Modele organizacji i

Modele organizacji i

usług w opiece

usług w opiece

zdrowotnej

zdrowotnej

wg E. Freidsona

wg E. Freidsona

Modele

Modele



Wolnorynkowy

Wolnorynkowy



Specjalistyczny

Specjalistyczny



Biurokratyczny

Biurokratyczny

Model wolnorynkowy

Model wolnorynkowy

Jawna rywalizacja o pacjentów na wolnym

Jawna rywalizacja o pacjentów na wolnym

rynku pomiędzy tymi wszystkimi, którzy

rynku pomiędzy tymi wszystkimi, którzy

pragną sprzedawać usługi dotyczące zdrowia

pragną sprzedawać usługi dotyczące zdrowia

(lekarze, zielarze, homeopaci itp.);

(lekarze, zielarze, homeopaci itp.);

Zakłada się, że usługi efektywne zyskają

Zakłada się, że usługi efektywne zyskają

powodzenie, natomiast nieefektywne nie

powodzenie, natomiast nieefektywne nie

znajdą nabywców i zanikną;

znajdą nabywców i zanikną;

Nabywca nie jest w stanie ocenić jakości usługi

Nabywca nie jest w stanie ocenić jakości usługi

ani rozpoznać usługi nierzetelnej;

ani rozpoznać usługi nierzetelnej;

Sprzedający zabiega o wysoką jakość usługi,

Sprzedający zabiega o wysoką jakość usługi,

kierując się dobrze rozumianym własnym

kierując się dobrze rozumianym własnym

interesem ekonomicznym.

interesem ekonomicznym.

Model specjalistyczny

Model specjalistyczny

Jego podstawą jest chroniony przez

Jego podstawą jest chroniony przez

prawo rynek usług, do którego

prawo rynek usług, do którego

dopuszcza się tylko pewne osoby,

dopuszcza się tylko pewne osoby,

spełniające określone warunki

spełniające określone warunki

(licencjonowany sprzedawca usług-

(licencjonowany sprzedawca usług-

lekarz)

lekarz)

Swobodna konkurencja w zabieganiu o

Swobodna konkurencja w zabieganiu o

pacjentów między osobami

pacjentów między osobami

uprawnionymi

uprawnionymi

Model biurokratyczny

Model biurokratyczny

Jest tworem polityki rządowej, przyjmuje te same formy, co

Jest tworem polityki rządowej, przyjmuje te same formy, co

inne instytucje państwowe

inne instytucje państwowe

Pracownicy powinni być zabezpieczeni przed ekonomicznymi

Pracownicy powinni być zabezpieczeni przed ekonomicznymi

naciskami i pokusami dodatkowych zarobków

naciskami i pokusami dodatkowych zarobków

Rywalizacja o wynagrodzenie jest czynnikiem korumpującym

Rywalizacja o wynagrodzenie jest czynnikiem korumpującym

Pracownicy powinni być opłacani wedle określonego

Pracownicy powinni być opłacani wedle określonego

schematu (ubezpieczenie i awans)

schematu (ubezpieczenie i awans)

Zbiór przepisów (prawa i obowiązki) ma chronić pracownika i

Zbiór przepisów (prawa i obowiązki) ma chronić pracownika i

pacjenta

pacjenta

Usługi przestają zależeć od pieniędzy, zależą od przepisów

Usługi przestają zależeć od pieniędzy, zależą od przepisów

Procedury postępowania, systematyczna sprawozdawczość

Procedury postępowania, systematyczna sprawozdawczość

Krytyka modeli

Krytyka modeli

Każdy z wymienionych modeli charakteryzuje się pewnym

Każdy z wymienionych modeli charakteryzuje się pewnym

stopniem patologii.

stopniem patologii.

Model wolnorynkowy: brak gwarancji, że ważniejsza będzie

Model wolnorynkowy: brak gwarancji, że ważniejsza będzie

jakość usługi niż własny interes, został wyparty przez

jakość usługi niż własny interes, został wyparty przez

model specjalistyczny.

model specjalistyczny.

Model specjalistyczny: patologią jest wyłączność uprawnień,

Model specjalistyczny: patologią jest wyłączność uprawnień,

ograniczona swoboda wyboru specjalisty, brak starań o

ograniczona swoboda wyboru specjalisty, brak starań o

klientelę, pacjent przestaje stać w centrum

klientelę, pacjent przestaje stać w centrum

zainteresowania, liczą się honoraria i awans, obowiązuje

zainteresowania, liczą się honoraria i awans, obowiązuje

zasada profesjonalnej lojalności.

zasada profesjonalnej lojalności.

Model biurokratyczny: dehumanizacja stosunków

Model biurokratyczny: dehumanizacja stosunków

międzyludzkich, wysoka sprawozdawczość, przeniesienie

międzyludzkich, wysoka sprawozdawczość, przeniesienie

aktywności z celów na środki, potrzeby systemu ponad

aktywności z celów na środki, potrzeby systemu ponad

potrzebami klienta.

potrzebami klienta.

Nowy model- model

Nowy model- model

konsumenta

konsumenta

Model, który zrywa z tradycyjną bierną rolą pacjenta i

Model, który zrywa z tradycyjną bierną rolą pacjenta i

konsumenta.

konsumenta.

Pacjent- aktywnym uczestnikiem procesu leczenia- posiada

Pacjent- aktywnym uczestnikiem procesu leczenia- posiada

dostęp do informacji, na podstawie których podejmuje

dostęp do informacji, na podstawie których podejmuje

decyzję

decyzję

„

„

Subiektywne” reakcje konsumenta (zachowania,

Subiektywne” reakcje konsumenta (zachowania,

funkcjonowanie, ocena usługi) są „obiektywnym”

funkcjonowanie, ocena usługi) są „obiektywnym”

elementem skuteczności terapii

elementem skuteczności terapii

Model nie zakłada z góry „dobra pacjenta”- jest nastawiony na

Model nie zakłada z góry „dobra pacjenta”- jest nastawiony na

realizację jego oczekiwań i żądań.

realizację jego oczekiwań i żądań.

Maksymalna realizacja preferencji konsumenta i

Maksymalna realizacja preferencji konsumenta i

minimalizowanie poufności, tajności specjalistycznej i

minimalizowanie poufności, tajności specjalistycznej i

administracyjnej

administracyjnej