1
1
Biopsychologia
Biopsychologia
Rodzaje afazji:
Rodzaje afazji:
-
Wernickiego (zaburzona zdolność analizy i syntezy dźwięków mowy>upośledzenie
Wernickiego (zaburzona zdolność analizy i syntezy dźwięków mowy>upośledzenie
rozumienia)
rozumienia)
-
Broca (rozumie mowe, ale nie potrafi się płynnie wypowiedzieć, zaburzenie
Broca (rozumie mowe, ale nie potrafi się płynnie wypowiedzieć, zaburzenie
pamięci leksykalnej – rozsypuje mu się wypowiedź sensowna...)
pamięci leksykalnej – rozsypuje mu się wypowiedź sensowna...)
-
Amnestyczną (trudność w znajdywaniu właściwych słów, nazywania)
Amnestyczną (trudność w znajdywaniu właściwych słów, nazywania)
-
Całkowita ( całkowite zniesienie kontaktu werbalnego z otoczeniem)
Całkowita ( całkowite zniesienie kontaktu werbalnego z otoczeniem)
-
Przewodnictwa ((trudność w powtarzaniu słów)
Przewodnictwa ((trudność w powtarzaniu słów)
-
Transkorowa ruchowa (dobre rozumienie i powtarzanie, ale trudności w
Transkorowa ruchowa (dobre rozumienie i powtarzanie, ale trudności w
swobodnym wypowiadaniu się) dodatkowa okolica ruchowa – planowanie nawala!
swobodnym wypowiadaniu się) dodatkowa okolica ruchowa – planowanie nawala!
Dłuższe struktury językowe.
Dłuższe struktury językowe.
-
Transkorowa czuciowa (zaburzenia rozumienia mowy, płynna, ale upośledzona
Transkorowa czuciowa (zaburzenia rozumienia mowy, płynna, ale upośledzona
mowa spontaniczna)
mowa spontaniczna)
Zaburzenia czytania i pisania
Zaburzenia czytania i pisania
Aleksja (zaburzenia rozumienia pisanego tekstu)
Aleksja (zaburzenia rozumienia pisanego tekstu)
Agrafia (zaburzenia w zdolności pisania liter i słów)
Agrafia (zaburzenia w zdolności pisania liter i słów)
Mowa a przeżywanie czasu.
Mowa a przeżywanie czasu.
U podłoża funkcji mowy leżą prawdopodobnie swoiste mechanizmy czasowe,
U podłoża funkcji mowy leżą prawdopodobnie swoiste mechanizmy czasowe,
zabezpieczające odpowiednie ramy zarówno dla rozumienia mowy słyszanej, jak
zabezpieczające odpowiednie ramy zarówno dla rozumienia mowy słyszanej, jak
formułowania wypowiedzi słownych. Mechanizmy czasowe programujące mową są
formułowania wypowiedzi słownych. Mechanizmy czasowe programujące mową są
prawdopodobnie reprezentowane w lewopółkulowych obszarach, zazwyczaj
prawdopodobnie reprezentowane w lewopółkulowych obszarach, zazwyczaj
uważanych za kontrolujące procesy językowe.
uważanych za kontrolujące procesy językowe.
Okresy krytyczne
Okresy krytyczne
68% przed 6 r.ż. , 41% między 7-12, a 13% po 19r.ż. Potrafiło opanować dobrze
68% przed 6 r.ż. , 41% między 7-12, a 13% po 19r.ż. Potrafiło opanować dobrze
angielski.
angielski.
R.21 Neuropsychologiczne
R.21 Neuropsychologiczne
podłoże mowy
podłoże mowy
2
2
Biopsychologia
Biopsychologia
Mowa jako sposób porozumiewania się.
Mowa jako sposób porozumiewania się.
Fonem jako elementarna jednostka.
Fonem jako elementarna jednostka.
CZ jest w stanie wydobyć z sibie ok.90 fonemów. Wiele
CZ jest w stanie wydobyć z sibie ok.90 fonemów. Wiele
tracimy, bo są niećwiczone. Wszystkie dźwięki
tracimy, bo są niećwiczone. Wszystkie dźwięki
wydajemy, ale potem tracimy te zdolności z wiekiem.
wydajemy, ale potem tracimy te zdolności z wiekiem.
Fonemy łączone w sylaby = artykulacja
Fonemy łączone w sylaby = artykulacja
Gaworzenie – zbitki sylabowe (w wielu języków jest
Gaworzenie – zbitki sylabowe (w wielu języków jest
bardzo podobne).
bardzo podobne).
My dysponujemy pewnymi schematami
My dysponujemy pewnymi schematami
artykulacyjnymi.
artykulacyjnymi.
W afazji Wernickego osoba nie ma schematu, do
W afazji Wernickego osoba nie ma schematu, do
którego osoba mogłaby dopasować percypowane
którego osoba mogłaby dopasować percypowane
bodźce. Osoba nie rozumie tego, co mówi. Ktoś kto to
bodźce. Osoba nie rozumie tego, co mówi. Ktoś kto to
mówi rozumie i wie, co chce powiedzieć, ale nie
mówi rozumie i wie, co chce powiedzieć, ale nie
rozumie tego co przed chwilą powiedział.
rozumie tego co przed chwilą powiedział.
W amnestycznej jest kwestia przywołanie nazwy na
W amnestycznej jest kwestia przywołanie nazwy na
poziomie semantycznym. Pokazujemy desygnat, który
poziomie semantycznym. Pokazujemy desygnat, który
powinien być znany . Baday niemożność posługiwania
powinien być znany . Baday niemożność posługiwania
się pamięcią semantyczną, a nie same dziury pamięci
się pamięcią semantyczną, a nie same dziury pamięci
semantycznej.
semantycznej.
Plastyczność – rozwój nie tylko dendrytów, ale i liczby
Plastyczność – rozwój nie tylko dendrytów, ale i liczby
połączeń – synaps.
połączeń – synaps.
R.21 Neuropsychologiczne
R.21 Neuropsychologiczne
podłoże mowy
podłoże mowy