REAKCJE UKŁADU

ODDECHOWEGO NA WYSIŁEK

DIAGNOSTYKA FIZJOLOGICZNA

•

Układ oddechowy wraz z układem krążenia

odgrywa podstawowa rolę w

zabezpieczeniu potrzeb metabolicznych w

tym energetyki wysiłku,

•

Układ oddechowy posiada ogromna

rezerwę funkcjonalną ( parametry

oddechowe mogą wzrosnąć podczas

wysiłku nawet kilkunastokrotnie

np. wentylacja z

8 litrów do 150 litrów/min

natomiast parametry krążeniowe jedynie

2-5 krotnie.

•

Jednak niewydolność płuc

•

( obturacje i restrykcje

płucne) mogą mieć

niekorzystny wpływ na

wydolność szczególnie osób

niepełnosprawnych, u których

na stan zdrowia i wydolności

mają często wpływ choroby

towarzyszące

( KRĄŻENIA, CUKRZYCA)

• Rehabilitacja pulmonologiczna może być

wartościowa u wszystkich chorych, u których

objawy z układu oddechowego wiążą się ze

zmniejszeniem wydolności czynnościowej lub

obniżeniem jakości życia związanej ze

zdrowiem, i powinna stanowić integralną

część postępowania terapeutycznego.

• Programy rehabilitacji pulmonologicznej

obejmują:

1) ocenę chorego

2) trening fizyczny

3) edukację

4) interwencję żywieniową

5) wsparcie psychospołeczne.

•

GAZY ODDECHOWE

•

ATM. P.WYD PĘCH. TĘT. ŻYŁ. TKANKI

•

TLEN (0

)

•

% 21 15.3 13.3 20 15

•

158 116 100 95 40

30mmHg

•

DWUTLENEK WĘGLA ( CO

)

•

% 0.04 4.2 5.2 49 53

•

0.3 32 40 40 46

46mmHg

•

CIŚNIENIE CO

W ATMOSFERZE

•

130 X NIŻSZE NIŻ W KRWI

TĘTNICZEJ.

•

GDYBY NASTĄPIŁO ZRÓWNANIE

CIŚNIENIA GAZÓW W ATMOSFERZE I

KRWI TĘTNICZEJ TO WYSTĄPI;





HIPOKAPNIA





ALKALOZA





ZWĘŻENIA NACZYŃ MÓZGOWYCH





NIEDOKRWIENIE MÓZGU (ŚMIERĆ)

•

NADMIAR TLENU ( HIPEROKSJA





DZIAŁA TOKSYCZNIE





POWSTAJĄ WOLNE RODNIKI





NISZCZEJĄ STRUKTURY KOMÓRKI





NASTĘPUJE OBRZĘK PŁUC.

•

VA-4600 (went.

pęcherz)

•

WSPÓŁ.WENTY.=-----------------= 0.85

•

CD - 5400ml

•

DIAGNOSTYKA UKŁADU ODDECHOWEGO

•

POJEMNOŚĆ ŻYCIOWA PŁUC ZMNIEJSZA

SIĘ:

•

CHOROBACH OGRANICZAJĄCYCH WDECH

•

ZWŁÓKNIENIE ŚRÓDMIĄŻSZOWE, UBYTKI

PŁUCNE,

•

RESEKCJE, GUZY, STANY ZAPALNE,

OGRANICZENIA RUCHOMOŚĆI KLATKI

PIERSIOWEJ,

•

OSŁABIENIE MIĘŚNI WDECHOWYCH.

•

CHOROBACH OGRANICZAJĄCYCH

WYDECH

( MUKOWISCYDOZIE)

•

PRZEPUKLINIE PRZEPONOWEJ i

BRZUSZNEJ

•

= CIĄŻY, OTYŁOŚCI,

•

= OSŁABIENIU MIĘŚNI

WYDECHOWYCH,

•

= WZROŚCIE OBJĘTOŚCI

ZALEGAJĄCEJ;

•

_ROZEDMIE LUB ROZDĘCIU PŁUC

•

WSKAŹNIKI FUNKCJI PŁUC

•

PULS TLENOWY V0

/ HR

•

( ml tlenu/ jeden skurcz serca)

•

ZALEŻY OD: -

CD,SV, BP, AVD,

•

FUNKCJI Układu Krążenia (x= 13-15

ml)

•

WENTYLACJA PŁUC( VT)

•

zmiany na skutek narastania

kwasicy metabolicznej czy

oddechowej.

•

WENTYLACYJNY RÓWNOWAŻNIK ZUŻYCIA TLENU

•

(VE / V0

)

•

( 20 – 30 litrów VE potrzebne do dostarczenia

1 litra tlenu ) PONIŻEJ A.T.( próg mleczanowy

)

•

WENTYLACYJNY RÓWNOWAŻNIK WYDALENEGO CO2

(VE / CO2)

•

WSKAŹNIK TEN JEST WYŻSZY

•

OD VE / VO

•

REZERWA ODDECHOWA

•

( MVV_/ VE. max. podczas wysiłku)

•

Norma 38 litrów/min.

•

POMIAR POŚREDNI

•

(28 x FEV1+ 18)

•

W NORMIE WSKAŹNIK „MVV /

MAKSYMALNA VENTYLACJA

WYSIŁEKOWA ” WYNOSI 70 %

•

MAŁA REZERWA ODDECHOWA <

10% WSKAZUJE NA

OGRANICZENIA REZERW

WENTYLACYJNYCH (OBTURACJA

PŁUC)

•

NATOMIAST DUŻA WARTOŚĆ

REZERWY NA OGRANICZENIE

WYDOLNOŚCI SERCA

•

CIŚNIENIA PARCJALNE TLENU I

CO2 (PaO2) i PaCO2)

•

PaO2 -- KREW TĘTNICZA –

•

10-13kPa 80-100mmHg

•

PaCO2 -- KREW TĘTNICZA-

•

4,9-5,7 kPa 37-43mmHg

•

w stanach niewydolności płuc ,

obniżonej wydolności fizycznej,

CHOROBACH płuc o charakterze

obturacyjnym obniżeniu ulega

wskaźnik

FEV1sek, VC, FEV1/VC

•

zmiany te pogłębiają się w

WARUNKACH WYSIŁKU FIZYCZNEGO

•

inny WSKAŹNIKIEM stopnia

upośledzenia wysiłkowej adaptacji

oddechowej może być wartość

maksymalnej dowolnej WENTYLACJI

płuc

MVV

•

w stanach normy wydolnościowej

wentylacja podczas wysiłku nie

przekracza 35-50 %

MVV

•

przy założeniu że pobranie

1 litra

tlenu/ min

wymaga

30 litrów

WENTYLACJI / min można określić

jaki wysiłek mogą wykonywać

osoby niepełnosprawne bez

zbliżania się do granic sprawności

WENTYLACYJNEJ

• ADAPTACJA UKŁADU

ODDECHOWEGO DO WYSIŁKU

przebiega poprzez:

• 1.

WZROST

POJEMNOŚĆI

DYFUZYJNEJ PŁUC

•

2. WZROST MAKSYMALNEGO

ZUŻYCIA TLENU

•

(

V02 max.)

Wysoki pułap tlenowy

•

3. WZROST SPRAWNOŚCI

WYDALANIA

CO2

(ZAPOBIEGANIE

KWASICY ODDECHOWEJ)

•

4. ZWIĘKSZENIE

VC, VE,

FEV1, TLC, MVV

(dyfuzji płuc)

•

5. WZROST SIŁY MIĘŚNI

ODDECHOWYCH

(klatki piersiowej, tułowia i

ramion )

•

6. SPADEK WYSIŁKOWEJ

DUSZNOŚĆI

•

(

przy

C.H.D

•

WZROST WENTYLACJI

PĘCHERZYKOWEJ.

•

WZROST PRZEPŁYWU KRWI

PRZEZ PŁUCA.

•

WROST RUCHOMOŚCI KLATKI

PIERSIOWEJ( TORAKOGRAFIA)

•

ZMIANY DYSTRYBUCJI

PRZEPŁYWU KRWI PRZEZ PŁUCA

(WYKORZYSTANIE SZCZYTOWEJ

CZĘŚCI PŁUC)

•

WZROST ŚREDNICY NACZYŃ

PŁUCNYCH (poprawa dyfuzji)

•

POPRAWA MECHANIZMÓW

NERWOWYCH( POCZĄTEK

ODDYCHANIA-OŚRODEK

ODDECHOWY) ORAZ HORMONALNEJ

KONTROLI ODDECHU.

•

ZMIANY WSPÓŁCZYNNIKA

ODDECHOWEGO

( RQ)

W KIERUNKU

PRZEMIAN WĘGLOWODANOWYCH

•

Podstawową rola układu

oddechowego jest utrzymanie

stałości środowiska

wewnętrznego przez ciągłe

dostarczanie tlenu na potrzeby

metaboliczne oraz jednoczesne

usuwanie CO2.

W ocenie wydolności oddechowej

koniecznej do pracy fizycznej,

ADL i IADL

analizujemy;

4 aspekty:

•

uszkodzenie płuc, rozpoznane przez

objawy kliniczne i techniki

diagnostyczne

•

upośledzenie czynności płuc jako

zmniejszenie możliwości

czynnościowych układu oddechowego

•

obniżenie zdolności wysiłkowych

związane z tym upośledzeniem

•

obturacja powodująca odczuwanie

duszności w realizacji czynności życia

codziennego

Testy wysiłkowe układu

oddechowego są diagnostyczne w

sytuacji:





obiektywnej oceny stopnia

upośledzenia czynności płuc





oceny zdolności wysiłkowych i

dopuszczenie osoby

niepełnosprawnej do czynności

ADL i IADL





rozpoznanie przyczyn i

mechanizmów upośledzenia

oddychania





oceny skuteczności leczenia i

różnych metod rehabilitacji

Czynnościowe kryterium niewydolności

oddechowej do wysiłku fizycznego

•

FEV1sec

oraz

poniżej 80%

wartości należnych

•

PaCO

oraz

Pa O

powyżej 70 mm Hg

•

max.

poniżej 25 ml / kg /min.

•

Objawy duszności wysiłkowej zależą

FEV1sec

a także od

•

Duszność wysiłkowa występuje

wówczas gdy wentylacja płuc

przekroczy

50-60%

wartości

MVV

wówczas narasta zmęczenie mięsni

ODDECHOWYCH

ADAPTACJA POWYSIŁKOWA
UKŁADU
ODDECHOWEGO

1. WZROST POJEMNOŚĆI DYFUZYJNEJ
PŁUC
2. WZROST MAKSYMALNEGO ZUŻYCIA
TLENU (V0

max.) Wysoki pułap

tlenowy

3. WZROST SPRAWNOŚCI WYDALANIA
CO2 (ZAPOBIEGANIE KWASICY
ODDECHOWEJ)
4. ZWIĘKSZENIE VC, VE, FEV1, TLC,
MVV
( poprawa dyfuzji płuc)

• 5. WZROST SIŁY MIĘŚNI

ODDECHOWYCH (klatki piersiowej)

• 6. SPADEK WYSIŁKOWEJ DUSZNOŚĆI

(przy C.H.D.)

• 7. WZROST WENTYLACJI

PĘCHERZYKOWEJ.

• 8.WZROST PRZEPŁYWU KRWI PRZEZ

PŁUCA
9.WROST RUCHOMOŚCI KLATKI
PIERSIOWEJ( TORAKOGRAFIA)

• 10. ZMIANY DYSTRYBUCJI PRZEPŁYWU KRWI

PRZEZ PŁUCA (WYKORZYSTANIE
SZCZYTOWEJ CZĘŚCI PŁUC)

• 11.WZROST ŚREDNICY NACZYŃ PŁUCNYCH

(poprawa dyfuzji)

• 12.POPRAWA MECHANIZMÓW NERWO-

WYCH( POCZĄTEK ODDYCHANIA-OŚRODEK
ODDECHOWY) ORAZ HORMONALNEJ
KONTROLI ODDECHU.
13. ZMIANY WSPÓŁCZYNNIKA
ODDECHOWEGO

( RQ) W KIERUNKU PRZEMIAN

WĘGLOWODANOWYCH

Definicja

Rehabilitacja pulmonologiczna jest opartą na danych naukowych, wielodyscyplinarną i złożoną interwencją u objawowych chorych na przewlekłe choroby układu oddechowego, których codzienna aktywność życiowa często jest ograniczona. Włączona do zindywidualizowanego leczenia chorego rehabilitacja

pulmonologiczna ma na celu zmniejszenie nasilenia objawów, zoptymalizowanie stanu czynnościowego, zwiększenie zaangażowania chorego oraz zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej poprzez ustabilizowanie lub zmniejszenie ogólnoustrojowych przejawów choroby.

Rehabilitacja pulmonologiczna może być wartościowa u wszystkich chorych, u których objawy z układu oddechowego wiążą się ze zmniejszeniem wydolności czynnościowej lub obniżeniem jakości życia związanej ze zdrowiem, i powinna stanowić integralną część postępowania terapeutycznego.

Programy rehabilitacji pulmonologicznej obejmują:

1) ocenę chorego

2) trening fizyczny

3) edukację

4) interwencję żywieniową

5) wsparcie psychospołeczne.

•

REHABILITACJA

PULMONOLOGICZNA

Aktualne (2006) stanowisko

American Thoracic Society i

European Respiratory Society

•

opracowanie na podstawie:

American Thoracic

Society/European Respiratory

Society Statement on Pulmonary

Rehabilitation

• Definicja

•

Rehabilitacja pulmonologiczna jest

opartą na danych naukowych,

wielodyscyplinarną i złożoną interwencją

u objawowych chorych na przewlekłe

choroby układu oddechowego, których

codzienna aktywność życiowa często jest

ograniczona. Włączona do

zindywidualizowanego leczenia chorego

rehabilitacja pulmonologiczna ma na celu

zmniejszenie nasilenia objawów,

zoptymalizowanie stanu czynnościowego,

zwiększenie zaangażowania chorego oraz

zmniejszenie kosztów opieki zdrowotnej

poprzez ustabilizowanie lub zmniejszenie

ogólnoustrojowych przejawów choroby.

•

Rehabilitacja pulmonologiczna może

być wartościowa u wszystkich chorych, u

których objawy z układu oddechowego

wiążą się ze zmniejszeniem wydolności

czynnościowej lub obniżeniem jakości

życia związanej ze zdrowiem, i powinna

stanowić integralną część postępowania

terapeutycznego.

•

Programy rehabilitacji pulmonologicznej

obejmują:

1) ocenę chorego

2) trening fizyczny

3) edukację

4) interwencję żywieniową

5) wsparcie psychospołeczne

• Tolerancja wysiłku
•
• U osób z przewlekłą chorobą

układu oddechowego nietolerancja
wysiłku fizycznego jest jednym z
głównych czynników
ograniczających ich aktywność
życiową. Głównymi objawami
ograniczającymi zdolność do
wykonywania wysiłku u większości
chorych są;

•

duszność i zmęczenie.

Przyczyny nietolerancji wysiłku w przewlekłej

chorobie układu oddechowego

 Ograniczenie wentylacji.

Ograniczenie wentylacji.

W przewlekłej obturacyjnej

chorobie płuc (POChP) wentylacja podczas wysiłku jest

często większa, niż można by się spodziewać; jest to

spowodowane





zwiększoną wentylacją przestrzeni martwej,





upośledzoną wymianą gazową i zwiększonym

zapotrzebowaniem wentylacyjnym związanym z utratą

wydolności fizycznej i





dysfunkcją mięśni oddechowych





patofizjologii płuc; u chorych z rozedmą jest to

opóźnienie prawidłowego opróżniania płuc podczas

wydechu, związane z ograniczeniem przepływu

nasilającym się podczas wysiłku, co prowadzi do

dynamicznego rozdęcia płuc z następczym zwiększeniem

pracy oddechowej i obciążenia mięśni oddechowych.

•

Upośledzenie wymiany gazowej i hipoksemia

•

Dysfunkcja serca

Wpływ przewlekłej

choroby płuc na układ krążenia polega

głównie na;





zwiększeniu obciążenia następczego

prawej komory





wzrost oporu naczyń krążenia płucnego





uszkodzenie naczyń,





skurcz naczyń w odpowiedzi na hipoksję





przerost prawej komory jest ,





prawokomorową niewydolność serca,





upośledzenia napełniania lewej komory





tachyarytmii.





wysiłkową dysfunkcję lewej komory.

• Dysfunkcja mięśni szkieletowych, w

tym mięśni oddechowych.

•

Można ją przypisać głównie

zanikowi mięśni (występuje u ok.

30% leczonych ambulatoryjnie

chorych na POChP), także wskutek

stosowania glikokortykosteroidów,

•

oraz zmniejszeniu zdolności mięśni

do metabolizmu tlenowego.

•

Trening fizyczny w celu poprawy

tolerancji wysiłku

•

Programy treningu fizycznego muszą

być ukierunkowane na indywidualne

ograniczenia zdolności do

wykonywania wysiłku, które mogą

obejmować ograniczenia wentylacji,

nieprawidłowości wymiany gazowej

w płucach oraz dysfunkcję mięśni

szkieletowych lub oddechowych.

•

Przed rozpoczęciem treningu fizycznego,

po konsultacji z lekarzem można;





podać leki rozszerzające oskrzela,





przewlekłą tlenoterapię





diagnostykę chorób współistniejących.



maksymalną próbę

spiroergometryczną, wykonywaną w celu

oceny bezpieczeństwa treningu,

•

Trening fizyczny może również poprawiać

motywację do ćwiczeń, zmniejszać

zaburzenia nastroju, zmniejszać

nasilenie objawów i poprawiać czynność

układu krążenia.

•

Poprawa czynności mięśni

szkieletowych wskutek treningu

fizycznego prowadzi do zwiększenia

wydolności wysiłkowej nawet

pomimo braku zmian czynności płuc.

•

Ponadto zwiększona wydolność

oksydacyjna i wydajność mięśni

szkieletowych prowadzą do

zmniejszenia wentylacji

pęcherzykowej przy danym

obciążeniu pracą.

•

Może to zmniejszać dynamiczne

rozdęcie płuc i tym samym duszność

wysiłkową.

• Programy ćwiczeń w POChP

• Czas trwania i częstotliwość programu.

•

W celu osiągnięcia optymalnych

korzyści fizjologicznych chorzy

powinni wykonywać ćwiczenia co

najmniej 3 razy w tygodniu; niezbędna

jest ponadto regularna kontrola sesji

ćwiczeniowych. Jeśli program musi być

ograniczony, to dopuszczalną

alternatywę stanowią 2 nadzorowane

sesje w tygodniu i co najmniej 1 sesja

bez kontroli (w domu), aczkolwiek nie

jest jasne, czy takie postępowanie jest

równie skuteczne. Nadzorowane sesje

raz w tygodniu wydają się

niewystarczające.

•

Rodzaje i intensywność treningu

•

Rozsądnym celem jest zazwyczaj osiąganie nasilenia

duszności lub zmęczenia odpowiadającego

4-6 punktów w zmodyfikowanej skali Borga.

•

Najpowszechniej stosowanym w rehabilitacji

pulmonologicznej rodzajem treningu fizycznego jest

trening wytrzymałościowy .

•

Najlepsze efekty uzyskuje się, jeśli możliwe

są stosunkowo długie sesje ćwiczeń o

intensywności wysiłku przekraczającej 60%

szczytowej wydolności wysiłkowej danego

chorego.

•

Całkowity rzeczywisty czas treningu

powinien przekraczać 30 minut

• .

•

Wartościowy wydaje się również

trening siłowy (lub oporowy),

który ma większy wpływ na masę

i siłę mięśniową niż trening

wytrzymałościowy. Sesje

treningowe obejmują na ogół 2-4

serii 6-12 powtórzeń z

obciążeniem wymagającym

użycia 50-85% siły maksymalnej.

Trening siłowy może także skutkować

mniejszą dusznością w czasie

ćwiczeń, dzięki czemu jest lepiej

tolerowany niż trening aerobowy.

•

5. Połączenie treningu

wytrzymałościowego i treningu siłowego

daje wielorakie korzystne efekty i jest

dobrze tolerowane. Trening siłowy

wydaje się szczególnie wskazany u

chorych ze znacznym zanikiem mięśni.

•

Połączenie treningu

wytrzymałościowego i treningu siłowego

stanowi prawdopodobnie najlepszą

metodę leczenia dysfunkcji mięśni

obwodowych w przewlekłej chorobie

układu oddechowego.

•

Uwagi do treningu fizycznego u chorych na

choroby układu oddechowego inne niż POChP

•

U właściwie leczonych chorych na astmę często nie

występują ograniczenia wentylacji i są oni zazwyczaj w

stanie osiągnąć znaczne korzyści fizjologiczne z treningu

o dużej intensywności

•

W celu zminimalizowania skurczu oskrzeli

wywoływanego przez wysiłek podczas treningu

fizycznego zastosować przed ćwiczeniami





leki rozszerzające oskrzela





wystarczająco długą rozgrzewkę z

wykonywaniem ćwiczeń o stopniowo

zwiększanej intensywności

•

Do oceny wysiłkowego zwężenia oskrzeli można

wykorzystać także próbę spiroergometryczną.

•

Chorzy na

mukowiscydozę

powinni

ćwiczyć na stanowiskach

oddalonych o kilka metrów od

innych uczestników treningu w celu

uniknięcia krzyżowego zakażenia

bakteriami, które mogą być oporne

na antybiotyki. Ponadto chorzy i

personel muszą ściśle przestrzegać

zasad higieny.

•

Rehabilitacja pulmonologiczna

poprawia wydolność wysiłkową u

chorych z

rozstrzeniami oskrzeli.

•

U chorych z zaawansowaną

chorobą

śródmiąższową płuc

dostosować

ćwiczenia do stanu chorego i czynności

codziennych, unikać pośpiechu i

dzielenie aktywności na mniejsze porcje,

ponieważ duszność może być bardzo

duża, a desaturacja podczas ćwiczeń -

trudna do skorygowania tlenoterapią.

•

U chorych z zaburzeniami oddechowymi

wskutek choroby nerwowo-mięśniowej

ćwiczenia należy prowadzić w sposób

zapewniający wzmacnianie mięśni i nie

powodujący równocześnie nadmiernego

ich zmęczenia

•

adciśnienie płucne

•

jest przeciwwskazanie do treningu

fizycznego intensywności. Chory powinien

zaprzestać ćwiczeń, jeśli wywołują one ból

w klatce piersiowej, zawroty głowy lub

kołatanie serca.

•

Z powodu ryzyka omdlenia i zapaści

krążeniowej należy unikać czynności

prowadzących do wzrostu ciśnienia

wewnątrz klatki piersiowej, takich jak

podnoszenie ciężarów. Podczas ćwiczeń

należy dokładnie monitorować ciśnienie

tętnicze i HR.

•

Trzeba dopilnować, by chorzy leczeni

antykoagulantami unikali urazów.

•

Interwencje wspomagające

•

Zalecenia

1. W celu zwiększenia tolerancji wysiłku u

osób z ograniczeniem przepływu powietrza w

drogach oddechowych należy przed

treningiem fizycznym stosować optymalne

leczenie rozszerzające oskrzela.

•

Niezależnie od tego, czy podczas wysiłku

fizycznego występuje desaturacja,

tlenoterapia

podczas rehabilitacji pulmonologicznej często

pozwala na większą intensywność treningu

lub

powoduje zmniejszenie nasilenia objawów,

poprawia to kliniczne wyniki leczenia.

•

3. U wybranych chorych z ciężką

przewlekłą chorobą układu

oddechowego i nieoptymalną

odpowiedzią na ćwiczenia można

rozważać jako leczenie wspomagające

zastosowanie nieinwazyjnej

wentylacji mechanicznej

z dodatnim ciśnieniem

•

oninvasive Positive -Pressure

Ventilation

- NPPV),

•

ponieważ poprzez odciążenie mięśni

oddechowych może ono pozwolić na

zwiększenie intensywności treningu.

•

Trening mięśni wdechowych

należy

rozważyć jako leczenie wspomagające

w ramach rehabilitacji

pulmonologicznej, głównie u chorych z

podejrzewanym lub potwierdzonym

osłabieniem ich funkcji.

•

Elektrostymulacja mięśni

może

stanowić leczenie wspomagające u

chorych na ciężką przewlekłą chorobę

układu oddechowego stale

pozostających w łóżku lub ze skrajnym

osłabieniem mięśni szkieletowych.

• Skład ciała w przewlekłej chorobie płuc

• Uzasadnienie rozpoznawania i leczenia nieprawidłowości

składu ciała u chorych na przewlekłą chorobę płuc opiera

się na:

1) częstym występowaniu tych nieprawidłowości

oraz ich związku z chorobowością i umieralnością

2) wynikającym z treningu fizycznego,

zwiększonym w trakcie rehabilitacji

pulmonologicznej zapotrzebowaniu kalorycznym,

które może jeszcze bardziej pogłębiać te

nieprawidłowości (jeśli się nie stosuje

suplementacji)

3) zwiększonych korzyściach, które wynikną

z określonego treningu fizycznego.

•

Nieprawidłowości składu ciała prawdopodobnie

występują powszechnie we wszystkich

zaawansowanych chorobach układu oddechowego,

szczególnie chorych na POChP.

•

U chorych na POChP często występuje

U chorych na POChP często występuje niedowaga

niedowaga

( u 1/3 chorych leczonych ambulatoryjnie i 32-63%

kierowanych na rehabilitację pulmonologiczną lub

biorących udział w badaniach klinicznych).

Zanik mięśni związany z POChP występuje częściej,

ale nie wyłącznie u chorych z niedowagą.

•

W ramach rehabilitacji pulmonologicznej powinno

się obliczać wskaźnik masy ciała

się obliczać wskaźnik masy ciała (

(

body mass index

BMI),

Na podstawie

Na podstawie BMI

BMI

można podzielić chorych

na mających niedowagę (<21 kg/m2), prawidłową

masę ciała

(21-25 kg/m2), nadwagę (25-30 kg/m2)

i na otyłych (>30 kg/m2).

•

Niedawny ubytek masy ciała (>10% w ciągu

ostatnich

6 miesięcy lub >5% w ciągu ostatniego miesiąca)

jest również ważnym, niezależnym

jest również ważnym, niezależnym predyktorem

predyktorem

chorobowości i umieralności w przewlekłej

chorobie płuc.

Masę ciała dzielimy na tłuszczową i beztłuszczową

(

at-Free Mass

- FFM).

FFM

składają się komórki ustroju (narządy, mięśnie, kości) i

woda. Ubytek FFM jest charakterystyczny dla wyniszczenia

związanego z przewlekłą chorobą płuc. Ubytek

FFM

wiąże się

zazwyczaj z ubytkiem wagi, ale może wystąpić nawet

u chorych ze stabilną masą ciała.

•

W badaniach europejskich stwierdzono ubytek

FFM

u 35%

chorych na POChP poddanych rehabilitacji pulmonologicznej

i u 15% chorych na POChP leczonych ambulatoryjnie.

Tolerancja wysiłku u tych chorych mniejsza niż u chorych z

zachowaną

FFM.

•

Suplementację kaloryczną rozważyć w następujących

stanach:

BMI

<21 kg/m2

2) mimowolny ubytek masy ciała o >10% w ciągu 6

miesięcy

lub >5% w ostatnim miesiącu, lub ubytek

FFM.

Początkowo powinna obejmować dostosowanie zwyczajów

żywieniowych chorego i podawanie suplementów

bogatoenergetycznych.

• Nauczanie chorych samodzielnego postępowania

• Edukacja chorego jest zasadniczą składową

kompleksowej rehabilitacji pulmonologicznej i

wspólnym obowiązkiem chorego, jego rodziny,

lekarza pierwszego kontaktu, lekarza specjalisty i

innych pracowników opieki zdrowotnej.

• Przykładowe tematy edukacyjne:

1) strategie oddychania - oddychanie przez

"zasznurowane" usta, czynny wydech, oddychanie

przeponowe, przyjmowanie określonych pozycji

ciała i koordynowanie rytmicznego oddychania z

podejmowanymi aktywnościami

2) prawidłowa czynność płuc i patofizjologia

chorób płuc

3) prawidłowe stosowanie leków, w tym tlenu

4) techniki toalety drzewa oskrzelowego

5) korzyści z ćwiczeń i utrzymywania aktywności

fizycznej

• 6) techniki oszczędzania energii i

upraszczania pracy

7) prawidłowe odżywianie się

8) unikanie czynników podrażniających, w

tym zaprzestanie palenia tytoniu

9) zapobieganie i wczesne leczenie

zaostrzeń choroby - chorych należy pouczyć,

by reagowali wcześnie w przebiegu

zaostrzenia i postępowali zgodnie z

ustalonym planem działania

10) wskazania do wezwania pracownika

opieki zdrowotnej

11) rekreacja, podróże i aktywność

seksualna

12) radzenie sobie z przewlekłą chorobą

płuc i planowanie u kresu życia

13) panowanie nad lękiem i napadami

paniki, w tym techniki relaksacyjne i

radzenie sobie ze stresem.

• Zalecenia

1. Składowa edukacyjna rehabilitacji

pulmonologicznej powinna kłaść nacisk na

umiejętności samodzielnego postępowania

chorych.

2. Samodzielne postępowanie powinno

obejmować plan wczesnego rozpoznawania i

leczenia zaostrzeń oraz dyskusję dotyczącą

podejmowania decyzji u kresu życia.

3. U wybranych chorych należy rozważyć

przeszkolenie w zakresie sposobów

oddychania i technik toalety drzewa

oskrzelowego.

4. Należy kłaść nacisk na przenoszenie

treningu edukacyjnego i uczestniczenia

chorego w ćwiczeniach w warunkach

domowych.

•

Aspekty psychologiczne i społeczne

•

Przewlekła choroba układu oddechowego wiąże się ze

zwiększonym ryzykiem wystąpienia lęku, depresji i innych

zaburzeń zdrowia psychicznego. Chorzy często odczuwają

strach i lęk przed epizodami duszności i podczas

duszności. Frustracja wywołana złym stanem zdrowia i

niemożnością podejmowania różnych aktywności może

się przejawiać w postaci drażliwości, pesymizmu i

nieprzyjaznego stosunku do innych. W późniejszych

stadiach choroby układu oddechowego pojawia się często

postępujące poczucie beznadziejności i bezradności.

•

Wsparcie psychologiczne i społeczne w trakcie

rehabilitacji pulmonologicznej może ułatwiać proces

przystosowywania się poprzez wspieranie myśli i

zachowań adaptacyjnych, pomaganie chorym w

redukowaniu negatywnych emocji i zapewnianie wsparcia

społecznego.

•

Chorych należy uczyć rozpoznawania objawów stresu i

technik radzenia sobie ze stresem (np. trening

relaksacyjny).

•

Zalecenia

1. Badanie przesiewowe w kierunku

lęku i depresji powinno stanowić część

wstępnej oceny chorego.

2. Chociaż wraz z rehabilitacją

pulmonologiczną może następować

poprawa w zakresie związanego z

chorobą podstawową lęku i depresji o

łagodnym lub umiarkowanym nasileniu,

to chorych z poważną chorobą

psychiczną należy skierować do

właściwego specjalisty.

3. Zachęca się do promocji należytego

systemu wsparcia chorego

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
11 3id 12114 ppt
009 Dystrybucja 3id 2475 ppt
06 podstawy SQL 3id 6524 ppt
02 3id 3357 ppt
(2698) makroekonomia cz1 3id 980 ppt
1 3id 8354 ppt
(10) Uczenie się pojęć 3id 789 ppt
13 Konduktometria 3id 14684 ppt
03 Komunikacja marketingowa 3id 4172 ppt
05 Reklama 3id 5557 ppt
005 Segmentacja 3id 2353 ppt
2 Przygotowanie konstrukcyjne 3id 19649 ppt

więcej podobnych podstron

DIAGNOSTYKA ODDECHOWA 3id 1551 ppt

Document Outline