Zestaw 21
Ekonomiczne i społeczne skutki bezrobocia - prawo Okuna.
Prawo Okuna mówi, że dla każdego procentu wzrostu rzeczywistej stopy bezrobocia powyżej naturalnej stopy bezrobocia, luka PNB zwiększa się o 2, 5 %
Ekonomicznym skutkiem bezrobocia jest utracona korzyść w wymiarze makroekonomicznym, wyrażona wielkością straty PNB. Wielkość straty PNB mierzy się za pomocą luki produktu narodowego brutto. Luka PNB to różnica między wielkością potencjalną PNB, a więc możliwą do osiągnięcia w warunkach pełnego zatrudnienia, i wielkością PNB faktycznie osiągniętą w danym okresie czasu. Również w miarę wzrostu liczby ludzi bez pracy, wzrastają wydatki rządu na zasiłki dla bezrobotnych i realizację programów pomocy społecznej, co prowadzi do wzrostu podatków.
Z ekonomicznego punktu widzenia główną stratą dla społeczeństwa wynikającą z bezrobocia jest strata produktu narodowego brutto. Strata ta jest zwykle mierzona przy pomocy tzw. luki PNB - różnicy między potencjalnym produktem narodowym brutto a rzeczywistym produktem narodowym brutto.
Występują również pozaekonomiczne- społeczne koszty ponoszone przez bezrobotnych Brak pracy powoduje, że człowiek czuje się izolowany przez otoczenie, ma obniżone poczucie własnej wartości w rodzinie i środowisku.
Neoklasyczna koncepcja kształtowania dochodu narodowego (relacje AS - AD).
AD-zagregowany popyt globalny- łączna ilość towarów jaką nabywcy decydują się zakupić w określonych warunkach. Popyt globalny jest rosnącą funkcją dochodów PKB per capita i malejącą funkcją ogólnego poziomu cen.
AS-zagregowana podaż globalna- oznacza łączną ilość towarów jaką producenci decydują się wytworzyć i dostarczyć na rynek. Podaż globalna jest rosnącą funkcją zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania a także rosnącą funkcją ogólnego poziomu cen oraz malejącą funkcja kosztów produkcji
Krzywa AD i AS ukazują zależność pomiędzy popytem i podażą globalną a poziomem cen.
Według neoklasyków podaż globalna jest pionowa i odpowiada produkcji potencjalnej. Taki kształt podaży globalnej wynika z przekonania o doskonałej giętkości cen i plac i dużej skuteczności mechanizmu rynkowego. Mechanizm ten zapewnia likwidację wszelkich nierównowag , zarówno na rynkutowarowym jak i czynników produkcji.
Mnożnik kreacji pieniądza - wzór i jego interpretacja.
Mnożnik kreacji pieniądza - wartość w makroekonomii pokazująca o ile zmieni się podaż pieniądza wraz ze zmianą bazy monetarnej.
Mnożnik kreacji pieniądza nie jest wielkością stałą, jego wartość zależy od współczynnika rezerw banków komercyjnych i od preferencji ludności co do form pieniądza. Mnożnik jest tym większy, im niższa jest planowana stopa rezerw gotówkowych banków oraz im niższy jest stosunek gotówki w obiegu do depozytów płatnych na żądanie. Czynniki te zmieniają mnożnik, a w ten sposób również podaż pieniądza towarzyszącą danej bazie monetarnej. Zmienność mnożnika może pociągać za sobą nieprzewidziane wahania podaży pieniądza, szczególnie w krótkich okresach.
Prosty mnożnik kreacji pieniądza:
Z wzoru tego wynika, że:
Gdzie:
re - stopa rezerw obowiązkowych;
M - podaż pieniądza;
H - baza monetarna, czyli, że każdej zmianie bazy monetarnej o ΔH towarzyszy zmiana podaży pieniądza równa iloczynowi mnożnika i tej zmiany.