Działalność zawodowa
pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Marek Foriasz
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pozyskiwanie nieruchomości do transakcji
Oględziny i inspekcje
Weryfikacja ceny ofertowej
Reklama i prezentacja nieruchomości
Przygotowanie nieruchomości do sprzedaży
Pozyskiwanie osób zainteresowanych transakcją
Analizowanie potrzeb klientów
Kontakty z klientami
Kojarzenie stron transakcji
Negocjowanie warunków transakcji
Mediacje pomiędzy stronami transakcji
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Czynności związane z zawarciem transakcji
Kompletowanie dokumentów
Sporządzenie umowy przedwstępnej
Ustalenie terminów związanych z zawarciem transakcji
Dokumentowanie przebiegu transakcji
Tworzenie baz danych o nieruchomościach
Komputerowy system wielokrotnego oferowania
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pozyskiwanie nieruchomości do transakcji
PODSTAWY POŚREDNICTWA – USTAWA - Kto ma uprawnienia w
świadczeniu usług pośrednictwa w obrocie nieruchomościami
zarządzania nieruchomościami
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
(tekst jednolity na podstawie Obwieszczenia Marszałka
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 listopada 2004
r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o
gospodarce nieruchomościami Dz. U. z 2004 nr 261 poz.
2603 i ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy
o
gospodarce
nieruchomościami
oraz o
zmianie
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2007r. Nr 173, poz.
1218), zawarte zostały regulacje dotyczące pośrednictwa w
obrocie nieruchomościami, przez pośredników uprawnionych i
posiadających licencje zawodowe:
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 179.
1…
2. Pośrednikiem w obrocie nieruchomościami jest osoba
fizyczna posiadająca licencję zawodową nadaną w trybie
przepisów rozdziału 4 niniejszego działu.
3. Przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność w zakresie
pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, jeżeli czynności
z tego zakresu będą wykonywane przez pośredników w
obrocie nieruchomościami.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 179.
…
4. Z dniem wpisu do centralnego rejestru pośredników w
obrocie nieruchomościami osoba, o której mowa w ust. 2,
nabywa prawo wykonywania zawodu oraz używania tytułu
zawodowego „pośrednik w obrocie nieruchomościami”.
Tytuł zawodowy „pośrednik w obrocie nieruchomościami”
podlega ochronie prawnej.
5. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę, o którym mowa w ust. 3, w kilku miejscach
lub oddziałach, przedsiębiorca powinien w każdym z tych
miejsc zapewnić, aby czynności pośrednictwa były
wykonywane wyłącznie przez pośredników w obrocie
nieruchomościami.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 180.
1. Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami polega na
zawodowym wykonywaniu przez pośrednika w obrocie
nieruchomościami czynności zmierzających do zawarcia przez
inne osoby umów:
1) nabycia lub zbycia praw do nieruchomości;
2) nabycia lub zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do
lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub
prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
3) najmu lub dzierżawy nieruchomości albo ich części;
4) innych niż określone w pkt. 1-3, mających za przedmiot prawa do
nieruchomości lub ich części.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 180.
…
1a. Pośrednik w obrocie nieruchomościami może wykonywać
opracowania i ekspertyzy oraz doradztwo w zakresie rynku
nieruchomości.
2. Pośrednik wykonuje czynności, o których mowa w ust. 1, osobiście
lub przy pomocy innych osób wykonujących czynności pomocnicze
i działających pod jego bezpośrednim nadzorem, ponosząc za ich
czynności odpowiedzialność zawodową określoną w ustawie.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 180.
…
3. Zakres czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określa
umowa pośrednictwa. Umowa wymaga formy pisemnej pod rygorem
nieważności. W umowie wskazuje się w szczególności pośrednika w
obrocie nieruchomościami odpowiedzialnego zawodowo za jej
wykonanie, numer jego licencji zawodowej oraz oświadczenie o
posiadanym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody
wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności pośrednictwa w
obrocie nieruchomościami
3a. Umowa pośrednictwa może być zawarta z zastrzeżeniem
wyłączności na rzecz pośrednika lub przedsiębiorcy. Art. 550
Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Kodeks Cywilny
Art. 550.
Jeżeli w umowie sprzedaży zastrzeżona została na rzecz kupującego
wyłączność bądź w ten sposób,
• że sprzedawca nie będzie dostarczał rzeczy określonego rodzaju
innym osobom, bądź w ten sposób,
• że kupujący będzie jedynym odsprzedawcą zakupionych rzeczy na
oznaczonym obszarze,
• sprzedawca nie może w zakresie, w którym wyłączność została
zastrzeżona, ani bezpośrednio, ani pośrednio zawierać umów
sprzedaży, które mogłyby naruszyć wyłączność przysługującą
kupującemu.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Wpis 1656 do rejestru Klauzul Niedopuszczalnych
Umowa jest umową zawartą na wyłączność, co oznacza, że
Zamawiający oddaje sprawę do prowadzenia tylko jednemu
pośrednikowi i zobowiązuje się uiścić wyłącznie temu
Pośrednikowi wynagrodzenie określone w umowie, bez
względu na to w jaki sposób doszło do skojarzenia stron.
W przypadku powyższego wpisu Sąd uznał, iż niedozwolonym
postanowieniem umownym jest takie, które przewiduje
obowiązek wykonania zobowiązania przez konsumenta
mimo niewykonania lub nienależytego wykonania
zobowiązani przez jego kontrahenta.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Postanowienie to jest sprzeczne z naturą umów wzajemnych, a do
takich należą umowy konsumenckie, gdyż przyznaje korzyść w
postaci pełnego wynagrodzenia dla pośrednika także w przypadku
niewykonania przez niego umowy naruszając tym samym interes
słabszej strony umowy tj. konsumenta, który nie otrzymuje żadnej
korzyści wobec niewykonania obowiązków przez pośrednika, a
nadto jest zobowiązany do powstrzymania się przez szukaniem na
własną rękę kontrahentów.
Postanowienie kwestionowane rozrywa związek między wykonaniem
zobowiązań przez każdą ze stron umowy.
Konsument zobowiązany jest bowiem zapłacić wynagrodzenie
pośrednikowi także wtedy, gdy ten ostatni nie spełni swojego
świadczenia.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
KOMENTARZ
• Klauzula wyłączności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami to
postanowienie umowne zawarte w umowie pośrednictwa lub
uzupełniające umowę pośrednictwa jako aneks, którego istotą
jest ograniczenie przez strony ilości pośredników,
przedsiębiorców wykonujących dla zamawiającego klienta
usługę pośrednictwa.
Dwa rodzaje wyłączności przy odpowiednim stosowaniu art. 550 KC;
• Jeden lub kilku pośredników (przedsiębiorców) zyskuje wyłączne
prawo pośredniczenia
• Jeden lub kilku pośredników (przedsiębiorców) zyskuje wyłączne
prawo pośredniczenia na określonym obszarze np. na terenie
danego województwa.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Prawa i obowiązki pośrednika w obrocie nieruchomościami.
Art. 180.
….
4. Przez umowę pośrednictwa pośrednik lub przedsiębiorca, o którym
mowa w art. 179 ust. 3, zobowiązuje się do dokonywania dla
zamawiającego czynności zmierzających do zawarcia umów
wymienionych w ust. 1, a zamawiający zobowiązuje się do
zapłaty pośrednikowi lub przedsiębiorcy wynagrodzenia.
5. Sposób ustalenia lub wysokość wynagrodzenia za czynności
pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określa umowa
pośrednictwa. W razie nieokreślenia wynagrodzenia w umowie,
przysługuje wynagrodzenie zwyczajowo przyjęte w danych
stosunkach.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 180.
…
6. Czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami mogą być
wykonywane w stosunku do wszelkich nieruchomości, a także
na rzecz wszystkich osób fizycznych i prawnych oraz jednostek
organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.
7.
Pośrednik
w
obrocie
nieruchomościami
wykonuje
zawód:
1) prowadząc jako przedsiębiorca działalność w zakresie pośrednictwa
w obrocie nieruchomościami, albo
2) w ramach stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej u
przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie pośrednictwa w
obrocie nieruchomościami.
8. Pośrednik w obrocie nieruchomościami nie może łączyć
wykonywania zawodu w formach wymienionych w ust. 7.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 181.
1. Pośrednik w obrocie nieruchomościami jest zobowiązany do
wykonywania czynności, o których mowa w art. 180 ust. 1 i ust.
1a, zgodnie z zasadami wynikającymi
• z przepisów prawa
• i standardami zawodowymi,
• ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego
charakteru tych czynności oraz
• zasadami etyki zawodowej.
• Jest on także zobowiązany do kierowania się zasadą
ochrony interesu osób, na których rzecz wykonuje te
czynności.
2. Pośrednik w obrocie nieruchomościami jest zobowiązany do stałego
doskonalenia kwalifikacji zawodowych.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 181.
…
3. Pośrednik
w
obrocie
nieruchomościami
podlega
obowiązkowemu
ubezpieczeniu
od
odpowiedzialności
cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem
czynności pośrednictwa, o których mowa w art. 180 ust. 1 i 1a.
Jeżeli pośrednik wykonuje czynności przy pomocy innych
osób, działających pod jego nadzorem, podlega on również
ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody
wyrządzone działaniem tych osób.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców, o
których mowa w art. 179 ust. 3 (…
Przedsiębiorcy mogą
prowadzić działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie
nieruchomościami, jeżeli czynności z tego zakresu będą
wykonywane przez pośredników w obrocie nieruchomościami.).
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 181.
6. Przy wykonywaniu działalności zawodowej w związku z zawartą
umową pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, w zakresie
objętym tą umową, pośrednik odpowiedzialny zawodowo za jej
wykonanie ma prawo wglądu oraz pobierania odpowiednich
odpisów, wypisów i zaświadczeń zawartych w:
1) księgach wieczystych;
2) katastrze nieruchomości;
3) ewidencji sieci uzbrojenia terenu;
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 181.
6…
4) tabelach taksacyjnych i na mapach taksacyjnych tworzonych na
podstawie art. 169 (Mapy taksacyjne i tabele taksacyjne
sporządza organ prowadzący kataster nieruchomości na podstawie
oszacowania nieruchomości reprezentatywnych, wykonanego
przez rzeczoznawców majątkowych.).
5) planach miejscowych, studiach uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gmin oraz decyzjach o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
6) rejestrach osób, którym przysługują prawa określone w art. 180
ust. 1 pkt. 2 oraz prawa odrębnej własności lokalu
7) ewidencji ludności.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 183. 1. Pośrednik w obrocie nieruchomościami niewypełniający
obowiązków, o których mowa w art. 181, podlega odpowiedzialności
zawodowej.
2. Wobec pośrednika mogą być orzeczone, z tytułu odpowiedzialności
zawodowej, następujące kary dyscyplinarne:
1)
upomnienie;
2)
nagana;
3)
zawieszenie licencji zawodowej na okres od 3 miesięcy do 1 roku;
4)
uchylono;
4a) pozbawienie licencji zawodowej z możliwością ponownego
ubiegania się o jej nadanie;
5)
pozbawienie licencji zawodowej z możliwością ubiegania się o
ponowne jej nadanie po upływie 3 lat od dnia pozbawienia.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 183.
3. Pozbawienie licencji zawodowej następuje również w przypadku:
1) utraty zdolności do czynności prawnych;
2) skazania za przestępstwa, o których mowa w art. 182 ust. 1 pkt. 2;
3) sądowego zakazu wykonywania zawodu pośrednika w obrocie
nieruchomościami;
4) sądowego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie
pośrednictwa w obrocie nieruchomościami;
5) W przypadku, o którym mowa w ust. 3, pozbawienie licencji
zawodowej następuje z mocy prawa z dniem, w którym
orzeczenie sądu stało się prawomocne. Osoba pozbawiona licencji
zawodowej jest zobowiązana niezwłocznie poinformować o tym
zdarzeniu ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Rola pośrednika
Zadaniem (rolą) pośrednika w obrocie nieruchomościami jest
dostarczenie informacji niezbędnych i wspomagających
podjęcie optymalnych decyzji, przez osoby reprezentujące
podaż i popyt na rynku nieruchomości.
Pośrednik wspomaga swych klientów w podejmowaniu decyzji
poprzez dostarczanie im informacji.
Ich rodzaj i zakres wyznacza indywidualne zapotrzebowanie
zamawiającego i możliwości pośrednika.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Informacje możemy najogólniej podzielić na te, które dotyczą:
• Nieruchomości aktualnie wystawionych do obrotu, w tym ich cech
fizycznych (karta opisu obiektu) i stanu prawnego,
• Znajomości rejonu, w którym położona jest nieruchomość,
• Otoczenia prawnego, w którym zachodzi obrót nieruchomościami,
w
tym
czasu
uzyskania
niezbędnych
dokumentów
do
sfinalizowania transakcji,
• Kształtowania się popytu,
• Możliwości i kosztów pozyskania środków finansowych,
• Aktualnych i archiwalnych danych o przeprowadzonych
transakcjach i ich specyfice,
• Perspektyw kształtowania się cen na rynku nieruchomości,
możliwości uzyskiwania dochodu z najmu.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Analiza rynku składa się z:
• koniunktury gospodarczej (charakterystyki parametrów)
• trendów dla danego typu nieruchomości
• danych dotyczących badania zmian upodobań klientów
• analizy czynników socjalnych, demograficznych,
socjologicznych, politycznych, gospodarczych, ekonomicznych,
itp.
• analizy dotychczasowej pozycji rynkowej nieruchomości
• opisu sąsiedztwa w porównaniu do analizowanej
nieruchomości
• specyfikacji i analizy nieruchomości komercyjnych
• opisu dostępności komunikacyjnej
• specyfikacji obecnych wymagań klienta
• analizy porównawczej podobnych nieruchomości – do analizy
należy wybrać atrybuty mające największy wpływ na
pozytywne decyzje klientów, w tym poziom cen lub
czynszów
• porównawczej analizy zarządców istniejących na danym
rynku i ich oceny
• prognozy rozwoju i istnienia na rynku analizowanego typu
nieruchomości
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
„Cykle koniunkturalne stanowią rodzaj fluktuacji odkrywanej
w zagregowanej aktywności gospodarczej narodów,
organizujących swą pracę na zasadach bussinesu.
Cykl składa się z ekspansji pojawiającej się mniej więcej w
tym samym czasie w wielu obszarach aktywności
gospodarczej, następującej po niej ogólnej recesji,
kontrakcji i ożywienia, które przechodzi w fazę ekspansji
kolejnego cyklu.
Taka sekwencja zmian powtarza się, ale nie jest
periodyczna; czas trwania cyklu może wahać się od ponad
jednego roku do dziesięciu lub dwunastu lat.
Nie są też one podzielne na krótkoterminowe cykle o
podobnym charakterze..."
(Burns. A.., Wesley Mitehell: Ueasmmg Business Cycles, N. York 1946)
ZARZĄDZANIE NIERUCHOMOŚCIAMI INWESTYCYJNYMI I
INSTYTUCJONALNYMI
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Podstawowe zależności między nieruchomościami a
zmianami koniunktury gospodarczej, są to ogólnie mówiąc,
zmiany ujawniające się na rynku nieruchomości.
Dotyczą one popytu, podaży i cen nieruchomości.
Po pierwsze, zmiany koniunktury gospodarczej rzutują na
czynsze oraz ceny rynkowe nieruchomości.
W okresie kontrakcji firmy ograniczają produkcję; następuje
ogólne zmniejszenie aktywności gospodarczej.
Powoduje ono z kolei zmniejszenie popytu na budynki
biurowe, magazynowe, produkcyjne itp.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Po drugie, podaż nieruchomości i innych dóbr inwestycyjnych
nie może szybko reagować na zmiany popytu.
W krótkim okresie jest ona, praktycznie biorąc, stała.
W długim okresie zmienia się pod wpływem ograniczenia
przedsięwzięć inwestycyjno-budowlanych oraz fizycznego
zużycia istniejących obiektów.
Po trzecie, w tej sytuacji czynsze i ceny nieruchomości ostrzej
niż ceny innych dóbr reagują na spadek popytu.
W fazie kontrakcji notuje się stosunkowo silny spadek tych
cen.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Niezbędnym
minimum
jest
skontaktowanie
kupującego/najemcy z właścicielem nieruchomości (osobą
posiadającą tytuł prawny, do dysponowania nią).
Na indywidualne potrzeby stron nakłada się aktualna sytuacja
rynkowa - gra popytu i podaży, czyli możliwość
zaspokojenia potrzeb (popyt), poprzez nieruchomości
oferowane na rynku (podaż).
Interesy strony podaży i strony popytu są rozbieżne.
Najbardziej zauważalne jest to na etapie negocjacji, czyli
„wyważania równowagi gry rynkowej, popytu i podaży”.
Na etapie negocjacji rośnie zapotrzebowanie na informacje
wspomagające argumentację każdej ze stron.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Negocjacje stron prowadzą do dokonania sformalizowanej
czynności
prawnej,
która
powoduje
obrót
nieruchomościami,
tzn.
przeniesienie
praw
do
nieruchomości.
Znajomość lokalnego rynku nieruchomości.
Rynek nieruchomości ma charakter lokalny, najważniejszą cechą
nieruchomości jest stałość miejsca, w jakim jest położona.
Aby poznać nieruchomość musimy do niej dotrzeć, znaleźć się
w miejscu jej położenia.
Nieruchomość jest osadzona w konkretnym otoczeniu, każda
nieruchomość posiada określony potencjał możliwości jej
wykorzystania, istniejący i możliwy do uzyskania, po
przeprowadzeniu akcji rozwojowej samej nieruchomości lub jej
otoczenia.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Praktycy zajmujący się rynkiem nieruchomości, wymieniają
trzy najważniejsze cechy nieruchomości decydujące o tym,
ile jest ona warta:
• lokalizacja,
• lokalizacja,
• i jeszcze raz lokalizacja.
Aby określić lokalizacje nieruchomości nie wystarczy podać jej adres.
Aby określić możliwą do uzyskania cenę i czas poszukiwania
nabywcy, należy ją obejrzeć, ustalić jej potencjał możliwości
wykorzystania (obecne i przyszłe), następnie nałożyć te informacje
na sytuację panującą na rynku nieruchomości, przetworzyć je i
przedstawić wnioski.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Jakość wyniku zależy od ilości wstępnych informacji - im jest ich
więcej, tym większe szanse na transakcję.
Osoby, które skutecznie potrafią prognozować, zasługują na
miano ekspertów, jeśli ponadto potrafią przewidzieć
kształtowanie się cen na rynku nieruchomości w
perspektywie 3 do 5 i więcej lat, mogą świadczyć usługi
doradztwa.
Pośrednik będący ekspertem na swoim rynku lokalnym jest
jednocześnie doradcą wspomagającym decyzje zamawiających u
niego usługę.
Znajomość lokalnego rynku jest podstawą świadczenia usługi
na wysokim poziomie, podobnie jak znajomość przepisów
prawa, etyka w postępowaniu, ścisła współpraca z innymi
uczestnikami rynku nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pozyskiwanie nieruchomości (obiektów) do transakcji.
Działania po stronie podaży. Weryfikacja stanu prawnego
nieruchomości
Weryfikacja
stanu
prawnego
nieruchomości
jest
jedną
z
najważniejszych
wstępnych
czynności
poprzedzających
nawiązanie współpracy pomiędzy zamawiającym i pośrednikiem.
Czynność prawna na mocy, której następuje sfinalizowanie transakcji,
podlega rygorom bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa,
np. sprzedaż wymaga dla swej ważności zachowania formy
aktu notarialnego.
Postanowienia naruszające prawo mogą okazać się nieważne.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Ważne jest ustalenie na etapie wstępnym, jakie prawo będzie
podlegało obrotowi.
Zbywca może dysponować tylko tym prawem, które posiada.
Jeżeli pomiędzy zapisami w dokumentach są niezgodności, należy je
wyjaśnić i potwierdzić gotowość zbywcy do ich skorygowania tak,
aby nie były sprzeczne.
Może to być zarówno dostosowanie stanu faktycznego do stanu
prawnego, jak i stanu prawnego do stanu faktycznego.
W przypadku sprzedaży gruntów istotne jest ustalenie ich
przeznaczenia.
Jeżeli dana nieruchomości nie posiada urządzonej księgi wieczystej,
zbywca powinien zgromadzić dokumenty niezbędne do jej
urządzenia.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Ustalenie wyjściowych warunków sprzedaży.
Chodzi tu o ustalenie, w jaki sposób nieruchomość może być
sprzedawana oraz jak będzie prezentowana zainteresowanym.
Zawarcie umowy pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.
Ustawa o gospodarce nieruchomościami zawiera definicję
umowy pośrednictwa, jest więc ta umowa, umową
nazwaną.
Narzuca obowiązek zawarcia jej w formie pisemnej pod
rygorem nieważności.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Oględziny i inspekcje.
Po zawarciu umowy pośrednictwa pośrednik powinien dokonać
oględzin nieruchomości.
Wizja lokalna. Celem wizji lokalnej jest ostateczne zamknięcie ustaleń
ze zbywcą.
Ustalenia odbywają się najczęściej w następujących krokach:
• Obejrzenie nieruchomości i jej otoczenia.
• Ustalenie potencjału możliwości jej wykorzystania.
• Przedstawienie przez zbywcę oczekiwań dotyczących warunków
transakcji.
• Porównanie oczekiwań z aktualną sytuacją na rynku.
• Ustalenie wyjściowych warunków sprzedaży.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Oględziny należy dokonywać, w miarę możliwości w porze
dziennej, w obecności właściciela, który na bieżąco może
wyjaśniać wszelkie wątpliwości dotyczące stanu faktycznego
nieruchomości.
Pośrednik powinien zwrócić uwagę przede wszystkim na wady
nieruchomości (?), gdyż za nie udzielenie kupującemu informacji o
wadach nieruchomości, które pośrednik mógł samodzielnie
zauważyć, pośrednik może ponosić odpowiedzialność.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Oględziny mogą być połączone z wykonaniem dokumentacji
fotograficznej / filmowej.
Po przeprowadzeniu oględzin należy sporządzić obiektywny opis
nieruchomości.
Pośrednik może się zabezpieczyć, poprzez uzyskanie od
właściciela nieruchomości zatwierdzenie opisu.
Pośrednik w toku oględzin może posiłkować się dokumentami
dotyczącymi stanu faktycznego nieruchomości (np. operatami
szacunkowymi), jednakże zgromadzenie takich dokumentów, nie
wyłącza obowiązku przeprowadzenia oględzin nieruchomości przez
pośrednika.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Weryfikacja ceny ofertowej.
Przedstawienie przez zbywcę oczekiwań dotyczących warunków
transakcji.
Porównanie oczekiwań zbywcy z aktualną sytuacją rynkową.
Oczekiwania zbywcy w zależności od wiedzy o rynku i czy są one
realistyczne czy nie.
Ostatecznie cenę zweryfikuje proces sprzedaży.
Na podstawie cen i czasu sprzedaży porównywalnych nieruchomości
pośrednik powinien podać informację, jakie ceny ostatnio
zanotowano na rynku, dla podobnych nieruchomości i w jakim
okresie były one sprzedawane.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Zazwyczaj właściciel ma pewne wyobrażenie o wartości rynkowej
nieruchomości i często wymaga od pośrednika wyrażenia własnej
opinii w tym zakresie (oczekując potwierdzenia jego oczekiwania).
Zdarza się również, ze właściciel nie wie jaka jest wartość
nieruchomości i oczekuje od pośrednika dokonania swoistej
wyceny.
Ocena powinna skupiać się na potwierdzonych transakcjach
nieruchomości podobnych (?).
W każdym wypadku pośrednik powinien pomóc i umożliwić
właścicielowi w ustalaniu przewidywanej ceny nieruchomości,
poprzez informacje o transakcjach analogicznych nieruchomości
i/lub potwierdzenia przez rzeczoznawcę majątkowego.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Cenę ofertową określa zawsze właściciel i pośrednik nie
jest uprawniony do jej określenia, bądź modyfikacji.
Cena ofertowa będąca elementem reklamy nieruchomości nie
powinna odbiegać od jej wartości rynkowej.
Przy określaniu ceny ofertowej można pozostawić pewien
margines na ewentualne negocjacje pomiędzy stronami, lub
można przewidzieć stopniowe obniżanie ceny ofertowej.
W przypadku zgłoszenia przez właściciela zbyt wygórowanych
oczekiwań, odnośnie możliwej do osiągnięcia ceny, pośrednik
powinien umożliwić właścicielowi określenie ceny ofertowej.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Brak współpracy ze strony właściciela w zakresie określenia ceny
w zasadzie uniemożliwia prawidłowe i skuteczne wykonywanie
czynności pośrednictwa.
Pośrednik chcąc ocenić cenę nieruchomości w sposób
prawidłowy, powinien znać aktualne ceny sprzedaży
podobnych nieruchomości na danym rynku lokalnym, z
uwzględnieniem specyfiki lokalizacji i jej cech (Np. stanu
technicznego budynków, obiektów i budowli).
Opierając się na cenach ofertowych innych nieruchomości
zamieszczanych w ogłoszeniach, należy pamiętać że zazwyczaj są
to kwoty przekraczające wartość rynkową nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pozyskiwanie nieruchomości do transakcji
Jednym z kluczowych elementów wykonywania zawodu pośrednika
w obrocie nieruchomościami jest pozyskiwanie i posiadanie ofert
nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, wynajęcia bądź
dzierżawy i zleceń kupna, najmu, dzierżawy itd.
Każdy pośrednik w obrocie nieruchomościami powinien opanować
podstawowe techniki pozyskiwania nieruchomości.
Zazwyczaj punktem wyjścia jest uzyskanie informacji o tym, że
właściciel danej nieruchomości jest zainteresowany jej sprzedażą
bądź
wynajęciem
lub,
że
nieruchomość
jest
źródłem
zainteresowania inwestorów.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Po pierwsze właściciel może dotrzeć do pośrednika samodzielnie,
po zapoznaniu się z ogłoszeniami o pośredniku, zamieszczonymi w
prasie, Internecie, na tablicach ogłoszeniowych itp.
Prawdopodobieństwo
takiego
zdarzenia
rośnie
w
miarę
zwiększania nakładów pośrednika na reklamę biura oraz już
zgromadzonych ofert, o ile działania marketingowe pośrednika są
wykonywane w profesjonalny sposób.
Po drugie pośrednik może zostać polecony właścicielowi przez
jednego z byłych bądź obecnych klientów pośrednika,
zadowolonych z jego pracy.
Jeżeli pośrednik będzie wykonywał czynności pośrednictwa
prawidłowo i efektywnie, to w miarę upływu czasu będzie rosła
liczba klientów, którzy trafią do pośrednika na skutek polecania
innych osób.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Po trzecie pośrednik może otrzymać informację od osób trzecich
(znajomych, rodziny itp.), o tym, że właściciel określonej
nieruchomości jest zainteresowany dokonaniem transakcji
(dotyczy to również nabywania).
Pośrednik może próbować zwiększyć znaczenie tego źródła
poprzez powiadamianie szerokiego kręgu osób o fakcie bycia
pośrednikiem.
Po czwarte pośrednik może stwierdzić, że dana nieruchomość
może być przedmiotem zainteresowania na rynku nieruchomości
(przykładowo
pośrednik
zaobserwował
bardzo
dobrze
zlokalizowany teren).
Następnie pośrednik powinien ustalić właściciela nieruchomości i
dowiedzieć się czy nie byłby skłonny do przeprowadzenia
określonej transakcji.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pośrednik nie powinien pozyskiwać nieruchomości, których
właściciele współpracują z innym biurem, szczególnie wówczas,
gdy współpraca jest na zasadzie wyłączności (zasady etyki
zawodowej).
Nie powinien również pozyskiwać nieruchomości, o których
dowiedział się od innych pośredników (j. w.).
Po uzyskaniu informacji tym, że właściciel określonej nieruchomości
planuje ją sprzedać bądź wynająć, następnym zadaniem
pośrednika jest przekonanie właściciela do nawiązania współpracy.
Pośrednicy mogą wykonywać czynności pośrednictwa
jedynie na podstawie umowy pośrednictwa zawartej w
formie pisemnej toteż punktem wyjścia do świadczenia
usług pośrednictwa na rzecz określonego klienta jest
zawarcie umowy pośrednictwa.
Najskuteczniejszą i najlepszą formą współpracy jest umowa
pośrednictwa z klauzulą wyłączności, tylko przekonanie klienta do
podpisania takiej umowy można nazwać pełnym sukcesem w
zakresie pozyskiwania nieruchomości i/lub klienta.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Przed zawarciem umowy pośrednictwa, pośrednik powinien
ustalić, że dana osoba jest uprawniona do zawarcia takiej
umowy.
W tym celu pośrednik powinien zapoznać się z dokumentami
świadczącymi o tym, kto jest właścicielem danej nieruchomości
(bądź komu przysługuje prawo użytkowania wieczystego,
własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
spółdzielcze
prawo
do
lokalu
użytkowego
bądź
domu
jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo podnajmu
nieruchomości).
Następnie
pośrednik
powinien
zweryfikować
tożsamość
zgłaszającego chęć współpracy. W przypadku, gdy nie jest to
właściciel, to powinien okazać stosowne pełnomocnictwo lub
dokument świadczący o innym rodzaju umocowania.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Reklama, pozyskiwanie osób zainteresowanych transakcją i
prezentacja nieruchomości.
Sposób i formy reklamy powinien być uzgodnione z właścicielem i
wskazane w umowie pośrednictwa.
Pozwala to uniknąć ewentualne nieporozumienia, niejasności,
skargi i/lub roszczenia.
Umowa może wskazywać, że pośrednik samodzielnie decyduje o
rodzaju i częstotliwości reklamy lub nakładać na pośrednika
obowiązki w tym zakresie lub też uwzględniać udział właściciela w
nakładach na reklamę.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Nieruchomości mogą być reklamowane na stronach internetowych
biura i innych biur, w tym w portalach nieruchomości
przeznaczonych dla ofert z klauzula wyłączności, w prasie
codziennej, miesięcznikach, tablicach reklamowych, ulotkach, w
ramach targów nieruchomości, itp.
Reklamując ofertę pośrednik nie może wprowadzać w błąd jej
odbiorcę, w szczególności odnośnie ceny, powierzchni, lokalizacji i
stanu technicznego nieruchomości i innych istotnych cech
(ustawa
z
dnia
23
sierpnia
2007
r.
o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym Dz.
U. z 2007r., Nr 171, poz.1206).
Pośrednik powinien ujawnić w reklamie fakt bycia pośrednikiem
oraz nazwę biura.
Ponadto pośrednik powinien wystrzegać się reklamowania ofert
nieaktualnych lub nie swoich.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 4.
1. Praktyka
rynkowa
stosowana
przez
przedsiębiorców
wobec
konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi
obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić
zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem
umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej
zawarciu.
2. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę
rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a
także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk,
jeżeli działania te spełniają przesłanki określone w ust. 1.
3. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się prowadzenie działalności w
formie systemu konsorcyjnego lub organizowanie grupy z udziałem
konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.
Praktyki te nie podlegają ocenie w świetle przesłanek określonych w
ust. 1.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 5.
1. Praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd,
jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może
powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji
dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.
2. Wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności:
1) rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji;
2) rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący
wprowadzać w błąd;
….
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
3. Wprowadzające w błąd działanie może w szczególności dotyczyć:
1) istnienia produktu, jego rodzaju lub dostępności;
…
5) ceny, sposobu obliczania ceny lub istnienia szczególnej korzyści
cenowej;
6) rodzaju sprzedaży, powodów stosowania przez przedsiębiorcę
praktyki rynkowej, oświadczeń i symboli dotyczących
bezpośredniego lub pośredniego sponsorowania, informacji
dotyczących sytuacji gospodarczej lub prawnej przedsiębiorcy lub
jego przedstawiciela, w tym jego imienia i nazwiska (nazwy) i
majątku, kwalifikacji, statusu, posiadanych zezwoleń, członkostwa
lub powiązań oraz praw własności przemysłowej i intelektualnej
lub nagród i wyróżnień.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 6.
1. Praktykę rynkową uznaje się za zaniechanie wprowadzające w
błąd, jeżeli pomija istotne informacje potrzebne przeciętnemu
konsumentowi do podjęcia decyzji dotyczącej umowy i tym samym
powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego
konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie
podjął.
…
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
4. W przypadku propozycji nabycia produktu, za istotne informacje, o
których mowa w ust. 1, uznaje się w szczególności:
1) istotne cechy produktu w takim zakresie, w jakim jest to właściwe
dla danego środka komunikowania się z konsumentami i produktu;
2) imię, nazwisko (nazwę) i adres przedsiębiorcy (siedzibę) oraz
przedsiębiorcy, na którego rzecz działa;
…
4) uzgodnienia dotyczące sposobu płatności, dostawy lub wykonania
produktu oraz procedury rozpatrywania reklamacji;
5) informacje o istnieniu prawa do odstąpienia od umowy lub
rozwiązania umowy, jeżeli prawo takie wynika z ustawy lub umowy.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Celem
reklamy
danej
oferty
jest
pozyskanie
osoby
zainteresowanej transakcją zakupu, dzierżawy, bądź najmu
oferowanej nieruchomości.
Sama reklama może spowodować nawiązanie kontaktu z klientem,
natomiast pozyskanie klienta oznacza dodatkowo zachęcenie do
zapoznania się z ofertą pośrednika.
Niewłaściwym jest nakłanianie zainteresowanego do obejrzenia
nieruchomości, o których pośrednik wie, że z całą pewnością nie
będą odpowiadać klientowi.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Efektowna prezentacja ofert może być źródłem kontaktów klientów
z pośrednikiem, mimo braku w prezentacji poszukiwanej przez
klienta nieruchomości.
Skuteczna reklama danej oferty prowadzi do możliwości
prezentacji nieruchomości zainteresowanemu klientowi. Może to
być klient pośrednika bądź innego biura nieruchomości.
Skuteczna prezentacja prowadzić może do transakcji.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pośrednik
może
dokonywać
prezentacji
nieruchomości
niezamieszkałych, do których posiada pełen dostęp, bądź
nieruchomości, w których ktoś zamieszkuje/użytkuje.
W drugim wypadku prezentacja jest możliwa po wcześniejszym
umówieniu warunków prezentacji.
W toku prezentacji pośrednik powinien wskazywać, zarówno na
atrybuty, jak i na wady/ograniczenia nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Analizowanie potrzeb klientów.
Pośrednik, który chce owocnie i szybko wykonywać czynności
pośrednictwa, powinien właściwie ocenić potrzeby klienta.
Zadanie jest stosunkowo proste w sytuacji gdy klient zna swoje
potrzeby i potrafi je zwerbalizować.
Pośrednika powinny interesować tylko te potrzeby klientów, które
mają szansę zaspokojenia.
W tym celu pośrednik powinien ustalić możliwości finansowe
klienta, w szczególności, może pomóc klientowi w określeniu jego
zdolności kredytowej.
Możliwości finansowe klienta wyznaczają górny pułap cen
nieruchomości,
których
prezentację
pośrednik
może
zaproponować.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Ważnymi kryteriami pozwalającym ustalić potrzeby klienta są: cel
w jakim chciałby nabyć nieruchomość oraz termin, do którego
powinna nastąpić transakcja.
Im bardziej są sprecyzowane wskazane wcześniej czynniki tym
większe prawdopodobieństwo że potrzeby klienta nie ulegną
zmianie, w trakcie współpracy z pośrednikiem.
Zazwyczaj zamawiający pośrednictwo, przed zawarciem umowy
podaje
kilka,
bądź
kilkanaście
warunków
dotyczących
poszukiwanej nieruchomości i świadczących o potrzebach klienta.
Najczęściej poszczególne warunki nie mają jednakowego
znaczenia, to znaczy część ma znaczenie pierwszorzędne, a cześć
drugorzędne.
Pośrednik powinien w pierwszej kolejności dążyć do wyszukania
nieruchomości
spełniających
warunki
o
znaczeniu
pierwszorzędnym.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Kojarzenie stron transakcji.
Podstawowym celem wykonywania czynności pośrednictwa
jest skojarzenie stron przyszłej transakcji.
Skojarzenie, oznacza danie sposobności, osobie uprawnionej do
dysponowania nieruchomością oraz osobie zainteresowanej
nabyciem, dzierżawą, bądź najmem nieruchomości, do wzajemnej
identyfikacji tożsamości, przedstawienia swoich potrzeb oraz
oczekiwań, która to sposobność może doprowadzić do
wzajemnego zadeklarowania sobie gotowości zawarcia transakcji.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Jeżeli skojarzenie doprowadzi do transakcji, to wówczas można
mówić o skojarzeniu zakończonym sukcesem, jednakże nie każde
skojarzenie musi przynieść taki efekt.
Po skojarzeniu, mogą się ujawnić okoliczności powodujące
utrudnienie i/lub fiasko transakcji.
Pośrednik powinien zadbać, o ile jest to możliwe, aby być obecnym
podczas skojarzenia, a przynajmniej powinien o tym fakcie
wiedzieć.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Negocjacje warunków transakcji
Skojarzenie następuje zazwyczaj po tym, jak strony zaakceptują
warunki ofertowe (wzajemnie), a to umożliwia przeprowadzenie
negocjacji.
Pośrednik może być obecny w trakcie negocjacji, o ile strony
wyraźnie tego nie wykluczą, lecz wówczas pośrednik nie może
odpowiadać za ich przebieg i rezultat.
Proces negocjacji komplikuje fakt pośredniczenia w transakcji i
reprezentowania jednocześnie obu stron negocjacji.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Negocjacje kończą się sukcesem wtedy, gdy strony dojdą do
porozumienia co do wszystkich postanowień przyszłej umowy,
będących przedmiotem negocjacji.
Ważne jest aby podczas negocjacji zostały poruszone wszystkie
istotne kwestie, gdyż w przeciwnym razie może dojść do
pozornego skojarzenia, które nie doprowadzi do zamierzonego
skutku w postaci umowy.
Negocjacje mogą być objęte tajemnicą o ile w ich toku jedna ze
stron udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pośrednik w toku negocjacji powinien reprezentować tylko interesy
swojego klienta, chyba że świadczy usługi pośrednictwa na rzecz
obydwu stron.
W drugim przypadku rola pośrednika w zasadzie powinna się
ograniczyć do zapewnienia warunków umożliwiających ochronę
interesów każdej ze stron.
W trakcie negocjacji pośrednik powinien wskazywać, które z
proponowanych przez strony warunków są prawnie dopuszczalne,
a które nie.
W każdym wypadku negocjacje powinny prowadzić do uzgodnienia
ceny i sposobu jej płatności, terminu zawarcia umowy, terminu
wydania nieruchomości oraz ewentualnego zabezpieczenia
wykonania umowy, co odzwierciedla się w protokole z negocjacji.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Mediacje pomiędzy stronami transakcji.
Czasami może się okazać, że negocjacje pomiędzy stronami nie
doprowadzą do skojarzenia.
Mogą pojawić się zagadnienia, których strony nie potrafią zgodnie
rozstrzygnąć.
Wówczas pośrednik może przeprowadzić mediacje pomiędzy
stronami.
Różnica pomiędzy negocjacjami a mediacją sprowadza się do tego,
że mediacja w zasadzie powinna prowadzić do ponownego
podjęcia negocjacji
Dobrym punktem wyjścia do mediacji jest zestawienie
rozbieżności pomiędzy stronami oraz wskazanie zagadnień, które
zostały ustalone, w protokole rozbieżności.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Może okazać się, że strony porozumiały się co do kluczowych
kwestii, lecz zerwały negocjacje z innych powodów.
Wówczas protokół rozbieżności może być wystarczającym
narzędziem do wyjaśnienie źle zrozumianych pojęć, bądź
zaproponowanie
dodatkowego
atrybutów
zabezpieczenia
interesów stron umowy.
Jednakże w sytuacji gdy negocjacje zakończyły się fiaskiem z
uwagi na brak porozumienia odnośnie tak istotnych kwestii jak
cena, termin zawarcia umowy bądź wydania nieruchomości to
wówczas celem mediacji jest ustalenie, czy którakolwiek ze stron
jest gotowa do ustępstwa.
Jeżeli pośrednikowi nie uda się skłonić żadnej ze stron do
zrezygnowania z części oczekiwań to wówczas dalsza mediacja
jest bezcelowa.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Czynności związane z realizacją transakcji.
Uzgodnienie warunków transakcji rodzi konieczność wykonania
czynności pośrednictwa związanych z zawarciem docelowej
umowy.
Do wspomnianych czynności należy:
• zweryfikowanie stanu prawnego nieruchomości i zebranie
wymaganych dokumentów,
• ustalenie dokładnego czasu i miejsca zawarcia umowy oraz
tożsamości osób stawających do aktu notarialnego,
• zapewnienie właściwego zredagowania umowy oraz organizacja
wydania nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Kompletowanie dokumentów. Badanie Due Diligence.
Zarówno umowa sprzedaży, umowa przedwstępna sprzedaży,
umowa najmu jak i umowa dzierżawy nieruchomości wymaga
zgromadzenia odpowiednich dokumentów.
Zarówno w przypadku umowy najmu oraz dzierżawy jak i umowy
sprzedaży konieczne jest uzyskanie dokumentu stanowiącego o
tym kto jest właścicielem nieruchomości lub komu przysługuje
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (mieszkalnego bądź
użytkowego) albo prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni
mieszkaniowej lub też kto nią włada.
W przypadku prawa własności dokumentem takim może być odpis
lub zawiadomienie z sądu ksiąg wieczystych albo akt notarialny
nabycia
nieruchomości
(w
drodze
kupna,
darowizny,
nieodpłatnego zniesienia współwłasności itp.).
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Właściciel może również prawo własności odziedziczyć i wówczas
pośrednik powinien wymagać przedstawienia albo odpisu
(zawiadomienia) z księgi wieczystej, bądź w razie braku wpisu w
księdze
wieczystej,
prawomocnego
postanowienia
sądu
stwierdzającego nabycie spadku oraz zaświadczenie z urzędu
skarbowego o uregulowaniu podatku od spadku bądź zwolnieniu z
tego podatku.
O tym komu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do
lokalu świadczyć może (oprócz aktu notarialnego nabycia)
przydział lub zaświadczenie ze spółdzielni, a w razie założenia
księgi wieczystej dla spółdzielczego prawa także odpis z księgi
wieczystej.
Dla zawarcia umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego
prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do lokalu użytkowego oraz
prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
konieczne będzie uzyskanie aktualnego zaświadczenia ze
spółdzielni mieszkaniowej.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
W
przypadku
sprzedaży
nieruchomości
gruntowej
bądź
budynkowej należy dodatkowo uzyskać wypis z rejestru gruntów
oraz
wypis
z
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego, o ile istnieje.
Pośrednik powinien zawsze sprawdzić stan prawny nieruchomości
tuż przed zawarciem umowy najmu, umowy przedwstępnej
sprzedaży oraz umowy sprzedaży poprzez zapoznanie się z
zapisami
odpowiedniego
rejestru:
księgami
wieczystymi,
ewidencją
gruntów
i
budynków,
miejscowym
planem
zagospodarowania
przestrzennego,
rejestrami
spółdzielni
mieszkaniowych.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Osoba wskazana w dokumencie może nie być osobą, która
deklaruje chęć dysponowania nieruchomością.
Wówczas
należy
zażądać
przedłożenia
stosownego
pełnomocnictwa.
Dla zawarcia umowy najmu może to być pełnomocnictwo w formie
pisemnej.
Taka sama forma jest wystarczająca dla zawarcia umowy
przedwstępnej w formie pisemnej.
Pełnomocnictwo do przeniesienia własności nieruchomości
powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Małżonek może zawrzeć samodzielnie umowę przedwstępną
sprzedaży nieruchomości lub umowę przenoszącą własność
nieruchomości na podstawie zgody drugiego małżonka, na
dokonanie takiej czynności udzielonej w formie właściwej dla danej
czynności.
Pośrednik powinien w każdym wypadku ustalić poprzez kontakt z
właścicielem czy pełnomocnictwo zostało udzielone oraz czy nie
zostało odwołane.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
W przypadku gdy właścicielem nieruchomości jest osoba prawna
lub spółka prawa handlowego nie posiadająca osobowości prawnej
(spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna)
konieczne jest przedstawienie aktualnego odpisu z KRS
wskazującego osoby należące do organu uprawnionego do
reprezentowania osoby oraz w przypadku przewidzianym w
ustawie lub umowie spółki zezwolenie właściwego organu na
zawarcie umowy (przykładowo uchwałę zgromadzenia wspólników
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością).
W sytuacji gdy właścicielem nieruchomości jest osoba małoletnia,
sprzedaży może dokonać jedynie przedstawiciel ustawowy
legitymujący
się
prawomocnym
postanowieniem
sądu
udzielającego zgodę na rozporządzenie majątkiem małoletniego.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Zgodnie z art. 181 ust 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami
pośrednicy przy wykonywaniu działalności zawodowej w związku z
zawartą umową pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, w
zakresie objętym tą umową, mają prawo wglądu oraz pobierania
odpowiednich odpisów, wypisów i zaświadczeń zawartych w:
1) księgach wieczystych;
2) katastrze nieruchomości;
3) ewidencji uzbrojenie terenu;
4) tabelach taksacyjnych i na mapach taksacyjnych,
5) planach miejscowych, studiach uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gmin oraz decyzjach o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
6) rejestrach członków spółdzielni mieszkaniowych,
7) ewidencji ludności.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Nie skorzystanie z powyżej opisanego uprawnienia może
rodzić niebezpieczeństwo co do rzetelności pośrednika, w
sytuacji gdy nie było oczywiste, że stan prawny
przedstawiony na dokumentach dostarczonych przez
właściciela jest zgodny ze stanem rzeczywistym.
W miarę możliwości potwierdzaj swoją obecność i badanie
dokumentów nieruchomości w instytucjach w których badania te
przeprowadzał (wskazane są druki poświadczające z instytucji).
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Sporządzenie umowy przedwstępnej.
Zgodnie z art. 389 Kodeku cywilnego w umowie przedwstępnej
strony zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy - umowy
przyrzeczonej.
Umowa przedwstępna powinna zawierać istotne postanowienia
umowy przyrzeczonej, lecz nie musi zawierać terminu zawarcia
umowy przyrzeczonej.
Wówczas termin może zostać wyznaczony przez stronę
uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 389.
§ 1.
Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do
zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna
określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
§ 2.
Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa
przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w
odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do
żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są
uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z
nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony
przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli
w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został
wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można
żądać jej zawarcia.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Zgodnie z art. 390 kodeksu cywilnego, jeżeli jedna strona uchyla
się od zawarcia umowy przyrzeczonej, druga strona może zażądać
naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie
umowy przyrzeczonej.
Jednakże gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od
których zależy ważność umowy przyrzeczonej , w szczególności
wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić
zawarcia umowy przyrzeczonej.
Na
rynku
nieruchomości
najpowszechniejsze
są
umowy
przedwstępne sprzedaży nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Art. 390.
§ 1.
Jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej
uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia
szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy
przyrzeczonej.
Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres
odszkodowania.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
§ 2.
Jednakże gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od
których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności
wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić
zawarcia umowy przyrzeczonej.
§ 3.
Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem
roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta.
Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej,
roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem
roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Pośrednik powinien zadbać o to, żeby w umowie przedwstępnej
oprócz postanowień istotnych umowy przyrzeczonej, takich jak
cena sprzedaży, przedmiot sprzedaży, określenie stron, zawarte
zostały również inne ważne warunki takie jak termin zawarcia
umowy przyrzeczonej, termin wydania nieruchomości, obowiązki
dostarczenia wymaganych dla umowy sprzedaży dokumentów,
sposób spłaty ewentualnych hipotek, termin wymeldowania osób z
przedmiotu sprzedaży, dokładne określenie sposobu płatności,
dokładny opis stanu faktycznego i prawnego nieruchomości w
chwili zawarcia umowy przedwstępnej oraz uzgodnionego przez
strony stanu nieruchomości w chwili zawarcia umowy
przyrzeczonej.
Wprawdzie tych warunków, dla ważności umowy nie jest to
konieczne, ale na pewno pomoże uniknąć ewentualnych
nieporozumień i sporów.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Umowę przedwstępną można zawrzeć zarówno w formie pisemnej
jak i formie aktu notarialnego przy czym nie są to równorzędne
formy.
Jedynie forma aktu notarialnego daje uprawnienie
dochodzenia zawarcia umowy przyrzeczonej.
Umowę w formie pisemnej strony powinny sporządzić przed
prawnikiem.
Pośrednik powinien dążyć do tego, żeby prawidłowe wykonanie
umowy przedwstępnej zostało zabezpieczone.
Służyć temu może zadatek, zaliczka lub kara umowna.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Dokumentowanie przebiegu transakcji.
Każda umowa na rynku nieruchomości powinna zostać zawarta w
formie pisemnej lub w formie aktu notarialnego.
Strony zawsze otrzymują przynajmniej jeden egzemplarz umowy.
Wydanie nieruchomości powinno zostać udokumentowane
protokołem zdawczo - odbiorczym.
Pośrednik w celu ochrony własnego interesu powinien sporządzić
kopię każdego przedkładanego do umowy dokumentu, kopię
umowy oraz kopię protokołu zdawczo - odbiorczego.
Wykonane kopie powinien przechowywać wraz z umową
pośrednictwa w odpowiednim katalogu spraw zrealizowanych.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Tworzenie baz danych o nieruchomościach.
Prawidłowe
funkcjonowanie
biura
nieruchomości
wymaga
sprawnego zarządzania bazą danych o nieruchomościach.
Posiadanie, aktualizowanie i wszelkie operacje na bazie danych o
nieruchomościach łączą się nieuchronnie z przetwarzaniem
danych osobowych właścicieli nieruchomości i osób poszukujących
nieruchomości.
Może się to odbywać tylko w zgodzie z przepisami o ochronie
danych osobowych.
Pośrednicy
tworzą
również
wspólne
bazy
danych
o
nieruchomościach,
związane
z
systemami
wielokrotnego
oferowania,
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
System wielokrotnego oferowania.
Celem systemu wielokrotnego oferowania jest to, aby oferta
zgłoszona w jednym biurze była dostępna dla wszystkich
pośredników, tak aby mogli nad nią pracować bez ograniczeń
wynikających z posiadania odrębnych baz danych.
Jedynie oferty z klauzula wyłączności mogą znaleźć się w takim
systemie, gdyż wówczas wyklucza to możliwość zgłoszenia tej
samej oferty przez różnych pośredników oraz pozwala
pośrednikom na dokładne precyzowanie lokalizacji nieruchomości.
Działalność zawodowa pośrednika w obrocie
nieruchomościami
Dolnośląskie
Stowarzyszenie
Pośredników
w
Obrocie
Nieruchomościami DOSPON opracowało i wdrożyło system
wielokrotnego oferowania, obsługiwany przez stronę internetową
www.mls.dospon.pl.
Pośrednicy stowarzyszeni w DOSPON mają możliwość wprowadzać
oferty na wyłączność na stronę, a każda osoba może się z nimi
zapoznać.
Pośrednicy dodatkowo mają dostęp do archiwum ofert
zrealizowanych, dzięki którym mogą śledzić aktualne tendencje
rynkowe, w szczególności odnośnie cen nieruchomości.
Działalność organizacji zawodowych pośredników w obrocie
nieruchomościami – PFRN, SPON-y.