OBJAWY I ROZPOZNAWANIE

CHORÓB PRZEŁYKU

Dr n. med.

Dr n. med.

ROBERT SZYCA

ROBERT SZYCA

DYSPHAGIA

/ zaburzenia połykania /

Jest to najczęstszy objaw chorób przełyku, do

którego doprowadza m.in. refluks żołądkowo-

przełykowy. Wyróżnia się dwa rodzaje

dysfagii:

przedprzełykową

i

przełykową.

DYSFAGIA PRZEDPRZEŁYKOWA- polega na

trudności przesuwania pokarmu z gardła do

przełyku. Występuje w zaburzeniach

czynnościowych gardła i górnej części przełyku w

przebiegu chorób neurologicznych lub chorób

mięśni szkieletowych (uszkodzenie ośrodkowego

układu nerwowego, dystrofia mięśniowa itp.).

U chorych z dystonią mięśniową często

dochodzi do zarzucania treści pokarmowej do

dróg oddechowych.

DYSFAGIA PRZEŁYKOWA- to zaburzenie

przesuwania pokarmu wzdłuż przełyku wywołane

zwężeniem przełyku (np. blizny pozapalne, po

długotrwałym drażnieniu przełyku przez kwaśną

treść żołądkową) lub zaburzenia jego motoryki

(np.kurcz wpustu żołądka).

BÓL POCHODZENIA

PRZEŁYKOWEGO

Piekący ból za mostkiem, tzw.
zgaga (herat-burn), jest objawem
zarzucania treści żołądkowej do
przełyku, towarzyszący stanom
zapalnym przełyku.

Ból związany z połykaniem

(odynophagia) towarzyszy najczęściej

nasilonym zmianom zapalnym lub

zaburzeniom motoryki przełyku.

Silny ból za mostkiem podczas

połykania gorących lub zimnych

płynów w połączeniu

z dysfagią jest typowym dla

zaburzeń motoryki przełyku.

Okresowo występujące bóle

w 1/3 dalszej okolicy zamostkowej

niezwiązane z

połykaniem wywołane są

najczęściej nadmiernym skurczem

dolnego zwieracza przełyku.

ZWRACANIE POKARMÓW

/ regurgitatio/

Występuje u chorych

z zaburzeniami motoryki przełyku,

niedrożnością obturacyjną oraz

uchyłkami przełyku.

Zwracanie często jest przyczyną

aspiracyjnego zapalenia płuc.

ŚLINOTOK

/ salivatio /

Może być objawem niedrożności

obturacyjnej (przez zatkanie)

przełyku lub objawem daleko

zaawansowanego nowotworu.

METODY ROZPOZNAWANIA

CHORÓB PRZEŁYKU

BADANIA RADIOLOGICZNE

RADIOGRAFIA PRZEŁYKU

* z papką barytową, z gastrografiną

z uropoloniną

* kineradiografia (ułatwia rozpoznanie

zaburzeń motoryki przełyku)

* tomografia komputerowa i spiralna

tomografia

* badanie rezonansu magnetycznego

EZOFAGOSKOPIA

Jest to metoda zarówno do zastosowania

w diagnostyce chorób przełyku ( ocena

zmian patologicznych w świetle przełyku,

biopsja tych zmian), jak również metoda

terapeutyczna

(np. tamowanie krwawień, usuwanie ciał

obcych czy rozszerzenie przełyku)

ULTRASONOGRAFIA

ENDOSKOPOWA

Metoda ta pozwala na badanie ściany

przełyku, który jest niedostępny

w przezskórnej ultrasonografii. Łączy

w sobie trzy techniki badania: endoskopię,

ultrasonografię oraz pozwala na celowaną

biopsję.

MANOMETRIA PRZEŁYKU

Pozwala na ocenę ciśnień zwieraczy

przełyku oraz koordynacji jego ruchów.

Wykonuje się ją u chorych podejrzanych

o zaburzenia czynnościowe przełyku.

BADANIE pH TREŚCI PRZEŁYKU

Wykonywane najczęściej równocześnie

z manometrią przełyku u chorych

podejrzanych

o niewydolność dolnego zwieracza

przełyku.

BADANIA RADIOIZOTOPOWE

Pozwalają na dokładną ocenę czynności

motorycznej przełyku z jednoczesnym

określeniem czasu pasażu przełykowego.

PRÓBA BERSTEINA

Polega na perfuzji przełyku roztworem 0,1 M HCl.

U chorych z zapaleniem przełyku podanie

roztworu wywołuje zgagę.