicjatywy Feliksa Pławickiego,

Tatrzańskie z inicjatywy Feliksa Pławickiego,

Tytusa Chałubińskiego, Adolfa Tetmajera i Józefa

Tytusa Chałubińskiego, Adolfa Tetmajera i Józefa

Stolarczyka

Stolarczyka

1874 r. - Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało

1874 r. - Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało

pierwsze schronisko im. Stanisława Staszica nad

pierwsze schronisko im. Stanisława Staszica nad

Morskim Okiem

Morskim Okiem

1882 r. - powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy

1882 r. - powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy

w Szwajcarii

w Szwajcarii

1904 r. - otwarcie pierwszej trasy narciarskiej

1904 r. - otwarcie pierwszej trasy narciarskiej

1906 r. - powstaje pierwsze polskie schronisko w

1906 r. - powstaje pierwsze polskie schronisko w

Beskidach Zachodnich im. Hugona Zapałowicza

Beskidach Zachodnich im. Hugona Zapałowicza

na Markowych Szczawinach pod Babią Górą

na Markowych Szczawinach pod Babią Górą

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka masowa Turystyka

Turystyka masowa Turystyka

aktywna

aktywna

Sztywny program

Sztywny program

W izolacji od miejscowego

W izolacji od miejscowego

środowiska i ludności

środowiska i ludności

Sprzyja degradacji

Sprzyja degradacji

środowiska

środowiska

Bierne uczestnictwo

Bierne uczestnictwo

Spontaniczność,

Spontaniczność,

kreatywność,

kreatywność,

autentyczność

autentyczność

Kontakt z miejscową

Kontakt z miejscową

ludnością

ludnością

Poszanowanie środowiska

Poszanowanie środowiska

Większy stopień trudności

Większy stopień trudności

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka kwalifikowana

turystyka kwalifikowana

- najwyższa forma

- najwyższa forma

specjalizacji turystycznej.

specjalizacji turystycznej.

Wymaga specjalnego przygotowania

Wymaga specjalnego przygotowania

psychofizycznego, zahartowania na trudy,

psychofizycznego, zahartowania na trudy,

umiejętności zachowania się w środowisku

umiejętności zachowania się w środowisku

naturalnym i w obiektach turystycznych, a w

naturalnym i w obiektach turystycznych, a w

niektórych przypadkach potwierdzonej przez

niektórych przypadkach potwierdzonej przez

właściwe organizacje umiejętności posługiwania się

właściwe organizacje umiejętności posługiwania się

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

sprzętem turystycznym, głównie lokomocyjnym (rowerem,

sprzętem turystycznym, głównie lokomocyjnym (rowerem,

żaglówką, nartami, sprzętem do nurkowania itp.).

żaglówką, nartami, sprzętem do nurkowania itp.).

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka górska

turystyka górska

: wędrówki górskie, wspinaczka,

: wędrówki górskie, wspinaczka,

turystyka kolejowa

turystyka kolejowa

(wąskotorówki, kolej

(wąskotorówki, kolej

drezynowa,

drezynowa,

turystyka konna

turystyka konna

,

,

turystyka motorowa

turystyka motorowa

: autostop,

: autostop,

turystyka rowerowa

turystyka rowerowa

,

,

turystyka piesza

turystyka piesza

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

Turystyka wodna

Turystyka wodna

:

:

Żeglarstwo

Żeglarstwo

Kajakoarstwo

Kajakoarstwo

Barging

Barging

Turystyka nurkowa

Turystyka nurkowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

Agroturystyka

Agroturystyka

Etnoturystyka

Etnoturystyka

Ekoturystyka

Ekoturystyka

turystyka z minimalnym wpływem na

turystyka z minimalnym wpływem na

środowisko naturalne

środowisko naturalne

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka biznesowa

turystyka biznesowa

: wyjazdy na

: wyjazdy na

seminaria, szkolenia, itd.,

seminaria, szkolenia, itd.,

turystyka edukacyjna

turystyka edukacyjna

: wyjazdy do

: wyjazdy do

szkół za granicą, instytucji

szkół za granicą, instytucji

edukacyjnych, itp.

edukacyjnych, itp.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka kulturowa:

turystyka kulturowa:

odwiedzanie miejsc,

odwiedzanie miejsc,

miast ważnych kulturowo; często w

miast ważnych kulturowo; często w

połączeniu z wycieczkami po muzeach,

połączeniu z wycieczkami po muzeach,

wystawach, teatrach, itp. także

wystawach, teatrach, itp. także

odwiedzanie miejsc związanych z

odwiedzanie miejsc związanych z

postaciami fikcyjnymi z literatury, filmu

postaciami fikcyjnymi z literatury, filmu

turystyka 'religijna‘

turystyka 'religijna‘

turystyka 'pielgrzymkowa‘

turystyka 'pielgrzymkowa‘

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka medyczna

turystyka medyczna

, także

, także

turystyka aborcyjna,

turystyka aborcyjna,

turystyka 'uzależnień‘

turystyka 'uzależnień‘

podróże do krajów, gdzie legalne

podróże do krajów, gdzie legalne

jest posiadanie narkotyków.

jest posiadanie narkotyków.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka erotyczna

turystyka erotyczna

,

,

turystyka 'śmierci'

turystyka 'śmierci'

- wyjazdy do

- wyjazdy do

krajów, w których dozwolona jest

krajów, w których dozwolona jest

eutanazja

eutanazja

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Typy turystyki

Typy turystyki

turystyka 'zniszczeń':

turystyka 'zniszczeń':

wyjazdy mające na celu

wyjazdy mające na celu

poznanie terenu zniszczonego przez kataklizm - nie

poznanie terenu zniszczonego przez kataklizm - nie

w celu pomocy poszkodowanym lecz w celu

w celu pomocy poszkodowanym lecz w celu

odnalezienia rzeczy wartościowych (czasami jest to

odnalezienia rzeczy wartościowych (czasami jest to

istotny problem dla służb ratunkowych,

istotny problem dla służb ratunkowych,

porządkowych).

porządkowych).

turystyka 'handlowa'

turystyka 'handlowa'

- wyjazdy, najczęściej

- wyjazdy, najczęściej

krótkoterminowe, w celu dokonania zakupów po

krótkoterminowe, w celu dokonania zakupów po

niższych cenach w innym kraju lub strefie

niższych cenach w innym kraju lub strefie

bezcłowej,

bezcłowej,

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Cele uprawiania turystyki przez osoby

Cele uprawiania turystyki przez osoby

niepełnosprawne

niepełnosprawne

Leczniczy

Leczniczy

: kontynuacja leczenia i usprawniania,

: kontynuacja leczenia i usprawniania,

Profilaktyczny, higieniczny

Profilaktyczny, higieniczny

Aktywizacja fizyczna i intelektualna

Aktywizacja fizyczna i intelektualna

Kinezyterapeutyczny:

Kinezyterapeutyczny:

poprawa funkcji układu

poprawa funkcji układu

ruchu i wydolności krążeniowo-oddechowej

ruchu i wydolności krążeniowo-oddechowej

Wychowawczo-psychologiczny

Wychowawczo-psychologiczny

: kształtowanie

: kształtowanie

pozytywnych cech charakterologicznych,

pozytywnych cech charakterologicznych,

postaw społecznych, redukcja agresji, lęku

postaw społecznych, redukcja agresji, lęku

Poznawczy

Poznawczy

Hedonistyczny

Hedonistyczny

: radość, zadowolenie,

: radość, zadowolenie,

nawiązanie kontaktów towarzyskich

nawiązanie kontaktów towarzyskich

H. Lorenzen

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Społeczny

Społeczny

: integracja osób

: integracja osób

niepełnosprawnych ze społeczeństwem

niepełnosprawnych ze społeczeństwem

background image

Turysta niepełnosprawny

Turysta niepełnosprawny

Wiek:

Wiek:

30% poniżej 49 roku życia

30% poniżej 49 roku życia

70% ma 50 i więcej lat

70% ma 50 i więcej lat

70% mieszkańców miast

70% mieszkańców miast

44% osoby z niepełnosprawnością

44% osoby z niepełnosprawnością

wynikająca z niewydolności krążenia

wynikająca z niewydolności krążenia

Zazwyczaj niezbyt zamożni

Zazwyczaj niezbyt zamożni

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Najbardziej dostępne formy

Najbardziej dostępne formy

Turystyka piesza

Turystyka piesza

Kolarstwo

Kolarstwo

Kajakarstwo

Kajakarstwo

Narciarstwo

Narciarstwo

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wycieczka

Wycieczka

Dla spełnienia oczekiwań osoby niepełnosprawnej ważne jest:

Dla spełnienia oczekiwań osoby niepełnosprawnej ważne jest:

Precyzyjne zaplanowanie

Precyzyjne zaplanowanie

Zapewnienie odpowiedniego ekwipunku (z

Zapewnienie odpowiedniego ekwipunku (z

uwzględnieniem warunków pogodowych)

uwzględnieniem warunków pogodowych)

Przygotowanie uczestnika

Przygotowanie uczestnika

Ćwiczenia kondycyjne

Ćwiczenia kondycyjne

Nauka pokonywania przeszkód terenowych

Nauka pokonywania przeszkód terenowych

Posługiwanie się sprzętem turystycznym

Posługiwanie się sprzętem turystycznym

Przygotowanie programu poznawczego

Przygotowanie programu poznawczego

Dostosowanie do zainteresowań uczestników

Dostosowanie do zainteresowań uczestników

Zapoznanie uczestników z celem i planem

Zapoznanie uczestników z celem i planem

wycieczki

wycieczki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wycieczka

Wycieczka

Warunki powodzenia wycieczki:

Warunki powodzenia wycieczki:

Właściwy dobór wielkości grupy

Właściwy dobór wielkości grupy

Uniknięcie przeładowania treściami poznawczymi

Uniknięcie przeładowania treściami poznawczymi

Zwiedzanie – maks. 4-5 godzin dziennie

Zwiedzanie – maks. 4-5 godzin dziennie

Rozplanowanie wypoczynków i nasilenia wysiłku

Rozplanowanie wypoczynków i nasilenia wysiłku

Umiejętne zdysycyplinowanie uczestników

Umiejętne zdysycyplinowanie uczestników

Przydzielenie każdemu indywidualnych zadań

Przydzielenie każdemu indywidualnych zadań

Zapewnienie bezpieczeństwa, opieki lekarskiej i

Zapewnienie bezpieczeństwa, opieki lekarskiej i

pielęgniarskiej

pielęgniarskiej

Wyciąganie wniosków z trudności i niepowodzeń

Wyciąganie wniosków z trudności i niepowodzeń

Zaplanowanie następnej wycieczki

Zaplanowanie następnej wycieczki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wycieczka autokarowa

Wycieczka autokarowa

Należy unikać braku ruchu na świeżym powietrzu,

Należy unikać braku ruchu na świeżym powietrzu,

Zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa podróży

Zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa podróży

Sprawny autokar z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Sprawny autokar z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Zabezpieczenie przed chorobą lokomocyjną

Zabezpieczenie przed chorobą lokomocyjną

Trasa z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Trasa z udogodnieniami dla niepełnosprawnych

Rozlokowanie uczestników powinno umożliwić każdemu

Rozlokowanie uczestników powinno umożliwić każdemu

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

szybkie opuszczenie autokaru w przypadku zaistnienia

szybkie opuszczenie autokaru w przypadku zaistnienia

potrzeby

potrzeby

Należy zadbać o odpowiednie żywienie

Należy zadbać o odpowiednie żywienie

background image

Biwak

Biwak

Chwilowy postój pod gołym niebem

Chwilowy postój pod gołym niebem

zorganizowany dla wypoczynku

zorganizowany dla wypoczynku

Wyprawa turystyczna z nocowaniem

Wyprawa turystyczna z nocowaniem

(pod gołym niebem lub w obiekcie

(pod gołym niebem lub w obiekcie

trwałym)

trwałym)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Biwak

Biwak

Pozwala wykorzystać walory przyrodnicze

Pozwala wykorzystać walory przyrodnicze

Stwarza okazję do zorganizowania gier i

Stwarza okazję do zorganizowania gier i

zabaw

zabaw

Wspólne ognisko – impreza towarzyska

Wspólne ognisko – impreza towarzyska

Ochrona środowiska (ustęp, latryna,

Ochrona środowiska (ustęp, latryna,

śmietnik)

śmietnik)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Obozy wędrowne

Obozy wędrowne

Piesze lub z użyciem środków

Piesze lub z użyciem środków

komunikacji takich jak rower, kajak,

komunikacji takich jak rower, kajak,

łódź żaglowa, narty

łódź żaglowa, narty

Noclegi w namiotach, pod gołym

Noclegi w namiotach, pod gołym

niebem lub w schroniskach

niebem lub w schroniskach

(

(

wycieczka wielodniowa

wycieczka wielodniowa

)

)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Działanie wychowawcze

Działanie wychowawcze

Uodpornienie niepełnosprawnych na

Uodpornienie niepełnosprawnych na

niekorzystne reakcje otoczenia:

niekorzystne reakcje otoczenia:

Nadopiekuńczość

Nadopiekuńczość

Niechęć

Niechęć

litość

litość

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka pobytowa

Turystyka pobytowa

Turnus rehabilitacyjny

Turnus rehabilitacyjny

Wczasy

Wczasy

Kolonie

Kolonie

Obozy stacjonarne

Obozy stacjonarne

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wczasy

Wczasy

Forma turystyki dostępna szerszym

Forma turystyki dostępna szerszym

grupom niepełnosprawnych

grupom niepełnosprawnych

Istotne elementy:

Istotne elementy:

Żywienie uwzględniające wymogi dietetyczne

Żywienie uwzględniające wymogi dietetyczne

Realizacja programu rehabilitacyjnego

Realizacja programu rehabilitacyjnego

Zapewnienie możliwości wypoczynku, najlepiej

Zapewnienie możliwości wypoczynku, najlepiej

aktywnego

aktywnego

Zaspokojenie potrzeb intelektualnych i

Zaspokojenie potrzeb intelektualnych i

kulturalnych

kulturalnych

Wykorzystanie atrakcji lokanych -

Wykorzystanie atrakcji lokanych -

krajoznawstwo

krajoznawstwo

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wypoczynek na wczasach

Wypoczynek na wczasach

Dostosowany do charakteru zmęcznia codzienną

Dostosowany do charakteru zmęcznia codzienną

aktywnością (specyfika pracy i

aktywnością (specyfika pracy i

niepełnosprawności)

niepełnosprawności)

Dobór intensywności wysiłków fizycznych i

Dobór intensywności wysiłków fizycznych i

charakteru imprez terenowych do wymagań

charakteru imprez terenowych do wymagań

poszczególnych uczestników

poszczególnych uczestników

Właściwe zaplanowanie programu z

Właściwe zaplanowanie programu z

uwzględnieniem elementów obligatoryjnych i

uwzględnieniem elementów obligatoryjnych i

dowolnych

dowolnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Obóz stacjonarny

Obóz stacjonarny

Walory:

Walory:

Kontakt ze środowiskiem naturalnym

Kontakt ze środowiskiem naturalnym

Możliwość silnego oddziaływania

Możliwość silnego oddziaływania

wychowawczego w w niecodziennych

wychowawczego w w niecodziennych

warunkach życia

warunkach życia

Nauka zaradności, samodzielności

Nauka zaradności, samodzielności

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Obóz rehabilitacyjny

Obóz rehabilitacyjny

Opieka lekarska

Opieka lekarska

Zapewnienie elementów diagnostyki

Zapewnienie elementów diagnostyki

czynnościowej (ocena parametrów

czynnościowej (ocena parametrów

antropometrycznych i funkcjonalnych)

antropometrycznych i funkcjonalnych)

Zapewnienie realizacji zadań leczniczych

Zapewnienie realizacji zadań leczniczych

(fizykoterapia, kinezyterapia zbiorowa)

(fizykoterapia, kinezyterapia zbiorowa)

Podstawowa różnica od sanatorium: aktywizacja

Podstawowa różnica od sanatorium: aktywizacja

uczestników w kierunku spełniania

uczestników w kierunku spełniania

elementarnych potrzeb grupy: przygotowywania

elementarnych potrzeb grupy: przygotowywania

posiłków, utrzymania czystości

posiłków, utrzymania czystości

Przeciętnie: 28 dni

Przeciętnie: 28 dni

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turnus rehabilitacyjny

Turnus rehabilitacyjny

Zorganizowana forma wczasów aktywnych z

Zorganizowana forma wczasów aktywnych z

elementami rehabilitacji leczniczej i

elementami rehabilitacji leczniczej i

psychospołecznej z uwzględnieniem rodzaju i

psychospołecznej z uwzględnieniem rodzaju i

stopnia niepełnosprawności fizycznej i

stopnia niepełnosprawności fizycznej i

psychicznej uczestników

psychicznej uczestników

Udział osób, które wcześniej uczestniczyły w

Udział osób, które wcześniej uczestniczyły w

turnusach

turnusach

Wymiana doświadczeń z innymi

Wymiana doświadczeń z innymi

niepełnosprawnymi

niepełnosprawnymi

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Tworzenie pozytywnego wizerunku osoby

Tworzenie pozytywnego wizerunku osoby

niepełnosprawnej

niepełnosprawnej

Poprawa samodzielności, zaradności i

Poprawa samodzielności, zaradności i

świadomości zdrowotnej

świadomości zdrowotnej

background image

Wnioski

Wnioski

Celem turystyki jest redukcja skutków niedoboru

Celem turystyki jest redukcja skutków niedoboru

ruchu osoby niepełnosprawnej w sposób dla niej

ruchu osoby niepełnosprawnej w sposób dla niej

atrakcyjny, poprawa adaptacji psychospołecznej,

atrakcyjny, poprawa adaptacji psychospołecznej,

spełnienie funkcji rewalidacyjnej, poprawa

spełnienie funkcji rewalidacyjnej, poprawa

wizerunku osoby niepełnosprawnej w

wizerunku osoby niepełnosprawnej w

społeczeństwie

społeczeństwie

Turystyka powinna stanowić przedłużenie procesu

Turystyka powinna stanowić przedłużenie procesu

leczniczego, pomoc w wytworzeniu postawy

leczniczego, pomoc w wytworzeniu postawy

akceptacji własnej niepełnosprawności

akceptacji własnej niepełnosprawności

Turystyka aktywna w większym stopniu spełnia

Turystyka aktywna w większym stopniu spełnia

potrzeby osób niepełnosprawnych niż turystyka

potrzeby osób niepełnosprawnych niż turystyka

masowa

masowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Brak konieczności wysiłku

Brak konieczności wysiłku

Utrudnia racjonalne

Utrudnia racjonalne

wykorzystanie spożytych

wykorzystanie spożytych

pokarmów

pokarmów

Upośledza stan krążenia

Upośledza stan krążenia

obwodowego

obwodowego

Osłabia ścięgna i mięśnie

Osłabia ścięgna i mięśnie

Zmniejsza siłę mięśniową

Zmniejsza siłę mięśniową

Zmniejsza wydolność krążenia

Zmniejsza wydolność krążenia

Zmniejsza uwapnienie kości

Zmniejsza uwapnienie kości

Zmniejsza odporność na stres

Zmniejsza odporność na stres

Zmniejsza zdolności

Zmniejsza zdolności

adaptacyjne

adaptacyjne

Otyłość

Otyłość

Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa

Miażdżyca tętnic

Miażdżyca tętnic

Urazy i przeciążenia

Urazy i przeciążenia

Spadek wydolności fizycznej

Spadek wydolności fizycznej

Osteoporoza

Osteoporoza

Depresja

Depresja

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wydolność fizyczna

Wydolność fizyczna

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zdolność maksymalnego pochłaniania tlenu w czasie wysiłku LO

2

/min.

20

40

50

70

Wiek (l.)

100%

80-90%

70-80%

55-50%

background image

Wydolność fizyczna

Wydolność fizyczna

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zdolność maksymalnego pochłaniania tlenu w czasie wysiłku LO

2

/min.

20

40

50

70

Wiek (l.)

Maksymalna wydolność
fizyczna do 25 r.ż.

Aktywność fizyczna w
wieku dojrzałym

Konsekwencje chorób i
oddziaływania
środowiska

background image

Minimalny wysiłek fizyczny

Minimalny wysiłek fizyczny

Minimalny wysiłek fizyczny rekomendowany

Minimalny wysiłek fizyczny rekomendowany

osobie w średnim wieku o średniej budowie ciała,

osobie w średnim wieku o średniej budowie ciała,

bez obciążeń w celu utrzymania wydolności

bez obciążeń w celu utrzymania wydolności

fizycznej na poziomie uwarunkowanym wiekiem

fizycznej na poziomie uwarunkowanym wiekiem

Bieg z szybkością 13-14 km/godz./1,5 godz./tydz.

Bieg z szybkością 13-14 km/godz./1,5 godz./tydz.

lub równoważnik

lub równoważnik

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Osoba niepełnosprawna

Osoba niepełnosprawna

Dysfunkcje ruchowe: określanie

Dysfunkcje ruchowe: określanie

intensywności wysiłku za pomocą

intensywności wysiłku za pomocą

przyrostu tętna od wartości

przyrostu tętna od wartości

spoczynkowej

spoczynkowej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Osoba niepełnosprawna

Osoba niepełnosprawna

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Punkt odpowiada przyrostowi tętna od wart. spocz. w czasie wysiłku:

o 17/min. = 0,04 pkt/min.

o 35/min. = 0,07 pkt/min.
o 57/min. = 0,10 pkt/min.
o 69/min. = 0,14 pkt/min.

Źródło: Łobożewicz T. 2000

background image

Codzienny wysiłek

Codzienny wysiłek

W trakcie trwania wysiłku należy powstrzymać się od

W trakcie trwania wysiłku należy powstrzymać się od

ambicji bicia rekord ów i dokonywania wysiłków

ambicji bicia rekord ów i dokonywania wysiłków

przekraczających możliwości psychofizyczne

przekraczających możliwości psychofizyczne

Codzienny wysiłek powinien zawierać elementy gimnastyki

Codzienny wysiłek powinien zawierać elementy gimnastyki

profilaktycznej/leczniczej

profilaktycznej/leczniczej

Ćwiczenia korygujące postawę ciała

Ćwiczenia korygujące postawę ciała

Wzmacnianie izometryczne mięśni posturalnych

Wzmacnianie izometryczne mięśni posturalnych

Osoby w starszym wieku

Osoby w starszym wieku

: ćwiczenia powinny być

: ćwiczenia powinny być

podejmowane stopniowo z uwzględnieniem ryzyka

podejmowane stopniowo z uwzględnieniem ryzyka

wynikającego z nadciśnienia i choroby wieńcowej

wynikającego z nadciśnienia i choroby wieńcowej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Aktywność ruchowa a choroby układu

Aktywność ruchowa a choroby układu

krążenia

krążenia

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Zwolnienie spoczynkowej i wysiłkowej

Zwolnienie spoczynkowej i wysiłkowej

czynności serca

czynności serca

Obniżenie spoczynkowego i wysiłkowego

Obniżenie spoczynkowego i wysiłkowego

ciśnienia krwi

ciśnienia krwi

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Wzrost maksymalnej pojemności minutowej o

Wzrost maksymalnej pojemności minutowej o

objętości wyrzutowej serca

objętości wyrzutowej serca

Zwiększenie średnicy naczyń wieńcowych i

Zwiększenie średnicy naczyń wieńcowych i

gęstości kapilar w mięśniu sercowym

gęstości kapilar w mięśniu sercowym

Niższe stężenie katecholamin w trakcie

Niższe stężenie katecholamin w trakcie

wysiłku

wysiłku

background image

Aktywność ruchowa a choroby układu

Aktywność ruchowa a choroby układu

krążenia

krążenia

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Ćwiczenia fizyczne chronią serce:

Wzrost długości i jakości życia

Wzrost długości i jakości życia

Mniejsza częstość nagłych zgonów sercowych

Mniejsza częstość nagłych zgonów sercowych

Modyfikacja gospodarki lipidowej

Modyfikacja gospodarki lipidowej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Normalizacja masy ciała

Normalizacja masy ciała

Wzmożona aktywność fibrynolityczna osocza

Wzmożona aktywność fibrynolityczna osocza

Wzrost aktywności układu antyoksydacyjnego

Wzrost aktywności układu antyoksydacyjnego

Poprawa samopoczucia, efekt antydepresyjny

Poprawa samopoczucia, efekt antydepresyjny

background image

Zalecenia aktywności

Zalecenia aktywności

ruchowej

ruchowej

wydatek energetyczny ponad

2000 kcal/tydzień

Trening:

• o umiarkowanej intensywności (60% tętna

maksymalnego)

• 30-60 minut
• minimum 3 razy w tygodniu

85-90% - wysiłki wytrzymałościowe

10-15% trening oporowy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Średni treningowy wydatek

Średni treningowy wydatek

energii

energii

Marsz 5 km/godz
Tenis stołowy
Siatkówka
Gimnastyka

Tenis ziemny
Badminton
Taniec

Koszykówka

Piłka nożna
Pływanie 40m/min
Narciarstwo śladowe
Jazda na rowerze 20km/godz

Bieg 10 km/godz.

5 kcal/min

5 kcal/min

300 kcal/godz

300 kcal/godz

7 kcal/min

7 kcal/min

420 kcal/godz

420 kcal/godz

9 kcal/min

9 kcal/min

540 kcal/godz

540 kcal/godz

10 kcal/min

10 kcal/min

600 kcal/godz

600 kcal/godz

>11 kcal/min

>11 kcal/min

>660kcal/godz

>660kcal/godz

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Źródło: Kwolek A. 2003

background image

Koszt tlenowy wysiłku

Koszt tlenowy wysiłku

1 MET

:

zużycie 3,5 ml tlenu na kg masy ciała na minutę

1 MET: spoczynkowa konsumpcja tlenu

Równoważnik 14,3 W

2-3 METy

2-3 METy

: marsz po równym terenie 3-4 km/h; jazda konna stępem,

: marsz po równym terenie 3-4 km/h; jazda konna stępem,

gra na fortepianie

gra na fortepianie

3-4 METy

3-4 METy

: marsz 4 km/h; jazda rowerem 10 km/h, łucznictwo,

: marsz 4 km/h; jazda rowerem 10 km/h, łucznictwo,

badminton – gra podwójna

badminton – gra podwójna

4-5 METów

4-5 METów

: marsz 5 km/h; ćwiczenia gimnastyczne

: marsz 5 km/h; ćwiczenia gimnastyczne

5-6 METów

5-6 METów

: jazda rowerem 16 km/h; jazda na łyżwach lub wrotkach

: jazda rowerem 16 km/h; jazda na łyżwach lub wrotkach

15 km/h

15 km/h

6-7 METów

6-7 METów

: marsz 8 km/h; tenis – gra pojedyncza; narciarstwo

: marsz 8 km/h; tenis – gra pojedyncza; narciarstwo

śladowe – sypki śnieg

śladowe – sypki śnieg

7-8 METów

7-8 METów

: bieg 8 km/h; jazda rowerem 19 km/h; wspinaczka górska,

: bieg 8 km/h; jazda rowerem 19 km/h; wspinaczka górska,

hokej na lodzie

hokej na lodzie

Źródło: Kwolek A. 2003

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Efektywność wysiłku

Efektywność wysiłku

Jakość sprzętu ortopedycznego –

Jakość sprzętu ortopedycznego –

ortezy, protezy

ortezy, protezy

Dostosowanie sprzętu turystycznego do potrzeb osoby

Dostosowanie sprzętu turystycznego do potrzeb osoby

niepełnosprawnej, a nie na odwrót

niepełnosprawnej, a nie na odwrót

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Urazy, przeciążenia – większe ryzyko niż w

Urazy, przeciążenia – większe ryzyko niż w

turystyce osób sprawnych

turystyce osób sprawnych

Zaostrzenia stanów przewlekłych

Zaostrzenia stanów przewlekłych

Wymagana jest kwalifikacja lekarska do

Wymagana jest kwalifikacja lekarska do

uprawiania poszczególnych dyscyplin turystyki

uprawiania poszczególnych dyscyplin turystyki

Efekty uboczne

Efekty uboczne

background image

Leczenie uzdrowiskowe

Leczenie uzdrowiskowe

Klikutygodniowe kompleksowe

Klikutygodniowe kompleksowe

postępowanie lecznicze i profilaktyczne

postępowanie lecznicze i profilaktyczne

wykorzystujące:

wykorzystujące:

Kinezyterapię

Kinezyterapię

Własności lecznicze naturalnych tworzyw:

Własności lecznicze naturalnych tworzyw:

Wody lecznicze

Wody lecznicze

Gazy lecznicze

Gazy lecznicze

Peloidy

Peloidy

Psychoterapię

Psychoterapię

Dietę

Dietę

Edukację zdrowotną

Edukację zdrowotną

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Przykłady oddziaływań

Przykłady oddziaływań

Kąpiele kwasowęglowe

Kąpiele kwasowęglowe

: poprawa sprawności

: poprawa sprawności

naczyń obwodowych

naczyń obwodowych

Gimnastyka w wodach mineralnych

Gimnastyka w wodach mineralnych

: poprawa

: poprawa

sprawności układu ruchu

sprawności układu ruchu

Inhalacje, klimatoterapia, gimnastyka

Inhalacje, klimatoterapia, gimnastyka

: poprawa

: poprawa

wydolności oddechowej

wydolności oddechowej

Kuracja pitna

Kuracja pitna

: usprawnienie narządów

: usprawnienie narządów

pokarmowych, wydalnicznych i mechanizmów

pokarmowych, wydalnicznych i mechanizmów

regulujących gospodarkę wodno-elektrolitową

regulujących gospodarkę wodno-elektrolitową

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Leczenie uzdrowiskowe

Leczenie uzdrowiskowe

Element turystyki zdrowotnej

Element turystyki zdrowotnej

Okazja do przebywania z osobami z

Okazja do przebywania z osobami z

podobnym zaburzeniem sprawności

podobnym zaburzeniem sprawności

Spodziewane efekty:

Spodziewane efekty:

Zwiększenie sprawności mechanizmów

Zwiększenie sprawności mechanizmów

regulacyjnych i kompensacyjnych organizmu

regulacyjnych i kompensacyjnych organizmu

Wypoczynek, wyizolowanie od środowiska

Wypoczynek, wyizolowanie od środowiska

patogennego

patogennego

Leczenie uzupełniające schorzeń

Leczenie uzupełniające schorzeń

przewlekłych

przewlekłych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Okresy terapii

Okresy terapii

Wstępna

Wstępna

, przed wyjazdem: „okres

, przed wyjazdem: „okres

przygotowania się”

przygotowania się”

Dni 1-3:

Dni 1-3:

adaptacj

adaptacj

a do nowego trybu życia

a do nowego trybu życia

Dni 4-8:

Dni 4-8:

aklimatyzacja

aklimatyzacja

: dostosowanie do

: dostosowanie do

nowego środowiska i bodźców

nowego środowiska i bodźców

Szczyt

Szczyt

: dni: 18-22: występowanie

: dni: 18-22: występowanie

odczynu

odczynu

uzdrowiskowego

uzdrowiskowego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Końcowa

Końcowa

: pojawianie się właściwego efektu

: pojawianie się właściwego efektu

zdrowotnego (może być po zakończeniu pobytu)

zdrowotnego (może być po zakończeniu pobytu)

background image

Okresy krytyczne terapii

Okresy krytyczne terapii

8-12 dzień

8-12 dzień

18-23 dzień

18-23 dzień

Mogą pojawić się zaburzenia układu

Mogą pojawić się zaburzenia układu

autonomicznego, osłabienie odporności

autonomicznego, osłabienie odporności

oraz inne objawy zmniejszonych zdolności

oraz inne objawy zmniejszonych zdolności

adaptacyjnych do bodźców

adaptacyjnych do bodźców

terapeutycznych i środowiskowych

terapeutycznych i środowiskowych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Odczyn uzdrowiskowy

Odczyn uzdrowiskowy

Nasilenie reakcji na bodźce lecznicze

Nasilenie reakcji na bodźce lecznicze

Objawy:

Objawy:

Niepokój

Niepokój

Bóle mięśniowo-stawowe, neuralgiczne

Bóle mięśniowo-stawowe, neuralgiczne

Zaburzenia ciśnienia krwi

Zaburzenia ciśnienia krwi

Obniżenie wydolności fizycznej

Obniżenie wydolności fizycznej

Wynik nadmiernej sekrecji histaminy oraz

Wynik nadmiernej sekrecji histaminy oraz

hormonów nadnerczy

hormonów nadnerczy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Jeśli jest o małej intensywności, rokuje dobry

Jeśli jest o małej intensywności, rokuje dobry

wynik terapii

wynik terapii

Nasilony bywa niebezpieczny

Nasilony bywa niebezpieczny

background image

Metoda Kneippa

Metoda Kneippa

Hydroterapia

Hydroterapia

ponad 120 różnych zabiegów o

ponad 120 różnych zabiegów o

zróżnicowanej intensywności

zróżnicowanej intensywności

od kompresów do biczów wodnych

od kompresów do biczów wodnych

Kinezyterapia

Kinezyterapia

Spacery, gimnastyka po zabiegach

Spacery, gimnastyka po zabiegach

wodoleczniczych

wodoleczniczych

Fitoterapia

Fitoterapia

Dieta

Dieta

Edukacja zdrowotna

Edukacja zdrowotna

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wskazania

Wskazania

Względnie dobry stan ogólny

Względnie dobry stan ogólny

Odpowiednia wydolność organizmu

Odpowiednia wydolność organizmu

gwarantująca adaptację do leczenia

gwarantująca adaptację do leczenia

bodźcowego

bodźcowego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Motywacja do leczenia

Motywacja do leczenia

uzdrowiskowego

uzdrowiskowego

Brak przeciwwskazań

Brak przeciwwskazań

background image

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania

Ciężki stan ogólny

Ciężki stan ogólny

Zaburzenia psychiczne

Zaburzenia psychiczne

Choroba nowotworowa

Choroba nowotworowa

Żółtaczka

Żółtaczka

Choroby zakaźne

Choroby zakaźne

Niewydolność krążenia, wątroby, oddechowa

Niewydolność krążenia, wątroby, oddechowa

Niekontrolowana padaczka

Niekontrolowana padaczka

Alkoholizm, narkomania

Alkoholizm, narkomania

Ciąża i okres karmienia

Ciąża i okres karmienia

Niestabilna choroba wieńcowa

Niestabilna choroba wieńcowa

Zaburzenia zakrzepowo-zatorowe

Zaburzenia zakrzepowo-zatorowe

Tętniak serca lub aorty

Tętniak serca lub aorty

Wiek powyżej 65 lat

Wiek powyżej 65 lat

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Busko Zdrój

Busko Zdrój

Klimat

Klimat

nizinny, elementy kontynentalnego

nizinny, elementy kontynentalnego

Wskazania

Wskazania

: schorzenia narządów ruchu, reumatyczne,

: schorzenia narządów ruchu, reumatyczne,

skórne, układu krążenia

skórne, układu krążenia

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

borowe, siarczkowe, borowina

borowe, siarczkowe, borowina

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Ciechocinek

Ciechocinek

Klimat

Klimat

nizinny

nizinny

Wskazania

Wskazania

: schorzenia narządów ruchu, oddechowego,

: schorzenia narządów ruchu, oddechowego,

dzieci – reumatyczne i układu krążenia

dzieci – reumatyczne i układu krążenia

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

żelaziste, siarczkowe, termalne, ług, szlam leczniczy

żelaziste, siarczkowe, termalne, ług, szlam leczniczy

background image

Połczyn

Połczyn

Klimat

Klimat

nizinny

nizinny

Wskazania

Wskazania

: choroby narządów ruchu, reumatyczne,

: choroby narządów ruchu, reumatyczne,

ginekologiczne

ginekologiczne

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, bromkowe, jodkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, bromkowe, jodkowe,

borowina

borowina

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Inowrocław

Inowrocław

Klimat

Klimat

nizinny

nizinny

Wskazania

Wskazania

: choroby narządów ruchu, reumatyczne,

: choroby narządów ruchu, reumatyczne,

układów krążenia, pokarmowego

układów krążenia, pokarmowego

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowo-magnezowe, borowina

: wody chlorkowo-sodowo-magnezowe, borowina

Nałęczów

Nałęczów

Klimat

Klimat

nizinny

nizinny

Wskazania

Wskazania

: choroby układu krążenia

: choroby układu krążenia

Atrybuty

Atrybuty

: wody słabo zmineralizowane, żelaziste,

: wody słabo zmineralizowane, żelaziste,

wodorowęglanowe

wodorowęglanowe

background image

Kołobrzeg

Kołobrzeg

Klimat

Klimat

nadmorski

nadmorski

Wskazania

Wskazania

: schorzenia układu krążenia, oddechowego,

: schorzenia układu krążenia, oddechowego,

zaburzenia endokrynne, dzieci - skórne, oddechowe

zaburzenia endokrynne, dzieci - skórne, oddechowe

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

borowe, borowina

borowe, borowina

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Świnoujście

Świnoujście

Klimat

Klimat

morski

morski

Wskazania

Wskazania

: choroby układu krążenia, oddechowego,

: choroby układu krążenia, oddechowego,

endokrynne, skóry

endokrynne, skóry

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

borowe, borowina

borowe, borowina

background image

Wysowa

Wysowa

Klimat

Klimat

górski

górski

Wskazania

Wskazania

: choroby układu pokarmowego, oddechowego,

: choroby układu pokarmowego, oddechowego,

Atrybuty

Atrybuty

: szczawy wodoro-węglanowo-chlorkowo-sodowe,

: szczawy wodoro-węglanowo-chlorkowo-sodowe,

wapniowe, jodkowe, bromkowe, żelaziste, borowina

wapniowe, jodkowe, bromkowe, żelaziste, borowina

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Iwonicz

Iwonicz

Klimat

Klimat

górski

górski

Wskazania

Wskazania

: schorzenia narządów ruchu, reumatyczne,

: schorzenia narządów ruchu, reumatyczne,

układów pokarmowego, oddechowego

układów pokarmowego, oddechowego

Atrybuty

Atrybuty

: wody wodorowęglanowe, chlorkowo-sodowe,

: wody wodorowęglanowe, chlorkowo-sodowe,

jodkowe, bromkowe, borowe, kwasowęglowe, borowina

jodkowe, bromkowe, borowe, kwasowęglowe, borowina

Polanica

Polanica

Klimat

Klimat

górski

górski

Wskazania

Wskazania

: choroby układów krążenia, pokarmowego

: choroby układów krążenia, pokarmowego

Atrybuty

Atrybuty

: szczawy wodorowęglanowo-wapienne

: szczawy wodorowęglanowo-wapienne

background image

Lądek

Lądek

Klimat

Klimat

górski

górski

Wskazania

Wskazania

: choroby narządów ruchu, reumatyczne, układu

: choroby narządów ruchu, reumatyczne, układu

krążenia obwodowego, skóry

krążenia obwodowego, skóry

Atrybuty

Atrybuty

: wody słabo zmineralizowane, radoczynne,

: wody słabo zmineralizowane, radoczynne,

siarczkowe, fluorkowe, borowina

siarczkowe, fluorkowe, borowina

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Rabka

Rabka

Klimat

Klimat

kotlin śródgórkich

kotlin śródgórkich

Wskazania

Wskazania

: choroby układu krążenia, oddechowego,

: choroby układu krążenia, oddechowego,

endokrynne, dziecięce: reumatyczne, układu krążenia

endokrynne, dziecięce: reumatyczne, układu krążenia

Atrybuty

Atrybuty

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

: wody chlorkowo-sodowe, jodkowe, bromkowe,

borowina

borowina

background image

Wnioski

Wnioski

Propagowanie turystyki i aktywnej rekreacji osób

Propagowanie turystyki i aktywnej rekreacji osób

niepełnosprawnych przyczynia się do zwiększenia

niepełnosprawnych przyczynia się do zwiększenia

ich wydolności fizycznej i poprawia integrację

ich wydolności fizycznej i poprawia integrację

społeczną

społeczną

Wysiłki podejmowane przez osoby

Wysiłki podejmowane przez osoby

niepełnosprawne w ramach wymienionych wyżej

niepełnosprawne w ramach wymienionych wyżej

aktywności mogą spowodować dekompensację

aktywności mogą spowodować dekompensację

ich mechanizmów adaptacyjnych. Z tego względu

ich mechanizmów adaptacyjnych. Z tego względu

w kwalifikacji do szczególnych form turystyki i

w kwalifikacji do szczególnych form turystyki i

rekreacji niepełnosprawnych powinien brac udział

rekreacji niepełnosprawnych powinien brac udział

lekarz

lekarz

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Czynniki wpływające na udział

Czynniki wpływające na udział

osób niepełnosprawnych w życiu

osób niepełnosprawnych w życiu

społecznym

społecznym

Stopień

Stopień

uszkodzenia

uszkodzenia

Zaburzenia motoryczne

Zaburzenia motoryczne

Trudności w przemieszczaniu się

Trudności w przemieszczaniu się

Upośledzenie zdolności manipulacyjnych

Upośledzenie zdolności manipulacyjnych

Niewydolność krążeniowa i oddechowa

Niewydolność krążeniowa i oddechowa

Ból

Ból

Zaburzenia sfery psychicznej i

Zaburzenia sfery psychicznej i

emocjonalnej

emocjonalnej

Ból

Ból

Depresja

Depresja

Lęk

Lęk

Zaburzenia intelektualne

Zaburzenia intelektualne

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Czynniki wpływające na udział

Czynniki wpływające na udział

osób niepełnosprawnych w życiu

osób niepełnosprawnych w życiu

społecznym

społecznym

Stopień

Stopień

upośledzenia

upośledzenia

Bariery

Bariery

Uprawnienie niepełnosprawności

Uprawnienie niepełnosprawności

Wykształcenie

Wykształcenie

Zatrudnienie

Zatrudnienie

Infrastruktura rehabilitacji

Infrastruktura rehabilitacji

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Orzeczenie

Orzeczenie

niepełnosprawności

niepełnosprawności

O stopniu niepełnosprawności orzekają

O stopniu niepełnosprawności orzekają

Powiatowe i Wojewódzkie Zespoły do

Powiatowe i Wojewódzkie Zespoły do

Spraw Orzekania o Stopniu

Spraw Orzekania o Stopniu

Niepełnosprawności

Niepełnosprawności

. (działające zwykle przy

. (działające zwykle przy

Urzędach Pracy).

Urzędach Pracy).

Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o

Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o

Stopniu Niepełnosprawności

Stopniu Niepełnosprawności

(instancja

(instancja

odwoławcza)

odwoławcza)

Stopnie niepełnosprawności:

Stopnie niepełnosprawności:

Znaczny

Znaczny

Umiarkowany

Umiarkowany

Lekki

Lekki

U dzieci orzeka się niepełno-sprawność

U dzieci orzeka się niepełno-sprawność

bez określenia stopnia

bez określenia stopnia

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Stopnie niepełnosprawności

Stopnie niepełnosprawności

Znaczny:

Znaczny:

naruszenie

sprawności

w

stopniu

naruszenie

sprawności

w

stopniu

uniemożliwiającym zaspokajanie, bez pomocy innych osób,

uniemożliwiającym zaspokajanie, bez pomocy innych osób,

podstawowych

potrzeb

życiowych

(samoobsługa,

podstawowych

potrzeb

życiowych

(samoobsługa,

poruszanie się, komunikowanie się, pełnienie samodzielne

poruszanie się, komunikowanie się, pełnienie samodzielne

ról społecznych.

ról społecznych.

Niezdolna do podjęcia zatrudnienia

Niezdolna do podjęcia zatrudnienia

lub

lub

zdolna do realizowania zatrudnienia w zakładzie pracy

zdolna do realizowania zatrudnienia w zakładzie pracy

chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej

chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej

.

.

Umiarkowany:

Umiarkowany:

naruszenie

sprawności

naruszenie

sprawności

zdolna

do

zdolna

do

wykonywania

zatrudnienia

na

stanowisku

pracy

wykonywania

zatrudnienia

na

stanowisku

pracy

przystosowanym

przystosowanym

odpowiednio do potrzeb i możliwości

odpowiednio do potrzeb i możliwości

wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu

wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu

pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy

pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy

innej osoby.

innej osoby.

Lekki:

Lekki:

naruszenie sprawności w stopniu

naruszenie sprawności w stopniu

nie uniemożliwia-

nie uniemożliwia-

jącym wykonywania zatru-dnienia

jącym wykonywania zatru-dnienia

, nie wymagającym

, nie wymagającym

pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych.

pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Uprawnienie

Uprawnienie

niepełnosprawności

niepełnosprawności

Niepełnosprawni z orzeczeniem w Polsce:

Niepełnosprawni z orzeczeniem w Polsce:

5.456.711

5.456.711

W tym ponad 135.094 poniżej 15 r.ż.

W tym ponad 135.094 poniżej 15 r.ż.

NSP, 20 maja 2002

Szacunkowo: 80%

Szacunkowo: 80%

wszystkich

wszystkich

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wykształcenie

Wykształcenie

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Stan zdrowia ludność Polski w 1996 roku. GUS, Warszawa 1997

Stan zdrowia ludność Polski w 1996 roku. GUS, Warszawa 1997

Raport „Integracji”. Niepełnosprawni - normalna sprawa. Stowarzyszenie

Raport „Integracji”. Niepełnosprawni - normalna sprawa. Stowarzyszenie

Przyjaciół Integracji, Warszawa 2001

Przyjaciół Integracji, Warszawa 2001

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Struktura zatrudnienia

Struktura zatrudnienia

niepełnosprawnych w Polsce

niepełnosprawnych w Polsce

Osoby niepełnosprawne w Polsce. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,

Osoby niepełnosprawne w Polsce. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,

Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Warszawa listopad 2000

Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Warszawa listopad 2000

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Osoby niepełnosprawne w Polsce. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,

Osoby niepełnosprawne w Polsce. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej,

Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Warszawa listopad 2000

Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Warszawa listopad 2000

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Bariery uprawiania turystyki

Bariery uprawiania turystyki

przez osoby niepełnosprawne

przez osoby niepełnosprawne

Urbanistyczne

Urbanistyczne

– na ulicach, poza budynkami

– na ulicach, poza budynkami

Architektoniczne

Architektoniczne

– we wnętrzu obiektów

– we wnętrzu obiektów

Psychiczne i kulturowe

Psychiczne i kulturowe

Nieprzychylność środowiska

Nieprzychylność środowiska

Nadopiekuńczość

Nadopiekuńczość

Brak wiedzy na temat potrzeb osób niepełnosprawnych

Brak wiedzy na temat potrzeb osób niepełnosprawnych

Finansowe, organizacyjne, prawne

Finansowe, organizacyjne, prawne

:

:

Brak bazy i sprzętu turystycznego

Brak bazy i sprzętu turystycznego

Brak fachowych kadr

Brak fachowych kadr

Nieodpowiednie przepisy

Nieodpowiednie przepisy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Najczęstsze bariery

Najczęstsze bariery

urbanistyczne

urbanistyczne

Strome schody

Strome schody

Strome pochylnie i spadki terenu

Strome pochylnie i spadki terenu

Nieutwardzone i nierówne

Nieutwardzone i nierówne

nawierzchnie

nawierzchnie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Brak wydzielonych parkingów

Brak wydzielonych parkingów

Krawężniki, kanały odpływowe

Krawężniki, kanały odpływowe

background image

Najczęstsze bariery

Najczęstsze bariery

architektoniczne

architektoniczne

Wąskie drzwi, korytarze

Wąskie drzwi, korytarze

Drzwi wahadłowe i obrotowe

Drzwi wahadłowe i obrotowe

Małe powierzchnie pomieszczeń

Małe powierzchnie pomieszczeń

Wysokie progi

Wysokie progi

Zbyt wysoko zainstalowane gniazdka wtykowe,

Zbyt wysoko zainstalowane gniazdka wtykowe,

wyłączniki, klamki

wyłączniki, klamki

Materiały, instalacje wywołujące alergie

Materiały, instalacje wywołujące alergie

Zbyt silne sztuczne światło

Zbyt silne sztuczne światło

Hałasy

Hałasy

Brak przejrzystej informacji wizualnej

Brak przejrzystej informacji wizualnej

Brak przystosowanej szatni w obiektach

Brak przystosowanej szatni w obiektach

użyteczności publicznej

użyteczności publicznej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Potrzeby osób

Potrzeby osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Niedosłyszący

Niedosłyszący

: sygnalizacja świetlno-

: sygnalizacja świetlno-

akustyczna, słuchawki wzmacniające

akustyczna, słuchawki wzmacniające

dźwięk do radia lub telefonu

dźwięk do radia lub telefonu

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Słabowidzący

Słabowidzący

: sygnalizacja świetlno-

: sygnalizacja świetlno-

akustyczna, gładkie nawierzchnie bez

akustyczna, gładkie nawierzchnie bez

rucho-mych wykładzin, progów

rucho-mych wykładzin, progów

background image

Potrzeby osób

Potrzeby osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Osoby na wózkach

Osoby na wózkach

:

:

przystosowane parkingi, drogi dojazdowe,

przystosowane parkingi, drogi dojazdowe,

pochylnie maksymalnie 5

pochylnie maksymalnie 5

o

o

niżej ustawione okienka recepcyjne

Pokoje o powierzchni min. 22 m

2

drzwi o szerokości powyżej 85 cm (teleskopowe,

rozsuwane)

Nisko usytuowane klamki okienne i drzwiowe (do

105 cm)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Osłony ścian przed uderzeniem wózka

Wycieraczki pod drzwiami w zagłębieniach

Poręcze w WC, łazienkach

Szyny podsufitowe w łazienkach, garażach i

pokojach

Komunikacja pionowa: windy, dźwigi dla wózków

background image

Potrzeby osób

Potrzeby osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Ułatwienia terenowe

Ułatwienia terenowe

:

:

Równa, ale nie śliska szeroka

Równa, ale nie śliska szeroka

nawierzchnia traktów pieszych

nawierzchnia traktów pieszych

• Różnice między jezdnią a krawężnikiem

do 3 cm

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

• Dostęp do wagonów kolejowych lub

autobusów przy użyciu ruchomych

platform

• Przejścia podziemne zaopatrzone w

pochylnie i dźwigi

background image

Minimalne wymagania w zakresie

Minimalne wymagania w zakresie

dostosowania obiektów hotelarskich do

dostosowania obiektów hotelarskich do

potrzeb osób niepełnosprawnych

potrzeb osób niepełnosprawnych

W obiektach powyżej 50 jednostek mieszkalnych co

W obiektach powyżej 50 jednostek mieszkalnych co

najmniej jedna powinna być dostosowana do potrzeb osób

najmniej jedna powinna być dostosowana do potrzeb osób

niepełnosprawnych, wyposażone w poręcze i uchwyty

niepełnosprawnych, wyposażone w poręcze i uchwyty

ułatwiające korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych

ułatwiające korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych

Ogólnodostępne elementy wyposażenia obiektu, takie jak

Ogólnodostępne elementy wyposażenia obiektu, takie jak

urządzenia komunikacji wewnętrznej, przyciski i wyłączniki i

urządzenia komunikacji wewnętrznej, przyciski i wyłączniki i

co najmniej 1 telefon powinny być umieszczane na

co najmniej 1 telefon powinny być umieszczane na

wysokości 90-110 cm

wysokości 90-110 cm

Co najmniej jedno stanowisko recepcyjne powinno

Co najmniej jedno stanowisko recepcyjne powinno

dysponować ladą o wysokości do 90 cm lub powinno być

dysponować ladą o wysokości do 90 cm lub powinno być

wydzielone osobne stanowisko obsługi osób poruszających

wydzielone osobne stanowisko obsługi osób poruszających

się na wózkach

się na wózkach

W salach gastronomicznych i wielofunkcyjnych należy

W salach gastronomicznych i wielofunkcyjnych należy

przystosować miejsca umożliwiające korzystanie osobom na

przystosować miejsca umożliwiające korzystanie osobom na

wózkach

wózkach

Przyciski sterujące windami powinny być opisane w sposób

Przyciski sterujące windami powinny być opisane w sposób

czytelny dla niewidzących, a windy wyposażone w

czytelny dla niewidzących, a windy wyposażone w

sygnalizację dźwiękową

sygnalizację dźwiękową

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 19.08.2004 r.

background image

Minimalne wymagania w zakresie

Minimalne wymagania w zakresie

dostosowania kempingów do potrzeb osób

dostosowania kempingów do potrzeb osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Należy zapewnić co najmniej 2 stanowiska

Należy zapewnić co najmniej 2 stanowiska

obozowania dla osób niepełnosprawnych

obozowania dla osób niepełnosprawnych

dysponujące dojazdem dla samochodów położone

dysponujące dojazdem dla samochodów położone

w najbliższej odległości od urządzeń

w najbliższej odległości od urządzeń

ogólnodostępnych

ogólnodostępnych

Parking przy recepcji powinien posiadać

Parking przy recepcji powinien posiadać

stanowisko postojowe dostosowane do potrzeb

stanowisko postojowe dostosowane do potrzeb

osób niepełnosprawnych

osób niepełnosprawnych

Ciągi komunikacyjne powinny być utwardzone, o

Ciągi komunikacyjne powinny być utwardzone, o

szerokości co najmniej 180 cm i umożliwiać

szerokości co najmniej 180 cm i umożliwiać

dostęp ze stanowisk dla osób niepełnosprawnych

dostęp ze stanowisk dla osób niepełnosprawnych

do wszystkich urządzeń ogólnodostępnych

do wszystkich urządzeń ogólnodostępnych

Co najmniej jeden ustęp powinien być dostępny

Co najmniej jeden ustęp powinien być dostępny

dla osoby na wózku

dla osoby na wózku

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 19.08.2004 r.

background image

Bariery emocjonale

Bariery emocjonale

Postawy osób niepełnosprawnych

Postawy osób niepełnosprawnych

:

:

Lęk

Lęk

Wstyd

Wstyd

Wyuczona tendencja do izolacji

Wyuczona tendencja do izolacji

Niechęć do osób sprawnych, zazdrość

Niechęć do osób sprawnych, zazdrość

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Bariery społeczne

Bariery społeczne

Postawa unikania

Postawa unikania

: obawa istniejąca u

: obawa istniejąca u

każdego, że może stać się inwalidą –

każdego, że może stać się inwalidą –

chęć oddalenia myśli i osób

chęć oddalenia myśli i osób

wywołujących ją.

wywołujących ją.

Przezywciężanie:

Przezywciężanie:

oswojenie społeczności z problematyką

oswojenie społeczności z problematyką

niepełnosprawnych.

niepełnosprawnych.

kreowanie pozytywnego wizerunku osób

kreowanie pozytywnego wizerunku osób

niepełnosprawnych.

niepełnosprawnych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Bariery społeczne

Bariery społeczne

Nadopiekuńczość:

Nadopiekuńczość:

pogłębia niepełnosprawność

pogłębia niepełnosprawność

wywołuje uczucie poniżenia

wywołuje uczucie poniżenia

odbiera możliwość pełnego uczestnictwa

odbiera możliwość pełnego uczestnictwa

Niechęć, pogarda

Niechęć, pogarda

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Częsty udział dzieci niepełnosprawnych w obozach i
wycieczkach

zwiększa ich odporność

na niewłaściwe postawy,

przyczynia się do nabycia

postawy asertywnej

, obniża

uczucie wstydu

background image

Finansowe

Finansowe

Brak przystosowanego sprzętu

Brak przystosowanego sprzętu

turystycznego

turystycznego

Wysokie koszty uczestnictwa w

Wysokie koszty uczestnictwa w

różnych dyscyplinach turystyki przy

różnych dyscyplinach turystyki przy

niskim stanie dochodów osób

niskim stanie dochodów osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Finansowanie turystyki i

Finansowanie turystyki i

rekreacji

rekreacji

Źródła państwowe

Źródła państwowe

Np. Rządowy Program Działań na Rzecz Osób

Np. Rządowy Program Działań na Rzecz Osób

Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem

Niepełnosprawnych i Ich Integracji ze Społeczeństwem

Samorządy

Samorządy

Fundacje

Fundacje

Donacje

Donacje

PFRON

PFRON

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Szczególna rola w realizacji turystyki i rekreacji

niepełnosprawnych przypada organizacjom pozarządowym

background image

Polski Związek Niewidomych

Polski Związek Niewidomych

Działa od 1946, zrzesza 72 tys.

Działa od 1946, zrzesza 72 tys.

niepełnosprawnych narządu wzroku.

niepełnosprawnych narządu wzroku.

Cel: zrzeszanie, reprezentacja interesów

Cel: zrzeszanie, reprezentacja interesów

niewidomych, udzielnie im pomocy

niewidomych, udzielnie im pomocy

Urządza m.in.

Urządza m.in.

Rajdy motorowe, na tandemach, piesze, kajakowe,

Rajdy motorowe, na tandemach, piesze, kajakowe,

wczasy, turnusy rehabilitacyjno-szkoleniowe

wczasy, turnusy rehabilitacyjno-szkoleniowe

Podejmuje działania na rzecz udziału niewidomych w

Podejmuje działania na rzecz udziału niewidomych w

leczenia klimatycznego, szkoleń rehabilitacyjnych

leczenia klimatycznego, szkoleń rehabilitacyjnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Działa od 1991

Działa od 1991

Rozwija i organizuje kulturę fizyczną, sport,

Rozwija i organizuje kulturę fizyczną, sport,

turystykę w środowisku niewidomych i

turystykę w środowisku niewidomych i

słabowidzących

słabowidzących

Organizowane imprezy:

Organizowane imprezy:

Turnieje szachowe

Turnieje szachowe

Czynny wypoczynek

Czynny wypoczynek

Wycieczki

Wycieczki

Spartakiady

Spartakiady

Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i

Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i

Turystyki Niewidomych i Słabowidzących Cross

Turystyki Niewidomych i Słabowidzących Cross

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Polski Związek Głuchych

Polski Związek Głuchych

Działa od 1946

Działa od 1946

Zrzesza 28 tys. członków

Zrzesza 28 tys. członków

Zrzesza i zapewnia pomoc w różnych

Zrzesza i zapewnia pomoc w różnych

dziedzinom żcyai ludziom z wadą słuchu

dziedzinom żcyai ludziom z wadą słuchu

W zakresie turystyki:

W zakresie turystyki:

Turnusy rehabilitacyjne

Turnusy rehabilitacyjne

Imprezy tursytyczne

Imprezy tursytyczne

background image

Polski Związek Sportowy

Polski Związek Sportowy

Głuchych

Głuchych

Działa od 1927

Działa od 1927

Liczy 4 tys. członków

Liczy 4 tys. członków

Zrzesza 46 klubów sportowych

Zrzesza 46 klubów sportowych

Członek Europejskiej Organizacji Sportowej

Członek Europejskiej Organizacji Sportowej

Głuchych i PKOl

Głuchych i PKOl

Upowszechnia kulturę fizyczną osób głuchych

Upowszechnia kulturę fizyczną osób głuchych

Przygotowuje polskie reprezentacje sportowe do

Przygotowuje polskie reprezentacje sportowe do

udziału w zawodach

udziału w zawodach

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych

Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych

START

START

Działa od 1952

Działa od 1952

Wielodyscyplinowy związek sportowy

Wielodyscyplinowy związek sportowy

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Organizowanie zawodów, imprez, szkoleń w

Organizowanie zawodów, imprez, szkoleń w

zakresie sportu, określa i przystosowuje dyscypliny

zakresie sportu, określa i przystosowuje dyscypliny

sportowe dla niepełnosprawnych, szkoli

sportowe dla niepełnosprawnych, szkoli

instruktorów, zatwierdza sportowe rekordy krajowe

instruktorów, zatwierdza sportowe rekordy krajowe

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Polskie Stowarzyszenie Sportowe dl Osób

Polskie Stowarzyszenie Sportowe dl Osób

Upośledzonych Umysłowo „Olimpiady

Upośledzonych Umysłowo „Olimpiady

Specjalne Polska”

Specjalne Polska”

Działa od 1990

Działa od 1990

Zrzesza 11,5 tys. członków

Zrzesza 11,5 tys. członków

Organizuje sport, rekreację i turystykę dla dzieci i

Organizuje sport, rekreację i turystykę dla dzieci i

dorosłych z upośledzeniem umysłowym

dorosłych z upośledzeniem umysłowym

Podejmuje starania o poszanowanie społeczne

Podejmuje starania o poszanowanie społeczne

upośledzonych umysłowo

upośledzonych umysłowo

Organizuje liczne mitingi sportowe

Organizuje liczne mitingi sportowe

Prowadzi całoroczna dzialanośc w zakresie

Prowadzi całoroczna dzialanośc w zakresie

rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych

rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych

umysłowo

umysłowo

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Towarzystwo Walki z

Towarzystwo Walki z

Kalectwem

Kalectwem

Organizacja odpowiedzialna za realizacje

Organizacja odpowiedzialna za realizacje

rehabilitacji socjalnej

rehabilitacji socjalnej

Fachowa pomoc w zakresie sposobów uprawiania

Fachowa pomoc w zakresie sposobów uprawiania

turystyki przez niepełnosprawnych

turystyki przez niepełnosprawnych

Organizuje konferencje naukowe poświęcone

Organizuje konferencje naukowe poświęcone

problemom kultury fizycznej i turystyki osób

problemom kultury fizycznej i turystyki osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Wspólpracuje z innymi oragnizacjami: ZHP, TPD,

Wspólpracuje z innymi oragnizacjami: ZHP, TPD,

PTTK, oświatą, zakładami pracy

PTTK, oświatą, zakładami pracy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci

Działa od 1919

Działa od 1919

Dba o potrzeby i prawa dziecka,

Dba o potrzeby i prawa dziecka,

niesie pomoc dzieciom z biednych

niesie pomoc dzieciom z biednych

rodzin

rodzin

Prowadzi 2 domy wczasowe, ośrodek

Prowadzi 2 domy wczasowe, ośrodek

szkolno-wychowawczy

szkolno-wychowawczy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Stowarzyszenie Pomocy Rehabilitacji i

Stowarzyszenie Pomocy Rehabilitacji i

Turystyki Dzieci i Młodzieży

Turystyki Dzieci i Młodzieży

Niepełnosprawnej PROMOCJA

Niepełnosprawnej PROMOCJA

Działa od 1996 (Warszawa)

Działa od 1996 (Warszawa)

Celem jest udzielnie wszechstronnej pomocy

Celem jest udzielnie wszechstronnej pomocy

niep[ełnosprawnym dziecim, młodzieży oraz ich rodzicom

niep[ełnosprawnym dziecim, młodzieży oraz ich rodzicom

Organizuje Warszawskie Olimpiady Młodzieży

Organizuje Warszawskie Olimpiady Młodzieży

Niepełnosprawnej, turnusy rehabilitacyjne, wycieczki,

Niepełnosprawnej, turnusy rehabilitacyjne, wycieczki,

pielgrzymki, imprezy okolicznościowe

pielgrzymki, imprezy okolicznościowe

Udziela pomocy finansowej na rzecz pozyskania sprzetu

Udziela pomocy finansowej na rzecz pozyskania sprzetu

rehabilitacyjnego

rehabilitacyjnego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Fundacja Wspierania rehabilitacji Osób

Fundacja Wspierania rehabilitacji Osób

Niepełnosprawnych przez Sporty Wodne

Niepełnosprawnych przez Sporty Wodne

HANDI

HANDI

Działa od 1993 (Poznań)

Działa od 1993 (Poznań)

Cel działalności: wspoeranie rehabilitacji

Cel działalności: wspoeranie rehabilitacji

poprzez uczestnictwo w sportach wodnych

poprzez uczestnictwo w sportach wodnych

Propaguje żeglarstwo jako formę rehabilitacji

Propaguje żeglarstwo jako formę rehabilitacji

Udziela pomocy szkołom i sanatoriom dla dzieci

Udziela pomocy szkołom i sanatoriom dla dzieci

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Fundacja Inwalidzi pod Żaglami (Warszawa)

Fundacja Inwalidzi pod Żaglami (Warszawa)

Działa od 1952

Działa od 1952

Zajmuje się udostępnianiem

Zajmuje się udostępnianiem

żeglarstwa turystycznego i

żeglarstwa turystycznego i

innych form wypoczynku

innych form wypoczynku

osobom niepełnosprawnym

osobom niepełnosprawnym

bez względu na charakter

bez względu na charakter

ich niepełnosprawności,

ich niepełnosprawności,

wiek, narodowość

wiek, narodowość

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Polskie Stowarzyszenie Żeglarzy

Polskie Stowarzyszenie Żeglarzy

Niepełnosprawnych (Łódź)

Niepełnosprawnych (Łódź)

Działa od 1994

Działa od 1994

300 członków

300 członków

Cel: zrzeszanie i ochrona interesów żeglarzy

Cel: zrzeszanie i ochrona interesów żeglarzy

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

•Organizuje sprzęt oraz szkolenia dla żeglarzy
niepełnosprawnych

•rejsy śródlądowe i morskie
•uczestniczy w ustalaniu kadry żeglarzy na imprezy
międzynarodowe

•Organizuje obozy rehabilitacyjne

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Stowarzyszenie Rehabilitacji poprzez

Stowarzyszenie Rehabilitacji poprzez

Żeglarstwo NAVIGARE PRO HUMANUM

Żeglarstwo NAVIGARE PRO HUMANUM

Działa od 1996

Działa od 1996

Żeglarstwo morskie jako forma

Żeglarstwo morskie jako forma

rehabilitacji osób głuchych

rehabilitacji osób głuchych

Szkolenia żeglarskie, obozy

Szkolenia żeglarskie, obozy

żeglarskie, rejsy dla dzieci z wadami

żeglarskie, rejsy dla dzieci z wadami

słuchu

słuchu

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wnioski

Wnioski

Dla kształtowania prawidłowych postaw

Dla kształtowania prawidłowych postaw

lepsze są imprezy integracyjne (włączenie

lepsze są imprezy integracyjne (włączenie

niepełnosprawnych do akcji otwartych) niż

niepełnosprawnych do akcji otwartych) niż

specjalne wycieczki dla osób kalekich

specjalne wycieczki dla osób kalekich

Regularne uprawianie turystyki przez

Regularne uprawianie turystyki przez

osoby niepełnosprawne zwiększa

osoby niepełnosprawne zwiększa

umiejętność pokonywania barier

umiejętność pokonywania barier

fizycznych i psychicznych

fizycznych i psychicznych

Najtrudniejsza do pokonania jest bariera

Najtrudniejsza do pokonania jest bariera

braku fachowych kadr dla turystyki osób

braku fachowych kadr dla turystyki osób

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Osoby z uszkodzonym

Osoby z uszkodzonym

słuchem

słuchem

background image

Osoby niesłyszące i osoby z wadami

Osoby niesłyszące i osoby z wadami

słuchu

słuchu

Niesłyszący

Niesłyszący

: człowiek z uszkodzeniem

: człowiek z uszkodzeniem

słuchu w stopniu uniemożliwiającym odbiór

słuchu w stopniu uniemożliwiającym odbiór

mowy wyłącznie drogą słuchu

mowy wyłącznie drogą słuchu

(podstawowy sposób porozumiewania się –

(podstawowy sposób porozumiewania się –

język migowy)

język migowy)

Osoba z wadą słuchu

Osoba z wadą słuchu

: ma trudności ze

: ma trudności ze

rozumieniem mowy, ale w sprzyjających

rozumieniem mowy, ale w sprzyjających

okolicznościach i za pomocą aparatu

okolicznościach i za pomocą aparatu

słuchowego może ją rozumieć

słuchowego może ją rozumieć

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Statut PZG

background image

Język migowy i migany

Język migowy i migany

Język migowy

Język migowy

to język

to język

naturalny korzystający z

naturalny korzystający z

kanału wzrokowego, a nie

kanału wzrokowego, a nie

słuchowego. Języki migowe

słuchowego. Języki migowe

są naturalnie nabywane

są naturalnie nabywane

przez dzieci głuche od

przez dzieci głuche od

głuchych rodziców. Mają

głuchych rodziców. Mają

słonik i gramatykę. Do

słonik i gramatykę. Do

niedawna nie miały wersji

niedawna nie miały wersji

pisanej.

pisanej.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Język migowy i migany

Język migowy i migany

Na komunikat w języku migowym składają się znaki

Na komunikat w języku migowym składają się znaki

manualne, mimiczne oraz ruchy wykonywane głową czy

manualne, mimiczne oraz ruchy wykonywane głową czy

tułowiem.

tułowiem.

Nie istnieje jeden ogólnoświatowy

Nie istnieje jeden ogólnoświatowy

język migowy

język migowy

, ale wiele

, ale wiele

w pełni wykształconych języków, których zasięgi nie zawsze

w pełni wykształconych języków, których zasięgi nie zawsze

pokrywają się z zasięgami języków mówionych. (np. BSL –

pokrywają się z zasięgami języków mówionych. (np. BSL –

brytyjski jest całkowicie odmienny od ASL –

brytyjski jest całkowicie odmienny od ASL –

amerykańskiego)

amerykańskiego)

Odrębną grupę stanowią języki migowe stworzone na

Odrębną grupę stanowią języki migowe stworzone na

użytek określonych grup zawodowych, wojskowy język

użytek określonych grup zawodowych, wojskowy język

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

migowy służy do porozumiewania się w całkowitej ciszy

migowy służy do porozumiewania się w całkowitej ciszy

na szczeblu taktycznym pomiędzy żołnierzami

na szczeblu taktycznym pomiędzy żołnierzami

pozostającymi ze sobą w kontakcie wzrokowym.

pozostającymi ze sobą w kontakcie wzrokowym.

background image

Język migowy i migany

Język migowy i migany

Język migany,

Język migany,

czyli systemn

czyli systemn

językowo-migowy to pojęcie odrębne

językowo-migowy to pojęcie odrębne

od nturalnego narodowego języka

od nturalnego narodowego języka

migowego. Jest on wynikiem

migowego. Jest on wynikiem

przetworzenia naturalnego języka

przetworzenia naturalnego języka

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

mówionego (np. polskiego) z

mówionego (np. polskiego) z

zaadaptowaniem jego gramatyki na

zaadaptowaniem jego gramatyki na

system znaków manualnych

system znaków manualnych

background image

Epidemiologia uszkodzeń

Epidemiologia uszkodzeń

słuchu

słuchu

10% populacji ma problemy ze słuchem

10% populacji ma problemy ze słuchem

1,5 – 2% populacji –

1,5 – 2% populacji –

ma wskazania

ma wskazania

do

do

korzystania z aparatów słuchowych

korzystania z aparatów słuchowych

WHO

WHO

Polska – szacunkowe dane wskazują, ze osób

Polska – szacunkowe dane wskazują, ze osób

z uszkodzeniem słuchu powinno być 600-

z uszkodzeniem słuchu powinno być 600-

800 tys.

800 tys.

97.850 – osoby zagrejestrowane w PZG

97.850 – osoby zagrejestrowane w PZG

Niesłyszący

Niesłyszący

40.293

40.293

Z uszkodzonym słuchem

Z uszkodzonym słuchem

57.557

57.557

PZG (1998)

PZG (1998)

PZG – jedyne źródło danych statystycznych

PZG – jedyne źródło danych statystycznych

obejmuje ok. 10% osób z uszkodzonym

obejmuje ok. 10% osób z uszkodzonym

słuchem

słuchem

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Epidemiologia uszkodzeń

Epidemiologia uszkodzeń

słuchu

słuchu

Przewaga mężczyzn (1,29/1);

Przewaga mężczyzn (1,29/1);

2

2

/

/

3

3

w wieku

w wieku

produkcjyjnym;

produkcjyjnym;

1

1

/

/

3

3

w wieku emerytalnym

w wieku emerytalnym

Mieszkańcy wsi: 42%

Mieszkańcy wsi: 42%

Niski poziom wykształcenia:

Niski poziom wykształcenia:

Bez wykształcenia: 20%

Bez wykształcenia: 20%

Podstawowe: 56%

Podstawowe: 56%

Średnie: 11%

Średnie: 11%

Wyższe: 1%

Wyższe: 1%

Praca zawodowa:

Praca zawodowa:

Rolnicy: 25%

Rolnicy: 25%

Robotnicy niewykwalifikowani: 26%

Robotnicy niewykwalifikowani: 26%

Robotnicy wykwalifikowani: 42%

Robotnicy wykwalifikowani: 42%

Praca umysłowa: 7%

Praca umysłowa: 7%

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Jelnicka T. Turystyka i wypoczynek osób z wadami słuchu. IT, Warszawa, 1986)

background image

Inwalida narządu słuchu

Inwalida narządu słuchu

Uwarunkowania psychofizyczne

Uwarunkowania psychofizyczne

:

:

Spłycony oddech – tor typowy dla osób

Spłycony oddech – tor typowy dla osób

nieposługujących się mową:

nieposługujących się mową:

Mniejsza pojemność życiowa płuc

Mniejsza pojemność życiowa płuc

Gorsza ruchomość klatki piersiowej

Gorsza ruchomość klatki piersiowej

Większe ryzyko schorzeń i niewydolności krążenia i

Większe ryzyko schorzeń i niewydolności krążenia i

układu oddechowego

układu oddechowego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Wady i uszkodzenia upośledzające zmysł równowagi

Wady i uszkodzenia upośledzające zmysł równowagi

Uszkodzenia ucha środkowego – nadwrażliwość na hałas

Uszkodzenia ucha środkowego – nadwrażliwość na hałas

Lęk przestrzeni

Lęk przestrzeni

Osoby głuche większość czasu spędzają w pomieszczeniach

Osoby głuche większość czasu spędzają w pomieszczeniach

zamkniętych

zamkniętych

Świadome unikanie ruchu i podróży

Świadome unikanie ruchu i podróży

Na ogół zły poziom materialny

Na ogół zły poziom materialny

background image

Turystyka głuchych

Turystyka głuchych

Główne przeszkody:

Główne przeszkody:

Trudności finansowe

Trudności finansowe

Brak zainteresowania, tendencja do

Brak zainteresowania, tendencja do

izolacji społecznej

izolacji społecznej

26% - deklaruje niechęć opuszczania

26% - deklaruje niechęć opuszczania

miejsca zamieszkania

miejsca zamieszkania

12% - preferencja wyjazdów z osobami

12% - preferencja wyjazdów z osobami

głuchymi

głuchymi

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka głuchych

Turystyka głuchych

Zorganizowana turystyka głuchych od

Zorganizowana turystyka głuchych od

1954 roku (Przemyśl)

1954 roku (Przemyśl)

Udział w organizacji turystyki:

Udział w organizacji turystyki:

Zakłady pracy (wczasy, turnusy

Zakłady pracy (wczasy, turnusy

rehabilitacyjne) - 46%

rehabilitacyjne) - 46%

Rodzina, znajomi – 22%

Rodzina, znajomi – 22%

PZG – 12%

PZG – 12%

Organizacje kościelne – 10%

Organizacje kościelne – 10%

PTTK, biura podróży, inne organizacje

PTTK, biura podróży, inne organizacje

społeczne – 10%

społeczne – 10%

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Znaczenie ruchu i rekreacji

Znaczenie ruchu i rekreacji

Potrzeba ćwiczeń wyrównawczych,

Potrzeba ćwiczeń wyrównawczych,

np. w formie rytmicznego

np. w formie rytmicznego

nieforsownego ruchu (takiego jak w

nieforsownego ruchu (takiego jak w

turystyce pieszej, rowerowej,

turystyce pieszej, rowerowej,

kajakowej, narciarskiej)

kajakowej, narciarskiej)

Turystyka narciarska i rowerowa mają

Turystyka narciarska i rowerowa mają

dodatkowo elementy treningu

dodatkowo elementy treningu

koordynacyjno-równoważnego

koordynacyjno-równoważnego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Edukacyjna rola turystyki

Edukacyjna rola turystyki

Specyfika rozwoju osób z zaburzeniami

Specyfika rozwoju osób z zaburzeniami

słuchu:

słuchu:

Brak rozwoju mowy

Brak rozwoju mowy

Nie wytwarzają się pojęcia werbalne ani

Nie wytwarzają się pojęcia werbalne ani

myślenie językowe (język migowy na odmienna

myślenie językowe (język migowy na odmienna

strukturę gramatyczną od mówionego)

strukturę gramatyczną od mówionego)

Ograniczenie zdolności percepcyjnej

Ograniczenie zdolności percepcyjnej

Zahamowanie rozwoju umysłowego

Zahamowanie rozwoju umysłowego

Trudność korzystania z przekazu językowego w formie

Trudność korzystania z przekazu językowego w formie

zapisu (książki)

zapisu (książki)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Edukacyjna rola turystyki

Edukacyjna rola turystyki

Rehabilitacja:

Rehabilitacja:

Jednym z podstawowych zadań

Jednym z podstawowych zadań

jest edukacja

jest edukacja

Istotne jest „wielokanałowe”

Istotne jest „wielokanałowe”

przekazywanie wiedzy – metody

przekazywanie wiedzy – metody

poglądowe uzupełnione komenta-

poglądowe uzupełnione komenta-

rzem w języku migowym lub

rzem w języku migowym lub

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Stwierdzono, że większe zainteresowanie głuchych

Stwierdzono, że większe zainteresowanie głuchych

budzą imprezy, które rozpoczynają się od prelekcji,

budzą imprezy, które rozpoczynają się od prelekcji,

filmów, folederów, które wprowadzają w temat

filmów, folederów, które wprowadzają w temat

czytane z ust

czytane z ust

background image

Integrująca rola turystyki

Integrująca rola turystyki

Wyjazdy grupowe:

Wyjazdy grupowe:

Integracja wewnątrz grupy:

Integracja wewnątrz grupy:

Nawiązanie stosunków z innymi

Nawiązanie stosunków z innymi

uczestnikami, przestrzeganie zasad życia w

uczestnikami, przestrzeganie zasad życia w

zbiorowości

zbiorowości

Integracja z otoczeniem ludzi słyszących

Integracja z otoczeniem ludzi słyszących

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Zagadnienia organizacji

Zagadnienia organizacji

turystyki

turystyki

W grupie niesłyszących powinien być

W grupie niesłyszących powinien być

tłumacz języka migowego (1 na 20 osób –

tłumacz języka migowego (1 na 20 osób –

w terenie; 1 na 10 osób w przestrzeni

w terenie; 1 na 10 osób w przestrzeni

zamkniętej)

zamkniętej)

Grupa z uszkodzeniem słuchu –

Grupa z uszkodzeniem słuchu –

maksymalnie 10-20 osób, przewodnik z

maksymalnie 10-20 osób, przewodnik z

dobrą dykcją

dobrą dykcją

Wycieczka powinna być poprzedzona

Wycieczka powinna być poprzedzona

wprowadzeniem

wprowadzeniem

Po wycieczce powinno być zorganizowane

Po wycieczce powinno być zorganizowane

spotkanie utrwalające i rozszerzające

spotkanie utrwalające i rozszerzające

uzyskaną wiedzę

uzyskaną wiedzę

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Formy turystyki

Formy turystyki

niesłyszących

niesłyszących

Wycieczkowa:

Wycieczkowa:

Piesza nizinna

Piesza nizinna

Górska

Górska

Rowerowa

Rowerowa

Żeglarska

Żeglarska

Kajakowa

Kajakowa

Motorowa

Motorowa

Pobytowa

Pobytowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

słuchu

słuchu

Osoby z uszkodzeniem narządu słuchu mogą

Osoby z uszkodzeniem narządu słuchu mogą

uprawiać praktycznie wszystkie dyscypliny

uprawiać praktycznie wszystkie dyscypliny

sportowe wg przepisów dla osób

sportowe wg przepisów dla osób

pełnosprawnych, z tym tylko, że zmienić

pełnosprawnych, z tym tylko, że zmienić

należy sędziowską sygnalizację z dźwiękowej

należy sędziowską sygnalizację z dźwiękowej

na wizualną.

na wizualną.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

W Polsce najpopularniejsze są takie dyscypliny

W Polsce najpopularniejsze są takie dyscypliny

jak:

jak:

koszykówka, piłka siatkowa, piłka nożna,

koszykówka, piłka siatkowa, piłka nożna,

lekka atletyka, pływanie, tenis stołowy,

lekka atletyka, pływanie, tenis stołowy,

strzelectwo, narciarstwo, bilard

strzelectwo, narciarstwo, bilard

oraz

oraz

szachy

szachy

background image

Osoby z uszkodzonym

Osoby z uszkodzonym

wzrokiem

wzrokiem

background image

Społeczne postrzegane

Społeczne postrzegane

niewidomych

niewidomych

Niepokój i lęk związany z obecnością osób

Niepokój i lęk związany z obecnością osób

niewidomych

niewidomych

Ślepota postrzegana jest zazwyczaj jako

Ślepota postrzegana jest zazwyczaj jako

bardzo głęboka i szczególnie uciążliwa

bardzo głęboka i szczególnie uciążliwa

forma niepełnosprawności

forma niepełnosprawności

W wyniku dużej możliwości kompensacji ze

W wyniku dużej możliwości kompensacji ze

strony innych narządów zmysłów stopień

strony innych narządów zmysłów stopień

upośledzenia społecznego osób

upośledzenia społecznego osób

niewidomych jest znikomy w stosunku np.

niewidomych jest znikomy w stosunku np.

do głuchych

do głuchych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Niewidomi i turystyka

Niewidomi i turystyka

Brak wzroku:

Brak wzroku:

Brak wrażliwości na bodźce wzrokowe

Brak wrażliwości na bodźce wzrokowe

związane np. z atrakcyjnością

związane np. z atrakcyjnością

odwiedzanych miejsc

odwiedzanych miejsc

Ograniczenie tempa i swobody

Ograniczenie tempa i swobody

poruszania się

poruszania się

Trudność opanowania zdolności do

Trudność opanowania zdolności do

poruszania się w nieznanym terenie

poruszania się w nieznanym terenie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Niewidomi i turystyka

Niewidomi i turystyka

Turystyka na ogół nie jest postrzegana

Turystyka na ogół nie jest postrzegana

przez niewidomych jako atrakcyjna forma

przez niewidomych jako atrakcyjna forma

rehabilitacji i rekreacji

rehabilitacji i rekreacji

Ze względu na problemy finansowe

Ze względu na problemy finansowe

(mniejsze dotacje) nie jest ona w naszym

(mniejsze dotacje) nie jest ona w naszym

kraju popularna

kraju popularna

Obserwuje się wzrost zainteresowania

Obserwuje się wzrost zainteresowania

turystycznymi imprezami grupowymi

turystycznymi imprezami grupowymi

takimi jak zloty, zjazdy

takimi jak zloty, zjazdy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Formy turystyki niewidomych

Formy turystyki niewidomych

Turystyka piesza nizinna

Turystyka piesza nizinna

:

:

trudności ze swobodnym przemieszczaniem

trudności ze swobodnym przemieszczaniem

się mogą być zredukowane przez grupowy

się mogą być zredukowane przez grupowy

charakter turystyki

charakter turystyki

Turystyka górska

Turystyka górska

Turystyka kajakowa

Turystyka kajakowa

Kolarstwo tandemowe

Kolarstwo tandemowe

Turystyka narciarska

Turystyka narciarska

Turystyka pobytowa

Turystyka pobytowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Elitarne ze względu

na duży stopień

trudności

background image

Rola przewodnika

Rola przewodnika

Wysokie kwalifikacje, poziom kultury

Wysokie kwalifikacje, poziom kultury

osobistej

osobistej

Trening (np. przewodnika narciarskiego)

Trening (np. przewodnika narciarskiego)

często prowadzony jest w taki sposób, że

często prowadzony jest w taki sposób, że

kandydat na przewodnika musi sam, bez

kandydat na przewodnika musi sam, bez

kontroli wzroku nauczyć się pokonywać

kontroli wzroku nauczyć się pokonywać

przeszkody na trasie aby poznać w czym

przeszkody na trasie aby poznać w czym

będzie pomagał podopiecznemu

będzie pomagał podopiecznemu

Zamiast „

Zamiast „

prowadzić po szlaku

prowadzić po szlaku

” powinien

” powinien

razem wędrować

razem wędrować

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Walor poznawczy

Walor poznawczy

Niewidomi to wdzięczni słuchacze

Niewidomi to wdzięczni słuchacze

Opowiadając o mijanych atrakcjach lub obiektach

Opowiadając o mijanych atrakcjach lub obiektach

przewodnik nie powinien unikać zwrotów „

przewodnik nie powinien unikać zwrotów „

zobaczcie

zobaczcie

”,

”,

proszę spojrzeć

proszę spojrzeć

”.

”.

Warto dbać wprowadzić duzo pojęc orientujących „

Warto dbać wprowadzić duzo pojęc orientujących „

z lewej”,

z lewej”,

„z prawej”, „tam, skąd grzeje słońce”, „z północy

„z prawej”, „tam, skąd grzeje słońce”, „z północy

”, „

”, „

z

z

zachodu

zachodu

Niewidomy powinien być zwrócony twarzą do opisywanego

Niewidomy powinien być zwrócony twarzą do opisywanego

obiektu

obiektu

Należy zwrócić uwagę na opisy ciekawych zwyczajów,

Należy zwrócić uwagę na opisy ciekawych zwyczajów,

wydarzeń

wydarzeń

W Polsce jest wciąż bardzo niewiele wydawnictw

W Polsce jest wciąż bardzo niewiele wydawnictw

turystycznych w formie dźwiękowej lub w alfabecie Braila

turystycznych w formie dźwiękowej lub w alfabecie Braila

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

LEKKA ATLETYKA:

LEKKA ATLETYKA:

Najpopularniejsza dyscyplina

Najpopularniejsza dyscyplina

uprawiana przez osoby z uszkodzeniem narządu wzroku.

uprawiana przez osoby z uszkodzeniem narządu wzroku.

W zawodach lekkoatletycznych biorą udział zawodnicy

W zawodach lekkoatletycznych biorą udział zawodnicy

niewidomi i słabo widzący. W zależności od stopnia

niewidomi i słabo widzący. W zależności od stopnia

uszkodzenia wzroku mogą startować w różnych

uszkodzenia wzroku mogą startować w różnych

konkurencjach z wyjątkiem biegów przez płotki i z

konkurencjach z wyjątkiem biegów przez płotki i z

przeszkodami, skoku o tyczce, rzutu młotem. Niewidomi

przeszkodami, skoku o tyczce, rzutu młotem. Niewidomi

biorą udział w zawodach w okularach zasłaniających

biorą udział w zawodach w okularach zasłaniających

(nieprzezroczystych) oczy oraz korzystają z pomocy

(nieprzezroczystych) oczy oraz korzystają z pomocy

przewodnika

przewodnika

, których zadaniem jest prowadzenie i

, których zadaniem jest prowadzenie i

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

orientowanie zawodnika.

orientowanie zawodnika.

W trakcie zawodów powinna

W trakcie zawodów powinna

być zachowana cisza

być zachowana cisza

ponieważ zbytni hałas może

ponieważ zbytni hałas może

dezorientować zawodników, utrudniać kontakt z

dezorientować zawodników, utrudniać kontakt z

przewodnikiem i przeszkadzać im w ten sposób oddanie

przewodnikiem i przeszkadzać im w ten sposób oddanie

skoku czy rzutu na miarę ich możliwości.

skoku czy rzutu na miarę ich możliwości.

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

PŁYWANIE:

PŁYWANIE:

Oczywiste są zdrowotne, rehabilitacyjne, czy

Oczywiste są zdrowotne, rehabilitacyjne, czy

wreszcie utylitarne walory pływania. Dlatego jest to

wreszcie utylitarne walory pływania. Dlatego jest to

dyscyplina bardzo popularna i zalecana dla osób

dyscyplina bardzo popularna i zalecana dla osób

niepełnosprawnych.

niepełnosprawnych.

W przypadku osób z uszkodzeniem narządu wzroku

W przypadku osób z uszkodzeniem narządu wzroku

zawodnicy, podobnie jak w innych dyscyplinach

zawodnicy, podobnie jak w innych dyscyplinach

sportowych podzieleni są na trzy klasy:

sportowych podzieleni są na trzy klasy:

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

B1

B1

- Całkowicie niewidomi oraz z poczuciem światła, ale

- Całkowicie niewidomi oraz z poczuciem światła, ale

bez zdolności rozpoznawania przedmiotów lub ich

bez zdolności rozpoznawania przedmiotów lub ich

zarysów bez względu na kierunek i odległość.

zarysów bez względu na kierunek i odległość.

B2

B2

- Ze zdolnością rozpoznawania przedmiotów lub ich

- Ze zdolnością rozpoznawania przedmiotów lub ich

zarysów, ostrość wzroku 2/60 wg skali Snellena i/lub

zarysów, ostrość wzroku 2/60 wg skali Snellena i/lub

ograniczenie pola widzenia w zakresie 5o.

ograniczenie pola widzenia w zakresie 5o.

B3

B3

- Ze wzrokiem o ostrości od ponad 2/60 do 6/60 i/lub

- Ze wzrokiem o ostrości od ponad 2/60 do 6/60 i/lub

ograniczeniem pola widzenia od 6o do 20

ograniczeniem pola widzenia od 6o do 20

o

o

.

.

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

GOAL BALL

GOAL BALL

jest grą zespołową uprawianą wyłącznie

jest grą zespołową uprawianą wyłącznie

przez osoby z uszkodzeniem narządu wzroku -

przez osoby z uszkodzeniem narządu wzroku -

niewidomych i słabo widzących. Zarówno jedni jak i

niewidomych i słabo widzących. Zarówno jedni jak i

drudzy grają w nieprzeźroczystych goglach, słabo

drudzy grają w nieprzeźroczystych goglach, słabo

widzący nie mogą więc korzystać z resztek wzroku. Gra

widzący nie mogą więc korzystać z resztek wzroku. Gra

toczy się w czasie 2x10 min. na boisku o wymiarach 9 m

toczy się w czasie 2x10 min. na boisku o wymiarach 9 m

x18 m, na którym wszystkie linie są wypukłe (aby były

x18 m, na którym wszystkie linie są wypukłe (aby były

wyczuwalne przez zawodników). Na całej długości linii

wyczuwalne przez zawodników). Na całej długości linii

końcowej (9 m) znajduje się bramka o wysokości 1,3 m.

końcowej (9 m) znajduje się bramka o wysokości 1,3 m.

Gra się piłką "dźwiękową" (w środku są dzwoneczki, a

Gra się piłką "dźwiękową" (w środku są dzwoneczki, a

dźwięk wydobywa się podczas toczenia przez specjalne

dźwięk wydobywa się podczas toczenia przez specjalne

otwory w piłce) o wadze 1,25 kg. Piłka nie może lecieć w

otwory w piłce) o wadze 1,25 kg. Piłka nie może lecieć w

powietrzu ani też skakać - musi się toczyć.

powietrzu ani też skakać - musi się toczyć.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

JUDO:

JUDO:

Zasady walki i zdobywania

Zasady walki i zdobywania

punktów są takie same jak u osób

punktów są takie same jak u osób

pełnosprawnych. Najważniejszą różnicą

pełnosprawnych. Najważniejszą różnicą

jest zachowanie kontaktu dotykowego

jest zachowanie kontaktu dotykowego

zawodników przed rozpoczęciem walki.

zawodników przed rozpoczęciem walki.

Do orientacji w przestrzeni zawodnicy

Do orientacji w przestrzeni zawodnicy

wykorzystują m. in. wyczuwalne

wykorzystują m. in. wyczuwalne

dotykiem różnice w strukturze

dotykiem różnice w strukturze

zewnętrznego pasa maty.

zewnętrznego pasa maty.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

KOLARSTWO:

KOLARSTWO:

Wyścigi kolarskie szosowe i

Wyścigi kolarskie szosowe i

torowe dla osób niewidomych i słabo

torowe dla osób niewidomych i słabo

widzących

widzących

odbywają się z wykorzystaniem

odbywają się z wykorzystaniem

tandemów. Przewodnikiem (siedzącym z

tandemów. Przewodnikiem (siedzącym z

przodu) może być były zawodnik lub amator.

przodu) może być były zawodnik lub amator.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

PIŁKA NOŻNA:

PIŁKA NOŻNA:

Piłka nożna dla osób niewidomych i

Piłka nożna dla osób niewidomych i

słabo widzących jest rozgrywana piłką dźwiękową przez

słabo widzących jest rozgrywana piłką dźwiękową przez

dwie drużyny 5-osobowe, na boisku o wymiarach: 38-42

dwie drużyny 5-osobowe, na boisku o wymiarach: 38-42

m długości, 18-22 m szerokości. Boisko otoczone

m długości, 18-22 m szerokości. Boisko otoczone

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

jest miękkimi bandami (ścianką). Szerokość bramki

jest miękkimi bandami (ścianką). Szerokość bramki

wynosi 3 m. Wszyscy zawodnicy z wyjątkiem

wynosi 3 m. Wszyscy zawodnicy z wyjątkiem

bramkarza mają w czasie gry założone

bramkarza mają w czasie gry założone

nieprzezroczyste gogle. Czas gry wynosi 2 x 25 min.

nieprzezroczyste gogle. Czas gry wynosi 2 x 25 min.

background image

Sport inwalidów narządu

Sport inwalidów narządu

wzroku

wzroku

NARCIARSTWO:

NARCIARSTWO:

Osoby z uszkodzeniem narządu wzroku

Osoby z uszkodzeniem narządu wzroku

spośród zimowych dyscyplin sportowych uprawiają

spośród zimowych dyscyplin sportowych uprawiają

narciarstwo zjazdowe i biegowe oraz biatlon. We

narciarstwo zjazdowe i biegowe oraz biatlon. We

wszystkich uprawianych przez nich konkurencjach,

wszystkich uprawianych przez nich konkurencjach,

zarówno niewidomi jak i słabo widzący zawodnicy, mogą

zarówno niewidomi jak i słabo widzący zawodnicy, mogą

korzystać z pomocy przewodnika. W biatlonie oprócz biegu

korzystać z pomocy przewodnika. W biatlonie oprócz biegu

na nartach jest również

na nartach jest również

strzelanie.

strzelanie.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Niewidomi strzelają z karabinków z celownikiem, który

Niewidomi strzelają z karabinków z celownikiem, który

dźwiękowo informuje o zbliżaniu lub oddalaniu się od

dźwiękowo informuje o zbliżaniu lub oddalaniu się od

celu w trakcie celowania. Wykorzystywane jest również

celu w trakcie celowania. Wykorzystywane jest również

specjalne urządzenie, które (trochę jak w grze wideo)

specjalne urządzenie, które (trochę jak w grze wideo)

wysokością dźwięku informuje o odległości miejsca, w

wysokością dźwięku informuje o odległości miejsca, w

które wycelowany jest karabinek od środka tarczy.

które wycelowany jest karabinek od środka tarczy.

background image

Turystyka i rekreacja osób

Turystyka i rekreacja osób

upośledzonych umysłowo

upośledzonych umysłowo

background image

Epidemiologia niepełnosprawności

Epidemiologia niepełnosprawności

umysłowej

umysłowej

Upośledzenie: 2-5% populacji

Upośledzenie: 2-5% populacji

Osoba upośledzona umysłowo:

Osoba upośledzona umysłowo:

Upośledzone możliwości adaptacji społecznej w

Upośledzone możliwości adaptacji społecznej w

wyniku ograniczeń intelektualnych

wyniku ograniczeń intelektualnych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zazwyczaj upośledzenie w stopniu lekkim w Polsce zaliczane

Zazwyczaj upośledzenie w stopniu lekkim w Polsce zaliczane

jest do normy i nie powoduje znacznych problemów

jest do normy i nie powoduje znacznych problemów

adaptacyjnych

adaptacyjnych

Dotyczy: rozwoju

Dotyczy: rozwoju

mowy, emocji, intelektu

mowy, emocji, intelektu

Upośledzenie fizyczne (wady wrodzone, wady

Upośledzenie fizyczne (wady wrodzone, wady

postawy) -

postawy) -

częstość proporcjonalna do stopnia

częstość proporcjonalna do stopnia

zaburzeń umysłowych

zaburzeń umysłowych

background image

Epidemiologia niepełnosprawności

Epidemiologia niepełnosprawności

umysłowej

umysłowej

Upośledzenie:

Upośledzenie:

W stopniu lekkim

W stopniu lekkim

(IQ 69-55)

(IQ 69-55)

: 89%

: 89%

Nie wymagają specjalnej edukacji

Nie wymagają specjalnej edukacji

Samodzielni, zdolni do zarobkowania

Samodzielni, zdolni do zarobkowania

W stopniu umiarkowanym

W stopniu umiarkowanym

(IQ 54-40)

(IQ 54-40)

: 6%; w

: 6%; w

stopniu znacznym

stopniu znacznym

(IQ 39-25)

(IQ 39-25)

: 3,5%

: 3,5%

Szkoły życia: pisanie i czytanie prostych wyrazów,

Szkoły życia: pisanie i czytanie prostych wyrazów,

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

liczenie do 100, rozpoznawanie godzin na zegarze i

liczenie do 100, rozpoznawanie godzin na zegarze i

wartości pieniędzy

wartości pieniędzy

Praca jedynie pod nadzorem (spółdzielnie inwalidzkie)

Praca jedynie pod nadzorem (spółdzielnie inwalidzkie)

Głębokie upośledzenie: 1,5%

Głębokie upośledzenie: 1,5%

background image

Epidemiologia niepełnosprawności

Epidemiologia niepełnosprawności

umysłowej

umysłowej

Typy zachowań:

Typy zachowań:

Apatyczny

Apatyczny

: zwolnione tempo reakcji

: zwolnione tempo reakcji

na bodźce, ospałość, obojętność

na bodźce, ospałość, obojętność

Eteryczny

Eteryczny

: nadpobudliwość,

: nadpobudliwość,

zmienność nastrojów, brak zdolności

zmienność nastrojów, brak zdolności

do koncentracji, szybkie zniechęcanie

do koncentracji, szybkie zniechęcanie

się do działania

się do działania

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Główne deficyty

Główne deficyty

Lekki stopień upośledzenia:

Lekki stopień upośledzenia:

Deficyty

Deficyty

spostrzegania, kojarzenia, pamięci,

spostrzegania, kojarzenia, pamięci,

uwagi, orientacji czasowej i przestrzennej,

uwagi, orientacji czasowej i przestrzennej,

wyobraźni, myślenie abstrakcyjnego

wyobraźni, myślenie abstrakcyjnego

Działania stereotypowe, bez inwencji własnej

Działania stereotypowe, bez inwencji własnej

Obniżona odporność organzimu, zwiększona

Obniżona odporność organzimu, zwiększona

męczliwość

męczliwość

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Może być dobra pamięć mechaniczna i duża

Może być dobra pamięć mechaniczna i duża

zaradność praktyczna w zakresie czynności

zaradność praktyczna w zakresie czynności

codziennych

codziennych

background image

Główne deficyty

Główne deficyty

Umiarkowany i znaczny stopień

Umiarkowany i znaczny stopień

upośledzenia:

upośledzenia:

Brak rozumienia pojęć abstrakcyjnych

Brak rozumienia pojęć abstrakcyjnych

Niedokształcenie mowy, ubogie słownictwo

Niedokształcenie mowy, ubogie słownictwo

Zachowanie sterowane popędami

Zachowanie sterowane popędami

Łatwe uleganie sugestiom i wpływom

Łatwe uleganie sugestiom i wpływom

Ograniczona zdolność uczenia

Ograniczona zdolność uczenia

Zachowana zdolność samoobsługi

Zachowana zdolność samoobsługi

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Główne deficyty

Główne deficyty

Głęboki stopień upośledzenia:

Głęboki stopień upośledzenia:

Ograniczne zdolności wykształcenia

Ograniczne zdolności wykształcenia

odruchów warunkowych

odruchów warunkowych

Niewielka bądź nieistniejąca zdolność

Niewielka bądź nieistniejąca zdolność

uczenia się

uczenia się

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Mowa elementarna lub jej brak

Mowa elementarna lub jej brak

Niekiedy brak ruchów lokomocyjnych

Niekiedy brak ruchów lokomocyjnych

Niezdolność do samoobsługi

Niezdolność do samoobsługi

background image

Integracja niepełnosprawnych

Integracja niepełnosprawnych

umysłowo

umysłowo

Idea współdziałania i wzajemnej tolerancji,

Idea współdziałania i wzajemnej tolerancji,

służy zrozumieniu potrzeb i akceptacji osób

służy zrozumieniu potrzeb i akceptacji osób

niepełnosprawnych umysłowo w

niepełnosprawnych umysłowo w

społeczeństwie

społeczeństwie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Przeszkodą są postawy społeczne dążące

Przeszkodą są postawy społeczne dążące

do izolacji osób niepełnosprawnych

do izolacji osób niepełnosprawnych

przyczyniając się do powstawania u osób

przyczyniając się do powstawania u osób

upośledzonych

upośledzonych

wtórnej niepełnosprawności

wtórnej niepełnosprawności

background image

Rewalidacja

Rewalidacja

Przywracanie sprawności umysłowej, fizycznej,

Przywracanie sprawności umysłowej, fizycznej,

psychicznej i społecznej

psychicznej i społecznej

Zabiegi pedagogiczno-terapeutyczne

Zabiegi pedagogiczno-terapeutyczne

przygotowujące osoby upośledzone do życia i

przygotowujące osoby upośledzone do życia i

pracy

pracy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Turystyka jest formą rewalidacji

Turystyka jest formą rewalidacji

o potencjalnie

o potencjalnie

silnym oddziaływaniu

silnym oddziaływaniu

background image

Turystyka w rehabilitacji

Turystyka w rehabilitacji

Rozbudzenie potrzeby działania

Rozbudzenie potrzeby działania

Przezwyciężenie niewiary we własne siły

Przezwyciężenie niewiary we własne siły

Zapobieganie apatii i zniechęceniu

Zapobieganie apatii i zniechęceniu

Zaspokojenie nadpobudliwości ruchowej

Zaspokojenie nadpobudliwości ruchowej

Zaspokojenie potrzeb poznawczych i

Zaspokojenie potrzeb poznawczych i

wrażeniowych

wrażeniowych

Redukcja lęku i agresji

Redukcja lęku i agresji

Kształtowanie pozytywnych postaw społecznych

Kształtowanie pozytywnych postaw społecznych

Kształtowanie pozytywnego wizerunku osoby

Kształtowanie pozytywnego wizerunku osoby

niepełnosprawnej

niepełnosprawnej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Przeszkody

Przeszkody

Społeczne:

Społeczne:

Brak akceptujących postaw

Brak akceptujących postaw

Niewielu kwalifikowanych przewodników

Niewielu kwalifikowanych przewodników

Wynikające z niepełnosprawności

Wynikające z niepełnosprawności

:

:

Brak zrozumienie potrzeby czynnego wypoczynku,

Brak zrozumienie potrzeby czynnego wypoczynku,

tendencja do unikania wysiłku (brak nawyku)

tendencja do unikania wysiłku (brak nawyku)

Zahamowania widoczne przy kontakcie z nowym

Zahamowania widoczne przy kontakcie z nowym

środowiskiem

środowiskiem

Gorsza orientacja w czasie i przestrzeni

Gorsza orientacja w czasie i przestrzeni

Gorsza umiejętność radzenia sobie w trudnych

Gorsza umiejętność radzenia sobie w trudnych

sytuacjach

sytuacjach

Utrudnienie przyswajania informacji

Utrudnienie przyswajania informacji

Ekonomiczne:

Ekonomiczne:

niski status materialny

niski status materialny

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Preferowane formy rekreacji

Preferowane formy rekreacji

Zbiorowe wczasy, kolonie, obozy

Zbiorowe wczasy, kolonie, obozy

Zabawy towarzyskie

Zabawy towarzyskie

Turystyka edukacyjno-wychowawcza:

Turystyka edukacyjno-wychowawcza:

Wycieczki przemiotowe

Wycieczki przemiotowe

Wycieczki krajoznawcze

Wycieczki krajoznawcze

Biwaki

Biwaki

Zielone szkoły

Zielone szkoły

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wycieczki przedmiotowe

Wycieczki przedmiotowe

Stała forma działalności dydaktyczno-

Stała forma działalności dydaktyczno-

wychowawczej w szkołach specjalnych: kształcenie

wychowawczej w szkołach specjalnych: kształcenie

zintegrowane, bloki programowe

zintegrowane, bloki programowe

nauka wiedzy o środowisku społeczno-przyrodnicznym

nauka wiedzy o środowisku społeczno-przyrodnicznym

język polski

język polski

Historia, geografia

Historia, geografia

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Cele:

Cele:

Ukierunkowana edukacja

Ukierunkowana edukacja

Funkcja integracyjna wewnątrz grupy i integracja ze

Funkcja integracyjna wewnątrz grupy i integracja ze

społecznością osób sprawnych

społecznością osób sprawnych

Wyrabianie spostrzegawczości i orientacji w terenie

Wyrabianie spostrzegawczości i orientacji w terenie

background image

Obozy dla młodzieży upośledzonej umysłowo

Obozy dla młodzieży upośledzonej umysłowo

Przygotowanie:

Przygotowanie:

Perspektywa dłuższego pobytu w nieznanym

Perspektywa dłuższego pobytu w nieznanym

terenie mobilizuje do pracy nad sobą

terenie mobilizuje do pracy nad sobą

Konkursy sprawnościowe

Konkursy sprawnościowe

Realizacja obozu:

Realizacja obozu:

Zrównoważenie programu: elementy edukacji i

Zrównoważenie programu: elementy edukacji i

czynnej rekreacji

czynnej rekreacji

Kontakt z młodzieżą sprawną – uczy

Kontakt z młodzieżą sprawną – uczy

samodzielności

samodzielności

Zdobywanie odznak turystycznych

Zdobywanie odznak turystycznych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Cele rekreacji edukacyjnej dzieci

Cele rekreacji edukacyjnej dzieci

Rozwój fizyczny

Rozwój fizyczny

Elementy ćwiczeń korekcyjnych

Elementy ćwiczeń korekcyjnych

Stymulacja rozwoju emocjonalnego:

Stymulacja rozwoju emocjonalnego:

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

„Ruch rozwijający” Veronica Sherborne, 1987

Pomoc w nawiązywaniu więzi z dorosłymi i rówieśnikami

Pomoc w nawiązywaniu więzi z dorosłymi i rówieśnikami

Nauka ekspresji mowy i gestu

Nauka ekspresji mowy i gestu

Rozwijanie świadomości własnego ciała

Rozwijanie świadomości własnego ciała

Rozwinięcie poczucia odpowiedzialności

Rozwinięcie poczucia odpowiedzialności

Rozwijanie zdolności koncentracji

Rozwijanie zdolności koncentracji

background image

Sport osób niepełnosprawnych

Sport osób niepełnosprawnych

umysłowo

umysłowo

Sport cieszy się olbrzymią popularnością wśród osób z

Sport cieszy się olbrzymią popularnością wśród osób z

upośledzeniem umysłowym.

upośledzeniem umysłowym.

W życiu osób niepełnosprawnych intelektualnie (zwłaszcza

W życiu osób niepełnosprawnych intelektualnie (zwłaszcza

w przypadku osób głębiej upośledzonych umysłowo) sport

w przypadku osób głębiej upośledzonych umysłowo) sport

nie powinien być ograniczony tylko do rywalizacji i

nie powinien być ograniczony tylko do rywalizacji i

okazjonalnego udziału w imprezach sportowych. Największą

okazjonalnego udziału w imprezach sportowych. Największą

korzyścią jest codzienny wysiłek, ćwiczenia, gry i zabawy

korzyścią jest codzienny wysiłek, ćwiczenia, gry i zabawy

sportowe, które wpływają na ich sprawność i wydolność

sportowe, które wpływają na ich sprawność i wydolność

fizyczną, a także uczą dyscypliny, umożliwiają przeżycie

fizyczną, a także uczą dyscypliny, umożliwiają przeżycie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

radości z postępów i sukcesów oraz pozbycie się lęków,

radości z postępów i sukcesów oraz pozbycie się lęków,

poprawiają komunikatywność i chęć współpracy z innymi

poprawiają komunikatywność i chęć współpracy z innymi

osobami

osobami

background image

Sport osób niepełnosprawnych

Sport osób niepełnosprawnych

umysłowo

umysłowo

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną w

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną w

stopniu lekkim uprawiają wiele dyscyplin

stopniu lekkim uprawiają wiele dyscyplin

sportowych i biorą udział w zawodach wg

sportowych i biorą udział w zawodach wg

przepisów sportowych dla osób pełnosprawnych.

przepisów sportowych dla osób pełnosprawnych.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Osoby głębiej upośledzone, które często nie są w

Osoby głębiej upośledzone, które często nie są w

stanie do końca zrozumieć skomplikowanych

stanie do końca zrozumieć skomplikowanych

przepisów rywalizacji sportowej, systemów

przepisów rywalizacji sportowej, systemów

rozgrywek, itd., mogą brać udział w zawodach w

rozgrywek, itd., mogą brać udział w zawodach w

licznych dyscyplinach sportowych, których przepisy

licznych dyscyplinach sportowych, których przepisy

są tylko nieznacznie uproszczone

są tylko nieznacznie uproszczone

background image

Sport osób niepełnosprawnych

Sport osób niepełnosprawnych

umysłowo

umysłowo

Pływanie

Pływanie

Koszykówka

Koszykówka

Kolarstwo

Kolarstwo

Tenis stołowy

Tenis stołowy

Badminton

Badminton

Narciarstwo biegowe

Narciarstwo biegowe

Hokej halowy

Hokej halowy

Jazda konna

Jazda konna

Trójbój siłowy

Trójbój siłowy

Bowling

Bowling

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

(MATP)

(MATP)

Trening aktywności motorycznej jest programem

Trening aktywności motorycznej jest programem

rehabilitacyjnym Olimpiad Specjalnych

rehabilitacyjnym Olimpiad Specjalnych

opracowanym dla osób z niepełnosprawnością

opracowanym dla osób z niepełnosprawnością

umysłową głębokiego stopnia (lub współistniejącą

umysłową głębokiego stopnia (lub współistniejącą

z poważnymi dysfunkcjami narządu ruchu)

z poważnymi dysfunkcjami narządu ruchu)

nie mogą uczestniczyć w innych dyscyplinach

nie mogą uczestniczyć w innych dyscyplinach

sportowych. W Treningu Aktywności Motorycznej

sportowych. W Treningu Aktywności Motorycznej

najważniejszy jest udział i indywidualne

najważniejszy jest udział i indywidualne

osiągnięcia uczestników.

osiągnięcia uczestników.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

(MATP)

(MATP)

Program zajęć ruchowych nauczający

Program zajęć ruchowych nauczający

takich form, które będą przydatne w

takich form, które będą przydatne w

życiu codziennym

życiu codziennym

Nie ma współzawodnictwa – charakter

Nie ma współzawodnictwa – charakter

rekreacyjny

rekreacyjny

Zmodyfikowane formy wyścigów lub

Zmodyfikowane formy wyścigów lub

sztafet nie mają na celu wyłonienia

sztafet nie mają na celu wyłonienia

zwycięzcy

zwycięzcy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

(MATP)

(MATP)

Dzień Treningowy

Dzień Treningowy

:

:

Możliwość zaprezentowania

Możliwość zaprezentowania

umiejętności

umiejętności

Ceremoniał olimpijski: defilada,

Ceremoniał olimpijski: defilada,

przysięga, zapalenie znicza, wciąganie

przysięga, zapalenie znicza, wciąganie

flagi na maszt, hymn...

flagi na maszt, hymn...

Nie ma dekoracji medalami

Nie ma dekoracji medalami

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

(MATP)

(MATP)

Przykłady konkurencji:

Przykłady konkurencji:

Pokonywanie nierównego podłoża, przeskoki

Pokonywanie nierównego podłoża, przeskoki

przez obręcze

przez obręcze

Zbieranie rozrzuconych przedmiotów, rzuty i

Zbieranie rozrzuconych przedmiotów, rzuty i

chwyty piłki

chwyty piłki

Pokonywanie dystansu w linii prostej i slalomem

Pokonywanie dystansu w linii prostej i slalomem

Podbijanie balona głową

Podbijanie balona głową

Umiejętność poruszania się w wodzie

Umiejętność poruszania się w wodzie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Trening aktywności motorycznej

Trening aktywności motorycznej

(MATP)

(MATP)

I – czynność może być wykonywana przy

I – czynność może być wykonywana przy

pomocy instruktora

pomocy instruktora

II – dopuszczalna jest tylko słowana pomoc

II – dopuszczalna jest tylko słowana pomoc

instrutora

instrutora

III – czynność wykonywana bez pomocy

III – czynność wykonywana bez pomocy

Poziomy sprawnościowe

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Sporty zunifikowane

Sporty zunifikowane

Sporty zunifikowane są to dyscypliny i

Sporty zunifikowane są to dyscypliny i

konkurencje, w których jedną drużynę wspólnie

konkurencje, w których jedną drużynę wspólnie

tworzą zawodnicy z upośledzeniem umysłowym

tworzą zawodnicy z upośledzeniem umysłowym

oraz zawodnicy pełnosprawni intelektualnie

oraz zawodnicy pełnosprawni intelektualnie

.

.

Na zawodach rywalizują oni z innymi drużynami

Na zawodach rywalizują oni z innymi drużynami

zunifikowanymi.

zunifikowanymi.

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Rekreacja ruchowa u osób z

Rekreacja ruchowa u osób z

cukrzycą

cukrzycą

background image

Cukrzyca

Cukrzyca

Hiperglikemia (podwyższony poziom

Hiperglikemia (podwyższony poziom

glukozy we krwi) w wyniku braku

glukozy we krwi) w wyniku braku

prawidłowego działania insuliny na

prawidłowego działania insuliny na

tkanki

tkanki

Niedobór insuliny

Niedobór insuliny

Obniżona wrażliwość tkanek na

Obniżona wrażliwość tkanek na

insulinę

insulinę

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Cukrzyca

Cukrzyca

Cukrzyca typu I

Cukrzyca typu I

Insulinozależna

Insulinozależna

Początek zwykle po niżej 25 roku życia

Początek zwykle po niżej 25 roku życia

Występuje zwykle u ludzi szczupłych

Występuje zwykle u ludzi szczupłych

Proponowane podłoże genetyczne,

Proponowane podłoże genetyczne,

autoimmunologiczne

autoimmunologiczne

Nie występuje produkcja insuliny

Nie występuje produkcja insuliny

Tendencja do kwasicy ketonowej

Tendencja do kwasicy ketonowej

Epidemiologia:

Epidemiologia:

Częstość 0,2-0,5% populacji.

Częstość 0,2-0,5% populacji.

Zbliżona częstość u kobiet i mężczyzn

Zbliżona częstość u kobiet i mężczyzn

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Cukrzyca

Cukrzyca

Cukrzyca typu II

Cukrzyca typu II

Występuje zwykle u osób otyłych po 40

Występuje zwykle u osób otyłych po 40

roku życia

roku życia

Występuje produkcja insuliny, ale tkanki

Występuje produkcja insuliny, ale tkanki

obwodowe nie są na nią wrażliwe

obwodowe nie są na nią wrażliwe

Nie występuje tendencja do kwasicy

Nie występuje tendencja do kwasicy

ketonowej

ketonowej

Epidemiologia:

Epidemiologia:

2-4% populacji

2-4% populacji

Częściej u kobiet

Częściej u kobiet

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Konsekwencje cukrzycy

Konsekwencje cukrzycy

Retinopatia

Retinopatia

Makroangiopatie

Makroangiopatie

Mikroangiopatie

Mikroangiopatie

Neuropatie

Neuropatie

Nefropatie

Nefropatie

Otyłość (w cukrzycy typu II)

Otyłość (w cukrzycy typu II)

Osłabienie mięśnuiowe

Osłabienie mięśnuiowe

Infekcje (grzybica)

Infekcje (grzybica)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Hipoglikemia

Hipoglikemia

Powikłanie typowe dla:

Powikłanie typowe dla:

Przedawkowania insuliny

Przedawkowania insuliny

Brak spożycia posiłku

Brak spożycia posiłku

Nadmiernego wysiłku

Nadmiernego wysiłku

Objawy:

Objawy:

Pobudzenie, niepokój

Pobudzenie, niepokój

Ból głowy

Ból głowy

Zamazana mowa

Zamazana mowa

Drgawki, ogniskowe objawy neurologiczne

Drgawki, ogniskowe objawy neurologiczne

Zaburzenia przytomności

Zaburzenia przytomności

Nadmierna potliwość, tachykardia

Nadmierna potliwość, tachykardia

Grozi uszkodzeniem ośrodkowego układu

Grozi uszkodzeniem ośrodkowego układu

nerwowego

nerwowego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Kwasica ketonowa

Kwasica ketonowa

Powikłanie typowe dla cukrzycy insulinozależnej, źle kontrolowanej

Powikłanie typowe dla cukrzycy insulinozależnej, źle kontrolowanej

Czynniki wywołujące:

Czynniki wywołujące:

Niedobór insuliny

Niedobór insuliny

Infekcje, stresy, urazy, picie alkoholu

Infekcje, stresy, urazy, picie alkoholu

Cechy:

Cechy:

Hiperglikemia

Hiperglikemia

Diureza osmotyczna: odwodnienie

Diureza osmotyczna: odwodnienie

Produkcja ciał ketonowych na skutek uruchamiania rezerw

Produkcja ciał ketonowych na skutek uruchamiania rezerw

energetycznych z kwasów tłuszczowych, prowadzi do kwasicy

energetycznych z kwasów tłuszczowych, prowadzi do kwasicy

Objawy:

Objawy:

Zaburzenia przytomności

Zaburzenia przytomności

Sucha skóra i błony śluzowe

Sucha skóra i błony śluzowe

Hipotensaja ortostatyczna

Hipotensaja ortostatyczna

Szybki głeboki oddech

Szybki głeboki oddech

Zapach acetonu

Zapach acetonu

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Leczenie cukrzycy

Leczenie cukrzycy

Dieta

Dieta

Leki hipoglikemizujące

Leki hipoglikemizujące

Regularne aktywność ruchowa

Regularne aktywność ruchowa

zwłaszcza w cukrzycy typu II

zwłaszcza w cukrzycy typu II

Regularne ćwiczenia o jednolitej

Regularne ćwiczenia o jednolitej

aktywności

aktywności

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wysiłek fizyczny w cukrzycy

Wysiłek fizyczny w cukrzycy

Zmniejsza

Zmniejsza

ryzyko zapadnięcia

ryzyko zapadnięcia

na cukrzycę

na cukrzycę

Zmniejsza zapotrzebowanie na leki

Zmniejsza zapotrzebowanie na leki

Ryzyko hipoglikemii przy wysiłku:

Ryzyko hipoglikemii przy wysiłku:

Przyjęcie glukozy przed wysiłkiem:

Przyjęcie glukozy przed wysiłkiem:

15g 15 min. przed rozpoczęciem wysiłku

15g 15 min. przed rozpoczęciem wysiłku

5-30g podczas trwania wysiłku

5-30g podczas trwania wysiłku

Redukcja dawki insuliny o 30-50% przed

Redukcja dawki insuliny o 30-50% przed

planowanym wysiłkiem

planowanym wysiłkiem

Warunek:

Warunek:

dobrze wyrównana cukrzyca

dobrze wyrównana cukrzyca

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Wysiłek fizyczny w cukrzycy

Wysiłek fizyczny w cukrzycy

Bezpieczny wysiłek – nie powodujący przekroczenia tętna

Bezpieczny wysiłek – nie powodujący przekroczenia tętna

powyżej 120/min.

powyżej 120/min.

Stopniowo zwiększany do 80% wysiłku maksymalnego (HR

Stopniowo zwiększany do 80% wysiłku maksymalnego (HR

= 200 – wiek)

= 200 – wiek)

Regularność np. 2-3 razy w tygodniu po 20-30 min.

Regularność np. 2-3 razy w tygodniu po 20-30 min.

Systematyczny trening angażujący wszystkie grupy

Systematyczny trening angażujący wszystkie grupy

mięśniowe

mięśniowe

Formy:

Formy:

Gimnastyka kondycyjno-sprawnościowa

Gimnastyka kondycyjno-sprawnościowa

Spacery, marsze, jogging

Spacery, marsze, jogging

Jazda na rowerze

Jazda na rowerze

Pływanie

Pływanie

Tenis stołowy i ziemny, badminton

Tenis stołowy i ziemny, badminton

Narciarstwo śladowe o umiarkowanym wysiłku

Narciarstwo śladowe o umiarkowanym wysiłku

Taniec

Taniec

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Jak uniknąć hipoglikemii?

Jak uniknąć hipoglikemii?

Edukacja w zakresie dawkowania wysiłku,

Edukacja w zakresie dawkowania wysiłku,

rozpoznawania granicy dopuszczalnego

rozpoznawania granicy dopuszczalnego

wydatku energetycznego (tętno, czas

wydatku energetycznego (tętno, czas

trwania wysiłku)

trwania wysiłku)

Nie stosować ćwiczeń podczas

Nie stosować ćwiczeń podczas

najwyższego stężenia insuliny

najwyższego stężenia insuliny

Regularne podawanie glukozy przed, w

Regularne podawanie glukozy przed, w

trakcie i po wysiłku

trakcie i po wysiłku

Nie należy samotnie udawać się w trasę

Nie należy samotnie udawać się w trasę

(górską, narciarską)

(górską, narciarską)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Turystyka osób z chorobą

Turystyka osób z chorobą

wieńcową

wieńcową

background image

Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Efekt lokalnego miażdżycowego zwężenia

Efekt lokalnego miażdżycowego zwężenia

dużych i średnich naczyń wieńcowych

dużych i średnich naczyń wieńcowych

Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:

Wiek powyżej 50 lat

Wiek powyżej 50 lat

Płeć męska

Płeć męska

Hipercholesterolemia

Hipercholesterolemia

Palnie papierosów

Palnie papierosów

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

Cukrzyca

Cukrzyca

Doustne środki antykoncepcyjne

Doustne środki antykoncepcyjne

Choroba wieńcowa w rodzinie

Choroba wieńcowa w rodzinie

background image

Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Formy:

Formy:

Dusznica bolesna:

Dusznica bolesna:

Ból lub ucisk w klatce piersiowej w wyniku

Ból lub ucisk w klatce piersiowej w wyniku

niedokrwienia mięśnia sercowego

niedokrwienia mięśnia sercowego

Typy:

Typy:

Niestabilna

Niestabilna

: postępujące objawy, niekontrolowana

: postępujące objawy, niekontrolowana

przez leki i inne działania terapeutyczne

przez leki i inne działania terapeutyczne

Prinzmetala

Prinzmetala

: związana ze skurczem naczyń

: związana ze skurczem naczyń

wieńcowych

wieńcowych

Krążenie oboczne: wytwarza się w dłużej trwającej

Krążenie oboczne: wytwarza się w dłużej trwającej

chorobie

chorobie

Zawał serca:

Zawał serca:

Podwsierdziowa albo pełnościenna

Podwsierdziowa albo pełnościenna

martwica mięśnia

martwica mięśnia

sercowego

sercowego

w wyniku niedokrwienia

w wyniku niedokrwienia

background image

Trening wysiłkowy w stabilnej chorobie

Trening wysiłkowy w stabilnej chorobie

wieńcowej

wieńcowej

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zmniejszenie zapotrzebowania tlenowego

Zmniejszenie zapotrzebowania tlenowego

mięśnia sercowego

mięśnia sercowego

Mniejsze ryzyko dekompensacji krążenia

Mniejsze ryzyko dekompensacji krążenia

wieńcowego w trakcie wysiłku

wieńcowego w trakcie wysiłku

Zwiększenie możliwości aktywności

Zwiększenie możliwości aktywności

życiowej

życiowej

background image

Trening wysiłkowy po zawale serca

Trening wysiłkowy po zawale serca

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

W latach 60-tych standardem postepowania było

W latach 60-tych standardem postepowania było

pozostawienie w łóżku pacjenta przez 6 tygodni z

pozostawienie w łóżku pacjenta przez 6 tygodni z

zakazem jakiejkolwiek aktywności fizycznej

zakazem jakiejkolwiek aktywności fizycznej

Obecnie niepowikłany zawał serca (lub stan po

Obecnie niepowikłany zawał serca (lub stan po

plastyce naczyń wieńcowych) jest wskazaniem

plastyce naczyń wieńcowych) jest wskazaniem

do:

do:

Rozpoczęcia samodzielnych ruchów w łóżku w 1 dobie

Rozpoczęcia samodzielnych ruchów w łóżku w 1 dobie

po zabiegu/zawale

po zabiegu/zawale

Siadania w łóżku w 3 dobie

Siadania w łóżku w 3 dobie

Sqamodzielnego opuszczania łóżka w 4-5 dobie

Sqamodzielnego opuszczania łóżka w 4-5 dobie

Wypisu ze szpitala w 7 dobie

Wypisu ze szpitala w 7 dobie

Podjęcia treningu oporowego w 3-6 tygodniu

Podjęcia treningu oporowego w 3-6 tygodniu

background image

Trening wysiłkowy po zawale serca

Trening wysiłkowy po zawale serca

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Stopniowy trening może być rozpoczęty

Stopniowy trening może być rozpoczęty

pomiędzy 3 a 6 tygodniem po zawale

pomiędzy 3 a 6 tygodniem po zawale

serca lub zabiegu na naczyniach

serca lub zabiegu na naczyniach

wieńcowych pod warunkiem:

wieńcowych pod warunkiem:

Braku powikłań w dotychczasowym przebiegu:

Braku powikłań w dotychczasowym przebiegu:

Niewydolności krążenia

Niewydolności krążenia

Niekontrolowanych zaburzeń rytmu

Niekontrolowanych zaburzeń rytmu

Poważnej wady zastawkowej

Poważnej wady zastawkowej

Niekontrolowanego nadciśnienia (160/100)

Niekontrolowanego nadciśnienia (160/100)

background image

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Wysiłki statyczne

Wysiłki statyczne

Izometryczne napięcie mięśni utrzymywanie powyżej 5

Izometryczne napięcie mięśni utrzymywanie powyżej 5

sekund

sekund

Wzrost ciśnienia tętniczego, wzrost tętna

Wzrost ciśnienia tętniczego, wzrost tętna

Wzrost kurczliwości mięśnia sercowego

Wzrost kurczliwości mięśnia sercowego

Wzrost zapotrzebowania tlenowego serca

Wzrost zapotrzebowania tlenowego serca

Ryzyko wystąpienia niedokrwienia

Ryzyko wystąpienia niedokrwienia

Przy nadciśnieniu

Przy nadciśnieniu

: ryzyko udaru mózgu

: ryzyko udaru mózgu

Warunki Valsalvy

Warunki Valsalvy

Wstrzymywanie oddechu w czasie wysiłku

Wstrzymywanie oddechu w czasie wysiłku

Przykłady:

Przykłady:

Zmiana koła w samochodzie

Zmiana koła w samochodzie

Odgarnianie mokrego śniegu

Odgarnianie mokrego śniegu

Otwieranie trudno otwierającego się okna w pociągu

Otwieranie trudno otwierającego się okna w pociągu

background image

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Wpływ warunków pogody:

Wpływ warunków pogody:

Niska temperatura otoczenia (nagły spadek

Niska temperatura otoczenia (nagły spadek

temperatury, oziębienie rąk i stóp):

temperatury, oziębienie rąk i stóp):

Zwiększenie oporu naczyniowego

Zwiększenie oporu naczyniowego

Wzrost zapotrzebowania serca na tlen

Wzrost zapotrzebowania serca na tlen

Wzrost temperatury otoczenia (zwłaszcza z

Wzrost temperatury otoczenia (zwłaszcza z

dużą wilgotnością):

dużą wilgotnością):

Aktywizacja mechanizmów termoregulacyjnych

Aktywizacja mechanizmów termoregulacyjnych

Rozszerzenie naczyń żylnych

Rozszerzenie naczyń żylnych

Intensywne pocenie, ryzyko odwodnienia

Intensywne pocenie, ryzyko odwodnienia

Wzrost zapotrzebowania serca na tlen

Wzrost zapotrzebowania serca na tlen

background image

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Środki ostrożności przy uprawianiu turystyki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Wpływ środowiska wodnego

Wpływ środowiska wodnego

Nagłe oziębienie ciała: wzrost pracy serca

Nagłe oziębienie ciała: wzrost pracy serca

Oziębienie twarzy: odruchowy spadek tętna,

Oziębienie twarzy: odruchowy spadek tętna,

zatrzymanie oddychania

zatrzymanie oddychania

Ryzyko groźnych zaburzeń rytmu serca

Ryzyko groźnych zaburzeń rytmu serca

Wpływ siły wyporu

Wpływ siły wyporu

Wzrost powrotu żylnego

Wzrost powrotu żylnego

Ryzyko ostrej niewydolności krążenia u osób z

Ryzyko ostrej niewydolności krążenia u osób z

niewydolnością prawokomorową

niewydolnością prawokomorową

background image

Rekomendowane formy turystyki

Rekomendowane formy turystyki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Piesza nizinna

Piesza nizinna

dostępna, łatwa

dostępna, łatwa

Daje możliwość dozowania wysiłku pod kontrolą tętna

Daje możliwość dozowania wysiłku pod kontrolą tętna

Wielkość wysiłku limitowana czasem lub dystansem

Wielkość wysiłku limitowana czasem lub dystansem

marszu

marszu

Noszenie plecaka – nie zalecane

Noszenie plecaka – nie zalecane

Górska

Górska

– nie zalecana

– nie zalecana

Uciążliwość podejść

Uciążliwość podejść

Zmiany pogodowe

Zmiany pogodowe

Negatywne efekty wysokości

Negatywne efekty wysokości

Niebezpiecznie może okazac się np. wjeżdżanie kolejką

Niebezpiecznie może okazac się np. wjeżdżanie kolejką

linową

linową

background image

Rekomendowane formy turystyki

Rekomendowane formy turystyki

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Kolarska

Kolarska

Zalecana osobom, które mają doświadczenie w

Zalecana osobom, które mają doświadczenie w

jeździe na rowerze, przebyli po zawale trening

jeździe na rowerze, przebyli po zawale trening

na ergometrze rowerowym

na ergometrze rowerowym

Wioślarstwo

Wioślarstwo

– nie zalecane

– nie zalecane

Zaangazowanie dużych grup mięśni (brzucha,

Zaangazowanie dużych grup mięśni (brzucha,

grzbietu)

grzbietu)

Wysiłek o cechach izometrycznych

Wysiłek o cechach izometrycznych

Narciarstwo śladowe:

Narciarstwo śladowe:

Środki ostrożności

Środki ostrożności

: niezbyt niska temperatura,

: niezbyt niska temperatura,

bezwietrzna pogoda

bezwietrzna pogoda

background image

Turystyka osób w starszym

Turystyka osób w starszym

wieku

wieku

background image

Znmiany typowe dla wieku podeszłego

Znmiany typowe dla wieku podeszłego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zmiany organiczne w mózgu

Zmiany organiczne w mózgu

Liczne schorzenia ogólne i miejscowe

Liczne schorzenia ogólne i miejscowe

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Zaburzenia percepcji

Zaburzenia percepcji

Zaburzenia pamięci

Zaburzenia pamięci

Depresja

Depresja

Tendencja do upadków

Tendencja do upadków

Osteoporoza

Osteoporoza

Atrofia mięśni

Atrofia mięśni

Gorsza termoregulacja

Gorsza termoregulacja

Zróżnicowany stan sprawności i stanu zdrowia

background image

Zmiany typowe dla wieku podeszłego

Zmiany typowe dla wieku podeszłego

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Pogorszenie funkcji analizatorów zmysłowych

Pogorszenie funkcji analizatorów zmysłowych

Opóźnienie i nieadekwatność reakcji na bodźce

Opóźnienie i nieadekwatność reakcji na bodźce

Zmniejszenie sprawności motorycznej

Zmniejszenie sprawności motorycznej

Spadek tolerancji wysiłku

Spadek tolerancji wysiłku

Wzrost ryzyka urazów i zmian przeciążeniowych

Wzrost ryzyka urazów i zmian przeciążeniowych

Szczególne cechy zachowania: apodyktyczność,

Szczególne cechy zachowania: apodyktyczność,

upór, nieufność, niechęć do zmian, egoizm

upór, nieufność, niechęć do zmian, egoizm

Zrównoważenie, bogate doświadczenie życiowe

Zrównoważenie, bogate doświadczenie życiowe

Duża chłonność i ciekawość

Duża chłonność i ciekawość

Mniejsza samodzielność i odporność psychiczna

Mniejsza samodzielność i odporność psychiczna

background image

Turystyka ludzi starszych

Turystyka ludzi starszych

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Zapewnia realizację podstawowych potrzeb

Zapewnia realizację podstawowych potrzeb

biologicznych, psychicznych i społecznych:

biologicznych, psychicznych i społecznych:

Usprawniający wpływ ruchu na:

Usprawniający wpływ ruchu na:

Wydolność krążeniowo-oddechową

Wydolność krążeniowo-oddechową

Układ nerwowy

Układ nerwowy

Psychikę

Psychikę

Nowe wrażenia przerywające monotonię

Nowe wrażenia przerywające monotonię

Motywacja do dalszej aktywności

Motywacja do dalszej aktywności

Spełnienie potrzeb poznawczych

Spełnienie potrzeb poznawczych

Nawiązanie kontaktów towarzyskich

Nawiązanie kontaktów towarzyskich

Poprawa stanu zdrowia, mniejsza chorobowość

Poprawa stanu zdrowia, mniejsza chorobowość

background image

Turystyka ludzi starszych – przeszkody

Turystyka ludzi starszych – przeszkody

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Schorzenia sercowo-naczyniowe

Schorzenia sercowo-naczyniowe

Zniekształcenia stóp:

Zniekształcenia stóp:

Płaskostopie poprzeczne i paluch koślawy

Płaskostopie poprzeczne i paluch koślawy

Modzele, odciski

Modzele, odciski

Grzybice

Grzybice

Otyłość

Otyłość

background image

Turystyka ludzi starszych – przygotowanie

Turystyka ludzi starszych – przygotowanie

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Hartowanie

Hartowanie

Normalizacja masy ciała

Normalizacja masy ciała

Zaniechanie palenia tytoniu

Zaniechanie palenia tytoniu

Gimnastyka zwiększająca wydolność sercowo-

Gimnastyka zwiększająca wydolność sercowo-

naczyniową, poprawiająca zakres ruchomości

naczyniową, poprawiająca zakres ruchomości

stawów

stawów

Ocena wydolności i trening marszowy

Ocena wydolności i trening marszowy

background image

Intensywność wysiłku

Intensywność wysiłku

W przypadku braku przeciwwskazań

W przypadku braku przeciwwskazań

powinna stopniowo dążyć do

powinna stopniowo dążyć do

obciążenia wysiłkiem rzędu 80%

obciążenia wysiłkiem rzędu 80%

maksymalnej konsumpcji tlenu.

maksymalnej konsumpcji tlenu.

Wzór:

Wzór:

HR= 200 - wiek

HR= 200 - wiek

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Orientacyjne wyliczenie intensywności

Orientacyjne wyliczenie intensywności

wysiłku na podstawie tętna w różnych

wysiłku na podstawie tętna w różnych

grupach wiekowych

grupach wiekowych

Wiek

Wiek

80%

80%

70%

70%

60%

60%

50-60

50-60

145

145

135

135

125

125

61-65

61-65

140

140

130

130

120

120

66-70

66-70

135

135

125

125

115

115

71-75

71-75

130

130

120

120

110

110

Intensywność w % maksylmalnego poboru

tlenu

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Marszowy test wydolności (wg K.

Marszowy test wydolności (wg K.

Coopera)

Coopera)

Orientacyjna ocena wydolności fizycznej dla osób w wieku > 50 lat

Źródło: Łobożewicz T. 2000

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

background image

Program odbudowy wydolności (wg K.

Program odbudowy wydolności (wg K.

Coopera)

Coopera)

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Źródło: Łobożewicz T. 2000

background image

Turystyka ludzi starszych – preferowane

Turystyka ludzi starszych – preferowane

formy

formy

Turystyka i rekreacja osób niepełnosprawnych

Dyscypliny wytrzymałościowe pozwalające na ruch

Dyscypliny wytrzymałościowe pozwalające na ruch

w średnim tempie z umiarkowanym obciążeniem:

w średnim tempie z umiarkowanym obciążeniem:

Turystyka piesza nizinna (

Turystyka piesza nizinna (

preferowany dzienny dystans

preferowany dzienny dystans

marszu do 12-20 km

marszu do 12-20 km

)

)

Nordic walking

Nordic walking

Turystyka górska (

Turystyka górska (

z wyłączeniem: osóbz niewydolnością

z wyłączeniem: osóbz niewydolnością

krążeniowo-oddechową, niewyrównaną cukrzycą i

krążeniowo-oddechową, niewyrównaną cukrzycą i

niedokrwistością

niedokrwistością

)

)

Turystyka kolarska (

Turystyka kolarska (

z wyłaczeniem osób z zaburzeniami

z wyłaczeniem osób z zaburzeniami

równowagi, hemoroidami, nadmierną otyłościa i

równowagi, hemoroidami, nadmierną otyłościa i

zaawansowaną spondylozą

zaawansowaną spondylozą

)

)

Turystyka narciarska (

Turystyka narciarska (

preferowane narciarstwo śladowe ze

preferowane narciarstwo śladowe ze

względu na mniejsza ilość obciążeń statycznych

względu na mniejsza ilość obciążeń statycznych

)

)

Turystyka kajakowa

Turystyka kajakowa


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
psychologia emocji i motywacji notatki do egzaminu
Chemia - Notatki do egzaminu, AM SZCZECIN, CHEMIA, WYKŁADY, Chemia - Wykłady
Chemia Materiałów Notatki do egzaminu
Notatki do egzaminu
notatki-do-egzaminu, stosunki międzynarodowe
notatka do egzaminu, studia pedagogiczne, Psychologia Ogólna
filozofia bezpieczeństwa - notatka do egzaminu, AON BN
GOSPODARKA WODNO-ELEKTROLITOWA, STOMATOLOGIA, II ROK, Fizjologia, NOTATKI DO EGZAMINU
Notatki do egzaminu, Studia, Psychologia UW - materiały do zajęć, UWPsych - Psychologia rozwoju czło
NERWOWY I - notatki, STOMATOLOGIA, II ROK, Fizjologia, NOTATKI DO EGZAMINU
Gotowa notatka do egzaminu, Semestr II, Psychologia społeczna
konstrukcje betonowe 1 notatki do egzaminu cz 1
NERWOWY II - notatki, STOMATOLOGIA, II ROK, Fizjologia, NOTATKI DO EGZAMINU

więcej podobnych podstron