„
„
Rozpowszechnienie używania
Rozpowszechnienie używania
narkotyków wśród kobiet”
narkotyków wśród kobiet”
Piotr Jabłoński
Piotr Jabłoński
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
www.narkomania.gov.pl
30 – 31 maja 2005, Warszawa
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Źródła danych
Źródła danych
Dane statystyczne z lecznictwa
psychiatrycznego1997 – 2003
(Instytut
Psychiatrii i Neurologii )
Badanie ankietowe na próbie dorosłych
mieszkańców 2002
(Centrum Informacji o
Narkotykach i Narkomanii KBPN)
Badania szkolne (ESPAD) 1995, 1999 i
2003
(Instytut Psychiatrii i Neurologii)
Problem zakażeń chorobami infekcyjnymi
wśród narkomanów w Polsce 2004
(Państwowy Zakład Higieny, badanie sfinansowane
przez KBPN)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego w
Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego w
2003 r., wg typu substancji
2003 r., wg typu substancji
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego
Przyjęci do lecznictwa stacjonarnego
w latach 1997 - 2003 r. (liczby osób)
w latach 1997 - 2003 r. (liczby osób)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Przyjęcia kobiet do lecznictwa
Przyjęcia kobiet do lecznictwa
stacjonarnego
stacjonarnego
z powodu narkotyków w 2003 r.
z powodu narkotyków w 2003 r.
(w procentach)
(w procentach)
24,0 Polska
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Używanie poszczególnych substancji
Używanie poszczególnych substancji
kiedykolwiek w życiu
kiedykolwiek w życiu
w 2002 roku (odsetki
w 2002 roku (odsetki
badanych)
badanych)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Używanie poszczególnych substancji
Używanie poszczególnych substancji
kiedykolwiek w życiu
kiedykolwiek w życiu
w 2002 roku wg płci
w 2002 roku wg płci
(odsetki badanych)
(odsetki badanych)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat (drugie klasy
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat (drugie klasy
szkół ponadgimnazjalnych), którzy używali
szkół ponadgimnazjalnych), którzy używali
poszczególnych środków chociaż raz w swoim
poszczególnych środków chociaż raz w swoim
życiu (Badania ESPAD):
życiu (Badania ESPAD):
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat (drugie klasy szkół
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat (drugie klasy szkół
ponadgimnazjalnych), którzy używali poszczególnych
ponadgimnazjalnych), którzy używali poszczególnych
środków chociaż raz w swoim życiu (Badania ESPAD) wg
środków chociaż raz w swoim życiu (Badania ESPAD) wg
płci:
płci:
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
używali przetworów konopi chociaż raz w życiu
używali przetworów konopi chociaż raz w życiu
wg płci (Badania ESPAD):
wg płci (Badania ESPAD):
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
używali amfetaminy chociaż raz w życiu
używali amfetaminy chociaż raz w życiu
wg płci
wg płci
(Badania ESPAD):
(Badania ESPAD):
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
Odsetki uczniów w wieku 17-18 lat, którzy
używali leków uspokajające i nasennych bez
używali leków uspokajające i nasennych bez
przepisu lekarza chociaż raz w życiu wg płci
przepisu lekarza chociaż raz w życiu wg płci
(Badania ESPAD):
(Badania ESPAD):
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
B
B
adani
adani
e „Problem zakażeń
e „Problem zakażeń
chorobami infekcyjnymi wśród
chorobami infekcyjnymi wśród
narkomanów w Polsce” – cel główny,
narkomanów w Polsce” – cel główny,
założenia:
założenia:
Oszacowanie rozpowszechnienia HCV, HBV i HIV
wśród osób przyjmujących środki odurzające we
wstrzyknięciach
Badanie przekrojowe, wrzesień - listopad 2004
Jednocześnie w kilku miastach:
Warszawa
Woj. lubuskie
Woj. śląskie
Łącznie ~
400 osób
(Kobiety: 28%), które:
choć raz przyjęły narkotyk we wstrzyknięciu
w ostatnim czasie przebywały w badanym miejscu
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Metodologia
Metodologia
Rekrutacja uczestników metodą
“kuli śniegowej”
w miejscach spotkań narkomanów
Rekrutacja w ośrodkach leczenia narkomanii
Kwestionariusz z pytaniami zamkniętymi
Oznaczenia serologiczne w próbkach surowicy
HIV-Ab, HCV-Ab, HBs-Ag, HBs-Ab, HBc-Ab
metody przesiewowe (testy immunoenzymatyczne,
Abbott i Organon Teknika)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Historia wstrzykiwania narkotyków c.d.
Historia wstrzykiwania narkotyków c.d.
Średni okres od pierwszej do ostatniej iniekcji:
6,5
roku
Okresy wstrzykiwania każdego dnia:
83%
średnio łącznie przez 1 rok
Dzielenie się igłami/ strzykawkami:
64%
kiedykolwiek,
7% w ciągu ostatniego miesiąca,
10%
przy ponad 1/2 wstrzyknięć
Dzielenie się innym sprzętem wstrzykując własną
igłą i strzykwką:
65%
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Podstawowy narkotyk
Podstawowy narkotyk
- ostatnie 30 dni
- ostatnie 30 dni
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Zachowania ryzykowne związane
Zachowania ryzykowne związane
z kontaktami seksualnymi
z kontaktami seksualnymi
Liczba pratnerów (ostatni rok):
średnio
2,7
; 10% ponad 5
Prezerwatywy:
52%
nigdy albo rzadko
Świadczenie usług seksualnych:
12%
(kobiety: 25,4%)
Seks z osobą wstrzykującą narkotyki:
60% (kobiety: 77%)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
>25 r.ż.
21%
79%
Rozpowszechnienie anty-HIV
Rozpowszechnienie anty-HIV
Wszyscy
12%
88%
HIV
+
HIV-
<25 r.ż.
3%
97%
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Rozpowszechnienie anty-HIV
Rozpowszechnienie anty-HIV
wśród
wśród
badanych osób
badanych osób
0
10
20
30
40
50
60
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
Mężczyźni
Kobiety
<25
25-29
>30
Lubuskie
Śląsk
Warszawa Ogółem
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Podsumowanie badania iniekcyjnych
Podsumowanie badania iniekcyjnych
narkomanów:
narkomanów:
Rozpowszechnienień HIV wśród badanych
wyniosło 12,4 %
Rozpowszechnienie HIV było większe wśród
mężczyzn (13,3%) niż wśród kobiet (10,3%) i
wzrastało wraz z wiekiem badanych.
Wśród osób poniżej 30 roku życia
rozpowszechnienie HIV było wyższe wśród
kobiet, 4,5% w stosunku do 1,6% wśród
mężczyzn w grupie wiekowej poniżej 25 roku
życia i 15,6% w stosunku do 9,4% wśród osób w
wieku 25-29 lat.
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Podsumowanie badania iniekcyjnych
Podsumowanie badania iniekcyjnych
narkomanów c.d.:
narkomanów c.d.:
W badanej populacji u 250 osób wykryto
przeciwciała przeciwko HCV (59,5%),
Wśród kobiet stopień rozpowszechnienia
wynosi 53,9% i jest nieco niższy niż wśród
mężczyzn (61,7%)
Wśród 36,8% badanych wykazano obecność
przeciwciał przeciwko antygenowi rdzeniowemu
(anty-HBc całkowite), które świadczą o
przebytym bądź obecnym zakażeniu HBV
Rozpowszechnienie anty-HBc było nieznacznie
wyższe wśród mężczyzn (38,4%) niż wśród
kobiet (33,3%)
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii,
www.narkomania.gov.pl
Podsumowanie:
Podsumowanie:
Leki uspokajające i nasenne a także łączenie
alkoholu z tabletkami jest częściej spotykane
wśród kobiet niż wśród mężczyzn
Mężczyźni częściej sięgają po substancje
psychoaktywne niż kobiety
Rozpowszechnienie używania substancji
psychoaktywnych zależne jest od płci.