Rynek pieniężny a
rynek kapitałowy
Dr Ewa Feder-Sempach
Uniwersytet Łódzki
Rynek pieniężny
Rynek pieniężny
Rynek pieniężny jest rynkiem
najbardziej płynnych aktywów
finansowych, służącym jednostką
gospodarczym do pokrycia
zapotrzebowania na kapitał obrotowy, a
więc zapewniający im utrzymanie
płynności.
Główne funkcje rynku
pieniężnego
Przynoszenie dochodu od wolnych w
danym momencie aktywów oraz do
zapewniania ciągłości w regulowaniu
zobowiązań.
Wykorzystywany przez państwo do
realizacji określonej polityki monetarnej,
wpływ na wielkość podaży pieniądza i
prędkość jego cyrkulacji w gospodarce.
Podstawowe instrumenty
rynku pieniężnego:
Bony skarbowe,
Bony pieniężne,
Bony komercyjne przedsiębiorstw,
Weksle,
Czeki,
Akcepty bankowe,
Certyfikaty depozytowe.
Z punktu widzenia
terytorium wyróżniamy:
Pieniężny rynek międzynarodowy,
Pieniężny rynek ogólnokrajowy,
Pieniężny rynek regionalny.
Rynek pieniężny cechuje doskonała
konkurencja.
Ze względu na wielkość
transakcji wyróżniamy:
Rynek centralny (hurtowy)
Rynek detaliczny
Oprocentowanie walorów
rynku pieniężnego
Wysokość oprocentowania zależy od:
Stopnia oceny wypłacalności emitenta,
Płynności waloru.
Największe segmenty rynku
pieniężnego to:
Rynek lokat międzybankowych
Rynek bonów skarbowych
Przykład rynku lokat międzybankowych
WIBID, WIBOR
z:
2011-03-08
Termin
WIBID Zmiana [%]* WIBOR
Zmiana
[%]*
ON
3.40 +0.59
3.70
+0.54
TN
3.42 +0.29
3.72
+0.27
1W
3.62 0.00
3.82
0.00
2W
3.66 0.00
3.86
0.00
1M
3.71 0.00
3.91
0.00
3M
3.98 +0.25
4.18
+0.24
6M
4.19 -0.24
4.39
0.00
9M
4.30 0.00
4.50
0.00
1Y
4.36 0.00
4.56
0.00
Istota, podmioty i
instrumenty rynku
kapitałowego
Rynek kapitałowy -
definicja
Zgodnie z kryteriami czasu i celu
wyodrębnienia rynku kapitałowego z
rynku finansowego, przez rynek
kapitałowy rozumiemy:
Ogół transakcji kupna-sprzedaży
instrumentów finansowych o okresie
wykupu dłuższym od roku z
przeznaczeniem uzyskanych środków
na działalność rozwojową emitenta.
Rynek kapitałowy
Rynek kapitałowy jest miejscem
mobilizacji wolnych funduszy w okresie
średnio i długoterminowym na cele
modernizacyjno-inwestycyjne.
Rynek kapitałowy składa się z wielu
segmentów i występuje na nim dużo
większa liczba podmiotów niż na rynku
pieniężnym.
Rynek kapitałowy -
podmioty
Do najbardziej znaczących uczestników rynku
kapitałowego należą:
przedsiębiorstwa,
instytucje finansowe i ubezpieczeniowe,
jednostki samorządu terytorialnego,
osoby fizyczne.
W wielu przypadkach podmioty rynku
kapitałowego występują w roli pożyczkodawcy i
pożyczkobiorcy.
Rynek kapitałowy -
podmioty
Wszystkie podmioty rynku kapitałowego –
poza osobami fizycznymi – emitują przede
wszystkim akcje i obligacje, by pozyskiwać
środki na działalność rozwojową lub w
przypadku jednostek samorządowych na
budowę infrastruktury.
Przedsiębiorstwa i instytucje finansowe mogą
kupować walory rynku kapitałowego,
inwestując własne środki lub środki
powierzone im przez klientów.
Papiery wartościowe
Na rynku kapitałowym towarem są papiery
wartościowe.
Papier wartościowy można zdefiniować jako
dokument stwierdzający fakt dokonania
transakcji odpłatnego udostępnienia kapitału,
co daje kapitałodawcy określone prawa.
Nabywca papierów wartościowych inwestuje
swoje środki finansowe, a nie zaspakaja
potrzeby w sensie nabywania rzeczy
użytkowej.
Informacja na rynku
kapitałowym
Informacja może być uznana za nowy rodzaj
towaru na rynku kapitałowym.
Informacja jest elementem tworzenia zysku i
konkurencji miedzy jego uczestnikami.
Na rynku kapitałowym zysk z informacji
zostaje przyrównany do zysku
nadzwyczajnego w teorii ekonomii. Wraz z
rozpowszechnianiem informacji maleje zysk
nadzwyczajny z jej posiadania.
Konkurencja na rynku
kapitałowym
Na rynku kapitałowym konkurują ze
sobą wszystkie podmioty np. domy
maklerskie o klienta, emitenci o
inwestora i inwestorzy między sobą.
Konkurencja wśród nabywców papierów
wartościowych jest nieuchronna.
Ryzyko inwestowania na
rynku kapitałowym
Ryzyko inwestowania na rynku
kapitałowym jest znacznie wyższe niż
na rynku pieniężnym.
Stopa zwrotu z kapitału
zainwestowanego na rynku
kapitałowym jest relatywnie wysoka,
zwłaszcza w długich okresach.
Ryzyko - definicja
Ryzyko to pojęcie wieloznaczne i brak
jest jednoznacznej jego definicji.
Ryzyko to potencjalna zmienność stopy
zwrotu z inwestycji w papiery
wartościowe.
W teorii ekonomii zwykło się przyjmować,
iż ryzyko może być zmniejszane poprzez
pozyskanie dodatkowych informacji.
Źródła ryzyka
inwestycyjnego:
a.
Ryzyko stopy procentowej.
b.
Ryzyko siły nabywczej.
c.
Ryzyko niekorzystnej tendencji rynkowej.
d.
Ryzyko złego zarządzania.
e.
Ryzyko niedotrzymania zobowiązań.
f.
Ryzyko płynności.
g.
Ryzyko polityczne.
h.
Ryzyko branżowe.
i.
Ryzyko walutowe.
Ryzyko całkowite
Ryzyko całkowite portfela papierów
wartościowych jest to całkowita
zmienność stopy zwrotu z tego portfela.
Ryzyko całkowite składa się z dwóch
części: ryzyka systematycznego, nie
dającego się wyeliminować poprzez
zróżnicowanie portfela i ryzyka
niesystematycznego, które można
ograniczyć do zera.
Stopa oprocentowania
kapitału
Stopa oprocentowania kapitału – w gospodarce
rynkowej kapitał jest towarem w związku z tym,
tak jak i inne dobra ma swoja cenę. Jest to więc
cena, jaką jest skłonny zapłacić pożyczkobiorca
za możliwość dysponowania przez pewien czas
pożyczonym kapitałem oraz za jaką
pożyczkodawca jest skłonny zrezygnować na
ten czas z dysponowania tym kapitałem.
Dla pożyczkobiorcy jest to wydatek, a dla
pożyczkodawcy przychód.
Stopa oprocentowania
kapitału
Stopa oprocentowania kapitału,
nazywana stopa procentową, jest
podstawową kategorią rynku
finansowego, wywierającą wpływ na
wiele innych kategorii ekonomicznych.
Jest to jeden z głównych parametrów w
gospodarce rynkowej.
Stopa oprocentowania
kapitału
Stopa procentowa na rynku finansowym kształtuje się
pod wpływem zmian podaży i popytu na kapitał.
Podaż kapitału jest uzależniona od skłonności do
oszczędzania.
Popyt na kapitał jest uzależniony od rentowności
przedsięwzięć inwestycyjnych.
Podaż i popyt na kapitał są dodatkowo stymulowane
przez państwo.
Stopa procentowa, cena kapitału, równoważy podaż i
popyt na kapitał, jej poziom wyznaczany jest przez
punkt w którym obie te wielkości się przecinają (zgodnie
z teorią stopy procentowej Fishera jest to realna stopa
procentowa).
Dziękuję za uwagę