Rozwój fizyczny i

psychomotoryczny

dziecka

Czy musimy znać fizjologię

rozwoju fizycznego i

psychomotorycznego?

Tylko znając normę możemy

uświadomić sobie

co jest nieprawidłowe

co jeszcze mieści się w zakresie normy

Definicje



Wzrastanie



zwiększenie rozmiarów ciała



poprzez



zwiększenie liczby komórek



zwiększenie zawartości komórek

Definicje



Rozwój



zwiększenie złożoności narządów



powoduje różnicowanie / dojrzewanie

postaci i czynności narządów

Konsekwencje wzrastania i

rozwoju



Fizyczne



narządy i układy narządów



Intelektualne



zmiany neurologiczne i zachowania



Społeczne / emocjonalne



interakcja i komunikacja



reakcje w sytuacjach stresowych i

kontrola impulsów

Okresy wzrastania i rozwoju



Zarodkowy



Płodowy



Noworodkowy i niemowlęctwa



Przedszkolny i wczesnoszkolny



Młodzieńczy

Od czego zależy rozwój i

wzrastanie

Potencjał genetyczny



Określa potencjał osobniczy



Duży wpływ środowiska



Wieloczynnikowe dziedziczenie

Wpływ płci



Dziewczynki są niższe od chłopców w

każdym wieku z wyjątkiem wczesnego

okresu młodzieńczego



Po 11. roku życia dziewczynki są

wyższe, ponieważ „skok wzrostowy”

występuje 2 lata wcześniej niż u

chłopców



Po 14. roku życia chłopcy znów są

wyżsi

Wzorzec

rozwoju



Kolejność i tempo



np. rozwój mózgu na wczesnym etapie



np. dojrzewanie płciowe w okresie

młodzieńczym

Wpływ środowiska



Środowisko wewnętrzne



metabolizm



hormony



GH, TH, hormony płciowe, insulina



choroby



Środowisko zewnętrzne



odżywianie się



kalorie, białko, witaminy, związki mineralne



psychologiczne



leki, napromienianie, itp.

Uzupełnienie wzrostu



Sytuacja, w której proces wzrastania wraca

do normy po opóźnieniu z jakiegoś powodu



zależy od



czasu trwania przyczyny



nasilenia przyczyny

Uzupełnienie

wzrostu

Chorob

Wzrost

Wiek skorygowany

wcześniaka



„

Termin” = 40 tygodni ciąży



Hbd 28 = 12 tygodni za wcześnie



Wiek skorygowany (tyg.):

wiek kalendarzowy (tyg.) – (40 – wiek

płodowy)



Wszystkie parametry u dziecka

urodzonego przedwcześnie odnosimy

do wieku skorygowanego:



Obwód głowy do 18 mż.



Masę ciała do 24 mż.



Długość ciała do 40 mż.

Ocena

interpretacja

Ocena wzrastania



Wysokość / długość ciała



Masa ciała



Obwód głowy



Grubość fałdu skórnego

Aby dokładnie mierzyć i

interpretować wyniki

kolejnych pomiarów,

należy je prowadzić

według ściśle ustalonych

zasad

Wzrastanie

Wysokość/długość ciała



Co mierzyć?



Długość w pozycji leżącej



Wysokość w pozycji stojącej



Wysokość w pozycji siedzącej



Stosunek długości górnej i dolnej części ciała



Co odzwierciedla?



Wzrastanie układu kostnego



Długość ciała w pozycji leżącej



do 1,5-2. roku życia (zależnie od długości)



bardziej dokładny pomiar u małych dzieci



metoda: liberometr lub ławeczka Epsteina



położyć na stole z taśmą przyczepioną do jednego

brzegu



podeszwowa część stóp przy 0 cm



ruchomą belkę przykłada się do czubka głowy



Wysokość ciała na

stojąco



najczęstszy pomiar



metoda



na boso, stopy razem



pięty, pośladki, górna część

pleców i potylica musi

dotykać pionowej belki



głowa zwrócona na wprost



dolna granica oczodołu na

tym samym poziomie jak

otwór słuchowy zewnętrzny



Wysokość w pozycji siedzącej



inaczej długość ciemieniowo-

siedzeniowa



rzadko stosowana

Stosunek długości górnej i

dolnej części ciała



Dolny segment

od spojenia

łonowego do

podłogi

= długość

kończyny dolnej



Górny segment

wzrost – dolny

segment

odzwierciedla

wzrastanie

kręgosłupa

Górny segment

Spojenie

łonowe

Dolny segment

Wysokość / długość ciała



Jak interpretować wyniki?



Pojedyncze pomiary i ich wartość na

siatce centylowej



Seryjne pomiary i ich trend



Tempo wzrastania



Porównanie ze wzrostem rodziców



Porównanie z masą ciała i obwodem

głowy

Typowy wzorzec przyrostu

wysokości/długości ciała



Noworodek

50 cm



1. rok życia

rośnie 25 cm



2. rok życia

rośnie 12,5 cm



3. rok życia

do okresu

młodzieńczego

: 6 cm / rok



okres dojrzewania



dziewczynki

maks. 8,5 cm / rok (wcześniej)



chłopcy maks. 9,5 cm / rok (później)

Średnia wzrostu rodziców



wzrost chłopca =

(wzrost ojca + wzrost matki + 13)/2



wzrost dziewczynki=

(wzrost ojca + wzrost matki – 13)/2

Typowy stosunek długości

górnej i dolnej części ciała



Noworodek

1.7 : 1



1. rok życia

1.5 : 1



5. rok życia

1.3 : 1



8. rok życia

1.0 : 1



Dorosły

0.9 : 1

Względne proporcje



Niemowlę: względnie duża głowa i

krótkie kończyny w porównaniu do

tułowia



Wzrost niemowlęcia: wydłużanie się

kończyn i tułowia



Wolniejszy wzrost głowy po 2. r.ż.



W okresie dojrzewania dziecko

przyjmuje proporcje dorosłego

Wzrastanie

Masa ciała



Co mierzyć?



Przyrost



Grubość fałdu skórnego



Co odzwierciedla?



Wzrastanie wszystkich tkanek



Mniejsza przydatność w

długoterminowej kontroli – trudniej

różnicować zaburzenia

Masa ciała



Jak interpretować?



Pojedyncze pomiary i ich wartość na siatce

centylowej



Seryjne pomiary i ich trend



Tempo przyrostu masy ciała



Siatka centylowa grubości fałdów skórnych



Indeks względnej masy ciała (BMI)



Siatka centylowa masy ciała do długości

ciała

Typowy wzorzec zmian masy

ciała



Noworodek traci w ciągu pierwszych

3-4 dni do 10% masy ciała



Odzyskuje masę ciała po 7-10 dniach



Średni przyrost masy ciała



20 g / dobę w pierwszych 5- 6

miesiącach życia (ok. 700 g/miesiąc)



15 g / dobę w kolejnych 6 miesiącach

życia (ok. 500 g/miesiąc)

Typowy wzorzec zmian masy

ciała



Podwaja masę urodzeniową po 5

miesiącach



Potraja masę urodzeniową po 11

miesiącach



Po 2 latach masa ciała czterokrotnie

większa niż masa urodzeniowa



Siatka

centylowa –

sposób

interpretacji



Kanały

wzrostowe –

kanał

docelowy

osiągany

zwykle około 2

rż.

Wzrastanie

Obwód głowy



Jak mierzyć?



przez największe wypukłości potylicy i

guzów czołowych



Co odzwierciedla?



Wzrastanie mózgu



inne



kości, nawodnienie, patologiczne

przestrzenie wewnątrzczaszkowe (guzy,

wodniaki)

Obwód głowy



Jak interpretować?



Pojedynczy pomiar i jego wartość na

siatce centylowej



Seryjne pomiary i ich trendy



Odniesienie do wysokości i masy ciała

Typowy wzorzec zmian

obwodu głowy



Noworodek

34 - 35 cm



Przyrost



6 cm, 3 cm, 2 cm, 1 cm odpowiednio w

każdym kwartale pierwszego roku życia



Zamknięcie ciemienia



Przednie ciemię

9 - 18 m.ż.



Tylne ciemię

do 3 m.ż.

Przydatność BMI u dzieci

Ocena rozwoju



Kliniczna ocena rozwoju



Wiek kostny / dojrzałość szkieletu



Stadium dojrzewania płciowego



Wiek zębowy



Inne

Rozwój

Ocena kliniczna



Zasada



postępuje od głowy w kierunku

doogonowym



aktywność uogólniona zostaje

zastąpiona przez swoiste, celowe ruchy



aby rozwinęły się pewne celowe ruchy

muszą zaniknąć prymitywne odruchy



Aspekty



Duża motoryka



Precyzyjna motoryka



Wzrok



Słuch i mowa



Interakcje społeczne



Odruchy prymitywne

Rozwój

Wiek kostny



Lepiej odzwierciedla stadium rozwoju

niż wiek kalendarzowy



Ocena wieku kostnego



polega na ocenie ilości jąder kostnienia oraz

stopnia zaawansowania rozwoju innych

elementów szkieletu



typowo oceniany w lewym stawie

nadgarstkowym – poprzez porównanie obrazu

ze specjalnym atlasem radiologicznym



z grubsza można przyjąć, że do 12 r.ż. co

roku pojawia się jedno jądro kostnienia

Rozwój

Stadia dojrzałości

płciowej



Skala Tannera



Od 1 do 5



przedpokwitaniowy



w pełni rozwinięte cechy płciowe

Ocena dojrzałości

Dziewczęta

Chłopcy

1. Gruczoły

1. Narządy

sutkowe

płciowe

2. Owłosienie

łonowe i

pachowe

3. Skok wzrostowy

4. Pierwsza

miesiączka

Skala Tannera - chłopcy

1 stadium:
przedpokwitaniowe, jądra < 4
ml

2 stadium: rzadkie, delikatne
owłosienie – 12,5-14 rż., jądra
4-6 ml

3 stadium: rzadkie, grube
owłosienie – 13-15 rż., jądra 8-
10 ml

4 stadium: owłosienie typu
dorosłego, brak owłosienia na
wewn. powierzchni ud – 13,5-
15,5, rż., jądra 10-15 ml

5 stadium: owłosienie typu
dorosłego z owłosieniem wewn.
powierzchni ud – 14 rż. –
dorosłość – jądra 15-25 ml

Skala Tannera - dziewczynki

1 stadium:
przedpokwitaniowe

2 stadium: rzadkie,
delikatne owłosienie – 10-
13 rż.

3 stadium: rzadkie,
grube owłosienie – 11-
13,5 rż.

4 stadium: owłosienie
typu dorosłego, brak
owłosienia na wewn.
powierzchni ud – 11,5-14,
rż.

5 stadium: owłosienie
typu dorosłego z
owłosieniem wewn.
powierzchni ud – 13,5 rż. -
dorosłość

Skala Tannera - dziewczynki

1 stadium:
przedpokwitaniowe
2 stadium:niewielkie
uniesienie sutka zawiązek
gruczołu – 10-12 rż.
3 stadium: dalsze
powiększanie sutka i
brodawki – 11-13 rż.
4 stadium: brodawka i
otoczka tworzą wtórny
wzgórek – 12-14, rż.
5 stadium: kształt
dojrzały, wyraźne
uniesienie brodawki – 13,5
rż. - dorosłość

Rozwój

Rozwój zębów



Zęby mleczne



Wyrzynają się od 6 miesiąca do 2. roku

życia



kolejność



dolne przyśrodkowe siekacze



górne przyśrodkowe siekacze



górne boczne siekacze



dolne boczne siekacze



kły i zęby trzonowe



Zęby stałe



wyrzynają się od 6. do 13. roku życia



znacznie później trzecie zęby trzonowe

Rozwój

Inne elementy



Układ oddechowy



zatoki oboczne nosa



zatoka klinowa

3 rok życia



zatoka czołowa

3 - 7 r.ż.



Serce



względnie duże przy urodzeniu



wskaźnik sercowo-piersiowy



noworodki

do 0,6



starsze dzieci

do 0,5

Trend sekularny



Poszczególne parametry zwiększają

się przez ostatnie 100 lat



dlaczego?



Lepsze odżywianie się



Lepszy status socjalno-ekonomiczny



Mniej chorób

Rozwój

psychomotoryczny

Ocenia się go poprzez tzw.

kamienie milowe, czyli

umiejętności, które dziecko

nabywa w miarę dojrzewania

układu nerwowego

Kamienie milowe – ogólna

sprawność ruchowa



1 mż. – leżąc na brzuchu unosi głowę



2 mż. – leżąc na brzuchu utrzymuje

głowę w linii środkowej, odrywa klatkę

piersiową od podłoża



3 mż. – podnosi się w pozycji na

brzuchu, opierając się na

przedramionach; pewnie trzyma głowę



4 mż. – obraca się z brzucha na plecy,

podpiera się na dłoniach, przenosząc

ciężar ciała z jednej ręki na drugą

Kamienie milowe – ogólna

sprawność ruchowa



6 mż. – siedzi bez podtrzymywania;

leżąc na plecach wkłada stopy do buzi



9 mż. – siedząc, potrafi obracać się

wokół osi ciała, sprawnie raczkuje,

podciąga się do stania, przemieszcza

się, przytrzymując się np. mebli



12 mż. – chodzi samodzielnie



15 mż. – wdrapuje się po schodach,

potrafi samodzielnie chodzić do tyłu

Kamienie milowe – ogólna

sprawność ruchowa



18 mż. – biega; w pozycji stojącej potrafi rzucić

przedmiot, nie przewracając się



24 mż. – wchodzi i schodzi po schodach

samodzielnie



3 rż. – wchodzi po schodach naprzemiennie

stawiając stopy; jeździ na trójkołowym rowerku



4 rż. – podskakuje, skacze na jednej nodze;

schodzi po schodach naprzemiennie stawiając

stopy



5 rż. – podskakuje raz na jednej, raz na drugiej

nodze; przeskakuje niewielkie przeszkody

Kamienie milowe – koordynacja

wzrokowo-ruchowa, czynności

poznawcze



po urodzeniu - przez chwilę fiksuje

wzrok,



1 mż. - silnie zaciska piąstki, wodzi

wzrokiem



2 mż. – słabiej zaciska piąstki, wodzi

wzrokiem za przedmiotem obracając

głowę

Kamienie milowe – koordynacja

wzrokowo-ruchowa, czynności

poznawcze



3 mż. – w spoczynku ma otwarte ręce,

wodzi wzrokiem badając otoczenie

dookoła; reaguje na szybko zbliżający się

do oczu przedmiot zamykając powieki



4 mż. – chwyta przedmiot obiema rękami

przyciągając do siebie



6 mż. – sięga po przedmioty jedną ręką,

posługuje się chwytem nakładkowym,

przekłada przedmioty z ręki do ręki

Kamienie milowe – koordynacja

wzrokowo-ruchowa, czynności

poznawcze



9 mż. – uchwyt nożycowy; używa gestu

wskazywania, trzyma butelkę, rzuca przedmioty



12 mż. – posługuje się chwytem pęsetowym,

kreśli kredką znaki na papierze, potrafi

dowolnie wypuszczać przedmioty z ręki



15 mż. – bazgrze, naśladując drugą osobę;

buduje wieżę z 2 klocków



18 mż. – bazgrze spontanicznie, buduje wieżę z

3 klocków, przewraca 2-3 kartki książki na raz

Kamienie milowe – koordynacja

wzrokowo-ruchowa, czynności

poznawcze



24 mż. – naśladuje rysowanie ołówkiem, buduje

wieżę z 7 klocków, przewraca pojedyncze karki

książki, zdejmuje buty, majtki itd.



3 rż. – przerysowuje koło; umie się rozebrać do

naga i częściowo się ubrać; po przypomnieniu

wyciera ręce, rozpina guziki



4 rż. – przerysowuje kwadrat; zapina guziki,

ubiera się w pełni samodzielnie, łapie piłkę



5 rż. – przerysowuje trójkąt, wiąże sznurówki,

rozsmarowuje masło nożem

Kamienie milowe – mowa



1 mż. – reaguje na dźwięk



2 mż. – uśmiecha się w odpowiedzi na mowę

lub pieszczoty (uśmiech społeczny)



3 mż. – głuży (wydaje długie dźwięki

samogłoskowe)



4 mż. – śmieje się, obraca głowę w stronę, z

której dochodzi głos



6 mż. – gaworzy, mówi „a gu”, reagując na

mowę skierowaną do niego; obraca głowę na

boki w kierunku źródła dźwięku

Kamienie milowe – mowa



9 mż. – mówi „mama”, „tata” niekoniecznie do

właściwych osób; próbuje porozumieć się za pomocą

gestów; macha ręką „pa, pa”, rozumie znaczenie słowa

„nie”



12 mż. – zna 2 słowa poza „mama” i „tata”, posługuje

się mową dziecięcą (wypowiada kilka niezrozumiałych

słów na raz akcentując lub naśladując intonację);

wykonuje proste polecenie poparte gestem



15 mż. – używa 4-6 słów; wykonuje proste polecenie

nieilustrowane gestem



18 mż. – posługuje się rozwiniętą mową dziecięcą

(zawierającą zrozumiałe słowa), używa 7-10 słów;

pokazuje 5 części ciała

Kamienie milowe – mowa



24 mż. – używa zaimków („ja”, „ty”, „mnie”)

myląc ich znaczenie; wykonuje złożone polecenia,

używa 50 słów; buduje zdania złożone z 2

wyrazów



3 rż. – używa co najmniej 250 słów; buduje zdania

złożone z 3 wyrazów; używa liczby mnogiej; zna

wszystkie zaimki; liczy na palcach do dwóch



4 rż. – zna kolory, z pamięci śpiewa piosenkę lub

recytuje wierszyk; zadaje pytania



5 rż. – pisze swoje imię drukowanymi literami,

pyta o znaczenie słów

Kamienie milowe – zdolności

społeczne i adaptacyjne



1 mż. – przygląda się twarzy



2 mż. – poznaje rodzica



3 mż. – sięga po znane przedmioty, wyciąga ręce

w kierunku znajomych osób; wie, kiedy

nadchodzi pora karmienia



4 mż. – lubi przyglądać się otoczeniu



6 mż. – odróżnia osoby nieznajome od znanych



8 mż. – zaczyna badać otoczenie; bawi się w

„kosi-kosi łapci lub podobne zabawy



12 mż. – naśladuje czynności; przychodzi

reagując na zawołanie, pomaga przy ubieraniu

Kamienie milowe – zdolności

społeczne i adaptacyjne



15-18 mż. – posługuje się łyżką,

samodzielnie trzyma kubek



18 mż. – naśladuje prace, które wykonują

rodzice (zamiatanie, ścieranie kurzu);

bawi się w towarzystwie innych dzieci



24 mż. – zabawa równoległa – bawi się

samodzielnie obok innych dzieci

Kamienie milowe – zdolności

społeczne i adaptacyjne



3 rż. – bierze udział w zabawach zespołowych,

bawi się zabawkami wspólnie z innymi

dziećmi, czeka na swoją kolej, umie się bawić

z innymi osobami; zna swoje imię, nazwisko,

wiek i płeć



4 rż. – opowiada „niestworzone historie”,

potrafi współdziałać z innymi dziećmi



5 rż. – uczestniczy w grach polegających na

współzawodnictwie, przestrzega reguł, lubi

pomagać w zajęciach domowych

Dziękuję za uwagę

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59
Slide 60
Slide 61
Slide 62
Slide 63
Slide 64
Slide 65
Slide 66
Slide 67

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Pojęcie rozwoju psychoruchowego rozumiemy jako proces rozwoju, Psychologia, kliniczna dzieci
rozwojwka, PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA
PD-06 - Stadia Rozwoju, Psychodynamiczna
O rozwoju zdolności PSI, TXTY- Duchowosc, ezoter, filozof, rozwój,psycholia, duchy ,paranormal
Tolle Eckhart - Czas przebudzenia [wywiad], TXTY- Duchowosc, ezoter, filozof, rozwój,psycholia, duch
pyt na rozwojow ...., PSYCHOLOGIA, psychologia rozwojowa dziecka
Wspomaganie rozwoju psychospolecznego dzieci i mlodziezy na EXAM z KONWERSATORIÓW, Konspekty zajęć z
Uczę się słuchać swoich uczuć, TXTY- Duchowosc, ezoter, filozof, rozwój,psycholia, duchy ,paranormal
KOŚCIÓŁ WOBEC ZWIĄZKÓW NIESAKRAMENTALNYCH, TXTY- Duchowosc, ezoter, filozof, rozwój,psycholia, duchy
Rozwój psychofiz-MATERIAŁY, ZHP, PSYCHOLOGICZNE
KONCEPCJA ROZWOJU PSYCHOSPOŁECZNEGO
Rozwój Psychoruchowy
jasnowidzenie, TXTY- Duchowosc, ezoter, filozof, rozwój,psycholia, duchy ,paranormal
2 04?zy rozwoju psychoseksualnego
teoria piageta psychologia rozwojowa, Psychologia rozwojowa.
Dojrzewanie i rozwój psychoseksualny osób głębiej upośledzonych umysłowo

więcej podobnych podstron

ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY 3

Document Outline