Natalia Wawrzyniak
Sylwia Wierzbicka
Składki to
świadczenia
:
pieniężne,
pieniężne,
przymusowe,
przymusowe,
celowe,
celowe,
podstawowy przychód Funduszu
podstawowy przychód Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych
Ubezpieczeń Społecznych, z którego
finansowane są wypłaty świadczeń,
m.in. emerytury, renty, zasiłki.
Zgodnie z art. 15 ustawy o ubezpieczeniach
społecznych:
1. Wysokość składek na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażone są w
formie stopy procentowej, jednakowej dla
wszystkich ubezpieczonych.
2. Stopa procentowa składek na ubezpieczenie
wypadkowe jest zróżnicowana dla
poszczególnych płatników składek i ustalana w
zależności od poziomu zagrożeń
zawodowych i skutków tych zagrożeń.
Wynagrodzenie za pracę to
Wynagrodzenie za pracę to
należność, która przysługuje
należność, która przysługuje
pracownikowi od pracodawcy
pracownikowi od pracodawcy
za wykonaną pracę,
za wykonaną pracę,
a w wyjątkowych i wyraźnie
a w wyjątkowych i wyraźnie
określonych przepisami
określonych przepisami
przypadkach także za okres
przypadkach także za okres
niewykonywania pracy.
niewykonywania pracy.
Wynagrodzenie
to świadczenie:
ze stosunku pracy
okresowe
przysługujące za pracę wykonaną
przysługujące pracownikowi od pracodawcy
pieniężne
obowiązkowe
osobiste
Płaca
Gratyfikacja
Pensja
Zapłata
Wysokość wynagrodzenia ustalana jest przy zawieraniu
umowy (o pracę, dzieło lub zlecenie), a więc przed
wykonaniem pracy lub dzieła. Wynagrodzenie
obciążone
jest podatkiem dochodowym oraz składkami
ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia
zdrowotnego,
dlatego rozróżnia się:
płacę brutto
płacę brutto
– czyli pensja bez potrąceń na
ubezpieczenia społeczne i podatek dochodowy.
Taka kwota jest wpisywana w umowę o pracę.
płacę netto
płacę netto
– to kwota, jaką pracownik
otrzymuje
na rękę. Jest to pensja brutto po odliczeniu składek
do ZUS-u i zaliczek na podatek dochodowy
Dochód
Dochód
dla celów podatkowych jest to różnica
pomiędzy uzyskanym w pewnym okresie czasu
przychodem (
wszystkie wartości materialne jakie podatnik
w tym czasie uzyskał
) a kosztami jego uzyskania. żeby
można było mówić o dochodzie - różnica ta musi być
dodatnia.
Przychód
Przychód
- jest to suma wszystkich wartości
materialnych, dających się wyrazić w pieniądzu,
które dana osoba uzyskała w określonym czasie.
Przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania
stanowi dochód, który jest punktem wyjścia dla
ustalenia wysokości podatków dochodowych.
Dochód
Dochód
to przewaga przychodów nad
kosztami własnymi. Natomiast
przychód
przychód
jest
uzyskaną kwotą pieniędzy i nie odzwierciedla
rzeczywistej sytuacji finansowej.
Terminy „dochód” i „przychód”
nie
nie
są
są
synonimami i nie należy używać ich
wymiennie!
Dochód
Dochód
jest czystym zyskiem po odjęciu
wszystkich kosztów.
To kwota, którą dostajemy „do ręki”.
1. Składki na
ubezpieczenie społeczne
są świadczeniem:
A. Celowym
B. Nieprzymusowym
C. Niepieniężnym
2. Wynagrodzenie nie jest
świadczeniem:
A. Pieniężnym
B. Nieobowiązkowym
C. Przysługującym za pracę
wykonaną
3. Dochód to:
A. to suma wszystkich wartości
materialnych, dających wyrazić się w
pieniądzu, która dana osoba uzyskała w
określonym czasie.
B. to różnica pomiędzy uzyskanym w
pewnym okresie czasu przychodem a
kosztami jego uzyskania.
C. to zysk przed odjęciem wszystkich
kosztów.
Kogo uważa się za osobę
Kogo uważa się za osobę
prowadzącą pozarolniczą
prowadzącą pozarolniczą
działalność gospodarczą?
działalność gospodarczą?
Dla celów ubezpieczeń za osobę prowadzącą
pozarolniczą działalność uważa się:
osoby prowadzące pozarolniczą
działalność gospodarczą na podstawie
przepisów
o działalności gospodarczej lub innych
przepisów szczególnych,
twórcy i artyści
twórcy i artyści,
osoby prowadzące działalność w zakresie
wolnego zawodu w rozumieniu przepisów
o podatku dochodowym od osób
fizycznych.
(art. 8 ust. 6 pkt 1-3 )
Osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
Osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
jest:
• przedsiębiorca, czyli osoba fizyczna,
• osoba prawna,
• jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną,
której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną,
wykonująca we własnym imieniu działalność
gospodarczą.
Za przedsiębiorców uznaje
się także wspólników spółki
cywilnej w zakresie
wykonywanej przez nich
działalności gospodarczej.
Jeżeli dana osoba podejmuje pozarolniczą
działalność
i jest to jej jedyny tytuł do ubezpieczeń, to od dnia
rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia
zaprzestania wykonywania tej działalności:
•
obowiązkowo
obowiązkowo
podlega
podlega
:
:
ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
ubezpieczeniu wypadkowemu,
ubezpieczeniu wypadkowemu,
ubezpieczeniu zdrowotnemu,
ubezpieczeniu zdrowotnemu,
• dobrowolnie może podlegać:
ubezpieczeniu chorobowemu
na swój
wniosek.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe
emerytalne i rentowe
dla osób prowadzących
dla osób prowadzących
pozarolniczą działalność stanowi:
pozarolniczą działalność stanowi:
• zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż
60%
60%
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego w poprzednim kwartale z
zastrzeżeniem ust. 9 i 10. Składka w nowej
wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca
następnego kwartału.
• w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych
od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności
gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie
niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego
wynagrodzenia.
(art. 18a )
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie
wypadkowe i chorobowe
wypadkowe i chorobowe dla osób
prowadzących pozarolniczą działalność
stanowi:
• podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenie emerytalne i
ubezpieczenia rentowe.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie
wypadkowe nie stosuje się ograniczenia,
o którym mowa w art. 19 ust. 1.
• Jeżeli więc osoba podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i
rentowym np. od początku miesiąca, a do ubezpieczenia
chorobowego przystępuje w trakcie tego miesiąca, nie zmniejsza
się podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie
zdrowotne
zdrowotne osób
prowadzących pozarolniczą działalność
stanowi:
• zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75%
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w
sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale
roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z
zysku. Składka w nowej wysokości obowiązuje od
1 stycznia do 31 grudnia danego roku.
• Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie zdrowotne nie stosuje się
ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek
Składkę na ubezpieczenie
Składkę na ubezpieczenie
emerytalne
emerytalne
:
:
Osób prowadzących pozarolniczą
działalność gospodarczą – finansują
w całości sami ubezpieczeni,
Osób współpracujących przy
prowadzeniu pozarolniczej
działalności gospodarczej-finansuje w
całości płatnik składek (czyli osoba
prowadząca pozarolniczą działalność)
Składkę na ubezpieczenia
Składkę na ubezpieczenia
rentowe
rentowe
:
:
Osób prowadzących pozarolniczą
działalność gospodarczą – finansują w
całości sami ubezpieczeni,
Osób współpracujących przy prowadzeniu
pozarolniczej działalności gospodarczej-
finansuje w całości płatnik składek (czyli
osoba prowadząca pozarolniczą
działalność).
Składkę na ubezpieczenie
Składkę na ubezpieczenie
chorobowe
chorobowe
:
:
Osób prowadzących pozarolniczą działalność
gospodarczą– finansują w całości sami
ubezpieczeni,
Osób współpracujących przy prowadzeniu
pozarolniczej działalności gospodarczej-finansuje
w całości płatnik składek.
Składkę na ubezpieczenie
Składkę na ubezpieczenie
wypadkowe
wypadkowe
:
Osób prowadzących pozarolniczą
działalność gospodarczą – finansują w
całości te osoby, które są płatnikami
składek
Osób współpracujących przy prowadzeniu
pozarolniczej działalności gospodarczej
oraz pracowników i zleceniobiorców –
finansuje w całości płatnik składek
Składkę na ubezpieczenie
Składkę na ubezpieczenie
zdrowotne
zdrowotne
:
:
Osób prowadzących pozarolniczą działalność
gospodarczą- obliczają, odprowadzają do ZUS i finansują
ze środków własnych w całości
sami ubezpieczeni
sami ubezpieczeni
• Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest dla wszystkich
ubezpieczonych jednakowa i wynosi 9%podstawy
wymiaru.
• Składka ta jest miesięczna i niepodzielna oraz nie
podlega pomniejszeniu proporcjonalnemu do liczby dni
podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym
miesiącu kalendarzowym.
• Składka na ubezpieczenie zdrowotne nie podlega
również pomniejszeniu za okresy pobierania zasiłków
przyznanych na podstawie przepisów o ubezpieczeniu
chorobowym
i wypadkowym.
• Pani Elżbieta podjęła prowadzenie
swojej pierwszej działalności
gospodarczej
5 czerwca 2011 r. Działalności tej nie
wykonuje na rzecz byłego pracodawcy.
• Podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenia społeczne tej pani nie
może być niższa od 30% minimalnego
wynagrodzenia
• Aneta F. rozpoczyna po raz pierwszy prowadzenie
działalności gospodarczej jako wspólnik
jednoosobowej spółki z o.o. od 1 września 2008 r.
Od tej daty obowiązkowo podlega ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu,
jak również ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Osoba ta powinna dokonać zgłoszenia do
obowiązkowych ubezpieczeń w terminie 7 dni od
dnia rozpoczęcia wykonywania działalności.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
społeczne będzie stanowiła zadeklarowana kwota,
nie niższa jednak od 60% przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim
kwartale.
Duchownym nazywamy osobę
spełniającą publiczne funkcje
sakralne, powoływaną
w drodze ordynacji, wyboru lub
nominacji, należącą do stanu
duchownego (duchowieństwo).
Zgodnie z ustawą osoby
duchowne podlegają:
Ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym
Ubezpieczeniu wypadkowemu tj.
ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy
pracy
i chorób zawodowych,
Ubezpieczeniu chorobowemu (dla osób
duchownych jest to ubezpieczenie
dobrowolne
dobrowolne)
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
dla duchownych stanowi:
kwota minimalnego wynagrodzenia za
pracę, łącznie z kosztami uzyskania i kwotą
podatku, zgodnie z art. 18 ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych
.
Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 1680
zł, zatem składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
duchownego nie mogą być naliczane od kwoty niższej niż
1680 zł. Chyba, że duchownym ma inne ubezpieczenie,
z którego opłacane są składki.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie wypadkowe i
chorobowe dla duchownych stanowi:
• podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
W tym przypadku nie ogranicza się rocznej
podstawy wymiaru do 30-krotności przeciętnego
wynagrodzenia prognozowanego na dany rok.
Jednak wysokość składki na ubezpieczenie
chorobowe, które jest dla duchownych dobrowolne
ogranicza się miesięcznie do wysokości 250%
przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim
kwartale.
Jeśli duchowny zgłosi się do dobrowolnego
ubezpieczenia chorobowego w trakcie
miesiąca,
to składkę na to ubezpieczenie musi naliczyć
od tej samej podstawy wymiaru, co składki na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Nie może tej podstawy zmniejszyć
proporcjonalnie do okresu,
w jakim podlegał dobrowolnemu
ubezpieczeniu
chorobowemu
w tym miesiącu.
Ubezpieczenie zdrowotne
Ubezpieczenie zdrowotne
• Podstawę wymiaru składki na
obowiązkowe
obowiązkowe ubezpieczenie
zdrowotne dla duchownego będącego podatnikiem
zryczałtowanego podatku od przychodów osób duchownych
ustala się
tak samo
tak samo jak podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.
Zatem podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne tej
osoby to zadeklarowana kwota, nie niższa niż minimalne
wynagrodzenie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest
miesięczna i niepodzielna.
• Składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być zatem
naliczana od kwoty nie niższej niż kwota minimalnego
wynagrodzenia lub różnicy między minimalnym wynagrodzeniem
a podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe jeżeli duchowny jest dodatkowo zatrudniony na
podstawie umowy o pracę.
Składki na ubezpieczenia emerytalne,
Składki na ubezpieczenia emerytalne,
rentowe
rentowe
i wypadkowe duchownych finansują:
i wypadkowe duchownych finansują:
1)duchowni - w wysokości
20%
20%
składki
oraz Fundusz Kościelny - w wysokości
80%
80%
składki,
2)Fundusz Kościelny - w wysokości
100%
100%
składki za członków zakonów
kontemplacyjnych, klauzurowych,
misjonarzy w okresach pracy
na terenach misyjnych.
Składki na ubezpieczenia
chorobowe, emerytalne i
rentowe
duchownych podlegających
dobrowolnie tym ubezpieczeniom
finansują w całości,
z własnych środków, ubezpieczeni.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
duchownych finansują:
duchownych finansują:
• Duchowny, który jest podatnikiem zryczałtowanego podatku
od przychodów osób duchownych,
finansuje składkę
finansuje składkę na
swoje obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne
z
z
własnych
własnych
środków
środków
od podstawy wymiaru równej kwocie minimalnego
wynagrodzenia za pracę.
• Składki na ubezpieczenie zdrowotne duchownego, który nie
jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych
ani podatnikiem zryczałtowanego podatku od przychodów
osób duchownych,
finansowane są przez Fundusz Kościelny
finansowane są przez Fundusz Kościelny
.
Jeśli jednak jedynym źródłem osiągania przychodów przez
takiego duchownego jest zatrudnienie (albo pobieranie
emerytury lub renty), składka na ubezpieczenie zdrowotne
opłacana jest tylko z tytułu tego zatrudnienia bądź
pobierania emerytury lub renty, a Fundusz Kościelny nie
opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne za tę osobę jako
duchownego.
• Fundusz powołany został na mocy art. 8 ustawy z 20 marca 1950
roku o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu
proboszczom posiadania gospodarstw rolnych
i utworzeniu Funduszu Kościelnego
• Obecnie Fundusz Kościelny działa na rzecz wszystkich Kościołów i
innych związków wyznaniowych posiadających uregulowany status
prawny
w Rzeczypospolitej Polskiej
(także tych, którym państwo
niczego zabrać nie mogło,
gdyż powstały po roku 1950).
Większość pieniędzy z Funduszu
dostaje Kościół katolicki. Od 1990
roku jedynym źródłem finansowania
Funduszu jest budżet państwa.
Obecnie cele Funduszu Kościelnego to m.in.:
Obecnie cele Funduszu Kościelnego to m.in.:
• dotowanie lub całkowite finansowanie składek na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych
(całkowite dotyczy tylko misjonarzy i zakonnic klauzurowych)
• wspomaganie kościelnej działalności charytatywnej,
• wspomaganie kościelnej działalności oświatowo
wychowawczej i opiekuńczo-wychowawczej, a także
inicjatyw związanych ze zwalczaniem patologii społecznych
oraz współdziałania w tym zakresie organów administracji
rządowej z Kościołami i innymi związkami wyznaniowymi,
• odbudowę, remonty i konserwację obiektów sakralnych o
wartości zabytkowej.
W expose z 18 listopada 2011 r. Prezes Rady Ministrów Donald
Tusk wyraził intencję zaprzestania finansowania ubezpieczeń
emerytalnych osób duchownych z budżetu państwa,
argumentując,
iż z uwagi na zaspokojenie roszczeń majątkowych Kościołów,
ustały przesłanki dla dalszego uprzywilejowania
duchowieństwa w systemie emerytalnym.
W grudniu 2012 Klub Poselski Ruch Palikota podjął próbę
ograniczenia finansowania Funduszu.
W styczniu 2013 Sejm przyjął poprawkę Senatu,
zgodnie z którą zwiększono dotacje i subwencje
na Fundusz Kościelny o 94 mln 373 tys. zł
Duchowny został objęty ubezpieczeniami
społecznymi od 1 stycznia 2014 r. W tym miesiącu
podlegał ubezpieczeniom tylko przez 18 dni.
• 1680zł : 31 dni = 54,19354839
• 54,19354839 zł x 18
(liczba dni podlegania
ubezpieczeniom)
= 975,48 zł
Odp. Za styczeń 2014 r. składki powinny zostać za
niego opłacone od podstawy wymiaru nie niższej
niż
975,48 zł
975,48 zł
Zleceniobiorca to osoba wykonująca
zlecenie.
JESTEŚ ZLECENIOBIORCĄ, JEŚLI:
• wykonujesz pracę na podstawie umowy
agencyjnej,
• wykonujesz pracę na podstawie umowy
zlecenia,
• wykonujesz pracę na podstawie innej umowy
o świadczenie usług, do której zgodnie
z Kodeksem cywilnym stosuje się
przepisy dotyczące zlecenia.
Zleceniobiorca podlega
Zleceniobiorca podlega
obowiązkowo:
obowiązkowo:
• ubezpieczeniom społecznym:
emerytalnemu,
rentowym
wypadkowemu,
• ubezpieczeniu zdrowotnemu
Natomiast ubezpieczeniu
chorobowemu podlega dobrowolnie, na
swój
wniosek
wniosek.
Podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
dla zleceniobiorców stanowi:
•
przychód
przychód
z tytułu wykonywania pracy, jeżeli w umowie,
którą zawarł zleceniobiorca określono odpłatność za jej
wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub
akordowej albo prowizyjnie.
• W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe zleceniobiorcy nie uwzględnia się zasiłków
z ubezpieczeń społecznych, o ile mu przysługują.
• Jeżeli w umowie, którą zawarł zleceniobiorca określono
odpłatność w innej formie niż kwotowo, w kwotowej stawce
godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie, wówczas
podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe zleceniobiorcy
stanowi zadeklarowana kwota
stanowi zadeklarowana kwota
nie
niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia.
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe.
i rentowe.
Przy czym przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie
stosuje się ograniczenia do wysokości górnej granicy rocznej
podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe (art. 19 ustawy).
Ponadto podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe
osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie
od 1 stycznia 2014 r. nie może przekraczać miesięcznie 250%
prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy
wymiaru składek.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie wypadkowe i
chorobowe dla zleceniobiorców
stanowi:
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie zdrowotne
zleceniobiorców stanowi:
Ustalona dla zleceniobiorcy
kwota podstawy wymiaru
kwota podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia
pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe i chorobowe
emerytalne, rentowe i chorobowe finansowane przez
ubezpieczonego i potrącone przez płatnika ze środków
ubezpieczonego.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru
składki na ubezpieczenia zdrowotne
nie stosuje się ograniczenia
do kwoty 30-krotności
prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego
w gospodarce narodowej
na dany rok kalendarzowy.
Zleceniobiorca może
nie podlegać
nie podlegać
obowiązkowo
obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, np.
gdy jednocześnie wykonuje pracę na postawie
umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy
lub gdy ma w umowie o pracę zagwarantowane co
najmniej minimalne wynagrodzenie.
Jest tak jednak pod warunkiem, że jako
zleceniobiorca nie zawarł umowy cywilnoprawnej z
własnym pracodawcą bądź nie wykonuje w
ramach takiej umowy pracy na rzecz własnego
pracodawcy.
Płatnikiem składek za zleceniobiorców
jest zleceniodawca.
• Na ubezpieczenie emerytalne
–składkę finansują z własnych
środków, w równych częściach, zleceniobiorca i zleceniodawca po
9,76%,
• Na ubezpieczenia rentowe
–składkę finansują z własnych środków
w wysokości 1,5% zleceniobiorca i w wysokości 6,5%
zleceniodawca,
• Na
dobrowolne
dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
–składkę finansuje
w całości z własnych środków zleceniobiorca, (o ile oczywiście
przystąpi do tego ubezpieczenia),
• Na ubezpieczenie wypadkowe
– wysokość składki jest
zróżnicowana (składkę finansuje w całości z własnych środków
zleceniodawca),
• Na ubezpieczenie zdrowotne
– 9% podstawy jej wymiaru składka
jest finansowana przez zleceniobiorcę
•
Emeryt
Emeryt
to osoba mająca
ustalone prawo do emerytury
•
Rencista
Rencista
to osoba mająca
ustalone prawo do renty
z tytułu niezdolności do pracy
lub do renty rodzinnej
Emeryci i renciści płacą normalne
składki bo ustawa traktuje ich jako
pracowników pomimo, że otrzymują
emeryturę.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
dla
emerytów i rencistów stanowi:
przychód
przychód
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie wypadkowe i
chorobowe dla
emerytów i rencistów stanowi:
podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie zdrowotne dla
emerytów i rencistów stanowi:
• przychód brutto pomniejszony o składki na
ubezpieczenie społeczne płacone przez
pracownika.
• Składkę na ubezpieczenie zdrowotne
nalicza się od pozostałej
kwoty, to jest od 86,29%
wynagrodzenia brutto,
czyli od dochodu pracownika.
Emeryci i renciści, którzy dorabiają do swoich
świadczeń powinni powiadomić ZUS
o swoich przychodach. Zgodnie z przepisami,
jeśli dochód osiągany przez świadczeniobiorcę
przewyższy kwoty graniczne, pobierane
świadczenie zostaje odpowiednio
zmniejszone lub zawieszone.
Istnieją jednak wyjątki
od tej zasady.
Przychód w kwocie wyższej niż 130
proc. przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia powoduje
zawieszenie emerytury lub renty, zaś
przychód nie przekraczający 70 proc.
nie wpływa na wysokość
wypłacanego świadczenia.
Bez względu na wysokość osiąganego przychodu
nie podlegają zawieszeniu ani zmniejszeniu
świadczenia osób mających ustalone prawo do
emerytury
i ukończone 60 lat - kobiety i 65 lat - mężczyźni,
a także osób, które pobierają z ZUS renty dla
inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych,
których niezdolność
do pracy pozostaje
w związku ze służbą
wojskową, oraz rent
rodzinnych przysługujących
po osobach uprawnionych
do tych świadczeń.
Wymienione osoby nie
muszą powiadamiać Zakładu
o osiąganych zarobkach.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób
przebywających na urlopie wychowawczym
stanowi:
kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
wypłaconego za okres 12 miesięcy kalendarzowych
poprzedzających urlop wychowawczy.
Podstawa ta nie może być wyższa niż kwota 60%
prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty
ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz nie może być
niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
W 2014 r. wynagrodzenia, o których mowa,
wynoszą odpowiednio: 3.746 zł oraz 1.680 zł
Graniczne kwoty podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe wynoszą:
Osoby przebywające na urlopie
wychowawczym lub pobierające zasiłek
macierzyński
nie podlegają
nie podlegają
z tego tytułu
ubezpieczeniu chorobowemu i
wypadkowemu (
art. 11 ust. 1 i 2 oraz art. 12 ust. 2 ustawy
o systemie ubezpieczeń społecznych).
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia zdrowotne osób
przebywających na urlopie
wychowawczym stanowi:
kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego
(520 zł). Od tej podstawy płatnik nalicza
składkę na ubezpieczenie zdrowotne w
wysokości 9%.
W całości z budżetu państwa
finansowane są składki na
ubezpieczenia
emerytalne i rentowe za:
● osoby przebywające na urlopach
wychowawczych lub pobierające zasiłek
macierzyński albo zasiłek w wysokości
zasiłku macierzyńskiego
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne
i rentowe osób wykonujących pracę podczas
wykonywania kary pozbawienia wolności stanowi:
przysługujące im wynagrodzenie za pracę
przysługujące im wynagrodzenie za pracę
(Art. 18 ust 4a )
Przepis ust. 4a stosuje się odpowiednio do
ubezpieczonych wykonujących w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności lub tymczasowego
aresztowania pracę w ramach stosunku pracy.
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe dla
osób wykonujących pracę podczas
wykonywania kary pozbawienia wolności
stanowi:
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie
emerytalne i ubezpieczenia rentowe
emerytalne i ubezpieczenia rentowe
(art.20)
(art.20)
Składki na ubezpieczenia
emerytalne
i rentowe
ubezpieczonych:
• obliczają płatnicy składek
• opłaca Zakład.
(art.17 ust 2a)
• Składki na ubezpieczenie
chorobowe
finansują w całości, z własnych
środków, sami ubezpieczeni
(art.16 ust 2)
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
stanowi:
KWOTA STYPENDIUM
KWOTA STYPENDIUM
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
stanowi:
KWOTA
UPOSAŻENIA
łącznie z
kosztami uzyskania
i kwotą podatku, o których mowa w
przepisach o podatku dochodowym od
osób fizycznych
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
stanowi-
kwota
kwota
minimalnego
minimalnego
wynagrodzenia
wynagrodzenia
za pracę obowiązującego
w grudniu roku poprzedniego, łącznie z
kosztami uzyskania i kwotą podatku,
o których mowa w przepisach o podatku
dochodowym od osób fizycznych
Składki na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe żołnierzy niezawodowych
pełniących służbę czynną finansowane są
z części budżetu państwa, której
dysponentem jest
Minister Obrony
Minister Obrony
Narodowej
Narodowej
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenie chorobowe i
ubezpieczenie wypadkowe stanowi:
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe, z zastrzeżeniem, że podstawa
wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób
podlegających temu ubezpieczeniu dobrowolnie nie
może przekraczać miesięcznie 250% przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim
kwartale.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na
ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe nie stosuje
się ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek
do 30-krotności prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego.
• Składka na ubezpieczenie zdrowotne: płacona jest z wynagrodzenia
pracownika, a raczej potrącana głównie z jego zaliczki na podatek
dochodowy (o składkę na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się
zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych do wysokości
7,75% podstawy - reszta pochodzi ze środków pracownika. Jeżeli z
wyliczeń wynika, że składka na zdrowotne byłaby większa niż
wyliczona pierwotnie zaliczka na podatek, składkę na
ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się do wysokości tej zaliczki).
•
Uwaga:
Uwaga: podstawę do wyliczenia składki zdrowotnej wylicza się w
inny sposób niż podstawę składek na ubezpieczenia społeczne.
Podstawę wylicza się następująco:
• p
odstawę składek na ubezpieczenia społeczne pomniejsza się o
potrącone przez płatnika składki na ubezpieczenie emerytalne,
rentowe i chorobowe. Innymi słowy, od wynagrodzenia należy odjąć
(9,76% + 1,5% + 2,45%) czyli 18,71% wynagrodzenia.
PYTANIE 1
Osobą prowadzącą
pozarolniczą działalność
gospodarczą jest twórca
i artysta.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 2
Osoba, która podejmuje
działalność pozarolniczą i jest to
jej jedyny tytuł do ubezpieczeń
obowiązkowo podlega
ubezpieczeniu chorobowemu.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 3
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
dla osób prowadzących pozarolniczą
działalność gospodarczą stanowi
zadeklarowana kwota, nie niższa
niż 50% prognozowanego
przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego w poprzednim
kwartale.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 4
Składka na ubezpieczenia zdrowotne
osób prowadzących pozarolniczą
działalność gospodarczą jest
miesięczna oraz podlega
pomniejszeniu proporcjonalnemu do
liczby dni
podlegania ubezpieczeniu w danym
miesiącu.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 5
Podstawą wymiaru składek na
ubezpieczenie emerytalne i rentowe
dla duchownych jest kwota
minimalnego wynagrodzenia za pracę,
łącznie z kosztami uzyskania oraz
kwotą podatku.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 6
Podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia chorobowe,
wypadkowe, rentowe oraz emerytalne
dla duchownych ustala się
w taki sam sposób.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 7
Płatnikami składki na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe oraz wypadkowe
duchownych są duchowni
w wysokości 30% składki oraz
Fundusz Kościelny w wysokości
70% składki.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 8
Składki na ubezpieczenie zdrowotne
duchownych, którzy nie są
podatnikami podatku dochodowego
od osób fizycznych finansuje
Fundusz Kościelny.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 9
Zleceniobiorca obowiązkowo podlega
ubezpieczeniu emerytalnemu,
rentowemu, wypadkowemu
oraz dobrowolnie chorobowemu.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 10
Podstawą wymiaru składek na
ubezpieczenie emerytalne i rentowe
dla zleceniobiorców stanowi
przychód z tytułu wykonywanej pracy.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 11
Podstawą wymiaru składek
na ubezpieczenie emerytalne i
rentowe
dla emerytów i rencistów
stanowi przychód.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 12
Podstawą wymiaru składek na
ubezpieczenie emerytalne i rentowe
osób przebywających na urlopie
wychowawczym stanowi kwota
miesięcznego wynagrodzenia
wypłacanego za okres
6 miesięcy poprzedzających urlop
wychowawczy.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 13
Osoby przebywające na
urlopie wychowawczym
podlegają z tego tytułu ubezpieczeniu
chorobowemu.
PRAWDA / FAŁSZ
PYTANIE 14
Podstawą wymiaru składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe
osób wykonujących pracę podczas
wykonywania kary pozbawienia
wolności stanowi ich wynagrodzenie
za pracę.
PRAWDA / FAŁSZ