Zapis konstrukcji

Przekroje, linie

przenikania

i rozwinięcia powierzchni

brył

28.05.21

2

Terminologia

Kład – forma rysunkowa pokazująca jedynie zarysy przedmiotu

leżące w jednej lub kilku płaszczyznach przekroju.

Przekrój – forma rysunkowa przedstawiająca kład uzupełniony

widokiem krawędzi i zarysów części za płaszczyzną przekroju.

Widok – rzut prostokątny przedstawiający widoczną część

przedmiotu, a także w miarę potrzeby, jego zarysy
niewidoczne

Rysunek techniczny – informacja techniczna przedstawiona

graficznie zgodnie z przyjętymi zasadami i zwykle w
podziałce.

Rysunek wykonawczy – jest to rysunek, na ogół opracowany

na podstawie danych projektowych, zawierający wszystkie
informacje niezbędne do wykonania części.

28.05.21

Zasady tworzenia rzutów

3



Przekroje, na równi z
widokami, mogą tworzyć
rzuty przedstawiając
budowę wewnętrzną
przedmiotów wydrążonych.



Półwidok-półprzekrój –
najczęściej występująca
forma wykorzystania
przekrojów w rysunku
technicznym.

Przekroje w rysunku

28.05.21

Rodzaje przekrojów

4

Rodzaje przekrojów



przekroje proste

– powstają

przez przecięcie przedmiotu jedną

płaszczyzną



przekroje

złożone

– powstają

przez przecięcie

przedmiotu dwiema lub

więcej płaszczyznami:



łamane

– ślady

płaszczyzn tworzą

linię łamaną o kątach

rozwartych;



stopniowe

– powstaje

w wyniku cięcia

przedmiotu dwiema lub

więcej płaszczyznami

równoległymi.

28.05.21

Rodzaje przekrojów

5

Poza tym wyróżnia

się przekroje:



pionowe



poziome



ukośne



wzdłużne



poprzeczne



rozwinięte

28.05.21

6

Przykłady otrzymywania

przekrojów klasycznymi

metodami wykreślnymi

- dla brył płaskościennych

- dla brył obrotowych

28.05.21

7

Linie przenikania

Linia przenikania dwóch brył jest na ogół linią

przestrzenną (3D), przy czym może ona być:



linią łamaną – gdy obie przenikające się
bryły są płaskościenne;



linią krzywą – gdy przynajmniej jedna z
przenikających się brył nie jest płaskościenna

Klasyczna metoda wyznaczania

rzeczywistej linii przenikania brył.

28.05.21

8

Przypadki szczególne linii przenikania brył:



gdy przenikają się bryły płaskościenne – wystarczy
wyznaczyć te punkty łamanej przenikania, w
których krawędzie jednej bryły przebijają
powierzchnię drugiej bryły, i połączyć je odcinkami;



gdy przenika się bryła płaskościenna z walcem
lub stożkiem – części linii przenikania są
okręgiem, elipsą, parabolą lub hiperbolą;



gdy przenikają się dwie bryły obrotowe: stożki,
walce lub kule, to jeśli mają wspólną płaszczyznę
symetrii – rzut linii przenikania na płaszczyznę
równoległą do płaszczyzny symetrii jest: linią
prostą, okręgiem, elipsą, parabolą lub hiperbolą,
lub ich częścią.

28.05.21

9

Uproszczone linie przenikania

na rysunkach części maszynowych

Dokładne wykreślanie linii przenikania na rysunkach części
maszynowych jest konieczne głównie wtedy, kiedy będzie
wkreślane rozwinięcie powierzchni ścian przedmiotu.

W pozostałych przypadkach rysowanie linii przenikania ma
na celu jedynie zwiększenie poglądowości rysunku.

Ponadto linie przenikania w postaci krawędzi
występują w przedmiocie tylko wtedy, gdy
przenikające się powierzchnie są obrobione.

Dokładne wyznaczanie linii przenikania jest w
większości przypadków niepotrzebne a
dokładną linię przenikania zastępuje się
przybliżoną.

28.05.21

10

W celu zorientowania się co do charakteru linii
przenikania wystarczy :



wiedzieć czy linia krzywa przenikania
pomiędzy punktami charakterystycznymi jest
wypukła w jedną czy w drugą stronę;



wyznaczenie kilku charakterystycznych punktów
linii przenikania;



poprowadzenie przez te punkty uproszczonej linii
przenikania (odpowiednio dobrane łuki i odcinki).

28.05.21

11

Szczególny przypadek przenikania się walców o

jednakowej średnicy i osiach przecinających
się.

28.05.21

12

Pomijanie linii przenikania

Gdy linia przenikania przebiega w pobliżu zarysu

przedmiotu i pominięcie jej nie spowoduje trudności w
odczytywaniu rysunku, to rysunek można wykonać w
sposób uproszczony – bez linii przenikania.

28.05.21

13

Uproszczone, teoretyczne linie przenikania

Teoretycznych linii przenikania
powierzchni przedmiotu,
niewidocznych z powodu zaokrąglenia
przejść, w zasadzie nie rysuje się

Jeśli jednak zwiększa to czytelność

rysunku, można je rysować liniami

cienkimi, przy czym nieregularne

linie przenikania można zastąpić

zbliżonymi w kształcie łukami

okręgów i/lub odcinkami prostych.

28.05.21

14

Rozwinięcia powierzchni

Rozwinięcia powierzchni ścian części maszynowych rysuje się
głównie wtedy gdy umożliwia to łatwiejsze zwymiarowanie
przedmiotu, lub gdy część ma być wykonana z blachy.

28.05.21

15

Podstawy teoretyczne wykonywania rozwinięć

powierzchni brył