ERM II

Exchange Rate Mechanism

ERM II jest systemem łączącym

waluty krajowe państw UE oraz
euro, działającym na zasadzie
stałych, ale dostosowywanych
(fixed but adjustable) kursów
walutowych z ustalonym kursem
centralnym i standardowym
pasmem wahań +/- 15 proc.

ERM II

Podstawą funkcjonowania

mechanizmu jest zawsze
wielostronna umowa pomiędzy
danym państwem członkowskim,
krajami członkowskimi strefy euro,
EBC oraz innymi państwami
członkowskimi uczestniczącymi w
mechanizmie.

ERM II

Przy wahaniach kursów zbliżających się do

krańców pasma podejmowane są interwencje – z

zasady automatyczne i nieograniczone, chyba że

byłyby sprzeczne z nadrzędnym celem

stabilności cenowej w danym państwie

członkowskim lub strefie euro. Każdy uczestnik

ERM II, również EBC, ma prawo inicjowania

poufnej procedury mającej na celu korektę

kursów centralnych. Krajowy bank centralny

może pozyskać na interwencję w obronie kursu

krótkookresowe finansowanie ze źródeł EBC, co

powoduje, że jest on w pewien sposób

współodpowiedzialny za spełnienie kryteriów

przez państwo kandydujące do strefy euro.

ERM II



Na wniosek państwa członkowskiego możliwe jest

oficjalne uzgodnienie pasma wahań węższego niż

standardowe. Tego rodzaju decyzje są

podejmowane indywidualnie, w drodze wyjątku,

jako że pasmo standardowe jest uznawane za

właściwe dla państw członkowskich podążających

ścieżką konwergencji. Zastosowanie wielostronnie

uzgodnionego węższego pasma można rozważać

jedynie w odniesieniu do krajów znajdujących się

na bardzo zaawansowanym etapie konwergencji.



Tak stało się w przypadku Danii, gdzie przedział

wahań wynosi +/ -2,25proc.

ERM II



Najdłużej, bo od roku 1999, w wężu

pozostaje korona duńska. Dania uzyskała

klauzulę opt-out, więc nie jest

zobowiązana do wprowadzenia euro.

Duńskie elity polityczne i gospodarcze są

przekonane co do przyjęcia euro, ale

społeczeństwo pozostaje niechętne. W

referendum przeprowadzonym w 2000 r.

przeciw wspólnej walucie opowiedziało się

53,2 proc. głosujących. Prawdopodobnie w

przyszłym roku Duńczycy ponownie

przeprowadzą referendum.

ERM II



Po wejściu do ERM II złoty nie mógłby się osłabić

lub umocnić więcej niż o 15 proc. wobec

parytetu centralnego ustalonego

w negocjacjach między MF i NBP z jednej strony

a Komitetem ERM II złożonym z przedstawicieli

ministrów finansów i banków centralnych

państw członkowskich oraz KE i EBC z drugiej

strony. Gdyby parytet został ustalony na

poziomie 4 zł za 1 euro, polski złoty musiałby się

utrzymywać w przedziale 3,40–4,60 zł za euro.



Można wynegocjować zmianę parytetu

centralnego w trakcie pobytu w ERM II.

ERM II



Słowacja dwukrotnie zmieniała parytet, ale
zawsze był to ruch tylko w jedną stronę
(wzmocnienia waluty narodowej).
Osłabienie jej kursu podczas pobytu
w poczekalni do euro nie udało się nikomu,
gdyż jest to między innymi uregulowane
w traktacie z Maastricht. Można także
negocjować szerokość korytarza. Może być
on węższy, ale 15 proc. stanowi górną
granicę.

ERM II



Waluta musi przebywać w ERM II minimum
dwa lata.



Są jednak wyjątki. Krócej w poczekalni były
Finlandia i Hiszpania, a także Słowenia.
Obecnie w ERM II, oprócz wspomnianej już
Danii, są kraje bałtyckie: Estonia, Łotwa
i Litwa. Ta ostatnia była o krok od euro, ale
na przeszkodzie stanęła inflacja o 0,07
proc. wyższa niż kryterium z Maastricht.